Η Οικογένεια του Δαρείου ενώπιον του Αλεξάνδρου (Βερονέζε)
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Η Οικογένεια του Δαρείου ενώπιον του Αλεξάνδρου | |
|---|---|
 | |
| Ονομασία | Η Οικογένεια του Δαρείου ενώπιον του Αλεξάνδρου |
| Δημιουργός | Q9440 |
| Έτος δημιουργίας | (1565-1570) |
| Είδος | Λάδι σε καμβά |
| Ύψος | 236,2 εκατοστά |
| Πλάτος | 475,9. εκατοστά |
| Πόλη | Λονδίνο |
| Μουσείο | Εθνική Πινακοθήκη Λονδίνου |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα | |
Η Οικογένεια του Δαρείου ενώπιον του Αλεξάνδρου είναι ευμεγέθης πίνακας, που φιλοτέχνησε ο Πάολο Βερονέζε (1528 – 1588), Ιταλός καλλιτέχνης της Αναγέννησης. Σήμερα φιλοξενείται σε άριστη κατάσταση στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου, πλάι σε άλλα έργα του ίδιου καλλιτέχνη, και θεωρείται ένα από τα αριστουργήματά του.
Πληροφορίες & Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ιστορικό υπόβαθρο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το περιστατικό που ενέπνευσε τον πίνακα έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια της μεγάλης εκστρατείας του βασιλιά της Μακεδονίας, Αλεξάνδρου του Μέγα, κατά τη διάρκεια της οποίας κατέλυσε την Περσική Αυτοκρατορία. Η αφήγηση είναι γνωστή από τον Κόιντο Κούρτιο Ρούφο, έναν ιστορικό σύγχρονο του Αυτοκράτορα Νέρωνα, ο οποίος με τη σειρά του αντλεί πληροφορίες από παλαιότερες ελληνικές πηγές. Μετά τη νίκη του Αλεξάνδρου Γ΄ επί του βασιλιά Δαρείου Γ΄ στην Ισσό, η οικογένειά του αιχμαλωτίστηκε από τον Μακεδόνα στρατηλάτη. Εκείνος τότε έστειλε αγγελιοφόρο να τους ενημερώσει πως επρόκειτο να τους επισκεφτεί. Αφήνοντας τη συνοδεία του σε απόσταση μπήκε στη σκηνή όπου διέμεναν συνοδευόμενος από τον αγαπητό του φίλο, τον Ηφαιστίωνα. Ο τελευταίος ήταν συνομήλικος του βασιλιά, αλλά μάλλον ψηλότερος και εντυπωσιακότερος σε εμφάνιση. Ως αποτέλεσμα οι αιχμάλωτες γυναίκες, θεωρώντας πως επρόκειτο για τον Αλέξανδρο, του απέδωσαν τιμές βασιλιά. Όταν κάποιοι από τους παρισταμένους ευνούχους διόρθωσαν το λάθος, η Σισύγαμβις, μητέρα του Δαρείου, έπεσε στα γόνατα ζητώντας συγχώρεση. Ωστόσο ο Αλέξανδρος, τη βοήθησε να σηκωθεί λέγοντας: «Δεν έκανες λάθος, αγαπητή μητέρα, γιατί κι αυτός επίσης είναι ένας Αλέξανδρος».
Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το μέσο του πίνακα καταλαμβάνει μια ομάδα γυναικών, με πλούσια ενδύματα, οι οποίες γονατίζουν μπροστά σε μια ομάδα αξιωματικών στα δεξιά. Πρόκειται για την οικογένεια του Πέρση βασιλιά Δαρείου, και συγκεκριμένα για τη σύζυγο, τη μητέρα και τις κόρες του. Είναι σημαντική η παρατήρηση πως δεν στέκονται μέσα σε τέντα αλλά σε παλάτι. Ακόμη δεν φορούν ανατολίτικα ρούχα, αλλά είναι ντυμένες όπως οι κυρίες της Βενετίας της εποχής του καλλιτέχνη. Τα πρόσωπά τους είναι πορτραίτα υπαρκτών προσώπων, κατά την παράδοση της οικογένειας Πιζάνι.
Οι άνδρες δεν είναι άλλοι από τον βασιλιά της Μακεδονίας, Αλέξανδρο τον Μέγα και τους συντρόφους του. Με τον κίτρινο μανδύα εικονίζεται ο Ηφαιστίων ο οποίος πισωπατά ενώ διορθώνεται η παρεξήγηση, ενώ ο βασιλιάς Αλέξανδρος με την κόκκινη ενδυμασία χειρονομεί προς εκείνον. Από την άλλη πλευρά του στέκεται πιθανώς ο Παρμενίων. Ο Αλέξανδρος απεικονίζεται ως χαριτωμένος Βενετός νέος κι όχι ως αιματοβαμμένος κατακτητής, σαν να δίδεται ένα είδος παρηγοριάς στους αιχμαλώτους. Την ίδια εντύπωση δείχνει να παρέχει κι ο όμορφος διάκοσμος του παλατιού, με τα ανάγλυφα και τις αψίδες, καθώς και το συντριβάνι πίσω από τη σκηνή.
Ο αυλικός στη μέση και η βασιλομήτωρ δείχνουν προς την όμορφη σύζυγο του Δαρείου, τη Στατείρα, κάτι που ίσως αποτελεί αναφορά σε μια φήμη της εποχής, ότι ο Αλέξανδρος την έκανε ερωμένη του. Συγκεκριμένα η κοπέλα πέθανε στη γέννα, ενός παιδιού του οποίου ο πατέρας έγινε αντικείμενο συζήτησης. Ο Βερονέζε επιλέγει να τοποθετήσει ωστόσο τη μητέρα στο κέντρο του πίνακα. Την εικόνα αποφορτίζει ένα αστείο περιστατικό στα αριστερά, όπου η θέα μιας μαϊμούς τρομάζει έναν νάνο, ο οποίος τρέχει να κρυφτεί κρατώντας ένα κουτάβι.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Σερ Τσαρλς Ίστλεϊκ, διευθυντής της Εθνικής Πινακοθήκης, εξέτασε προσωπικά το έργο στο Παλάτσο Πιζάνι στη Βενετία, στις 14 Οκτωβρίου, 1856. Το μουσείο πλήρωσε £13.650 για τον πίνακα, μια τιμή που θεωρήθηκε σκανδαλώδης. Ως αποτέλεσμα ξεκίνησε συζήτηση για το θέμα στη Βουλή των Κοινοτήτων (House of Commons) τον Ιούλιο του 1857.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- «The Family of Darius by Paolo Veronese», του Jean Paul Richter, 1933, The Burlington Magazine Publications, Ltd. JSTOR
- «Through other continents: American Literature Across Deep Time», Wai-chee Dimock, 2006, University Presses of California, Columbia and Princeton, ISBN 978-0-691-11449-1 Google Books