Ο αλήτης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο αλήτης
(Archimède, le clochard)
ΣκηνοθεσίαΖιλ Γκρέιντζερ
ΠαραγωγήJean-Paul Guibert
ΣενάριοΖαν Γκαμπέν, Albert Valentin, Μισέλ Ωντιάρ και Ζιλ Γκρέιντζερ
ΠρωταγωνιστέςΖαν Γκαμπέν, Darry Cowl, Μπερνάρ Μπιλιέρ, Αλμπερ Ντινάν, Bernard Lajarrige, Bernard Musson, Bruno Balp, Charles Blavette, Σαρλ Μπουιγιό, Ντενίζ Περόν, Dora Doll, Εντουάρ Φρανκόμ, Edy Debray, Φρανσουά Ζου, Γκαμπριέλ Γκομπέν, Gaby Basset, Gaston Ouvrard, Georges Demas, Georges Lycan, Ζιλ Γκρέιντζερ, Gisèle Grimm, Γκι Ντεκόμπλ, Χανς Βέρνερ, Henri Coutet, Jacky Blanchot, Jacqueline Maillan, Jacques Couturier, Ζακ Μαρίν, Jean Bérard, Jean Degrave, Jimmy Perrys, Julien Carette, Léonce Corne, Lucien Camiret, Μαρκ Αριάν, Μαρσέλ Μπερνιέ, Marcel Journet, Μαρσέλ Περέζ, Νοέλ Ροκερβέρ, Πολ Μπονιφά, Πωλ Φέβρ, Πολ Φρανκέρ, Πωλ Μερσέ, Philippe Dumat, Philippe Mareuil, Πιέρ Κολέτ, Pierre Leproux, Πιερ Μιρά, René Alié, René Worms, Ρομπέρ Μερσιέ, Sacha Briquet, Van Doude, Victor Lanoux και Hélène Tossy[1]
ΜουσικήJean Prodromidès
ΦωτογραφίαLouis Page
ΜοντάζJacqueline Thiédot
ΔιανομήTitanus
Πρώτη προβολή8  Απριλίου 1959 (Γαλλία) και 21  Αυγούστου 1959 (Γερμανία)[2]
Κυκλοφορία
Διάρκεια76 λεπτά
ΠροέλευσηΓαλλία και Ιταλία
ΓλώσσαΓαλλικά

Ο αλήτης (Πρωτότυπος τίτλος: Archimède, le clochard, σε ελληνική απόδοση: Αρχιμήδης ο άστεγος) είναι Γαλλική δραματική κομεντί του 1959 σε σκηνοθεσία Ζιλ Γκρέιντζερ. Το σενάριο των Μισέλ Οντιάρ και Αλμπέρ Βαλεντίν είναι βασισμένο σε μια ιδέα του Ζαν Γκαμπέν.[3] Πρωταγωνιστούν οι Ζαν Γκαμπέν, Μπερνάρντ Μπλιέρ και Ντόρα Ντολλ.

Η ταινία συμμετείχε στο 9ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου, όπου ο Γκαμπέν κέρδισε την Αργυρή Άρκτο Α' Ανδρικού Ρόλου.[4]

Πλοκή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αρχιμήδης είναι ένας λόγιος και εκλεπτυσμένος άστεγος που κάνει παρέα στις παλιές ταβέρνες του Παρισιού και περνά το καλοκαίρι σε ένα εργοτάξιο. Αρνείται να κοιμηθεί κάτω από τη γέφυρα και, για να αποφύγει το κρύο του χειμώνα, αποφασίζει να τον συλλάβουν οι αρχές και να τον βάλουν σε κελί. Μετά από μερικές αποτυχημένες προσπάθειες λεηλατεί το αγαπημένο του μπαρ, αλλά φυλακίζεται για μόλις μία εβδομάδα. Στο μεταξύ, το μπιστρό άλλαξε ιδιοκτήτη και το νέο αφεντικό, ο κύριος Πιντσόν, δεν είναι τόσο «υπάκουο» όσο ο παλιός Γκρεγκορί, οπότε είναι απαραίτητο να βρεθεί άλλη λύση.

Ένας συνάδελφος του Αρχιμήδη τραυματίζεται που τον εμποδίζει να συνεχίσει το έργο του, εκείνον της επιστροφής (με μεγάλη αμοιβή) σκύλων πολυτελείας στους νόμιμους ιδιοκτήτες τους, αφού τους εξαφάνισε. Ο Αρχιμήδης δανείζεται γενναιόδωρα για να τον αντικαταστήσει και, με την ικανότητα του στη συζήτηση, καταφέρνει να ενταχθεί στην υψηλή κοινωνία, αλλά το πρόβλημα της νυχτερινής ανάπαυσης του παραμένει. Αν και θέλει να επιστρέψει στη φυλακή όπου κοιμάται ήσυχος, στη συνέχεια προσπαθεί να καταδικαστεί για την περιφρόνηση του στις ένοπλες δυνάμεις, αλλά η χειρονομία του ερμηνεύεται ως έκφραση ενθουσιασμού. Απελπισμένος και απογοητευμένος, ο άστεγος αποφασίζει να φύγει από το Παρίσι και να περάσει τον χειμώνα στη Γαλλική Ριβιέρα.

