Φιλόξενος ο Κυθήριος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Φιλόξενος ο Κυθήριος
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Φιλόξενος ὁ Κυθήριος (Ελληνικά)
Γέννηση435 π.Χ.
Κύθηρα
Θάνατος380-379 π.Χ.
Έφεσος
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςαρχαία ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιητής

Ο Φιλόξενος ο Κυθήριος ήταν αρχαίος Έλληνας ποιητής, γνωστός για τους διθυράμβους που έγραψε τον 5ο με 4ο π.Χ. αιώνα[1].

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φιλόξενος γεννήθηκε το 435 π.Χ. στα Κύθηρα και πέθανε στην Έφεσο το 380 - 379 π.Χ., σύμφωνα με το "Πάριο Χρονικό". Ενώ ήταν ακόμα σε νεαρά ηλικία αιχμαλωτίστηκε και έγινε δούλος. Πουλήθηκε αρχικά σε κάποιον Σπαρτιάτη ονομαζόμενο Αγεσύλος και στη συνέχεια στον ποιητή Μελανιππίδη, ο οποίος τελικά τον απελευθέρωσε και του δίδαξε ποίηση και μουσική[1]. Ο Φιλόξενος έζησε για ένα διάστημα στη Σικελία και στην αυλή του τυράννου των Συρακουσών Διονυσίου του πρεσβύτερου, ο οποίος ασχολείτο με την ποίηση. Οι επικρίσεις του όμως για τα δραματικά έργα του Διονυσίου τον εξόργισαν τόσο ώστε να τον οδηγήσει σε λατομείο[2]. Κάποιοι άλλοι ιστορικοί αιτιολογούν την απόφαση αυτή στις σχέσεις που είχε ο Φιλόξενος με την ερωμένη του Διονυσίου Γαλάτεια[3]. Τελικά, ο Φιλόξενος απελευθερώθηκε, κατέφυγε στον Τάραντα, εν συνεχεία στην Κόρινθο και από εκεί στην Έφεσο[1].

Υπάρχουν αρκετές αναφορές γύρω από τον Φιλόξενο. Ο κωμικός ποιητής Αντιφάνης, στην κωμωδία του "Τριταγωνιστής", λέει γι΄ αυτόν: "Θεός εν ανθρώποις ήν εκείνος, ειδώς την αληθώς μουσικήν - ήταν ένας θεός ανάμεσα στους ανθρώπους, γιατί γνώρισε την αληθινή μουσική". Σύμφωνα με τον Πλούταρχο διθύραμβοι του Φιλόξενου, μαζί με άλλα έργα, στάλθηκαν από τον Άρπαλο, παιδικό φίλο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, στα Σούσα για να εκτελεστούν στις γιορτές των γάμων του[4]. Ο Διογένης ο Λαέρτιος αναφέρει (Δ', 6, 36) ότι κάποτε ο Φιλόξενος ακούγοντας μερικούς κτίστες να τραγουδούν παράτονα κάποιες από τις μελωδίες του άρχισε να γκρεμίζει τις πλίθες με τις οποίες αυτοί έκτιζαν, λέγοντας τους ότι όπως εσείς καταστρέφετε τα έργα μου, έτσι και εγώ καταστρέφω τα δικά σας".

Εργογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φιλόξενος, σύμφωνα με το λεξικό Σούδα, έγραψε 24 διθυράμβους[1] και ο Πλούταρχος στο έργο του "Περί μουσικής" (1141C, 1142C, 30-31) τον μνημονεύει, μαζί με τον Τιμόθεο, ως σημαντικό και καινοτόμο δημιουργό, αν και από άλλους επικρίθηκαν για αυτές τους τις καινοτομίες. Το πιο γνωστό και αρτιότερα σωζόμενο έργο του ήταν ο "Κύκλωψ" ενώ αναφέρονται ακόμα ο "Υμέναιος", "Γενεαλογία των Αιακιδών μελικώς" και το "Δείπνον". Το έργο "Κύκλωψ" ή "Πολύφημος και Γαλάτεια" έχει σαν θέμα του τον έρωτα του Κύκλωπα Πολύφημου προς τη Γαλάτεια και πρέπει να γράφτηκε όταν ο Φιλόξενος ζούσε στη Σικελία.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 257, τομ. 34. 
  2. Magnes, Daniel Demetrios (1 Ιανουαρίου 1834). Lexikon historikomythikon kai geographikon (etc.)(Historisch-mythologisches und geographisches Wörterbuch etc.) neograece. Andreola. 
  3. Naucratis.), Athenaeus (of (1 Ιανουαρίου 1801). Athenaiou Naukratitou Deipnosophistai. Ex typographia Societatis Bipontinae. 
  4. "... Ἅρπαλον ἐκέλευσε πέμψαι, κἀκεῖνος ἔπεμψεν αὐτῷ τάς τε Φιλίστου βίβλους καὶ τῶν Εὐριπίδου καὶ Σοφοκλέους καὶ Αἰσχύλου τραγῳδιῶν συχνάς, καὶ Τελέστου καὶ Φιλοξένου διθυράμβους. ..." - Πλούταρχος, "Βίος Αλεξάνδρου", 8

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]