Πρωτόπτερος ο αμφίβιος
| Πρωτόπτερος ο αμφίβιος | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| Διώνυμο | ||||||||||||||||||
| Protopterus amphibius (Peters 1844)[1] | ||||||||||||||||||
| Συνώνυμα[2][3] | ||||||||||||||||||
|
Ο πρωτόπτερος ο αμφίβιος (λατινική και επιστημονική ονομασία Protopterus amphibius) είναι είδος ψαριού που ζει σε έλη και ποτάμια της Ανατολικής Αφρικής.[4] Με βεβαιότητα έχει ταυτοποιηθεί στην Κένυα, τη Σομαλία και τη Μοζαμβίκη, ενώ καταγραφές από την Τανζανία χρειάζονται επιβεβαίωση[4] και ίσως εκεί το είδος έχει εισαχθεί εκεί, σκοπίμως ή τυχαία, από ανθρώπινη δραστηριότητα.[5]
Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Protopterus amphibius φθάνει γενικώς σε μήκος έως 44 εκατοστά, κάτι που τον καθιστά το μικρότερο σύγχρονο είδος δίπνοου ψαριού.[4][6] Το χρώμα του είναι ομοιόμορφο, γκρίζο ή υπογάλανο, με μικρές, συχνά δυσδιάκριτες, μαύρες κηλίδες, ενώ η κοιλιά είναι γκριζόλευκη.[4] Καθώς συμβαίνει με όλα τα είδη της οικογένειας πρωτοπτερίδες, το ψάρι αυτό έχει πνεύμονες και μπορεί να αναπνέει αέρα.[6] Επίσης, όπως και ο πρωτόπτερος ο αιθιοπικός, μπορεί να σκάβει τον πυθμένα και να δημιουργεί ένα «κουκούλι» για την προστασία του, στο εσωτερικό του οποίου περιπίπτει σε λήθαργο όταν στεγνώσει η κοίτη του ποταμού όπου ζει.[6]
Ενδιαίτημα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο πρωτόπτερος ο αμφίβιος είναι κυρίως ψάρι του πυθμένα, με τους μεγαλύτερους πληθυσμούς του να ζουν στις κοίτες του ποταμού Ζαμβέζη και των παραποτάμων του.[7] Ζει επίσης σε εκτάσεις υγρότοπων της περιοχής αυτής.[5]
Κατάσταση διατηρήσεως[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το είδος καταγράφεται στους σχετικούς καταλόγους ως «ελάχιστης ανησυχίας», εν μέρει επειδή οι αναφερόμενοι αριθμοί είναι μεγάλοι και εν μέρει εξαιτίας της ελλείψεως δεδομένων. Μερικοί ιθαγενείς των χωρών όπου συναντάται το ψαρεύουν ως τροφή, αλλά οι αριθμοί που χάνονται με αυτόν τον τρόπο είναι πολύ μικροί.[7] Μεγαλύτερη απειλή συνιστά η κατασκευή φραγμάτων στον Ζαμβέζη, που με την πάροδο των ετών θα μειώσουν την έκταση του δέλτα του, όπου ζουν πολλά ψάρια του είδους, καθώς και η ρύπανση των νερών όπου κατοικεί[5] Μια άλλη σημαντική απειλή είναι η επιχωμάτωση των υγρότοπων για καλλιέργειες, που επίσης μειώνει την έκταση του διαθέσιμου ενδιαιτήματος για τον αμφίβιο πρωτόπτερο.[5]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ ITIS.gov, ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2010
- ↑ Haaramo, Mikko (2007). «Ceratodiformes – recent lungfishes». Mikko's Phylogeny Archive. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2016.
- ↑ Froese, R.· Pauly, D. (2017). «Protopteridae». FishBase, εκδοχή Φεβρ. 2017. Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2017.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Ο Protopterus amphibius στη FishBase, έτος 2014
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Πρότυπο:Cite iucn
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Primitive Fishes.com Αρχειοθετήθηκε 2008-12-11 στο Wayback Machine. (Retrieved Feb. 19, 2010.)
- ↑ 7,0 7,1 «Kenyan Lungfish (Protopterus amphibius) - Information on Kenyan Lungfish - Encyclopedia of Life». Encyclopedia of Life. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2015.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- LungFish.info
- Gosse, J.-P.: «Protopteridae», σσ. 8-17 στο Check-list of the freshwater fishes of Africa (CLOFFA), επιμ. J. Daget, J.-P. Gosse και D.F.E. Thys van den Audenaerde, τόμος I, εκδ. ORSTOM (Παρίσι) και MRAC (Tervuren), 1984, 410 σελίδες (Ref. 3498)
- Nelson, J.S.: Fishes of the World, 4th έκδοση, John Wiley & Sons, Hoboken 2006, ISBN 0-471-25031-7
- Rosen, D.E., P.I. Forey, B.G. Gardiner και C. Patterson: «Lungfishes, tetrapods, paleontology, and plesiomorphy», Bull. Am. Mus. Nat. Hist., τόμ. 167(4), έτος 1981, σσ. 159-276
- Schultze, H.P., και J. Chorn: «The Permo-Carboniferous genus Sagenodus and the beginning of modern lungfish», Contributions to Zoology, τόμ. 61(7), σσ. 9-70 (έτος 1997)