Γυρτώνη Λάρισας
Συντεταγμένες: 39°45′10″N 22°26′11″E / 39.75278°N 22.43639°E
| Γυρτώνη | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα[1] |
| Περιφέρεια | Θεσσαλίας |
| Περιφερειακή Ενότητα | Λάρισας |
| Δήμος | Τεμπών |
| Δημοτική Ενότητα | Μακρυχωρίου |
| Γεωγραφία | |
| Νομός | Λάρισας |
| Υψόμετρο | 590 |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 72 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Παλαιά ονομασία | Μπάκραινα |
| Ταχ. κώδικας | 400 06 |
| Τηλ. κωδικός | 24950 |
Η Γυρτώνη είναι οικισμός της Θεσσαλίας στην Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας.[2][3]
Γενικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Γυρτώνη βρίσκεται νότια του βουνού Κορακόπετρα σε υψόμετρο 590 μέτρων ενώ δυτικά και δίπλα της ρέει ο Πηνειός ποταμός.[2] Το χωριό απέχει περίπου 17 χλμ. Β.-ΒΑ. από την Λάρισα και 9 χλμ. ΝΔ. από το Μακρυχώρι (έδρα του δήμου). Η ονομασία της οφείλεται στην αρχαία Γυρτώνη, στην οποία αναφέρεται ο Όμηρος να ανήκει στην Περραιβία που κατά τον 5ο αιώνα π.Χ εκτείνονταν μεταξύ του Ολύμπου και του Πηνειού. Στα βορειοανατολικά και το ύψωμα "Καστρί" (έχει χαρακτηριστεί από το 1987 ως αρχαιολογικός χώρος) έχουν "διασωθεί λείψανα οικισμού των κλασικών χρόνων της Αρχαίας Γυρτώνης (τμήματα των τειχών και των νεκροταφείων της)".[4] Στο χωριό το συγκρότημα κονακίου που υπάρχει έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο "γιατί αποτελεί αξιόλογο και αντιπροσωπευτικό δείγμα αγροτικής εγκατάστασης (τσιφλικιού) του δεύτερου μισού του περασμένου αιώνα. Είναι άμεσα συνδεδεμένο με τους αγώνες του αγροτικού κινήματος της Θεσσαλίας των αρχών του αιώνα μας και ως εκ τούτου αποτελεί σημείο αναφοράς συνδεδεμένο με τις ιστορικές μνήμες των κατοίκων της περιοχής. Είναι επίσης σημαντικό για τη μελέτη της αρχιτεκτονικής εξέλιξης στην περιοχή της Θεσσαλίας".[5]
Διοικητικά - πληθυσμιακά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αναφέρεται επίσημα, μετά την ενσωμάτωση της Θεσσαλίας, το 1883 ως Μπάκραινα στο ΦΕΚ 126Α - 02/04/1883 να προσαρτάται στον τότε δήμο Λαρίσης.[6] Σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης, μαζί με το Μακρυχώρι αποτελούν την κοινότητα Μακρυχωρίου που υπάγεται στη Δημοτική Ενότητα Μακρυχωρίου του Δήμου Τεμπών και σύμφωνα με την απογραφή 2011 έχει 74 κατοίκους.[7] Οι απογραφές πραγματικού πληθυσμού (de facto) μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο είναι:
| Απογραφή | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Πληθυσμός | 157[8] | 161[9] | 181[10] | 133[11] | 107[12] | 76[13] | 74 |
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Το χωριό των πελαργών στη Γυρτώνη Λάρισας στο https://www.youtube.com/.
- Αρχειακή περιγραφή για Γυρτώνη (Λάρισα) από το Εθνικό Ευρετήριο Αρχείων των Γενικών Αρχείων του Κράτους.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ GEOnet Names Server. 11 Ιουνίου 2018. -831246.
- ↑ 2,0 2,1 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 19. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 319.
- ↑ «Διοικητική διαίρεση». Δήμος Τεμπών. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2023.
- ↑ «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ / Αρχαία Γυρτώνη». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2023.
- ↑ «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ / Κονάκι Γυρτώνης». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2023.
- ↑ «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2023.
- ↑ ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011 Αρχειοθετήθηκε 2021-10-04 στο Wayback Machine.», σελ. 10604 (σελ. 130 του pdf)
- ↑ Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 7ης Μαρτίου 1951, σελ. 131 του pdf. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-14. https://web.archive.org/web/20130514080510/http://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1951_1.pdf.
- ↑ Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961, σελ. 127 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1961_1.pdf.
- ↑ Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971, σελ. 123 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1971_1.pdf.
- ↑ Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 5 Απριλίου 1981, σελ. 135 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1981_1.pdf.
- ↑ Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 17 Μαρτίου 1991, σελ. 162 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_1.pdf.
- ↑ Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος - Απογραφή 2001, σελ. 164 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_1.pdf.
| ||||||||||||||||||||
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με ένα χωριό της Ελλάδας χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |