Ευφροσύνη Κασταμονίτισσα
| Ευφροσύνη Κασταμονίτισσα | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Ευφροσύνη Κασταμονίτισσα (Ελληνικά) |
| Γέννηση | Δεκαετία του 1130 |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Ανδρόνικος Δούκας Άγγελος[1] |
| Τέκνα | Αλέξιος Γ´ Άγγελος Θεοδώρα Αγγελίνα[1] Ισαάκιος Β΄ Άγγελος[1] |
Η Ευφροσύνη Κασταμονίτισσα ήταν Βυζαντινή αρχόντισσα της οικογένειας των Κασταμονιτών, σύζυγος του Ανδρονίκου Αγγέλου (εξαδέλφου των Αυτοκρατόρων Μανουήλ Α΄ και Ανδρονίκου Α΄ των Κομνηνών) και μητέρα των δύο μελλοντικών Ρωμαίων Αυτοκρατόρων από τον Οίκο των Αγγέλων: του Ισαακίου Β΄ και του Αλεξίου Γ΄.
Επί Μανουήλ Α΄ Κομνηνού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Ευφροσύνη και ο Ανδρόνικος παντρεύτηκαν περί το 1150[2]. Μαζί απέκτησαν οκτώ παιδιά, έξι γιους και δύο κόρες[3]. Ωστόσο το 1179/80 ο Ανδρόνικος Άγγελος επιχείρησε να ακυρώσει τον νόμιμο γάμο του με την Ευφροσύνη, ώστε να νυμφευτεί μία άλλη γυναίκα που είχε ερωτευτεί. Τα σχέδια γάμου του Ανδρόνικου απέτυχαν χάρη στην παρέμβαση του Αυτοκράτορα Μανουήλ Α΄ Κομνηνού υπέρ της Ευφροσύνης. Υπέρ της Ευφροσύνης αποφάσισε και Εκκλησιαστική Σύνοδος, που κλήθηκε να λύσει αυτό το θέμα[4].
Επί Ανδρονίκου Α΄ Κομνηνού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Επί Αυτοκράτορα Ανδρονίκου Α΄ Κομνηνού, τα μέλη της οικογένειάς της εγέρθηκαν εναντίον του Ανδρόνικου Α΄, αλλά το σχέδιο αποκαλύφθηκε. Ενώ οι περισσότεροι από τους συνωμότες συνελήφθησαν και τυφλώθηκαν από τον Αυτοκράτορα, ο Ανδρόνικος Άγγελος και οι γιοι του κατάφεραν να διαφύγουν με πλοίο[5][6].
Το 1185 ο γιος της Ισαάκιος (Β΄) επαναστάτησε και οχυρώθηκε μαζί με άλλους πίσω από τα ισχυρά τείχη της πόλης της Νίκαιας στη Μ. Ασία. Για να καταβάλει το ηθικό του πολιορκημένου, ο Ανδρόνικος Α΄ έφερε την Ευφροσύνη από την Κωνσταντινούπολη και την τοποθέτησε στην κορυφή ενός πολιορκητικού κριού. Ο Νικήτας Χωνιάτης αναφέρει, ότι ήταν σχεδόν θαύμα, που αυτή δεν απεβίωσε από τον τρόμο αυτής της ενέργειας. Οι αμυνόμενοι συνέχιζαν να στέλνουν βλήματα στους άνδρες του Ανδρόνικου Α΄, αλλά πρόσεχαν πολύ να μην βλάψουν την εκτεθειμένη Ευφροσύνη. Οι Νικαιώτες έκαψαν τελικά τις πολιορκητικές μηχανές του Ανδρόνικου Α΄, έσωσαν την Ευφροσύνη και την ανέσυραν με ένα σχοινί στην ασφάλεια της πόλης[7].
Επί Ισαακίου Β΄ Αγγέλου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Ευφροσύνη καταγόταν από μία οικογένεια γραφειοκρατών, που βοήθησε τον γιο της Ισαάκιο (Β΄) να καθιερώσει την εξουσία του[8], μετά την πτώση του Ανδρονίκου Α΄ Κομνηνού το 1185 λόγω της εξέγερσης του λαού της Κωνσταντινούπολης. Ο Θεόδωρος Κασταμονίτης, ο αδελφός της, έγινε ο παντοδύναμος αρχιυπουργός του Ισαάκιου Β΄.
