Ζακ Καζότ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ζακ Καζότ
Πορτρέτο του Ζακ Καζότ, Ζαν-Μπατίστ Περονώ, περ. 1762
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Jacques Cazotte (Γαλλικά)
Γέννηση7  Οκτωβρίου 1719[1][2][3]
Ντιζόν[4][5]
Θάνατος25  Σεπτεμβρίου 1792[6][1][2]
Παρίσι[7]
Αιτία θανάτουαποκεφαλισμός
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΓαλλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[8]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφιλόσοφος
συγγραφέας[9]
μυθιστοριογράφος
Αξιοσημείωτο έργοΟ ερωτευμένος διάβολος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ζακ Καζότ (γαλλικά: Jacques Cazotte) (1719 - 1792) ήταν Γάλλος συγγραφέας. Διετέλεσε βασιλικός σύμβουλος, γενικός επίτροπος του ναυτικού, μέλος της Ακαδημίας Επιστημών και Γραμμάτων της Ντιζόν και δήμαρχος του Πιερί. Θεωρήθηκε εχθρός της Επανάστασης και εκτελέσθηκε στη λαιμητόμο λίγο αργότερα από τις Σφαγές του Σεπτεμβρίου 1792.[10]

Το έργο του Ζακ Καζότ άσκησε επιρροή σε μεταγενέστερους συγγραφείς της λογοτεχνίας του φανταστικού, όπως ο Ε. Τ. Α. Χόφμαν, ο Σαρλ Νοντιέ, ο Ζεράρ ντε Νερβάλ και ο Τεοφίλ Γκωτιέ.[11]

Εργοβιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ζακ Καζότ γεννήθηκε στη Ντιζόν στις 17 Οκτωβρίου 1719 και ήταν γιος συμβολαιογράφου και βασιλικού συμβούλου. Σπούδασε στο ιησουιτικό κολέγιο στη Ντιζόν, στο ίδιο σχολείο που πήγε λίγα χρόνια νωρίτερα ο συνθέτης Ζαν Φίλιπ Ραμώ. Εγκαταστάθηκε στο Παρίσι και έγραψε μια σειρά από φανταστικά ανατολίτικα παραμύθια, όπως το παιδικό παραμύθι Η πατούσα της γάτας και το χιουμοριστικό Χίλιες μια βλακείες, παραμύθια να κοιμάσαι όρθιος (1742).[12]

Στη συνέχεια εργάστηκε για το γαλλικό Υπουργείο Ναυτιλίας, σε ηλικία 27 ετών απέκτησε δημόσιο αξίωμα στη Μαρτινίκα. Μόλις επέστρεψε στη Γαλλία το 1760 με τον βαθμό του Γενικού επιτρόπου αποσύρθηκε στο Πιερί στο νομό Μαρν και ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία. Οι πρώτες του απόπειρες, ένα μυθιστόρημα και ένα τραγούδι, κέρδισαν μεγάλη δημοτικότητα, τόσο στην Αυλή όσο και στον κόσμο, που τον ενθάρρυνε να δοκιμάσει κάτι πιο φιλόδοξο, έτσι έγραψε το μυθιστόρημα Η αμίμητη ανδρεία του Ολιβιέ, Μαρκήσιου της Εντές.

Η πρώτη του επιτυχία ήταν με ένα «ποίημα» σε 12 κάντος σε πεζό αναμεμειγμένο με στίχους, με τίτλο Ολιβιέ (2 τόμοι, 1762), που ακολούθησε το 1771 ένα άλλο ειδύλλιο, Ο αυτοσχέδιος κύριος. Το 1763, δημοσίευσε την Περιπέτεια του προσκυνητή, μια σύντομη απολογία όπου κατήγγειλε την υποκρισία της βασιλικής αυλής. Αλλά το πιο δημοφιλές από τα έργα του ήταν Ο ερωτευμένος διάβολος (1772), μια φανταστική ιστορία στην οποία ο ήρωας έρχεται αντιμέτωπος με τον Διάβολο, έργο - προπομπός της φανταστικής αφήγησης με γραφικό σκηνικό και αφηγηματική δεξιοτεχνία. [13]Γράφοντας τη Βολταιριάδα (Voltairiade) το 1783, επέκρινε τη φιλοσοφία του Διαφωτισμού.

Ο Καζότ επεξεργάστηκε, προσάρμοσε και επέκτεινε γαλλικές μεταφράσεις παραμυθιών που στην πραγματικότητα ανήκαν στις Χίλιες και μία νύχτες που του παρείχε ο Σύρος ιερέας Ντενί Σαβίς. Αυτές οι ιστορίες δημοσιεύτηκαν στη Γενεύη το 1788-89, ανεξάρτητα ως Συνέχεια στις Χίλιες και μία νύχτες (1788-1789).[14]

