Γιούζεφ Γουομποντόφσκι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γιούζεφ Γουομποντόφσκι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Józef Łobodowski (Πολωνικά)
Γέννηση19  Μαρτίου 1909[1][2][3]
Purviškė
Θάνατος18  Απριλίου 1988[1][2][3]
Μαδρίτη[4]
Τόπος ταφήςLipowa Street cemetery, Lublin
ΨευδώνυμοParagraf
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά[2]
Ισπανικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταγλωσσολόγος
ποιητής
μεταφραστής[5]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΑξιωματικός του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας[6]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Γιούζεφ Στανίσουαφ Γουομποντόφσκι (πολωνικά: Józef Stanisław Łobodowski) (19 Μαρτίου 1909, Προυβίσκι – 18 Απριλίου 1988, Μαδρίτη) ήταν Πολωνός ποιητής και πολιτικός στοχαστής.

Τα ποιητικά του έργα χωρίζονται σε γενικές γραμμές σε δύο διακριτές φάσεις: την προγενέστερη, μέχρι το 1934 περίπου, στην οποία ενίοτε ταυτιζόταν ως «ο τελευταίος των Σκαμάντερ» και τη δεύτερη φάση που αρχίζει περίπου το 1935, χαρακτηριζόμενη από τον απαισιόδοξο και τραγικό χρωματισμό που σχετίζεται με το πρόσφατα αναδυόμενο ρεύμα στην πολωνική ποίηση, γνωστό ως katastrofizm (καταστροφισμός). Η εξέλιξη της πολιτικής του σκέψης, από τη ριζοσπαστική αριστερά στον ριζοσπαστικό αντικομμουνισμό, παραλληλίστηκε σε γενικές γραμμές με την τροχιά του ποιητικού του oeuvre.

Στο σύγχρονο αναγνωστικό κοινό, ο Γουομποντόφσκι ήταν επίσης γνωστός ως ιδρυτής και εκδότης αρκετών λογοτεχνικών περιοδικών του αβάν-γκαρντ, μιας εφημερίδας, μεταφραστής, μυθιστοριογράφος, πεζογράφος στην πολωνική και ισπανική γλώσσα, προσωπικότητα του ραδιοφώνου και κατεξοχήν ένας παραγωγικός συγγραφέας γνώμης, με έντονα καθορισμένες πολιτικές απόψεις που δραστηριοποιήθηκαν πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στον πολωνικό τύπο (από το 1940 μόνο στον τύπο των μεταναστών). Ο Γουομποντόφσκι περιέγραψε τον εαυτό του ως Ουκρανόφιλο και αφιέρωσε τρία από τα βιβλία του σε ουκρανικά θέματα, συμπεριλαμβανομένων δύο ποιητικών συλλογών (Pieśń o Ukrainie και Złota hramota). Μίλησε για την υπεράσπιση των εθνοτικών μειονοτήτων στην Πολωνία πριν και μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, καταδικάζοντας για παράδειγμα την αναγκαστική επανεγκατάσταση της κοινότητας Λέμκων στη λεγόμενη Επιχείρηση Βιστούλα, που πραγματοποιήθηκε από το κομμουνιστικό καθεστώς το 1947[7] ή την καταστροφή των εκκλησιών που ήταν χτισμένες σε ανατολικό ορθόδοξο αρχιτεκτονικό στυλ στη δυτική Πολωνία του μεσοπολέμο.[8] Κατήγγειλε έντυπα το αντιεβραϊκό αίσθημα που επικρατούσε σε ορισμένους πολωνικούς λογοτεχνικούς κύκλους πριν από τον πόλεμο, υπερασπιζόμενος για παράδειγμα την Πολωνή ποιήτρια Φραντσίσκα Αρνσταϊνόβα ενάντια στις αντισημιτικές επιθέσεις.[9] Υπήρξε σκληρός και καυστικός κριτικός του ολοκληρωτισμού σε όλες του τις μορφές (εκτός από τον φασισμό), μπήκε στη μαύρη λίστα της κομμουνιστικής λογοκρισίας της μεταπολεμικής Πολωνίας και πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του εξόριστος στην Ισπανία.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 4  Μαΐου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12158392w. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 3,2 (Πολωνικά) Internetowy Polski Słownik Biograficzny. jozef-lobodowski-poeta-wiesz.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 1  Ιανουαρίου 2015.
