Αμανετζής

Αμανετζήδες ονομάζονταν οι λαϊκοί εκείνοι εκτελεστές των αμανέδων που ήταν περίφημοι αλλά και περιζήτητοι στα λαϊκά στρώματα, φημιζόμενοι για τη παθητική, καλλίφωνη αλλά και πρωτότυπη εκτέλεση αυτού του τύπου των τραγουδιών με τη συνοδεία σαντουριού ή μπουζουκιού κυρίως στα «Καφέ Αμάν», καφωδεία της προπολεμικής Αθήνας. Οι αμανετζήδες αυτοί ήταν τελείως διάφοροι από τους αμμανετζήδες, ή "αμμανατζήδες", ταχυδρόμους που μετέφεραν τα αμμανέτια.

Οι Αμανετζήδες, οι λαϊκοί αυτοί τραγουδιστές είχαν διαπλάσει ο καθένας μια προσωπική συναισθηματική πρωτοτυπία στην απόδοση του αμανέ, έτσι ώστε να ξεχωρίζουν τόσο στη κλιμάκωση της φωνής, όσο στους «τερετισμούς», (στους επαναλαμβανόμενους ήχους του αμάν), στη σύνθεση αλλά και στη διάθεση.

Στη Σμύρνη και ιδίως στη Προύσα αλλά και στη Μυτιλήνη, Μακεδονία και Θράκη ακόμη και στις Κυδωνίες φημίζονταν κατά καιρούς σπουδαίοι αμανετζήδες που οι περισσότεροι, αν και ήταν ερασιτέχνες, οι συνθέσεις τους πέρασαν στο στόμα του λαού για πολλές γενεές ιδίως μετά τη Μικρασιατική εκστρατεία, στους προσφυγικούς οικισμούς.

Στη μεταπολεμική όμως περίοδο το είδος αυτό του τραγουδιού αντιμετώπισε την έντονη εχθρότητα και το «σνομπάρισμα» του «μοντερνισμού» και σιγά - σιγά εξαφανίστηκε και μαζί του οι αμανετζήδες είτε λησμονημένοι είτε παραφθαρμένοι χωρίς να γίνει, όπως ομολογούν οι ειδικοί του είδους, ιστορική φωνοληψία αυτών.

Πηγές

• "Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου", τ.2ος, σ.465.