Ψάρι Τρικολώνων Αρκαδίας
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Συντεταγμένες: 37°29′53.2″N 22°7′18.1″E / 37.498111°N 22.121694°E
| Ψάρι | |
|---|---|
 | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Πελοποννήσου |
| Περιφερειακή Ενότητα | Αρκαδίας |
| Δήμος | Γορτυνίας |
| Δημοτική Ενότητα | Τρικολώνων |
| Γεωγραφία | |
| Νομός | Αρκαδίας |
| Υψόμετρο | 750 μέτρα |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 29 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Παλαιά ονομασία | Παρώρεια, Του Ψάρη |
| Ταχ. κώδικας | 220 22 |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Το Ψάρι είναι χωριό του Δήμου Γορτυνίας στην Αρκαδία. Από το 1997 μέχρι το 2010 αποτελούσε τμήμα του Δήμου Τρικολώνων. Βρίσκεται σε υψόμετρο 750 μέτρων περίπου, σε απόσταση 17 χιλιομέτρων από την Μεγαλόπολη και 11 χιλιομέτρων από την Στεμνίτσα.
Είναι παραδοσιακός οικισμός με πετρόχτιστα σπίτια στις παρυφές του όρους Μαινάλου στην καρδιά της ορεινής Αρκαδίας.
Οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται με την γεωργία και την κτηνοτροφία. Το χωριό γιορτάζει κάθε χρόνο ανήμερα της Ζωοδόχου Πηγής, ενώ κατά τη διάρκεια του Δεκαπενταύγουστου πραγματοποιούνται πολιτιστικές εκδηλώσεις. Το κλίμα είναι ορεινό με κρύους χειμώνες και δροσερά καλοκαίρια.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το χωριό βάσει αρχαιολογικών ευρημάτων κατοικούνταν από την ύστερη αρχαιότητα σε σημείο που βρίσκεται βορειοανατολικά του σημερινού οικισμού.
Το αρχικό του όνομα ήταν Παρώρεια. Υπάρχουν διάφορες εικασίες σχετικά με την σημερινή ονομασία του χωριού με τις επικρατέστερες δυο να είναι, είτε το όνομα να προέρχεται από κάποιον εκτροφέα αλόγων που είχαν ψαρί χρώμα είτε από το παλαισλαβικό pbsarb που σημαίνει εκτροφέας σκύλων.[1]
Εμφανίζεται στην Ενετική απογραφή του 1700, υπαγόμενο στο territorio Caretena, όταν η επαρχία Γορτυνίας υπαγόταν στην δημοκρατία της Βενετίας με το όνομα Βλαχόψαρι έχοντας 122 κατοίκους και 25 οικογένειες. [2]
Η πρώτη γραπτή αναφορά που έχουμε για το Ψάρι είναι από τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη στα απομνημονεύματα του, όπου αναφέρεται στο χωριό με την ονομασία στου Ψάρη. Ο ίδιος αναφέρει τα εξής "Μᾶς ἐπῆραν ἀπὸ κοντὰ οἱ Τοῦρκοι, ἐπαίρναμε ψωμὶ ἁρπακτά. Εἰς τοῦ Ψάρη μᾶς ἔφθασαν οἱ Τοῦρκοι καὶ ἐπολεμήσαμεν ὅλην τὴν ἡμέραν. Οἱ συντρόφοι μου ἄρχισαν νὰ φεύγουν". Ο Γέρος του Μωρία συνήθιζε να επισκέπτεται την Βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Γεωργίου που υπάρχει στο χωριό, αφού κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας είχε υπάρξει μητροπολιτικός ναός. Σε μια επίσκεψη του, προδόθηκε η παρουσία του στους Τούρκους από τους μοναχούς της Μονής Αγίου Ιωάννου που υπήρχε λίγο έξω από το χωριό με αποτέλεσμα να φυγαδευτεί από τους κατοίκους την τελευταία στιγμή. Αργότερα γύρισε στο χωριό και έκαψε το μοναστήρι ως εκδίκηση για την προδοσία των καλόγερων. Σήμερα υπάρχουν ορατά τα ερείπια του μοναστηριού πάνω σε ένα λόφο στη θέση Παλαμαρόβρυση.
Η διοικητική και πληθυσμιακή εξέλιξη του χωριού ακολουθεί το μοτίβο της ευρύτερης περιοχής η οποία σταδιακά γνώρισε κάποια ανάπτυξη μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα αλλά στην συνέχεια ο πληθυσμός σταδιακά μειωνόταν λόγω της μετανάστευσης στις Η.Π.Α. κάτι στο οποίο πρωτοστάτησε η περιοχή ήδη από τα τέλη του 1890.
Στην απογραφή της Γαλλικής αποστολής στο Μωριά το 1830 αναφέρεται με 81 κατοίκους και 17 οικογένειες.
