Κίτρινο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αποχρώσεις του κίτρινου χρώματος

Το κίτρινο είναι, μαζί με το μπλε και το κόκκινο, ένα από τα τρία βασικά χρώματα του ορατού φωτός, με μήκος κύματος που κυμαίνεται από 575 έως 585 νανόμετρα.

Ετυμολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η λέξη κίτρινος προέρχεται από το κίτρο, καρπός όμοιος με το λεμόνι.

Συμβολισμοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το χρώμα αυτό είναι συνδεδεμένο με πολλούς συμβολισμούς. Κατεξοχήν με τον ήλιο, το φως, τον πλούτο (λόγω του ότι είναι το χρώμα του χρυσού), τη δόξα, την αισιοδοξία και την ευτυχία. Ειδικότερα στην Κίνα θεωρείται το χρώμα της σοφίας.

Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, στην Ευρώπη είχε αρνητική αντιμετώπιση, καθώς για άγνωστο λόγο είχε συνδεθεί με τον Ιούδα Ισκαριώτη. Έτσι με αυτό χαρακτηρίζονταν και στιγματίζονταν οι Εβραίοι (κάτι που επανέφεραν οι Ναζί τον 20ό αιώνα στο σχετικό κίτρινο τρίγωνο στα Ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης), αλλά και οι αιρετικοί.

Σύγχρονη ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σήμερα, λόγω της φωτεινότητάς του χρησιμοποιείται σε καταστάσεις χαμηλής ορατότητας, όπως τα κίτρινα μπροστινά φώτα ομίχλης των αυτοκινήτων, που αν και συχνά φαίνονται λευκά στην εξωτερική αισθητική του αυτοκινήτου όταν δεν λειτουργούν, όταν είναι αναμμένα φωτίζουν με λευκό προς κίτρινο φως ή ακόμα και με έντονο κίτρινο φως (αντιθέτως, τα φλας των αυτοκινήτων διεθνώς είναι πορτοκαλί, με εξαίρεση τα αμερικανικά αυτοκίνητα, όπου η νομοθεσία των ΗΠΑ επιτρέπει, εκτός από πορτοκαλί, την τοποθέτηση κόκκινων φλας εναλλακτικά, αν το επιλέξει ο κατασκευαστής, αλλά μόνο για τα εγχώριας κυκλοφορίας αντίτυπα, διότι στα μοντέλα για εξαγωγή είναι υποχρεωτικά πορτοκαλί). Για τον ίδιο λόγο, χρησιμοποιείται και ως προειδοποίηση, όπως το κίτρινο στα φανάρια της τροχαίας που προειδοποιεί ότι σε λίγα δευτερόλεπτα ακολουθεί κόκκινο φως στο φανάρι. Επίσης, είναι το δημοφιλέστερο χρώμα, διεθνώς, στα ταξί, λόγω της έντονης φωτεινότητάς του, που το κάνει να ξεχωρίζει στο μάτι ευκολότερα από διαφορετικά χρώματα.

Στην Ευρώπη, στις ΗΠΑ, στον Καναδά και σε άλλες χώρες διεθνώς, το κίτρινο σχετίζεται στην κοινή γνώμη με τη διασκέδαση, την ευγένεια, το χιούμορ, την ευτυχία και τον αυθορμητισμό. Επίσης, είναι δημοφιλές χρώμα στις εθνικές σημαίες πολλών χωρών, αν και με διάφορους συμβολισμούς στην καθεμία, όπως για παράδειγμα τον ήλιο, χρυσούς θησαυρούς, χρυσοφόρες εκτάσεις, την έρημο, την αριστοκρατία, τα κλειδιά του Παραδείσου ή, ειδικότερα στη σημαία της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, την κομμουνιστική ηγεσία.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Doran, Sabine (2013). The Culture of Yellow, or, The Visual Politics of Late Modernity. Bloomsbury. ISBN 978-1-4411-8587-7.
  • Ball, Philip (2001). Bright Earth, Art and the Invention of Colour. Hazan (French translation). ISBN 978-2-7541-0503-3.
  • Heller, Eva (2009). Psychologie de la couleur – Effets et symboliques. Pyramyd (French translation). ISBN 978-2-35017-156-2.
  • Keevak, Michael (2011). Becoming Yellow: A Short History of Racial Thinking. Princeton University Press. ISBN 978-0-691-14031-5.
  • Pastoureau, Michel (2005). Le petit livre des couleurs. Editions du Panama. ISBN 978-2-7578-0310-3.
  • Gage, John (1993). Colour and Culture – Practice and Meaning from Antiquity to Abstraction. Thames and Hudson (Page numbers cited from French translation). ISBN 978-2-87811-295-5.
  • Varichon, Anne (2000). Couleurs – pigments et teintures dans les mains des peuples. Seuil. ISBN 978-2-02084697-4.
  • Zuffi, Stefano (2012). Color in Art. Abrams. ISBN 978-1-4197-0111-5.
  • Ethan Russo; Melanie Creagan Dreher; Mary Lynn Mathre, eds. (2003). Women and Cannabis: Medicine, Science, and Sociology (1st ed.). Psychology Press (published March 2003). ISBN 978-0-7890-2101-4. Retrieved 9 October 2013.
  • Willard, Pat (2002). Secrets of Saffron: The Vagabond Life of the World's Most Seductive Spice. Beacon Press (published 11 April 2002). ISBN 978-0-8070-5009-5.
  • Arvon, Henri (1951). Le bouddhisme. Presses Universitaires de France. ISBN 978-2-13-055064-8.