Κάρεν Μπλακ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κάρεν Μπλακ
Η Μπλακ το 2010
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Karen Black (Αγγλικά)
Γέννηση1  Ιουλίου 1939[1][2][3]
Παρκ Ριτζ
Θάνατος8  Αυγούστου 2013[4][3][5]
Σάντα Μόνικα
Αιτία θανάτουPeriampullary cancer[6]
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςEternal Hills Memorial Park
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΣπουδέςMaine East High School[7] και Πανεπιστήμιο Νορθουέστερν
Ιδιότηταηθοποιός[8], τραγουδιστής, σεναριογράφος, τραγουδιστής-τραγουδοποιός, συνθέτης, ηθοποιός τηλεόρασης, ηθοποιός θεάτρου και ηθοποιός ταινιών
ΣύζυγοςΛ. Μ. Κιτ Κάρσον (1975–1983) και Stephen Eckelberry (1987–2013)
ΤέκναΧάντερ Κάρσον
ΑδέλφιαGail Brown
Όργαναφωνή
ΒραβεύσειςSitges Film Festival Best Actress award (1977)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Κάρεν Μπλανς Μπλακ (πραγματικό όνομα Ζίγκλερ, 1 Ιουλίου 1939 – 8 Αυγούστου 2013) ήταν Αμερικανίδα ηθοποιός, σεναριογράφος, τραγουδίστρια και τραγουδοποιός. Έγινε γνωστή για τη δουλειά της σε διάφορες ταινίες στούντιο και ανεξάρτητες ταινίες τη δεκαετία του 1970, απεικονίζοντας συχνά εκκεντρικούς και ακραίους χαρακτήρες, και καθιερώθηκε ως φιγούρα του Νέου Χόλιγουντ. Η καριέρα της διήρκεσε πάνω από 50 χρόνια και περιλαμβάνει σχεδόν 200 τίτλους τόσο σε ανεξάρτητες όσο και σε εμπορικές ταινίες. Η Μπλακ έλαβε πολλές διακρίσεις σε όλη τη διάρκεια της καριέρας της, μεταξύ των οποίων δύο Χρυσές Σφαίρες, καθώς και μια υποψηφιότητα για Όσκαρ Β´ Γυναικείου Ρόλου.

Γεννημένη στα προάστια του Σικάγου, η Μπλακ σπούδασε θέατρο στο Πανεπιστήμιο Νορθουέστερν πριν εγκαταλείψει τις σπουδές της και μετακομίσει στη Νέα Υόρκη. Έπαιξε στο Μπρόντγουεϊ το 1965 και έκανε ουσιαστικά το κινηματογραφικό της ντεμπούτο στο Τώρα που έγινες άνδρας (1966) του Φράνσις Φορντ Κόπολα. Η Μπλακ μετακόμισε στην Καλιφόρνια και επιλέχτηκε για τον ρόλο της πόρνης που έχει πάρει LSD στην ταινία δρόμου Ξένοιαστος καβαλάρης (1969) του Ντένις Χόπερ. Ακολούθησε το δράμα Πέντε εύκολα κομμάτια (1970), στο οποίο έπαιξε μια ανίκανη σερβιτόρα, ρόλος για τον οποίο ήταν υποψήφια για Όσκαρ και κέρδισε Χρυσή Σφαίρα Β΄ Γυναικείου Ρόλου - κινηματογραφική ταινία. Η Μπλακ έκανε την πρώτη της μεγάλη εμπορική ταινία με την ταινία καταστροφής Τζάμπο 747 εν κινδύνω (1974) και η μετέπειτα εμφάνισή της ως Μιρτλ Γουίλσον στον Μεγάλο Γκάτσμπι (1974) της χάρισε μια δεύτερη Χρυσή Σφαίρα Β΄ Γυναικείου Ρόλου.

Η Μπλακ πρωταγωνίστησε ως λαμπερή τραγουδίστρια της κάντρι στο μουσικό δράμα Νάσβιλ, η πόλη των εκπλήξεων (1975) του Ρόμπερτ Όλτμαν, γράφοντας και ερμηνεύοντας επίσης δύο τραγούδια για το σάουντρακ, για το οποίο έλαβε υποψηφιότητα για Βραβείο Grammy. Η ερμηνεία της ως επίδοξης ηθοποιού στο δράμα του Τζον Σλέσιντζερ Η μέρα της θεομηνίας (1975) της χάρισε μια τρίτη υποψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα, αυτή τη φορά για την καλύτερη ηθοποιό. Στη συνέχεια, η Μπλακ ανέλαβε τέσσερις ρόλους στην σπονδυλωτή ταινία τρόμου του Νταν Κέρτις Trilogy of Terror (1975). Ακολούθησε η ταινία τρόμου του Κέρτις Η βίλα των καταραμένων (1976). Την ίδια χρονιά, πρωταγωνίστησε ως απατεώνισσα στην τελευταία ταινία του Άλφρεντ Χίτσκοκ με τίτλο Οικογενειακή συνωμοσία.

Το 1982, η Μπλακ πρωταγωνίστησε ως τρανς γυναίκα στο έργο του Ρόμπερτ Όλτμαν στο Μπρόντγουεϊ Come Back to the 5 & Dime, Jimmy Dean, Jimmy Dean, σε έναν ρόλο που επανέλαβε και στην κινηματογραφική μεταφορά του έργου από τον Όλτμαν. Στη συνέχεια πρωταγωνίστησε στην κωμωδία Can She Bake a Cherry Pie? (1983). Ακολούθησε το ριμέικ του Εισβολείς από τον Άρη (1986) του Τόμπι Χούπερ. Στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και της δεκαετίας του 1990, η Μπλακ πρωταγωνίστησε σε μια ποικιλία ανεξάρτητων ταινιών και ταινιών τρόμου, ενώ έγραψε και δικά της σενάρια. Έπαιξε τον πρωταγωνιστικό ρόλο ως κακοποιητική μητέρα στο Το σπίτι με τα 1.000 πτώματα του Ρομπ Ζόμπι (2003), το οποίο εδραίωσε την περίοπτη θέση της στις καλτ ταινίες τρόμου. Η Μπλακ συνέχισε να πρωταγωνιστεί σε ταινίες στις αρχές της δεκαετίας του 2000 και να εργάζεται ως θεατρική συγγραφέας μέχρι τον θάνατό της από καρκίνο το 2013.

