Οικογένεια Μόρφυ

Προσθήκη συνδέσεων
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η έπαυλη "Μόρφυ" στα Εγγλέζικα της Πάτρας, η Βίλα διασώζεται σε διπλάσιο μέγεθος από όταν ανήκε στην οικογένεια Μόρφυ.

Οι Μόρφυ (αγγλ:Morphy) είναι γνωστή οικογένεια από την Ιρλανδία με κλάδο και σημαντική παρουσία στην Ελλάδα με απογόνους σήμερα στην Μεγάλη Βρετανία και την Πάτρα.

Γενικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γενάρχης του Ελληνικού κλάδου ήταν ο Ντόναλ Μόρφυ (Donal Morphy) που αναγκάστηκε το 1796, λόγω της συμμετοχής του στον Ιρλανδικό αυτονομιστικό αγώνα (Αναταραχή Φίτζερλαντ), να καταταγεί στον Βρετανικό στρατό για να βρει άσυλο[1]. Με τον Βρετανικό στρατό μετά την Μάχη του Βατερλώ βρέθηκε στην Κέρκυρα όπου και έμεινε, άγνωστο όμως πότε και πού πέθανε[1]. Ο ένας από τους τρεις γιούς του Ντόναλ και ο μοναδικός που απέκτησε απογόνους, ο Τόμας (Thomas Morphy), άγνωστο πότε ακριβώς εγκαταστάθηκε στην Πάτρα ξεκινώντας τον εκεί κλάδο της οικογένειας που συνεχίζει έως σήμερα[1].

Ο γιος του Τόμας, Γουλιέλμος (William Morphy), ίδρυσε στην Πάτρα το 1864 ναυτιλιακή εταιρία που συνεχίζει να υπάρχει έως σήμερα (2011)[1]. Το 1956 ο Χάρολντ παραχώρησε τα κτίρια και το οικόπεδο της ναυτιλιακής εταιρείας, που μεταφέρθηκε στον Πειραιά, με μοναδικό αντίτιμο να πληρώσουν τον φόρο κληρονομιάς στους ΝΟ Πατρών και ΕΑ Πατρών όπου σήμερα λειτουργεί το κλειστό γυμναστήριο της ΕΑ Πατρών.

Ο Γουλιέλμος ο νεότερος (William Morphy), γιος του Γουλιέλμου, είχε μεγάλη συμβολή στην ανάπτυξη του Λιμένα Πατρών, μάλιστα πρωτοστάτησε το 1872 στην προσπάθεια για την κατασκευή σιδηροδρομικού δικτύου που θα συνέδεε την Πάτρα με τον Πύργο[2]. Το 1871 μαζί με άλλες εύπορες οικογένειες της Πάτρας είχαν πρωτοστατήσει και προσφέρει χρήματα για την κατασκευή του θεάτρου Απόλλων[2]. Ο Γουλιέλμος πρωτοστάτησε και στην ίδρυση πυροσβεστίου , του ΥΗΣ Γλαύκου, αλλά και ομάδας του ερυθρού σταυρού[2]. Μεγάλη επίσης υπήρξε η συμβολή του Γουλιέλμου στον αθλητισμό της πόλης καθώς βοήθησε στη διάδοση αθλημάτων όπως, το τένις, η κωπηλασία, η ποδηλασία, το ποδόσφαιρο και ο εκδρομισμός[2]. Ο Γουλίελμος είχε κατασκευάσει σπίτι στα Ψηλαλώνια όπου μετά από χρόνια πέρασε στην ιδιοκτησία της οικογένειας Βουρλούμη και μέσω διαθήκης στην Παναχαϊκή όπου το χρησιμοποίησε για γραφεία και το έδωσε το 1969 για αντιπαροχή.

Η κόρη του Γουλιέλμου, Έντιθ (Edith W. Morphy) έγινε σύζυγος του Χάρι Τόνκινσον (Harry Tonkinson) αναπληρωτή κυβερνήτη της Βιρμανίας. Η Έντιθ μαζί με τον σύζυγο της παρασημοφορήθηκαν με το παράσημο της Βασίλισσας Βικτορίας, το Σταυρό της Βικτωρίας, (Victoria Medal), η Έντιθ ήταν από τα πρώτα μέλη της Soil Association[3]. Η Έντιθ παρόλο που δεν γεννήθηκε στην Ελλάδα αλλά έζησε τα παιδικά της χρόνια στην Πάτρα, έτρεφε μεγάλη αγάπη για αυτή, οι γονείς της για τις ανάγκες της γέννας είχαν μεταβεί στο Λονδίνο όπου επέστρεψαν μετά δύο χρόνια στην Πάτρα όπου και μεγάλωσε η Έντιθ. Μία από τις τρεις τελευταίες της επιθυμίες της να κολυμπήσει σε ελληνική θάλασσα όπως και πραγματοποιήθηκε το 1975[1].

Πλάκα από το οικογενειακό μνήμα της οικογένειας.

Αδελφός της Έντιθ ήταν ο Άρθουρ (Arthur Morphy) όπου διετέλεσε διοικητικός παράγοντας της Παναχαϊκής και ιδρυτής του ποδοσφαιρικού τμήματος της τον Ιανουάριο του 1899[4], μάλιστα ήταν και από τους πρώτους ποδοσφαιριστές της Παναχαϊκής και πολυ αθλητής. Ο Άρθουρ Μόρφυ είχε χτίσει μάλιστα εξοχικό στην Τσαπουρνιά που τότε ήταν ερημική σχεδόν περιοχή και σήμερα εξελίχτηκε σε δημοφιλή παραθεριστικό θέρετρο της Αχαΐας. Ο Άρθουρ αναφέρεται ότι ήταν ο πρώτος που έφερε αυτοκίνητο στην Πάτρα μάρκας Adler[5]. Το 1912 πούλησε το εξοχικό της οικογένειας στην συνοικία Εγγλέζικα λόγω του θορύβου της εθνικής οδού και κατασκεύασε νέα εξοχική έπαυλη στην Γλυφάδα[6], το εξοχικό που πουλήθηκε στα Εγγλέζικα διασώζεται έως σήμερα, ενώ αυτό στη Γλυφάδα όχι.

Αδελφός του Άρθουρ ήταν ο Χάρολντ (Harold Morphy), 4ος ολυμπιονίκης στην κωπηλασία, στην Οκτάκωπο μετά πηδαλιούχου, το 1924 στο Παρίσι με την εθνική ομάδα της Ιρλανδίας. Στο οικογενειακό τάφο της Οικογένειας στο Α΄ νεκροταφείο Πατρών όπου έχει ταφή ο Χάρολντ η πλάκα αναφέρει ότι ήταν απλά ολυμπιονίκης. Ο Χάρολντ μάλιστα ήταν αθλητής του ΝΟ Πατρών από τους πρώτους αθλητές του συλλόγου[7].

Κόρη του Χάρολντ είναι η σημερινή απόγονος της οικογένειας στην Πάτρα, υποπρόξενος της Μεγάλης Βρετανίας, Μαριζάν Μόρφυ, σύζυγος Καρατζά, απευθείας απογόνου του Παναγιώτη Καρατζά.

Αυστρο-Αμερικάνα & Αχαϊκή Ατμοπλοΐα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Πανσιόν της Αυστρο-Αμερικάνα όπως διασώζεται σήμερα (πάνω από 100 ετών) σαν τμήμα του κλειστού γυμναστηρίου της ΕΑ Πατρών.

Ο Γουίλιαμ Μόρφυ, ο νεότερος, το 1864 ίδρυσε τη ναυτιλιακή εταιρεία Γ. Μόρφυ και υιός (William Morphy & Son)[8] όπου συνεργάστηκε με την επίσης Πατρινή ναυτιλιακή εταιρεία του Τζόρτζ Γουίλιαμ Κρωββ και Στίβενς. Η εταιρία ήταν γνωστή σαν "Μόρφυ και υιός Κρωββ & Στίβενς", και πρακτόρευαν την αυστριακή Αυστρο-Αμερικάνα (Austro-americana), τη ναυτιλιακή εταιρεία που τα πλοία της μετέφεραν τους μετανάστες στις ΗΠΑ[9]. Η Αυστροαμερικάνα στην Πάτρα διέθετε και Πανσιόν για την φιλοξενία των μεταναστών μέχρι να μπουν στο πλοίο. Η πανσιόν υπάρχει ακόμα και σήμερα κι αποτελεί τμήμα του κλειστού γυμναστηρίου, τα αποδυτήρια και γραφεία, της ΕΑΠ που αγωνίζεται στην Α1 βόλευ ! [10]