Διανομή ρόλων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ζαν Γκαμπέν - Τζουζέπε Μποτιέ-Μπλεβίλ, γνωστός ως Αρχιμήδης
  • Ντάρι Κοούλ - Αρσέν
  • Μπερνάρντ Μπλιέρ - κύριος Πιντσόν
  • Ντόρα Ντολλ - Κολέτ Πιντσόν
  • Πολ Φρανκέρ - κύριος Γκρεγκορί
  • Νοέλ Ρογκβέρ - Αστυνόμος Μπροσάρ
  • Γκάμπι Μπασέ - κυρία Γκρεγκορί
  • Σασά Μπριγκέ - Τζιάν Μαρία
  • Αλμπέρ Ντινάν - εστιάτορας
  • Μπερνάρντ Λατζαρέζ - ιχθυοπώλης

Παραγωγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προς τα τέλη της δεκαετίας του 1950, μετά από μια σειρά ταινιών που γυρίστηκαν με τον Ζαν Γκαμπέν, ο σκηνοθέτης Ζιλ Γκρέιντζερ και ο σεναριογράφος Μισέλ Οντιάρ αναρωτήθηκαν ποιος ρόλος θα μπορούσε να παίξει ακόμα ο «ώριμος» Γάλλος ηθοποιός. Είχε κάνει σχεδόν όλες τις δουλειές, δήλωσε αργότερα ο Γκρέιντζερ, από τον σιδηροδρομικό υπάλληλο μέχρι τον γιατρό, από τον δικηγόρο στον γκάνγκστερ, από τον τραπεζίτη μέχρι τον λεγεωνάριο. Ήταν ακόμη και ο Πόντιος Πιλάτος.

Φάγαμε ένα βράδυ στη λεωφόρο Ματινιόν, στην ταράτσα του αγαπημένου μας Elysées Club, όταν ξαφνικά ο Γκαμπέν παρατήρησε έναν παράξενο τύπο, έναν αξιοπρεπή άστεγο που περπατούσε με μια ομάδα έξι ή επτά σκύλων δεμένα με το λουρί, και μας το επεσήμανε:Κοίτα τον, τι ωραία σύνθεση. Καμία αντίδραση από εμάς. Μόλις στο τέλος της βραδιάς ο Γκαμπέν, που μας είχε ακούσει χωρίς να ξεστομίσει λέξη, είπε: Θέλω να παίξω έναν περιπλανώμενο. Αλλά όχι απλώς έναν περιπλανώμενο, έναν φιλοσοφημένο περιπλανώμενο, όπως τον Διογένη... Και σε λίγα λεπτά μας μιλάει με γενικούς όρους για ένα θέμα που είχε εφεύρει... Έτσι, στους τίτλους έναρξης αναφέραμε σχολαστικά: Σύμφωνα με μια πρωτότυπη ιδέα του Ζαν Μονκορζέ.[5]

Μουσική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το soundtrack, που δημιουργήθηκε από τον συνθέτη Ζαν Προδρομίδης, δημοσιεύτηκε στη Γαλλία το 1995 στη σειρά Collection Playtime, μαζί με τη μουσική από άλλες ταινίες με πρωταγωνιστή τον Ζαν Γκαμπέν, συμπεριλαμβανομένων των ταινιών Ας με κρίνει η κοινωνία, Ο Μαιγκρέ έχει τον λόγο και Ο Βαρώνος των κλειδαριών. [6]

Track list[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Thème D'Archimède – 1:37
  2. Quais De La Seine – 2:19
  3. Retour à L'Abris – 2:16
  4. Générique (La Mouffe) – 2:15
  5. Polka Des Hommes-Sandwiches – 2:26
  6. Charleston D'Archimède – 2:50

Κυκλοφορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ταινία κυκλοφόρησε στις γαλλικές αίθουσες ξεκινώντας στις 8 Απριλίου 1959 και τον Ιούνιο προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου. [4] Στην Ελλάδα έκανε πρεμιέρα στις 23 Ιανουαρίου 1960 στους κινηματογράφους Άστυ και Ελληνίς της Αθήνας.[7]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. (Τσεχικά) Česko-Slovenská filmová databáze. 2001.
  2. (Γερμανικά) Λεξικό παγκόσμιων κινηματογραφικών ταινιών. Zweitausendeins.
  3. «The Magnificent Tramp». unifrance.org. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2023. 
  4. 4,0 4,1 «Berlinale 1959: Prize Winners». berlinale.de. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαΐου 2014. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2010. 
  5. «Gabin et le clochard de l'Elysée-Club». www.devildead.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2018. 
  6. «Jean Wiener, Jean Prodromidès, Michel Legrand, Francis Lemarque, Michel Magne, Georges Garvarentz, Philip Green – Les PLus Belles Musiques de Films de Jean Gabin Volume 2». www.discogs.com. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2018. 
  7. «ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ» (PDF). Ψηφιακό Αρχείο Εφημερίδων και Περιοδικού Τύπου - Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος. Εφημερίδα Εμπρός. 23 Ιανουαρίου 1960. σελ. 9η. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2023. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]