Ζωή και καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

1939–1959: Τα πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Μπλακ γεννήθηκε με το όνομα Κάρεν Μπλανς Ζίγκλερ την 1η Ιουλίου 1939 στο Παρκ Ριτζ του Ιλινόι.[9] Ήταν κόρη της Έλσι Μαίρη (το γένος Ράιφ), συγγραφέα πολλών βραβευμένων παιδικών μυθιστορημάτων και του Νόρμαν Άρθουρ Ζίγκλερ, μηχανικού και επιχειρηματία.[9][10] Ο παππούς της από τον πατέρα της ήταν ο Άρθουρ Τσαρλς Ζίγκλερ, μουσικός και πρώτο βιολί της Συμφωνικής Ορχήστρας του Σικάγου.[11] Είχε δύο αδέλφια: μια αδελφή και έναν αδελφό. Η ηθοποιός Γκέιλ Μπράουν ήταν η μεγαλύτερη αδερφή της Μπλακ. Η Μπλακ ήταν γερμανικής, τσέχικης και νορβηγικής καταγωγής.[12] Οι Ζίγκλερ έφτασαν στις Ηνωμένες Πολιτείες από τη Νότια Γερμανία.

Η Μπλακ και τα αδέλφια της μεγάλωσαν πήγαιναν συχνά στο αγρόκτημα του θείου της κοντά στο Γκριν Μπέι του Ουισκόνσιν. Μικρή, φιλοδοξούσε να κάνει μια καριέρα ως ηθοποιός του θεάτρου, αναζητώντας θερινές θέσεις εργασίας στο θέατρο, από καθαρίστρια μέχρι ηθοποιός.[13] Η Μπλακ αποφοίτησε από το λύκειο Maine Township High School East το 1957. Μετά το σχολείο, γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο Νορθουέστερν σπουδάζοντας θέατρο.[14] Μετά από δύο χρόνια, εγκατέλειψε τις σπουδές της.[13]

Ενώ σπούδαζε, σε ηλικία 19 ετών, η Μπλακ γέννησε μια κόρη, την Νταϊάν, από τη σχέση της με τον Ρόμπερτ Μπενεντέτι.[14] Η Μπλακ έδωσε το παιδί για υιοθεσία μετά τη γέννα, αν και επανασυνδέθηκε μαζί της στα τελευταία χρόνια της ζωής της.[15]

1960–1970: Θέατρο και κινηματογράφος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αφού εγκατέλειψε το πανεπιστήμιο το 1960, η Μπλακ μετακόμισε στη Νέα Υόρκη για να ακολουθήσει καριέρα ηθοποιού, μένοντας σε ένα διαμέρισμα στο Μανχάταν.[13] Έκανε διάφορες δουλειές ως γραμματέας, υπάλληλος υποδοχής σε ξενοδοχείο και σε ασφαλιστικό γραφείο και ζούσε με «τριάντα δολάρια την εβδομάδα». Άρχισε αρχικά να παίζει στους Rockefeller Players, έναν θεατρικό θίασο στο Γουέστγουντ του Νιου Τζέρσεϊ.[16] Εντάχθηκε για λίγο στο Actors Studio, αλλά έφυγε λίγο μετά την εγγραφή της, σχολιάζοντας αργότερα: "Πώς μπορεί ένας άντρας που δεν είναι ηθοποιός να σου μάθει να παίζεις;"[13] Την ίδια χρονιά, παντρεύτηκε τον πρώτο της σύζυγο, Τσαρλς Μπλακ, αλλά ο γάμος τερματίστηκε μέσα στο έτος.[17] Ωστόσο, διατήρησε το επώνυμό του, με το οποίο θα γινόταν γνωστή.[18]

Η Μπλακ έκανε το ντεμπούτο της στην οθόνη με έναν μικρό ρόλο στην ανεξάρτητη ταινία The Prime Time (1960), την οποία αργότερα θεωρούσε «τη χειρότερη ταινία που έγινε ποτέ».[13] Απογοητευμένη από αυτή την είσοδο στον κινηματογράφο, η Μπλακ επέστρεψε στο θέατρο.[13] Εργάστηκε ως αντικαταστάτρια στην παραγωγή στο Μπρόντγουεϊ του Take Her, She's Mine τον Δεκέμβριο του 1961 υπό τον σκηνοθέτη Τζορτζ Άμποτ.[19] Έκανε το επίσημο ντεμπούτο της στο Μπρόντγουεϊ στο The Playroom του 1965,[19] που έλαβε ευνοϊκές κριτικές και για το οποίο ήταν υποψήφια για το Βραβείο Κύκλου Κριτικών της Νέας Υόρκης ως Καλύτερη Ηθοποιός.[20]

Το 1966, επέστρεψε στον κινηματογράφο με πρωταγωνιστικό ρόλο στην κωμωδία Τώρα που έγινες άνδρας, σε σκηνοθεσία Φράνσις Φορντ Κόπολα, απεικονίζοντας το αντικείμενο του πόθου ενός φοιτητή.[21] Η Μπλακ κέρδισε ευνοϊκές κριτικές για την ερμηνεία της και η εμπειρία αυτή την ώθησε να μετακομίσει στο Λος Άντζελες.[21] Από το 1967, εμφανιζόταν σε γκεστ ρόλους σε πολλές τηλεοπτικές σειρές, όπων The FBI, Run for Your Life, The Big Valley, The Iron Horse, The Invaders, Μάνιξ και Adam-12.

Η καριέρα της στις ταινίες μεγάλου μήκους επεκτάθηκε το 1969, όταν ερμήνευσε τον ρόλο μιας πόρνης που έχει πάρει LSD δίπλα στον Ντένις Χόπερ και Πίτερ Φόντα στην εμβληματική ταινία αντικουλτούρας Ξένοιαστος καβαλάρης.[21] Η σεκάνς της Μπλακ στην ταινία κόπηκε μέσα από 16 ώρες πλάνα που γύρισε με τον Φόντα και τον Χόπερ.[22] Την επόμενη χρονιά, η Μπλακ εμφανίστηκε ως Ραγιέτ, σερβιτόρα φίλη του Τζακ Νίκολσον, στην ταινία Πέντε εύκολα κομμάτια (1970), για την οποία ήταν υποψήφια για Όσκαρ Β´ Γυναικείου Ρόλου,[21] και κέρδισε την πρώτη της Χρυσή Σφαίρα Β΄ γυναικείου ρόλου. Για την ερμηνεία της στην ταινία, κέρδισε επίσης το Βραβείο Β΄ Γυναικείου Ρόλου της Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης.[23]

1971–1979: Μεγάλοι ρόλοι και ταινίες τρόμου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Μπλακ με τον δεύτερο σύζυγό της, Ρόμπερτ Μπάρτον, 1973

