Όκνος

Όκνος
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
Γονείς	Τιβερίνος και Auletes και Μαντώ του Τειρεσία
Αδέλφια	Auletes

Στην αρχαία ελληνική μυθολογία και τη ρωμαϊκή μυθολογία με το όνομα Όκνος είναι γνωστή μία θεότητα ή θνητός (αντιστοίχως) που προσωποποιούσε τη νωθρότητα, τη βραδύτητα και τη ματαιοπονία (πρβλ. τα επίθετα οκνός, οκνηρός). Ο Όκνος μυθολογείται ως γιος της Μαντούς, κόρης του μάνη Τειρεσία και του Τιβερίνου Σίλβιου, 9ου βασιλέως της Άλμπα Λόνγκα. Ο Όκνος ίδρυσε την πόλη Μάντοβα στην βόρεια Ιταλία προς τιμή της μητέρας του και της έδωσε το όνομα της. Σύμφωνα με άλλες πηγές ο Όκνος ήταν γιος ή αδελφός του Αυλητή, ενώ αναφέρεται συχνά σε σχέση με τον Άδη. Κατά την παράδοση ίδρυσε εκτός από την Μάντοβα τη Φελσίνα (τη σημερινή Μπολόνια, Βιργίλιος Χ 198), την Περούτζα και την Τσεζένα. Ο Όκνος καταδικάστηκε για τη συμπεριφορά του να περάσει την αιωνιότητα στα Τάρταρα και να πλέκει ένα σχοινί από άχυρο. Ο ζωγράφος Πολύγνωτος είχε απεικονίσει τον Όκνο στη «Λέσχη των Κνιδίων» στους Δελφούς, ο Όκνος έπλεκε το σχοινί το οποίο έτρωγε αμέσως από πίσω του ένας γάιδαρος.

Σε ανάγλυφο που βρίσκεται στο Βατικανό ο θεός παριστάνεται ως μεσήλικας άνδρας που πλέκει ασταμάτητα ένα σκοινί, το οποίο κατατρώει συνεχώς ένας γάιδαρος που βρίσκεται δίπλα του. Η απασχόλησή του θυμίζει το μάταιο γέμισμα του «Πίθου των Δαναΐδων», μαζί με τις οποίες απεικονίζεται πολλές φορές ο Όκνος. Σε αντίθεση με άλλους κρατούμενους που καταδικάστηκαν στα Τάρταρα, η κατάσταση του ήταν ανεξήγητη επειδή δεν είχε υποπέσει σε τόσο σοβαρό παράπτωμα για τέτοια τιμωρία. Ο κλασσικός αρχαιολόγος και φιλόλογος Ράινχολντ Μέρκελμπαχ εξηγεί την περίπτωση του Όκνου ως τιμωρία για την καθυστέρηση των υποχρεώσεων του στα Ελευσίνια Μυστήρια αλλά δεν υπάρχουν λογοτεχνικές πηγές. Ο κλασικός φιλόλογος Ούλριχ Βιλαμόβιτς βλέπει την τιμωρία του Όκνου υπό το πρίσμα ότι η πνευματική του εξασθένιση και η έλλειψη θάρρους τον οδήγησαν σε πλήρη αμέλεια των καθηκόντων του. Τα ελαττώματα αυτά βοήθησαν τα κακά πνεύματα και τον εγωισμό να κυριεύσουν το μυαλό του. Ο Ιταλός εσωτεριστής Ιούλιος Έβολα εξετάζει τον μύθο του Όκνου σαν μια συμβολική αναπαράσταση της ζωής και του θανάτου. Ο Όκνος σύμφωνα με τον Έβολα συμβολίζει την αιώνια μητέρα που δημιουργεί την ζωή και ο γάιδαρος ο θάνατος που διακόπτει τη ζωή.

Πηγές

• Emmy Patsi-Garin: Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας, εκδ. οίκος «Χάρη Πάτση», Αθήνα 1969
• Publius Vergilius Maro: Aeneid, Theodore C. Williams. trans. Boston. Houghton Mifflin Co. 1910.
• Publius Vergilius Maro: Bucolics, Aeneid, and Georgics, J. B. Greenough. Boston. Ginn & Co. 1900.
• Maurus Servius Honoratus: In Vergilii carmina comentarii. Servii Grammatici qui feruntur in Vergilii carmina commentarii; recensuerunt Georgius Thilo et Hermannus Hagen. Georgius Thilo. Leipzig. B. G. Teubner. 1881.
• Abril Cultural (1973): Editora Victor CivitaDicionário de Mitologia Greco-Romana (in Portuguese). Editora Victor Civita.
• Norbert Wokart: Ent-Täuschungen. Philosophische Signaturen des 20. Jahrhunderts, Bibliothek Metzler Τομ. 5, Stuttgart 1991
• David Castriota: Myth, Ethos, and Actuality. Official Art in Fifth-century B.C., Athens, Madison 1992
• Ulrich von Wilamowitz-Moellendorff: Der Glaube der Hellenen, τόμ. 2, Darmstadt 1976
• Ulrich von Wilamowitz-Moellendorff: Aristoteles und Athen, τόμ. 1, Berlin 1893
• Evola, Julius (1983): The metaphysics of sex (1st U.S. ed.). New York: Inner Traditions International.