Ελληνικό Γυμνάσιο Μοναστηρίου
| Ελληνικό Γυμνάσιο Μοναστηρίου | |
|---|---|
 Το ελληνικό Γυμνάσιο στο Μοναστήρι με 136 μαθητές (1871-1913) | |
| Είδος | εκπαιδευτικό ίδρυμα |
| Χώρα | Οθωμανική Αυτοκρατορία |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
Το Ελληνικό Γυμνάσιο Μοναστηρίου λειτούργησε λίγο πριν από το 1871 έως το 1913 και ανάγεται στην περίοδο της εκπαίδευσης των Ελλήνων κατά την τουρκοκρατία. Δεν υπάρχουν όμως ασφαλείς πληροφορίες για την ίδρυση του πρώτου ελληνικού σχολείου στο Μοναστήρι (Μπίτολα). Ο Ματθαίος Παρανίκας πάντως υποστηρίζει, ότι το πρώτο σχολείο ιδρύθηκε το 1834,[1] όπως συμφωνούν ο Κωνσταντίνος Βακαλόπουλος[2] και ο Στέφανος Παπαδόπουλος.[3] Πρώτο δε ιδιωτικό σχολείο δημιούργησε ο Μαργαρίτης Δήμιτσας το 1851.
| «Εν Βιτωλίοις πόλει τῶν ἐπισημοτέρων καί πολυανθωποτέρων τῆς Μακεδονίας, δυστυχῶς ἐλλείπουσιν ἡμῖν εἰδήσεις περί τῆς ἐκεῖ καταστάσεως τῶν γραμμάτων μέχρι τοῦ 1830. Τοὐντεῦθεν οἱ φιλόκαλοι κάτοικοι συνέςτησαν Σχολήν ἀξιόλογον διατηρουμένην ἀκμαίαν ἄχρι τοῦ νῦν». |
| Ματθαίος Παρανίκας, σ. 60 |
Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το πρώτο πρόγραμμα του γυμνασίου είναι από το 1871 και διατηρείται στα αρχεία των προξενικών εκθέσεων του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών, ότι το σχολείο ιδρύθηκε πριν από την ημερομηνία αυτή. Ο επικεφαλής καθηγητής είναι ο Αλέξανδρος Ζουμέτικος (1861-1929), και αργότερα ο Λέων Παπαύλου και πριν απ΄αυτούς ο Δημήτριος Βαρνάβας.[5] Σε μελέτη του 1888 αναφέρονται 136 μαθητές[6].
Στο Γυμνάσιο αυτό, ανάμεσα στους άλλους, φοίτησαν ο Αριστοτέλης Ζάχος και ο Παντελής Τσαμίσης από την Καστοριά.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Σχεδίασμα περί τῆς ἐν τῷ ἑλληνικῷ ἔθνει καταστάσεως τῶν γραμμάτων ἀπό αλώσεως μέχρι τῶν αρχῶν τῆς ἐνεστώσης (ΙΘ) ἑκατονταετηρίδος ἐν Κωνσταντινοπόλει (1867) Βιβλιοθήκη ιστορικών μελετών, τεύχος 27
- ↑ Κωνσταντίνος Βακαλόπουλος, Βόρειος ελληνισμός, εκδ. Εκδ. Οίκος αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη, 1091 ISBN 960-343-017-X
- ↑ Στέφανος Παπαδόπουλος, Εκπαιδευτική κοινωνική δράση του ελληνισμού στη Μακεδονία τον τελευταίο αιώνα της τουρκοκρατίας σσ. 133-144
- ↑ «ΙΜMΑ- Συλλογή φωτογραφιών». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2016.
- ↑ Σοφία Ηλιάδου-Τάχου «Παιδαγωγικοί προβληματισμοί και μεταρρυθμιστικοί πειραματισμοί στο Γυμνάσιο Μοναστηρίου Πελαγονίας 1876-1912»
- ↑ Ιωάννης Καλοστύπης, ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ «Ήτοι Μελέτη Οικονομολογική, Γεωγραφική, Ιστορική και Εθνολογική της Μακεδονίας σσ. 58 και 60, εκδ, Κάρολος Βίλμπερτ, 1888»