Η Μπλακ έπαιξε έναν δεύτερο ρόλο ως φίλη ενός εθισμένου στην ηρωίνη στο Γεννημένος για νικητής (1971) δίπλα στους Τζορτζ Σίγκαλ και Ρόμπερτ Ντε Νίρο,[21] και ακολούθησε ένας ρόλος στο σκηνοθετικό ντεμπούτο του Τζακ Νίκολσον, Drive, He Said, ως άτακτη σύζυγος ενός καθηγητή[21] και το γουέστερν A Gunfight με τους Κερκ Ντάγκλας και Τζόνι Κας, στο οποίο έπαιζε μια μπαργούμαν σε σαλούν.[21] Ακολούθησε ένας ρόλος στο Cisco Pike (1972) δίπλα στον Κρις Κριστόφερσον και τον Τζιν Χάκμαν και στη συνέχεια έπαιξε ένα αθυρόστομο μοντέλο στο Η ανήσυχη ερωτική ζωή ενός νέου (1972).[24] Έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο δίπλα στον Κρίστοφερ Πλάμερ στην καναδικής παραγωγής ταινία τρόμου Ο κύκλος των σατανιστών (1973), υποδυόμενη μια πόρνη που εμπλέκεται σε μια σειρά μυστηριωδών δολοφονιών, και αργότερα εμφανίστηκε στο Συνδικάτο (1973) με τον Ρόμπερτ Ντιβάλ.[24] Η Μπλακ υποδύθηκε τη Λόρα στην ταινία δράσης Little Laura and Big John (1973), μια ταινία που "ζήλεψε" την επιτυχία του Μπόνι και Κλάιντ (1967).[24] Τον Απρίλιο του 1973, η Μπλακ παντρεύτηκε τον ηθοποιό Ρόμπερτ Μπάρτον στο Λος Άντζελες,[25] αλλά χώρισαν τον επόμενο χρόνο.[17][26] Λίγο αργότερα, εμφανίστηκε στην κωμωδία Rhinoceros (1974) με τον Τζιν Γουάιλντερ.[27]

Η πρώτη μεγάλη εμπορική ταινία της Μπλακ[21] ήταν η ταινία καταστροφής Τζάμπο 747 εν κινδύνω (1974), στην οποία έπαιξε τη Νάνσι Πράιορ, μια αεροσυνοδό που αναγκάστηκε να αναλάβει τη διακυβέρνηση του αεροπλάνου μετά από σύγκρουσή του στον αέρα.[28] Στη συνέχεια ερμήνευσε μια άπιστη σύζυγο, τη Μιρτλ Γουίλσον, στην παραγωγή του 1974 Ο μεγάλος Γκάτσμπι, μια ερμηνεία που της χάρισε μια δεύτερη Χρυσή Σφαίρα στην ίδια κατηγορία. Το 1975, έπαιξε πολλούς ρόλους στην τηλεοπτική σπονδυλωτή ταινία του Νταν Κέρτις Trilogy of Terror.[29][30]

Η Μπλακ στο Βγάλε τον άσο από το μανίκι σου, 1976

Η Μπλακ έλαβε την τρίτη της υποψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας για τον ρόλο της ως επίδοξη στάρλετ στο Χόλιγουντ της δεκαετίας του 1930 στο τραγικό δράμα του Τζον Σλέσιντζερ Η μέρα της θεομηνίας (1975). Αν και η ερμηνεία της Μπλακ πήρε καλές κριτικές, η ίδια δεν έμεινε απόλυτα ευχαριστημένη από την ταινία.

Η Μπλακ στο The Strange Possession of Mrs. Oliver (1977)

Την ίδια χρονιά, πρωταγωνίστησε ως λαμπερή τραγουδίστρια της κάντρι στην ταινία του Ρόμπερτ Όλτμαν Νάσβιλ, η πόλη των εκπλήξεων.[27] Εκτός από την υποκριτική στην ταινία, η Μπλακ έγραψε και ερμήνευσε δύο τραγούδια για το σάουντρακ, το οποίο ήταν υποψήφιο για βραβείο Grammy καλύτερης μουσικής επένδυσης.[22] Στις 4 Ιουλίου 1975, η Μπλακ παντρεύτηκε τον ηθοποιό και σεναριογράφο Ελ Εμ Κιτ Κάρσον και απέκτησε έναν γιο, τον Χάντερ, στις 26 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους.[17]

Το 1976, η Μπλακ εμφανίστηκε ως φαμ φατάλ κλέφτρα κοσμημάτων στην τελευταία ταινία του Άλφρεντ Χίτσκοκ με τίτλο Οικογενειακή συνωμοσία.[27] Η ταινία έλαβε ανάμεικτες κριτικές, αν και ο Ρότζερ Έμπερτ σχολίασε ότι η Μπλακ «κάνει καλή δουλειά σε έναν ρόλο που δεν της δίνει πολλά να κάνει».[31] Συνεργάστηκε επίσης με τον σκηνοθέτη Νταν Κέρτις για να πρωταγωνιστήσει δίπλα στους Όλιβερ Ριντ και Μπέτι Ντέιβις στην ταινία τρόμου Η βίλα των καταραμένων (1976), υποδυόμενη το μέλος μιας οικογένειας που ζει σε ένα στοιχειωμένο σπίτι.[24] Η ταινία θεωρήθηκε από την εφημερίδα The New York Times "εξαιρετική ταινία τρόμου" με "καλούς ηθοποιούς".[32] Επιπλέον, η Μπλακ έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανεξάρτητη κωμωδία δράσης Βγάλε τον άσο από το μανίκι σου (1976), συμπρωταγωνιστώντας με τον Ομάρ Σαρίφ.[27]

Τον Σεπτέμβριο του 1976, η Μπλακ πήγε στο Τορόντο για ως γκεστ σταρ στο δημοφιλές πρόγραμμα The Bobby Vinton Show, το οποίο προβλήθηκε σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά. Η Μπλακ ερμήνευσε το τραγούδι "Lonely Now". Έπαιξε έναν διπλό ρόλο στο τηλεοπτικό θρίλερ του 1977, The Strange Possession of Mrs. Oliver. Ακολούθησε ένας δεύτερος ρόλος στο Nasa: Επιχείρηση Άρης (1978) δίπλα στον Έλιοτ Γκουλντ.[27] Το 1979, η Μπλακ εμφανίστηκε στο αμφιλεγόμενο δράμα Νέος με όλα τα προσόντα για κυρίες κάποιας ηλικίας, παίζοντας μια μεσήλικη που έχει σχέση με ένα 17χρονο αγόρι.[33]

1980–1985: Επιστροφή στην εμπορικότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1980, η Μπλακ χώρισε από τον σύζυγό της Κάρσον.[26][17] Την ίδια χρονιά, πρωταγωνίστησε στην τηλεταινία Police Story: Confessions of a Lady Cop. Στη συνέχεια πρωταγωνίστησε στο δράμα Gräset sjunger (1981), που βασίστηκε στο μυθιστόρημα της Ντόρις Λέσινγκ του 1950 Τραγουδάει το χορτάρι, το οποίο εστίαζε στις φυλετικές σχέσεις στη Νότια Αφρική τη δεκαετία του 1960. Στην ταινία, η Μπλακ ερμήνευε μια γυναίκα της πόλης που μετακομίζει σε ένα αγρόκτημα με τον σύζυγό της.[34] Εμφανίστηκε επίσης στο γαλλικό Chanel Solitaire (1981), μια βιογραφική ταινία που περιγράφει λεπτομερώς τα νεανικά χρόνια της Κοκό Σανέλ.[35]