Στην πρώτη επίσημη ελληνική απογραφή επι Όθωνος το 1834 καταγράφεται με το όνομα Ψαράκι υπαγόμενο στον τότε Δήμο Βερένθης με έδρα την Ζώνη και εμφανίζει τον τρίτο μεγαλύτερο πληθυσμό του Δήμου. Συνολικά αναφέρονται 155 κάτοικοι και 31 οικογένειες.
Λίγα μόλις χρόνια αργότερα το 1844 μετά από αλλαγές της τοπικής αυτοδιοίκησης προσαρτάται στον Δήμο Τρικολώνων με έδρα την Στεμνίτσα και εκλεγεί για πρώτο του πάρεδρο τον Γεώργιο Διαμαντόπουλο ή Σπανομήχο με 20 ψήφους.
Στις εκλογές του 1872 εμφανίζει 61 συνολικά άρρενες εκλογείς με τον μεγαλύτερο σε ηλικία σύμφωνα με τις εκλογικές λίστες να είναι ο Γεώργιος Διαμαντόπουλος του Δήμου γεννημένος το 1810 και ο οποίος αποτελεί τον παλαιότερο επίσημα καταγεγραμμένο κάτοικο του χωριού.
Αξιοθέατα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αξίζει να επισκεφθείτε το Μουσείο Δημοτικής Εκπαίδευσης[3] στο παλαιό σχολείο του χωριού, τον πολυχώρο Αρκαδιανή[4] όπου λειτουργεί εστιατόριο παραδοσιακών φαγητών, εργαστήριο παραδοσιακών γλυκών και ένα μικρό μουσείο, την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου (κτίσμα του 13ου αιώνα), τους παραδοσιακούς και ιστορικούς οικισμούς της γύρω περιοχής κ.α.
Καταγόμενοι από το Ψάρι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Αγγελική Παπούλια, ηθοποιός, πρωταγωνίστρια στην ταινία (Κυνόδοντας), υποψήφια για το Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας στην 83η απονομή των βραβείων το 2011.[5]
- Γιώργος Μπαρούτσας, Δήμαρχος του Δήμου Τρικολώνων και Πρόεδρος του Τ.Ε.Δ.Κ. Αρκαδίας
- Γεώργιος Παπούλιας, Πρέσβης επί τιμή και Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας
- Μάκης Παπούλιας, συγγραφέας και πολιτευτής[6]
- Ηλίας Σιαμέλας, συγγραφέας και πολιτευτής της Α' Πειραιώς[7]
- Αντώνιος Διαμαντόπουλος, Ταξίαρχος Πεζικού
- Κυριάκος Διαμαντόπουλος, παλαίμαχος ποδοσφαιριστής της Παναχαϊκής, του Πανηλειακού και του Παναρκαδικού
- Παναγιώτης Παπούλιας, ζωγράφος
- Σμαράγδα Παπούλια, ζωγράφος[8]
- Ιωάννης Διαμαντόπουλος, ελληνοράπτης παραδοσιακών φορεσιών[9]
Φωτογραφίες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «ΓΟΡΤΥΝΙΑΚΑ: Τοπωνύμιο Ψάρι». ΓΟΡΤΥΝΙΑΚΑ. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2024.
- ↑ ΠΟΛΙΤΗΣ, ΑΛΕΞΗΣ (1989-01-01). «Βασίλης Παναγιωτόπουλος, Πληθυσμός και οικισμοί της Πελοποννήσου, 13ος-18ος αιώνας». Μνήμων 12: 271. doi:. ISSN 2241-7524. http://dx.doi.org/10.12681/mnimon.448.
- ↑ «Μουσείο Δημοτικής Εκπαίδευσης». Μουσείο Δημοτικής Εκπαίδευσης. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ «Παραδοσιακά προϊόντα ΑΡΚΑΔΙΑΝΗ - Γλυκά & Ζυμαρικά». www.arcadiani.gr. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ «"Το θαύμα της θάλασσας των Σαργασσών" με την Αγγελική Παπούλια». ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Online. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2024.
- ↑ «Παρουσίαση βιβλίου του Μάκη Παπούλια». Δήμος Αγίου Δημητρίου. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ «Περιοδικό Πολιτικής και Πολιτισμικής Παρέμβασης » Ηλίας Σιαμέλας - «Γην ορώ»». www.resaltomag.gr. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ «Σμαράγδα Παπούλια: «Η τέχνη είναι η ψυχή κάθε πολιτισμού, έκφραση της αγωνίας του, συνείδηση της μοίρας του.» :: Duende-art». www.duende-art.com. 4 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ «Κλειστό το κατάστημα Διαμαντόπουλου λόγω των μέτρων αλλά η βιτρίνα πιστή στην παράδοση». THE BEST. 25 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2023.