Στρούμπουλας
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Συντεταγμένες: 35°21′N 25°0′E / 35.350°N 25.000°E
| Στρούμπουλας | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ύψος | 798 μέτρα |
| Χώρες | Ελλάδα |
| wikidata () | |
Το όρος Στρούμπουλας είναι βουνό στη βόρεια Κρήτη, Ελλάδα.[1][2]
Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Στρούμπουλας βρίσκεται περίπου 11 χιλιόμετρα δυτικά του Ηρακλείου και εκτείνεται σε ανατολική προς δυτική κατεύθυνση. Μπορεί να θεωρηθεί ως βορειοανατολική επέκταση του όρους Ίδη (Ψηλορείτης) . Βλέποντας από το Ηράκλειο, το ανατολικότερο άκρο του έχει κωνικό σχήμα και είναι η πιο εξέχουσα κορυφή στην περιοχή του Ηρακλείου. Ο Στρουμπούλας έχει αραιή βλάστηση που αποτελείται κυρίως από φρύγανα. Ένα μικρό οροπέδιο σχηματίζεται στα νότια του, στα 450 μέτρα, όπου σχηματίζεται μια μικρή λίμνη με κόκκινο πηλό κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Η κορυφή του είναι εύκολα προσβάσιμη από τις βόρειες ή νότιες πλαγιές μετά από 45 λεπτά αναρρίχησης και προσφέρει εκπληκτική θέα στα σχεδόν δύο τρίτα της Κρήτης (ορατές είναι οι κορυφές των Λευκών Ορέων, των Κουλούκωνων, του Ψηλορείτη, των Αστερουσίων, του Γιούκτας και της Δίκτης, του κόλπου του Ηρακλείου, της Ντιάς, της πόλης του Ηρακλείου κ.λπ. ).
Ετυμολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η πρώτη γραπτή αναφορά στο όνομα Στρούμπουλας χρονολογείται από το 1299 σε μια συνθήκη μεταξύ της οικογένειας Καλλέργη και της Δημοκρατίας της Βενετίας. Σύμφωνα με τον Πλατάκη,[1] οι Ενετοί που τότε κυβερνούσαν την Κρήτη, το ονόμασαν Στρόμπολι λόγω της ομοιότητάς του με το όρος της Σικελίας Στρόμπολι. Αυτό το όνομα μεταφράστηκε στη συνέχεια ως Στρουμπούλας. Παρ 'όλα αυτά, οι χάρτες του Βενετού Φραντσέσκο Μπαζιλικάτα δείχνουν τον Στρουμπούλα ως monte di San Paulo . Ο Πλατάκης αναφέρει επίσης ότι το παλαιότερο όνομά του ήταν Στρογγύλο.
Παράδοση και ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ένα μικρό εκκλησάκι αφιερωμένο στον Τίμιο Σταυρό και τον Προφήτη Ηλία είναι χτισμένο στην κορυφή. Το παρεκκλήσι γιορτάζει στις 14 Σεπτεμβρίου και στις 20 Ιουλίου κάθε χρόνο και η παρουσία του επιβεβαιώθηκε για πρώτη φορά το 1415 από τον Μπουοντελμόντι.[2] Σε μια άλλη αναφορά που χρονολογείται από το 1594, ο Φιλίππο Πασκαλίγκο περιέγραψε ότι οι ντόπιοι ανέβαιναν στο βουνό στη Γιορτή του Σταυρού για να παρακολουθήσουν τη λειτουργία, μια παράδοση που συνεχίστηκε μέχρι σήμερα. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα του 1647–48 και πριν από την έναρξη της πολιορκίας του Χάνδακα, ο οθωμανικός στρατός στρατοπέδευσε στους πρόποδες του Στρούμπουλα, κοντά στην Τύλισσο. Πιο πρόσφατα, κατά τη διάρκεια της κατοχής του Άξονα στην Ελλάδα στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο γερμανικός στρατός κατασκεύασε παρατηρητήριο στο Στρουμπούλα, το οποίο ανατίναξαν μαζί με το παρεκκλήσι κατά την υποχώρηση τους. Το εκκλησάκι ξαναχτίστηκε μετά τον πόλεμο από τους κατοίκους των γύρω χωριών.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 Πλατάκης, Ελ. Στρούμπουλας – Τίμιος Σταυρός – Άγιος Παύλος, Κρητικά Χρονικά, τ. 22, 1970, σελ. 298–315
- ↑ 2,0 2,1 Buondelmonti, C. and van Spitael, M.A. and Spanakis, S.G. Descriptio insule Crete, Εκδόσεις συλλόγου πολιτιστικής αναπτύξεως Ηρακλείου, 1981