Το 1982, η Μπλακ πρωταγωνίστησε δίπλα από στη Σερ και τη Σάντι Ντένις[22] σε μια παράσταση του Come Back to the Five and Dime, Jimmy Dean, Jimmy Dean στο Μπρόντγουεϊ σκηνοθετημένη από τον Ρόμπερτ Όλτμαν.[36] Στη συνέχεια συμπρωταγωνίστησε με τη Σερ και την Ντένις στην κινηματογραφική μεταφορά του έργου από τον Όλτμαν, που κυκλοφόρησε επίσης το 1982.[22] Και στις δύο ερμηνείες, υποδύθηκε τον ρόλο της Τζοάν, μιας τρανς γυναίκας σε μια μικρή πόλη του Τέξας.[37] Προετοιμάζοντας τον ρόλο, η Μπλακ πέρασε μήνες μιλώντας με τρανς άτομα και έκανε «έρευνα σχετικά με ιδιαίτερα καταθλιπτικά στατιστικά στοιχεία για τα τρανς άτομα που δεν αισθάνονται ακόμα ολοκληρωμένα. Εγώ έπρεπε να γίνω άντρας και δεν είμαι άντρας... Και αυτή η μετάβαση ήταν τόσο οδυνηρή για μένα, το να γίνω άντρας, που κατάφερα να χρησιμοποιήσω τον πόνο της πραγματικής μου μετάβασης για την Τζοάν».[38] Ενώ η Μπλακ έλαβε δυσμενείς κριτικές για την παράσταση του Μπρόντγουεϊ,[39] ο Γκάρι Άρνολντ της εφημερίδας The Washington Post επαίνεσε την ερμηνεία της Μπλακ στην ταινία.[39]

Η Μπλακ πρωταγωνίστησε στην κωμωδία Can She Bake a Cherry Pie? (1983) στον ρόλο μιας διαζευγμένης που μπλέκει με έναν εργένη.[33] Ακολούθησε η μαύρη κωμωδία Bad Manners (1984) με θέμα τους εφήβους.[40] Εμφανίστηκε επίσης στην τηλεόραση κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, με έναν γκεστ σταρ ρόλο ως Σίλα Σάινφελντ στο E/R μεταξύ 1984 και 1985. Πρωταγωνίστησε σε πολλές ταινίες μεγάλου μήκους το 1985, όπως η ιταλική ταινία τρόμου Ανθρωποκυνηγητό στον Αμαζόνιο,[41] η καναδική ταινία τρόμου The Blue Man[42] και η ταινία δράσης Savage Dawn.[43]

1986–2002: Ανεξάρτητες ταινίες και επιστροφή σε ρόλους τρόμου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1986, η Μπλακ συμπρωταγωνίστησε με τον γιο της, Χάντερ, στην ταινία τρόμου επιστημονικής φαντασίας του Τόμπι Χούπερ Εισβολείς από τον Άρη. Τον επόμενο χρόνο, παντρεύτηκε τον τέταρτο σύζυγό της, Στίβεν Εκελμπέρι, στις 27 Σεπτεμβρίου 1987, με τον οποίο υιοθέτησαν μια κόρη, τη Σελίν. Έπαιξε έναν δεύτερο ρόλο ως μητέρα ενός μεταλλαγμένου στο σίκουελ τρόμου Το τέρας 3: Το νησί των τεράτων (1987),[44] και στην κωμωδία The Invisible Kid (1988) με θέμα τους νέους.[45] Συμπρωταγωνίστησε με τον Τζέιμς Μπελούσι και τη Γούπι Γκόλντμπεργκ στην κωμωδία Homer and Eddie (1989).[46] Το 1990, η Μπλακ έπαιξε έναν δεύτερο ρόλο στο The Children (1990), μια βρετανική μεταφορά ενός μυθιστορήματος της Ίντιθ Γουόρτον, δίπλα στον Μπεν Κίνγκσλεϊ και την Κιμ Νόβακ[47] και στην κωμωδία επιστημονικής φαντασίας Zapped Again![45]

Από τη δεκαετία του 1990, η Μπλακ έπαιζε συχνότερα σε ταινίες τρόμου. Μεταξύ αυτών ήταν τα Mirror, Mirror (1990), στο οποίο έπαιζε μια προβληματική μητέρα,[48] η χαμηλού προϋπολογισμού ταινία Evil Spirits (1990)[49] και το Children of the Night (1991), όπου έπαιξε έναν βρικόλακα.[47] Εμφανίστηκε επίσης στη βρετανική κωμωδία Rubin and Ed (1991), στην ταινία πολεμικών τεχνών The Roller Blade Seven (1991) και στον Παίκτη (1992) του Ρόμπερτ Όλτμαν σε μια κάμεο εμφάνιση. Η Μπλακ επανέλαβε τον ρόλο της από το The Roller Blade Seven στα σίκουελ του 1992 και 1993 και εμφανίστηκε στο κωμικό βίντεο Πράκτωρ 00 τινέιτζερ (1993), με τους Κόρεϊ Χάιμ και Νικόλ Έγκερτ. Επίσης το 1993, η Μπλακ έπαιξε έναν δεύτερο ρόλο στο δράμα Dark Blood δίπλα στον Ρίβερ Φίνιξ και την Τζούντι Ντέιβις, μια ταινία που παρέμεινε ημιτελής και ακυκλοφόρητη για δύο δεκαετίες μετά τον θάνατο του Φίνιξ κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων.[50] Το 1995, πρωταγωνίστησε στο Plan 10 from Outer Space, μια σάτιρα επιστημονικής φαντασίας για τους μορμόνους.

Το 1996, η Μπλακ εμφανίστηκε ως παρανοϊκή μητέρα σε μια μικρή πόλη της Νεμπράσκα στο Ο δολοφόνος με το δρεπάνι: Η συνάθροιση, δίπλα στη Ναόμι Γουότς.[51] Έπαιξε δεύτερους ρόλους σε μια σειρά από άλλες ανεξάρτητες ταινίες εκείνη τη χρονιά, όπως στο δράμα του Ούλι Λόμελ Every Minute is Goodbye και στην κωμωδία Dinosaur Valley Girls.[52] Το επόμενο έτος, συμπρωταγωνίστησε με την Τίλντα Σουίντον στη φεμινιστική ταινία επιστημονικής φαντασίας Conceiving Ada (1997), με θέμα μια σύγχρονη επιστήμονα που χρησιμοποιεί λογισμικό για να έρθει σε επαφή με τη βικτωριανή πρωτοπόρο του προγραμματισμού Άντα Λάβλεϊς, κόρη του ποιητή λόρδου Βύρωνα.[53] Έπαιξε επίσης δεύτερους ρόλους στο ανεξάρτητο δράμα Men και στην ταινία Ανεξίτηλος έρωτας.[54]