Το 1908 οι οικογένειες Μόρφυ, Κρωβ κι Στίβενς ίδρυσαν την Αχαϊκή Ατμοπλοΐα - σύμπραξη Κρωββ & Στίβενς με Γ. Μόρφυ &Υιός [11], Όλα τα ονόματα των επιβατικών τους ξεκινούσαν με το γράμμα Ε. Η εταιρεία έπαψε τις δραστηριότητες της πριν τον Β΄παγκόσμιο πόλεμο και οι Μόρφυ συνέχισαν με τη ναυτιλιακή εταιρεία Gellatly Morphy Shipping , για να χαθεί από την οικογένεια στη δεκαετία του 80 και μετανομαστεί σε Inchcape Shipping με νέους ιδιοκτήτες[12].

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Αρχείο Edith W. Morphy, σελ. 9
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Αρχείο Edith W. Morphy, σελ. 15
  3. ↑ Αρχείο Edith W. Morphy, σελ. 11
  4. ↑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΜΕ ΑΓΓΛΟΥΣ Εις το γύμνασμα Foot Ball Πληροφορούμεθα ότι ο Παναχαϊκός Γυμν. Σύλλογος τη πρωτοβουλία του Εφόρου αυτού κ. Α. Μόρφυ εισήγαγεν ως τακτικόν γύμνασμα το παρά τοις Άγγλοις σύνηθες παιγνίδιον Foot Ball, εξασκουμένων των μελών του Συλλόγου δις ή τρις της εβδομάδος εις το άνω Γυμναστήριον. Τούτο μαθόντες οι αξιωματικοί του εις τον λιμένα μας ορμούντος Αγγλικού πολεμικού πλοίου Boxer προσεκάλεσαν τους ημετέρους εις διαγωνισμόν, τον οποίον ευχαρίστως ούτοι απεδέχθησαν. Ώστε εντός ολίγων ημερών θα λάβη χώραν η πάλη προς της οποίας θα ειδοποιηθεί το κοινόν εγκαίρως Νεολόγος φύλλο 17 Ιανουαρίου 1899
  5. ↑ Αρχείο Edith W. Morphy, σελ. 53
  6. ↑ Αρχείο Edith W. Morphy, σελ. 63
  7. ↑ Εκδήλωση 1η Δεκεμβρίου 1984 στη λεσχη του ΝΟΠ όπου ο Χάρολντ Μόρφυ τιμήθηκε και αναφέρθηκε στην πρώτη γενιά αθλητών του συλλόγου το 1929-1933
  8. ↑ Χρήστος Μούλιας, Το λιμάνι της σταφίδας, εκδόσεις Περί Τεχνών, Πάτρα 2000 ISBN 960-86814-0-5, σελ. 184
  9. ↑ Cosulich Line
  10. ↑ Κατάλογος της έκθεσης "Εθνική Φιλοτελική Έκθεση PATRAPHILEX 2010"
  11. ↑ Νικόλαος Μίτζαλης, Η Μεσοπολεμική Βιομηχανική Ανάπτυξη της Πάτρας και οι Μεταλλαγές στον Αστικό Ιστό της Πόλης, εκδόσεις Περί Τεχνών, Πάτρα 2007 ISBN 978-960-6684-34-0, σελ. 104
  12. ↑ «Inchcape Shipping Services». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2011. 

Βιβλιογραφία - Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Κατάλογος της έκθεσης "Εθνική Φιλοτελική Έκθεση PATRAPHILEX 2010"
  • Κώστας Κοκκοβίκας (επιμ.), Η Πάτρα στις αρχές του 20ου αιώνα... Μέσα από την οικογενειακή συλλογή-λεύκωμα της Edith W. Morphy, Εκδόσεις Typorama, Πάτρα 2002. ISBN 960-7620-20-8.
  • Νικόλαος B. Μιτζάλης, Η μεσοπολεμική βιομηχανική ανάπτυξη της Πάτρας και οι μεταλλαγές στον αστικό ιστό της πόλης, Εκδόσεις Περί Τεχνών, Πάτρα 2007. ISBN 978-960-6684-34-0.
  • Χρήστος Μούλιας, Το λιμάνι της σταφίδας, εκδόσεις Περί Τεχνών, Πάτρα 2000. ISBN 960-86814-0-5.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Οικογένεια_Μόρφυ&oldid=8658261"