Η Ευφροσύνη είχε την τύχη να δει τον γιο της Αυτοκράτορα για ένα χρόνο: το 1186 συνόδευσε τον γιο της Ισαάκιο Β΄ στην εκστρατεία του εναντίον του κυβερνήτη του Δυρραχίου, ο οποίος είχε επαναστατήσει ενάντια στον Αυτοκρατορικό θρόνο. Ο Αυτοκράτορας πολιόρκησε και εισέβαλε στην πόλη, αλλά η Ευφροσύνη απεβίωσε κατά την επιστροφή του στην Κωνσταντινούπολη[9].
Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παντρεύτηκε περί το 1150 τον Ανδρόνικο Άγγελο στρατιωτικού και είχε τέκνα:
- Κωνσταντίνος π. 1151-μετά το 1199, στρατιωτικός, τυφλώθηκε από τον Ανδρόνικο Α΄ Κομνηνό. Αργότερα ο αδελφός του Ισαάκιος Β΄ του απένειμε τον τίτλο του σεβαστοκράτορος. Τα ονόματα της συζύγου του και των τέκνων του είναι άγνωστα[10].
- Ιωάννης π. 1152-μάλλον μετά το 1222, τυφλώθηκε από τον Ανδρόνικο Α΄ Κομνηνό. Αργότερα ο αδελφός του Ισαάκιος Β΄ του απένειμε τον τίτλο του καίσαρος και μετά του σεβαστοκράτορος. Νυμφεύτηκε μάλλον την Ειρήνη Κομνηνή και είχε έναν γιο, τον Ανδρόνικο[11].
- Αλέξιος Γ΄ π. 1153-1211, Αυτοκράτορας των Ρωμαίων, νυμφεύθηκε την Ευφροσύνη Δούκαινα Καματηρά.
- Μιχαήλ γενν. π. 1154, άγνωστος από τις γραπτές πηγές. Μπορούμε να τον ταυτίσουμε από μία σφραγίδα του με τον τίτλο του καίσαρα. Ο Ανδόνικος Α΄ Κομνηνός τύφλωσε όλους τους αδελφούς, εκτός από τον Αλέξιο Γ΄ και τον Ισαάκιο Β΄[12].
- Θεόδωρος π. 1155-μετά το 1199, στασίασε το 1183 εναντίον του Ανδρόνικου Α΄ στην Προύσα, αλλά ηττήθηκε και τυφλώθηκε. Κατέφυγε στους Σελτζούκους. Όταν ο αδελφός του Ισαάκιος Β΄ έγινε Αυτοκράτορας, μάλλον έκανε τον Θεόδωρο καίσαρα. Τα ονόματα της συζύγου του και των τέκνων του είναι άγνωστα[13].
- Ισαάκιος Β΄ 1156-1204, Αυτοκράτορας των Ρωμαίων, σύζυγος πρώτα της Ειρήνης Παλαιολογίνας και μετά της Μαργαρίτας της Ουγγαρίας.
- Ειρήνη γενν. π. 1154, παντρεύτηκε τον Ιωάννη Καντακουζηνό καίσαρα. Είχαν τουλάχιστον έναν γιο, του οποίου το όνομα είναι άγνωστο[14].
- Θεοδώρα, παντρεύτηκε τον Κορράδο Α΄ μαρκήσιο του Μομφερράτου.
Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 «Kindred Britain»
- ↑ Βαρζός 1984, σελ. 657.
- ↑ Βαρζός 1984.
- ↑ Βαρζός 1984, σελ. 658.
- ↑ Βαρζός 1984, σελ. 659.
- ↑ Magoulias 1984, σελ. 148.
- ↑ Magoulias 1984.
- ↑ Brand 1968, σελ. 78.
- ↑ Βαρζός 1984, σελ. 660.
- ↑ Βαρζός 1984, σελίδες 715-726.
- ↑ Βαρζός 1984, σελίδες 723-726.
- ↑ Βαρζός 1984, σελίδες 801-802.
- ↑ Βαρζός 1984, σελίδες 802-807.
- ↑ Βαρζός 1984, σελίδες 840-842.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Brand, Charles M. (1968). Byzantium Confronts the West, 1180–1204. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. LCCN 67-20872. OCLC 795121713.
- Magoulias, Harry J., επιμ. (1984). O City of Byzantium: Annals of Niketas Choniatēs. Detroit: Wayne State University Press. ISBN 978-0-8143-1764-8.
- Βαρζός, Κωνσταντίνος (1984). Η Γενεαλογία των Κομνηνών (PDF). B. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών. OCLC 834784665.