Συνέχισε να πρωταγωνιστεί σε πολλές ανεξάρτητες ταινίες το 1998, όπως η κωμωδία του Άρη Ηλιόπουλου Ξύπνησα νωρίς την ημέρα που πέθανα, το δράμα Δολοφονικό ένστικτο, καθώς και η μικρού μήκους ταινία Waiting for Dr. MacGuffin.[55] Το 2000, η Μπλακ άρχισε να γυρίζει Το σπίτι με τα 1.000 πτώματα, στο οποίο υποδύθηκε τη σπιτονοικοκυρά μιας οικογένειας ψυχωτικών δολοφόνων. Μετά την κυκλοφορία της το 2003, η ταινία έλαβε πολλές δυσμενείς κριτικές,[56] αν και βοήθησε να παγιωθεί η θέση της Μπλακ ως καλτ ειδώλου στο είδος του τρόμου.[57]

2003–2013: Συγγραφή θεατρικών έργων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Μάρτιο του 2005, η Μπλακ έλαβε το Βραβείο Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Fantasporto στο Πόρτο της Πορτογαλίας, για τη δουλειά της στην επιτυχημένη ταινία Η γυμνή γροθιά: Το χτύπημα του θανάτου (2005), στην οποία έπαιξε δύο ρόλους. Στην ίδια και στον ηθοποιό Τζον Χερτ απονεμήθηκαν επίσης βραβεία Career Achievement.

Η Μπλακ ξεκίνησε μια καριέρα στη συγγραφή θεατρικών έργων τον Μάιο του 2007 με την πρεμιέρα του Missouri Waltz στο Blank Theatre στο Λος Άντζελες. Πρωταγωνίστησε η ίδια στο έργο.[58]

Τον Απρίλιο του 2009, η Μπλακ έπαιξε στο Stuck!, έναν φόρο τιμής στα κινηματογραφικά νουάρ δράματα με πρωταγωνίστριες φυλακισμένες. Πρωταγωνίστησε στο θρίλερ του 2010 Ένας που σκοτώνει του Τζον Λάντις,[59] καθώς και στη σουρεαλιστική μικρού μήκους ταινία Meet the Eye (2009).[60]

Το πειραματικό χιπ χοπ συγκρότημα Death Grips κυκλοφόρησε ένα βίντεο στο YouTube με τίτλο "Bottomless Pit" τον Οκτώβριο του 2015. Το βίντεο δείχνει πλάνα της Μπλακ να απαγγέλλει στίχους από ένα σενάριο ταινίας που έγραψε ο ντράμερ/συμπαραγωγός του γκρουπ Ζακ Χιλ. Τα πλάνα γυρίστηκαν στις αρχές του 2013.[61]

Εικόνα και στιλ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Λόγω της δουλειάς της σε διάφορες ανεξάρτητες και εμπορικές ταινίες στη δεκαετία του 1970, η Μπλακ θεωρείται από τους ιστορικούς κινηματογράφου ως εξέχουσα προσωπικότητα του Νέου Χόλιγουντ[17][62] και περιγράφηκε το 2004 από τον Χάουαρντ Φάινσταϊν στο ΛΟΑΤ+ περιοδικό The Advocate ως "Περιθωριακό είδωλο του Χόλιγουντ".[63] Ήταν παραγωγική σε όλη την καριέρα της, μερικές φορές εμφανιζόταν έως και σε επτά ταινίες τον χρόνο,[58] και προτιμούσε να δουλεύει σε ανεξάρτητες παραγωγές: «Αυτός είναι ο κόσμος μου—ανεξάρτητες ταινίες μεγάλου μήκους», δήλωσε το 2007.[58]

Στη μετέπειτα ζωή της, η Μπλακ μίλησε αρνητικά για τις σπουδές υποκριτικής και σχολίασε ότι βρήκε την εκπαίδευσή της τόσο στο πανεπιστήμιο όσο και στο Actors Studio μη βοηθητική και καταπιεστική.[13] Η Μπλακ, που είναι και συγγραφέας, παρομοίασε την υποκριτική της τεχνική με αυτή της συγγραφής σεναρίων ή άλλων έργων: «Ό,τι συμβαίνει σε αυτή τη ζώνη βασίζεται στη φαντασία. Με αυτή την έννοια μιμείσαι μια ζωή και μετά γίνεσαι το αποτέλεσμα αυτού που μιμείσαι, άρα αιτία και αποτέλεσμα». Η Μπλακ θεωρούσε τον εαυτό της καρατερίστα.[64]

Σε όλη τη διάρκεια της καριέρας της, η Μπλακ ήταν γνωστή για τα χαρακτηριστικά της μάτια, τα οποία της έδιναν μια ελαφρώς "αλλήθωρη" εμφάνιση,[65] αν και δήλωσε σε μια συνέντευξη το 1982 ότι δεν είς χε διγίνει αντίστοιχη διάγνωση[66] Κάποτε ένας κριτικός την περιέγραψε ως «μονόπλευρη καρικατούρα ενός όμορφου προσώπου».[13] Για μεγάλο μέρος της καριέρας της, η Μπλακ υποδυόταν μη γοητευτικές ή ταπεινές γυναίκες με περιορισμένη νοημοσύνη.[13] Από τη δεκαετία του 1990, η Μπλακ άρχισε να γίνεται καλτ είδωλο σε ταινίες τρόμου.

Πεποιθήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1970, η Μπλακ έγινε σαϊεντολόγος[25] και παρέμεινε για το υπόλοιπο της ζωής της. Υπήρξε ένθερμη υποστηρικτής των δικαιωμάτων ΛΟΑΤ, σχολιάζοντας το 2007: «Είμαι υπέρ των δικαιωμάτων των γκέι. Ό,τι είναι ο καθένας είναι πολύ ιερό και πρέπει να τιμάται — ανεξάρτητα από το φύλο που γεννήθηκε».[58] Η Μπλακ υποστήριζε επίσης τα δικαιώματα των ζώων και ήταν ενάντια στη βιομηχανία γούνας.[67]

Θάνατος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την κυκλοφορία των τελευταίων ταινιών της το 2010, η Μπλακ διαγνώστηκε με καρκίνο και σταμάτησε να κάνει δημόσιες εμφανίσεις. Της αφαιρέθηκε τμήμα του παγκρέατος και υποβλήθηκε σε δύο ακόμη επεμβάσεις.[51]

Στις 8 Αυγούστου 2012, επανασυνδέθηκε με την Νταϊάν Κένεμαν Μπέι, την κόρη που είχε δώσει για υιοθεσία στα 19 της. Η Μπλακ καλωσόρισε την Νταϊάν στην οικογένειά της.[15]