Οι προβλέψεις του Καζότ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Περίπου το 1775, ο Καζότ ασπάστηκε την αίρεση των Ιλλουμινάτι και δήλωσε ότι κατείχε τη δύναμη της προφητείας. Σ' αυτό το γεγονός βασίστηκε ο συγγραφέας και κριτικός Ζαν-Φρανσουά ντε Λα Αρπ και αναφέρει σε ένα από τα έργα του με τίτλο Πρόβλεψη του Καζότ, που γράφτηκε το 1788 (αλλά δημοσιεύτηκε το 1816), την παράξενη προφητεία που έκανε ο Ζακ Καζότ ένα χρόνο πριν από τη Γαλλική Επανάσταση όπου περιγράφει σε πρόσωπα που ήταν παρόντα σε μια κοινωνική συνάντηση την τύχη τους κατά τη μελλοντική επανάσταση. Αυτές οι προβλέψεις έγιναν παρουσία του μαθηματικού Νικολά ντε Κοντορσέ, της δούκισσας Μπεατρίξ ντε Σουαζέλ-Σταινβίλ και άλλων στις οποίες προέβλεψε τον βίαιο θάνατό τους.[15]

Τέλος της ζωής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ελιζαμπέτ Καζότ σώζει τη ζωή του πατέρα της στη φυλακή, Κλωντ-Νοέλ Τεβενέν, 1834, Μουσείο της Γαλλικής Επανάστασης

Κοντά στο τέλος της ζωής του, ο Καζότ, που είχε κλίση για τις απόκρυφες επιστήμες, έγινε οπαδός του Μαρτινιστικού μυστικισμού - έγινε «μυστικιστής μοναρχικός» και διακρίθηκε για την ευσέβειά του.

Πήρε θέση κατά της Γαλλικής Επανάστασης, την οποία θεωρούσε μια γιγάντια ενσάρκωση του Σατανά και θεωρούσε τον αγώνα των βασιλικών ενάντια στους επαναστάτες ως παράδειγμα αγώνα του Καλού ενάντια στο Κακό. Στην αρχή της Επανάστασης ήταν δήμαρχος της κοινότητας Πιερί στο νομό Μαρν.

Μετά την ανακάλυψη μερικών από τις αντεπαναστατικές επιστολές του τον Αύγουστο του 1792, ο Καζότ συνελήφθη και παραλίγο να εκτελεσθεί στις Σφαγές του Σεπτεμβρίου, τον έσωσε η κόρη του Ελισάβετ, που είχε κλειστεί μαζί του στη φυλακή, καλύπτοντάς τον με το σώμα της. Ωστόσο λίγο αργότερα συνελήφθη ξανά και εκτελέστηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 1792 στη γκιλοτίνα στην πλατεία του Καρουζέλ. Τα τελευταία του λόγια ήταν:

«Πεθαίνω όπως έζησα, πιστός στον Θεό και στον βασιλιά μου.»

Μια πλήρης έκδοση του έργου του δημοσιεύτηκε ως Έργα αστεία και ηθικά, ιστορικά και φιλοσοφικά του Ζακ Καζότ (4 τόμοι, 1816–1817), αν και εμφανίστηκαν περισσότερες από μία συλλογές κατά τη διάρκεια της ζωής του.[16]

Έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 1741: La patte du chat - Η πατούσα της γάτας
  • 1742: Mille et une fadaises, Contes a dormir debout - Χίλιες μια βλακείες, παραμύθια να κοιμάσαι όρθιος
  • 1762: Ollivier - Ολιβιέ (2 τόμοι, 1762)
  • 1763: Aventure du pèlerin - Περιπέτεια του προσκυνητή
  • 1768: Les Sabots - όπερα κομίκ
  • 1771: Le Lord Impromptu - Ο αυτοσχέδιος κύριος
  • 1772: Le Diable amoureux - Ο ερωτευμένος διάβολος
  • Les Prouesses inimitables d'Ollivier, marquis d'Edesse - Η αμίμητη ανδρεία του Ολιβιέ, Μαρκήσιου της Εντές
  • L'Honneur perdu et recouvré - Η χαμένη και ξανακερδισμένη τιμή
  • Rachel ou la Belle Juive - Ραχήλ ή η ωραία Εβραία
  • 1788-1789: Continuation des Mille et Une Nuits - Συνέχεια στις Χίλιες και μία νύχτες
  • 1816–1817: Œuvres badines et morales, historiques et philosophiques de Jacques Cazotte - Έργα αστεία και ηθικά, ιστορικά και φιλοσοφικά του Ζακ Καζότ (4 τόμοι)

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11895697m. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) SNAC. w6b88prv. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 (Αγγλικά) Internet Speculative Fiction Database. 4125. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2014.
  5. «Bibliographie De La Littérature Française Du Dix-huitième Siècle» (Γαλλικά) Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών της Γαλλίας. 1969.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118667599. Ανακτήθηκε στις 14  Αυγούστου 2015.
  7. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  8. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11895697m. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  9. «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
  10. . «bourse-des-voyages.com/bourgogne/guide-culture-litterature-jacques-cazotte». 
  11. . «babelio.com/auteur/Jacques-Cazotte». 
  12. . «wikipoemes.com/poemes/jacques-cazotte/biographie-index». 
  13. . «maremurex.net/cazotte». 
  14. . «en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclopedia_Britannica/Cazotte,_Jacques». 
  15. . «jesuismort.com/tombe/jacques-cazotte#biographie». 
  16. . «universalis.fr/encyclopedie/jacques-cazotte/».