  5. Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  6. Ανακτήθηκε στις 8  Ιανουαρίου 2022.
  7. Γιούζεφ Γουομποντόφσκι, "Towarzysz Kiszczak i inni?" (Τσέσουαφ Κίστσακ και άλλοι), Tydzień Polski (Λονδίνο), No. 18 (102), 30 Απριλίου 1988, σελ. 16.
  8. Γιούζεφ Γουομποντόφσκι, "'Z ziemi chełmskiej'" (1937); στο id., Uczta zadżumionych, Παρίσι, The Author and Subscribers, 1954, σελ. 154. Ο τίτλος του ποιήματος παραπέμπει στο ομώνυμο μυθιστόρημα του 1910 του Βουαντίσουαφ Ρέιμοντ.
  9. Γιούζεφ Γουομποντόφσκι, "W obronie zasługi" (In Defence of Merit), letter to the editor, Wiadomości Literackie (Βαρσοβία), vol. 14, No. 32 (718), 1 Αυγούστου 1937, σελ. 8.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Τίμον Τερλέτσκι, "Poezje Cezarego Baryki: Rzecz o Łobodowskim" (The Verses of Cezary Baryka: A Disquisition on Łobodowski), Tygodnik Illustrowany ( Βαρσοβία ), τόμ. 78, Αρ. 16 (4.038), 18 Απριλίου 1937, σελίδες 311 – 312. (ΕΝΑ κριτική του έργου του Łobodowski σε αντιπαράθεση του προσώπου του με αυτό του φανταστικού χαρακτήρα Cezary Baryka, του πρωταγωνιστή του κύκλου μυθιστορημάτων The Spring to Come του Stefan Żeromski για τον οποίο ο χαρακτήρας χρησίμευσε ως ένα από τα ετερώνυμά του à la του Φερνάντο Πεσσόα)
  • Janusz Kryszak, Katastrofizm ocalający: z problematyki poezji tzw. Drugiej Awangardy, 2nd ed., enl., Μπίντγκοστς, Pomorze, 1985.(ISBN 8370030068) .
  • Γιούζεφ Ζιέμπα, "Żywot Józefa Łobodowskiego", σε 8 δόσεις, Relacje, Nos. 3 – 10, 1989.
  • Wacław Iwaniuk, Ostatni romantyk: wspomnienie o Józefie Łobodowskim, εκδ. J. Kryszak, Τόρουν, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, 1998.(ISBN 832310915X)ISBN 832310915X .
  • Marek Zaleski, Przygoda drugiej awangardy, 2η εκδ., corr. & enl., Βρότσουαφ, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2000.(ISBN 8304045699)ISBN 8304045699 . (1η έκδοση, 1984. )
  • Irena Szypowska, Łobodowski: από το "Atamana Łobody" στο "Seniora Lobo", Βαρσοβία, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 2001.(ISBN 8320545897)ISBN 8320545897 .
  • Ludmiła Siryk, Naznaczony Ukrainą: o twórczości Józefa Łobodowskiego, Lublin, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2002.(ISBN 8322719604)ISBN 8322719604 .
  • Paweł Libera, «Γιούζεφ Γουομποντόφσκι (1909 – 1988): szkic do biografii politycznej pisarza zaangażowanego», Zeszyty Historyczne, Αρ. 160, Παρίσι, Instytut Literacki, 2007, σελ 3 – 34. ISSN 0406-0393;(ISBN 2716802076) . (Χρήσιμο ως επισκόπηση παρά τις προφανείς ανακρίβειες στις λεπτομέρειες: η ημερομηνία γέννησης του Łobodowski δίνεται ως "9 Μαρτίου 1909» αντί για 19 Μαρτίου (σελ. 11), ο Τίμον Τερλέτσκι λανθασμένη ονομασία «Olgierd Terlecki» (σελ. 14), κ.λπ. )
  • Łobodowski: życie, twórczość, publicystyka, wspomnienia: w stulecie urodzin Józefa Łobodowskiego, ed. Μ. Skrzypek & A. Zińczuk, Λούμπλιν, Ośrodek Brama Grodzka-Teatr NN & Stowarzyszenie Brama Grodzka, 2009.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Φωτογραφίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κείμενα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]