Στις 8 Αυγούστου 2013, η Μπλακ πέθανε στο νοσοκομείο, στη Σάντα Μόνικα της Καλιφόρνιας,[51] από καρκίνο, σε ηλικία 74 ετών.[68] Η ηθοποιός Τζούλιετ Λιούις απέτισε φόρο τιμής, λέγοντας: «Η Κάρεν Μπλακ ήταν μέντοράς μου και δεύτερη μητέρα μου. Ενέπνευε όλους όσοι έρχονταν σε επαφή μαζί της».[69] Ο Πίτερ Φόντα, συμπρωταγωνιστής της στον Ξένοιαστο Καβαλάρη, είπε για τον θάνατό της: «Η Κάρεν κατάφερε να παίξει την εκκεντρική, κατάφερε να παίξει τη σέξι, κατάφερε να παίξει την τρελή. Κατάφερε να παίξει όλους τους διαφορετικούς τρόπους της ανθρώπινης φύσης».[22] Η Μπλακ έχει ενταφιαστεί στο Eternal Hills Memorial Park της Καλιφόρνιας.

Φιλμογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος Πρωτότυπος τίτλος Τίτλος στα ελληνικά Ρόλος
Δεκαετία 1960
1960 The Prime Time Μπέτυ
1966 You're a Big Boy Now Τώρα που έγινες άνδρας Έιμι Παρλέτ
1969 Hard Contract Συμβόλαιο με τον θάνατο Έλεν
Easy Rider Ξένοιαστος καβαλάρης Κάρεν
Δεκαετία 1970
1970 Five Easy Pieces Πέντε εύκολα κομμάτια Ρεγιέτ Ντιπέστο
1971 Drive, He Said Όλιβ
A Gunfight Τζένι Σιμς
Cisco Pike Σου
Born to Win Γεννημένος για νικητής Παρμ
1972 Portnoy's Complaint Η ανήσυχη ερωτική ζωή ενός νέου Μαίρη Τζέιν Ράιντ
1973 Little Laura and Big John Λόρα
The Pyx Ο κύκλος των σατανιστών Ελίζαμπεθ Λούσι
The Outfit Το συνδικάτο Μπετ Χάροου
1974 Rhinoceros Ντέιζι
The Great Gatsby Ο μεγάλος Γκάτσμπι Μιρτλ Γουίλσον
Law and Disorder Γκλόρια
Airport 1975 Τζάμπο 747 εν κινδύνω Νάνσι Πράιορ
1975 Trilogy of Terror Τζούλι / Μίλισεντ / Τερέζ
The Day of the Locust Η μέρα της θεομηνίας Φέι
Nashville Νάσβιλ, η πόλη των εκπλήξεων Κόνι Γουάιτ
1976 Ace Up My Sleeve Βγάλε τον άσο από το μανίκι σου Σούζαν Γουίντερς
Family Plot Οικογενειακή συνωμοσία Φραν
Burnt Offerings Η βίλα των καταραμένων Μάριαν Ρολφ
1977 The Strange Possession of Mrs. Oliver Μίριαμ Όλιβερ / Σάντι
Capricorn One Nasa: Επιχείρηση Άρης Τζούντι Ντρινκγουότερ
1978 The Squeeze Η μεγάλη ληστεία της Νέας Υόρκης Κλαρίς Σόντερς
In Praise of Older Women Νέος με όλα τα προσόντα για κυρίες κάποιες ηλικίας Μάγια
1979 Killer Fish Κόλαση στο βυθό Κέιτ Νέβιλ
The Last Word Πόλα Χέρμπερτ
Δεκαετία 1980
1980 Power Ρόουζ Βάντα-Μπιουκάναν
Where the Ladies Go Χέλεν
Police Story: Confessions of a Lady Cop Έβελιν Κάρτερ
1981 Gräset sjunger Μαίρη Τέρνερ
Separate Ways Βάλεντιν Κόλμπι
Chanel Solitaire Εμιλιέν ντ'Αλενσόν
1982 The Last Horror Film Κάρεν Μπλακ
Come Back to the 5 & Dime Jimmy Dean, Jimmy Dean Τζοάν
1983 Can She Bake a Cherry Pie? Ζι
1984 Full Circle Again Κύκλος θανάτου Τζοάνα / Τζένι
Bad Manners Γκλάντις Φιτζπάτρικ
Inferno in diretta Ανθρωποκυνηγητό στον Αμαζόνιο Κάριν
Kid Creole & The Coconuts: There's Something Wrong in Paradise Τζίνα Τζίνα
1985 Miss Right Έιμι
Martin's Day Κάρεν
The Blue Man Τζάνις
Savage Dawn Ρέιτσελ
1986 Flight of the Spruce Goose Γκλόρια
Invaders from Mars Εισβολείς από τον Άρη Λίντα Μάγκνουσον
Hostage Λόρα Λόρενς
1987 It's Alive III: Island of the Alive Το τέρας 3: Το νησί των τεράτων Έλεν Τζάρβις
1988 The Invisible Kid μητέρα / Ντέμπορα
Dixie Lanes Ζέλμα Πάτναμ
Out of the Dark Ρουθ
1989 Homer and Eddie Μπελ
The Legendary Life of Ernest Hemingway Η θρυλική ζωή του Έρνεστ Χέμινγουεϊ Μάρθα Γκέλχορν
Δεκαετία 1990
1990 Overexposed Τράουμπριτζ
Twisted Justice Ο μπάτσος του 21ου αιώνα Γκρέιντζερ
Zapped Again! καθηγήτρια
Mirror Mirror Σούζαν Γκόρντον
Night Angel Ρίτα
Club Fed Σάλι Ριτς
Haunting Fear δρ Τζούλια Χάρκορτ
The Children Σίμπιλ Λάλμερ
Fatal Encounter Τζόαν Κάλντγουελ
1991 The Killers Edge Μπάρετ
Caged Fear Μπλανς
Rubin and Ed Ρούλα
The Roller Blade Seven Ταρό
Children of the Night Κάρεν Τόμσον
Evil Spirits Έλα Πέρντι
Quiet Fire Κιμ Μαρτίνο
1992 The Player Ο παίκτης Κάρεν Μπλακ
Tuesday Never Comes Μισέλ
Final Judgement Σόρελ
Judgement Απόδοση δικαιοσύνης Τίφανι Πάουερς
Auntie Lee's Meat Pies θεία Λι
Legend of the Roller Blade Seven Ταρό
The Double 0 Kid Πράκτωρ 00 τινέιτζερ Έλιοτ
Dead Girls Don't Tango επιθεωρήτρια Γουίλσον
Movies Money Murder Μπέτι
1993 The Trust Μαρία Βάντερμιρ
Bound and Gagged: A Love Story Κάρλα
Return of the Roller Blade Seven Ταρό
1995 Plan 10 from Outer Space Νέχορ
The Wacky Adventures of Dr. Boris and Nurse Shirley Έβελιν
Starstruck Μπέρθα
1996 Cries of Silence Ρόουζ Γουόλς
Crimetime Ώρα εγκλήματος Μίλισεντ
Children of the Corn: The Gathering Ο δολοφόνος με το δρεπάνι: Η συνάθροιση Τζουν Ρόουντς
Un angelo a New York Τέντερ
Dinosaur Valley Girls Ρο-Κελ
Every Minute Is Goodbye Σούμπερτ
1997 Greater Than a Tiger Πέιτζ
Stir δρ Γκαμπριέλ Κέσλερ
Conceiving Ada λαίδη Μπάιρον
Men Άλεξ
Dogtown Ανεξίτηλος έρωτας Ρόουζ βαν Χορν
1998 Invisible Dad Ο αόρατος μπαμπάς Κόρτνι Γουίτμερ
I Woke Up Early the Day I Died γυναίκα με μαστίγιο
My Neighbor's Daughter κοινωνική λειτουργός
Bury the Evidence μητέρα
Malaika Τζέσικα Μάρτιν
Charades Τζουντ
Light Speed Τρόμος στην άκρη του σύμπαντος μεγάλη ιέρεια
Waiting for Dr. MacGuffin βοηθός οδοντιάτρου
1999 Mascara θεία Ελοΐζ
The Underground Comedy Movie μητέρα
Paradise Cove
Δεκαετία 2000
2000 Fallen Arches Λούσι Ρομάνο
The Independent Κάρεν Μπλακ
Red Dirt Σάμερ / θεία του Γκρίφιν
Oliver Twisted Μαίρη Χαπ
2001 The Donor Σπρινγκλ / μητέρα της Φρανσουάζ
Gypsy 83 Μπάμπι Λεμπλέ
Hard Luck θεία Τζούντι
Soulkeeper Διαβολικές ψυχές Μάρθα
2002 Teknolust Τεκνο-πόθος Ντέρτι Ντικ
A Light in the Darkness Μέλνικ
Curse of the Forty-Niner Η κατάρα θεία Νέλι
2003 House of 1000 Corpses Το σπίτι με τα 1.000 πτώματα Φάιερφλαϊ
Paris Ταξίδι στον υπόκοσμο Σαντέλ
Summer Solstice δρ Σάλι Μακντέρμοτ
The Work of Director Chris Cunningham χορεύτρια
Buttleman Μπάτελμαν
2004 America Brown Μαριάν Μπράουν
Birth of Industry Σάρα
2005 Love Wine θεία Ανίτα
Compartment Κάρμα Κέιτ Μπερνς (φωνή)
My Suicidal Sweetheart Τρελά ερωτευμένος μητέρα της Γκρέις
Needlework Pictures Presents Francesco Vezzoli in Gore Vidal's 'Caligula' Αγριππίνα
Firecracker Σάντρα / Έλινορ
Dr. Rage Το σπίτι στο τέλος του δρόμου Μόλι
2006 Hollywood Dreams Λούνα
Read You Like a Book Κέιτ
Whitepaddy Λάιντερ
2007 Suffering Man's Charity Συγγραφέας φάντασμα Ρενέ
One Long Night Χαμός στην Πόλη του Μεξικού Μπάρμπαρα
2008 Contamination Το πείραμα Μέιβις
Watercolors Μάρτιν
The Blue Tooth Virgin Ζίνα
A Single Woman αφηγήτρια
2009 Irene in Time Σίλα Σίβερς
Repo Chick θεία
Stuck! γειτόνισσα
Double Duty Άναμπελ
First Time Long Time δρ Σνάιντελ
Δεκαετία 2010
2010 Better People Μάρσι
Nothing Special Μέι
2011 Some Guy Who Kills People Ένας που σκοτώνει Ρουθ Μπόιντ
Letters from the Big Man συνάδελφος του Σον
Maria My Love Μαρία
2012 Mommy's Little Monster κυρία Μέλνικ
Hawk Warrior of the Wheelzone Ταρό
Warnings from the Bathtub μητέρα
Vacationland Λουίζ Μπέργκεν
Dark Blood γυναίκα στο μοτέλ
2013 Ooga Booga κυρία Άλαρνταϊς
She Loves Me Not Κάρλα
OowieWanna Ντόνα
2015 Wild in Blue Τζαστίν
Bottomless Pit αφήγηση

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: «Karen Black». (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13891554c. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 (Αγγλικά) SNAC. w6c288p7. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: «Karen Black». (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  5. (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 32165. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  6. www.nytimes.com/2013/08/09/movies/karen-black-versatile-character-actress-dies-at-74.html. Ανακτήθηκε στις 3  Μαρτίου 2023.
  7. Ανακτήθηκε στις 4  Μαρτίου 2021.
  8. (Γερμανικά) Deutsche Synchronkartei. 7322. Ανακτήθηκε στις 4  Απριλίου 2022.
  9. 9,0 9,1 Frisbie, Thomas (June 18, 2008). «Elsie "Peggy" Ziegler: Wrote history-based books for young adults». Chicago Sun-Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις November 6, 2012. https://web.archive.org/web/20121106001031/http://www.highbeam.com/doc/1N1-1216323741E85B88.html.  (απαιτείται συνδρομή)
  10. «Current Biography Yearbook». H. W. Wilson Co. 1977. 
  11. «Karen Black Biography». Yahoo! Movies. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαΐου 2011. 
  12. «Karen Blanche Ziegler: Zellner Family Genealogy». The Zellners of Birmingham, Alabama, USA and associated families. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2012. 
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 13,5 13,6 13,7 13,8 Segrave & Martin 1990, σελ. 85.
  14. 14,0 14,1 Trounson, Rebecca (9 Αυγούστου 2013). «Karen Black dies at 74; actress starred in 'Five Easy Pieces' and 'Easy Rider'». Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2013. 
  15. 15,0 15,1 «Karen Black». Findingkarenblack.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2021. 
  16. «'The Playroom' Will Continue». The Record (Hackensack, New Jersey): σελ. 29. December 28, 1965. https://www.newspapers.com/clip/35158964/the_record/. 
  17. 17,0 17,1 17,2 17,3 17,4 Gilbey, Ryan (August 9, 2013). «Karen Black obituary». The Guardian (Manchester). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις August 11, 2013. https://archive.today/20130811103253/http://www.theguardian.com/film/2013/aug/09/karen-black. Ανακτήθηκε στις December 12, 2016. 
  18. Saperstein, Pat (8 Αυγούστου 2013). «Karen Black Dies at 74». Variety. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Δεκεμβρίου 2013. 
  19. 19,0 19,1 «Karen Black». Playbill. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαρτίου 2016. 
  20. Riggs, Thomas (2000). Contemporary Theatre, Film and Television. 31. Detroit, Michigan: Gale Group. σελ. 40. ISBN 978-0-787-64636-3. 
  21. 21,0 21,1 21,2 21,3 21,4 21,5 21,6 21,7 Segrave & Martin 1990, σελ. 86.
  22. 22,0 22,1 22,2 22,3 22,4 Del Barco, Mandalit (9 Αυγούστου 2013). «Karen Black, Strange And Lovely, And Always Game». NPR. Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2019. 
  23. Saporito, Jeff. «How do Bobby's love interests in "Five Easy Pieces" help reveal parts of his character?». Screen Prism. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Δεκεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2015. 
  24. 24,0 24,1 24,2 24,3 Segrave & Martin 1990.
  25. 25,0 25,1 Segrave & Martin 1990, σελ. 87.
  26. 26,0 26,1 «Overview for Karen Black». Turner Classic Movies. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Δεκεμβρίου 2016. 
  27. 27,0 27,1 27,2 27,3 27,4 Segrave & Martin 1990, σελ. 90.
  28. Trounson, Rebecca (9 Αυγούστου 2013). «Karen Black dies at 74; actress starred in 'Five Easy Pieces' and 'Easy Rider'». Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2013. 
  29. «Let's not forget 'Trilogy of Terror' was the scariest TV movie of all time (Who's still frightened by the Zuni warrior doll?)». MeTV.com. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2016. 
  30. Knipfel, Jim (10 Αυγούστου 2013). «Karen Black's Horror Tour de Force, Trilogy of Terror (1975)». Den of Geek. Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2018. 
  31. Ebert, Roger (12 Απριλίου 1976). «Family Plot». Chicago Sun-Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2019. 
  32. «'Burnt Offerings' Is an Outstanding Terror Movie». The New York Times. 30 Σεπτεμβρίου 1976. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2019. 
  33. 33,0 33,1 Segrave & Martin 1990, σελ. 88.
  34. Weldon 1996, σελ. 314.
  35. Weldon 1996, σελ. 100.
  36. «Karen Black». Playbill. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαρτίου 2016. 
  37. Del Barco, Mandalit (9 Αυγούστου 2013). «Karen Black, Strange And Lovely, And Always Game». NPR. Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2019. 
  38. Beck, Byron (9 Ιουλίου 2002). «The Voluptuous Allure of Karen Black». Willamette Week. Portland, Oregon. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2019. 
  39. 39,0 39,1 Arnold, Gary (November 19, 1982). «Riding the 'Come Back' Trail 'Jimmy Dean': Altman's New Triumph». The Washington Post. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις August 22, 2019. https://archive.today/20190822093800/https://www.washingtonpost.com/archive/lifestyle/1982/11/19/riding-the-come-back-trailjimmydean-altmans-new-triumph/0bc0625b-5394-487a-97da-c944cbea8235/?noredirect=on. Ανακτήθηκε στις August 22, 2019. 
  40. Weldon 1996, σελ. 37.
  41. Weldon 1996, σελ. 131.
  42. Weldon 1996, σελ. 189.
  43. Weldon 1996, σελ. 482.
  44. Weldon 1996, σελ. 297.
  45. 45,0 45,1 Weldon 1996, σελ. 294.
  46. Hinson, Hal (February 26, 1990). «'Homer and Eddie'». The Washington Post. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις February 9, 2013. https://archive.today/20130209013050/http://www.washingtonpost.com/wp-srv/style/longterm/movies/videos/homerandeddierhinson_a0a911.htm. Ανακτήθηκε στις August 21, 2019. 
  47. 47,0 47,1 Weldon 1996, σελ. 103.
  48. Stanley 2000, σελ. 344.
  49. Stanley 2000, σελ. 173.
  50. Van Hoeij, Boyd (22 Οκτωβρίου 2012). «Review: 'Dark Blood'». Variety. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Σεπτεμβρίου 2014. 
  51. 51,0 51,1 51,2 «'Five Easy Pieces' Actress Karen Black Dies at 74». The Hollywood Reporter. August 8, 2013. http://www.hollywoodreporter.com/news/karen-black-five-easy-pieces-nashville-dies-431637. Ανακτήθηκε στις August 10, 2013. 
  52. Klossner 2006, σελ. 49.
  53. Holden, Stephen (26 Φεβρουαρίου 1999). «'Conceiving Ada': Calling Byron's Daughter, Inventor of a Computer». The New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2019. 
  54. McCarthy, Todd (20 Απριλίου 1997). «Review: 'Dogtown'». Variety. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Φεβρουαρίου 2014. 
  55. «Waiting for Dr. MacGuffin». British Film Institute. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Δεκεμβρίου 2018. 
  56. «House of 1000 Corpses». Rotten Tomatoes. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2019. 
  57. Lederhandler, Marty (8 Αυγούστου 2013). «Karen Black, Oscar-nominated actress and cult horror film icon, dies at 74». KPCC. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2013. 
  58. 58,0 58,1 58,2 58,3 Johnson, Barry (21 Οκτωβρίου 2007). «Interview: Karen Black, the ultimate indie actor». The Oregonian. Portland, Oregon. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Αυγούστου 2019. 
  59. Barton, Steve (January 20, 2010). «Some Guy Who Kills People Casting News». Dread Central. http://www.dreadcentral.com/news/35430/some-guy-who-kills-people-casting-news. Ανακτήθηκε στις August 9, 2013. 
  60. «Aïda Ruilova». Hammer Museum. 16 Ιουνίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2019. 
  61. «Bottomless Pit». Death Grips. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2015. CS1 maint: Unfit url (link)
  62. Dyess-Nugent, Phil (8 Αυγούστου 2013). «R.I.P. Karen Black». The A.V. Club. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2019. 
  63. Feinstein, Howard (11 Μαΐου 2004). «Bet on black: how Hollywood's off-center icon Karen Black wound up singing on the set of the new gay independent film Gypsy 83». The Advocate. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2019. 
  64. Segrave & Martin 1990, σελ. 89.
  65. Wood, Gaby (August 9, 2013). «Karen Black: The face of the counterculture». The Telegraph. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-01-12. https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/culture/culturenews/10233540/Karen-Black-The-face-of-the-counterculture.html. 
  66. Sharbutt, Jay (February 14, 1982). «Karen Black: Hollywood actress returns to tackle Broadway». The Anniston Star (Anniston, Alabama): σελ. 10D. https://www.newspapers.com/clip/22759802/. 
  67. Kretzer, Michelle (24 Οκτωβρίου 2013). «PETA Pays Tribute to Scream Queen on Halloween». PETA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιουνίου 2014. 
  68. «Actress Karen Black dies». Chicago Tribune. 9 Αυγούστου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Αυγούστου 2013. 
  69. «Karen Black, Easy Rider actress dies aged 74». BBC News. August 9, 2013. https://www.bbc.co.uk/news/world-us-canada-23627843. Ανακτήθηκε στις August 10, 2013. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]