Άγιος Τιμόθεος και Αγία Μαύρα
| Άγιος Τιμόθεος και Αγία Μαύρα | |
|---|---|
 Το μαρτύριο των Αγίων | |
| Τιμάται από | Ορθόδοξη Εκκλησία |
| Πολιούχος | πόλη της Λευκάδας και στο Ρουπάκι Ηλείας |
| δεδομένα () | |
Ο Άγιος Τιμόθεος και Αγία Μαύρα είναι άγιοι της χριστιανικής εκκλησίας.[1] Ήταν παντρεμένοι, μαρτύρησαν μαζί, γι'αυτό τον λόγο εορτάζουν μαζί στις 3 Μαΐου (σταθερή γιορτή).[2] Η Αγία είναι πολιούχος στην πόλη της Λευκάδας και στο Ρουπάκι Ηλείας.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Έζησαν τον 3ο αιώνα μ.Χ. στη Ρώμη επί αυτοκράτορος Διοκλητιανού. Ο Άγιος Τιμόθεος και η Αγία Μαύρα ζούσαν στην Αίγυπτο σε μια κωμόπολη, την Παναπέα, που βρίσκεται στην Θηβαΐδα της Αιγύπτου, έχοντας βαθιά χριστιανική πίστη και αγάπη για τον Θεό. Ο Άγιος «ανεγίνωσκεν επ' Εκκλησίας τα ιερά λόγια» ήταν δηλαδή λάτρης της ανάγνωσης των ιερών βιβλίων και εκτελούσε τα ιερατικά του καθήκοντα με παρρησία. Αυτό το γεγονός έκανε τους ειδωλολάτρες να τον φθονούν και έτσι τους δόθηκε η αφορμή να τον καταγγείλουν στον έπαρχο Αρριανό. Ήταν τότε η στιγμή που θα βασανιζόταν μαζί με την Αγία Μαύρα, την οποία είχε νυμφευτεί πριν είκοσι μέρες.
Του ζητήθηκε να παραδώσει τα (ιερά) βιβλία του στον τύραννο ειδολωλάτρη Αρριανό, ώστε εκείνος να τα κάψει, ο Τιμόθεος όμως αρνήθηκε να τα δώσει. Εκείνος τότε του έκανε φρικτά βασανιστήρια με πυρακτωμένα σίδερα και τον έδεσε σε έναν τροχό[σημ 1] που όμως ο τροχός σταμάτησε θαυματουργικά. Επιπλέον θεραπεύτηκε κάθε του πληγή μετά από αυτό. Είχε ομολογήσει πιο πριν ότι "Τα βιβλία αυτά είναι σαν παιδιά δικά μου. Αυτά με στηρίζουν και με αυτά επικαλούμαι τη βοήθεια του Θεού. Και όπως κανένας αληθινός πατέρας δεν παραδίδει θεληματικά τα τέκνα του στον θάνατο, έτσι και εγώ δεν προσφέρω για κάψιμο τα ιερά βιβλία της Εκκλησίας".
Δεν άργησαν πολύ, καθώς την επόμενη ημέρα έφεραν τη σύζυγό του Μαύρα προκειμένου να τον πείσει να απαρνηθεί την πίστη του. Όλοι νόμισαν πως πήγε να τον μεταπείσει, την ίδια στιγμή που εκείνη είχε αποφασίσει, όπως είπε στο σύζυγό της, να αγωνιστεί μέχρι τον θάνατο.[1] Μία άλλη εκδοχή είναι ότι μετά από τα βασανιστήριά του, ο Τιμόθεος παρότρυνε τη σύζυγό του να μαρτυρήσει και αυτή. Ο έπαρχος χρησιμοποίησε όμορφα λόγια πιο πριν προκειμένου να την κάνει να θυσιάσει στα είδωλα. Τελικά αυτό του το κόλπο δεν έπιασε και η Μαύρα βασανίστηκε, όμως και αυτή θεραπεύτηκε θαυματουργικά. Βασανιζόταν και όμως έψαλε. Αφού της έκαναν τα πρώτα βασανιστήρια, δηλαδή της ξερίζωσαν τα μαλλιά και της έκοψαν τα δάχτυλα, έπειτα την έβαλαν σε καζάνι με καυτό νερό. Η Αγία δεν κάηκε και ο Αρριανός νόμισε ότι το νερό ήταν κρύο. Για να πειστεί αυτός, η Αγία πήρε νερό και το πέταξε στο χέρι του, έτσι κάηκε η σάρκα του.[2]
Το τέλος τους[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πάρθηκε η απόφαση τότε να σταυρωθούν μαζί, όπως και ο Κύριος που πίστευαν σε όλη τους τη ζωή. Ο πονηρός Αρριανός προσπάθησε και πάλι να την μεταπείσει, να την κατεβάσει από τον σταυρό και να απαρνηθεί τον Χριστό. Και πάλι οι προσπάθειές του ήταν άκαρπες. Σαν να μην έφτανε αυτό το μαρτύριο, εμφανίστηκε τότε ο διάβολος, που προσπάθησε και αυτός να κάνει ό,τι και οι βασανιστές τους, όμως με πονηρό τρόπο. Τους πρόσφερε ή μάλλον προσπάθησε να τους προσφέρει ό,τι είχαν ανάγκη, συγκεκριμένα μέλι και γάλα. Εκείνοι αρνήθηκαν και δεν δελεάστηκαν, παρόλο που ήταν επώδυνο. Πέρασαν λοιπόν στη Βασιλεία του Θεού.[1] Κατά μία άλλη άποψη,ο διάβολος εμφανίστηκε μόνο στην Αγία και της πρόσφερε ένα ποτήρι με μέλι και γάλα και αφότου αρνήθηκε την έβαλε νοερά σε ένα ποτάμι από το ίδιο ρόφημα. Με θεία φώτιση εκείνη είπε «Δεν πρόκειται να πιώ απ' αυτά. Θα πιώ από το ουράνιο ποτήρι, που μου πρόσφερε ο Χριστός». Τότε εκείνος έφυγε ηττημένος.
Αμέσως μετά το συμβάν εμφανίστηκε άγγελος Κυρίου, που την οδήγησε από το χέρι στον ουρανό. Της έδειξε έναν θρόνο, μια λευκή στολή και ένα στεφάνι επάνω του και της είπε "αυτά προορίζονται για σένα". Ύστερα την οδήγησε πιο ψηλά και της είπε «Αυτά προορίζονται για τον άνδρα σου. Η διαφορά του τόπου δηλώνει το γεγονός, ότι ο άντρας σου υπήρξε η αιτία της σωτηρίας σου». Και οι δύο μαζί παρέδωσαν την ψυχή τους στον Κύριο μετά από εννιά μέρες.[1][2]
Η χάρη της Αγίας από τη Γαλλία στη Λευκάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1331 οι Φράγκοι κατέλαβαν το νησί της Λευκάδας και έχτισαν μικρό ναό προς τιμήν της. Αυτοί ήταν ρωμαιοκαθολικοί. Οι Ανδηγαυοί, όπως αλλιώς λέγονταν, είχαν τις ρίζες τους από μία κωμόπολη στη Γαλλία, το Σαιντ Μορ (γαλλ. Sainte Maure= Αγία Μαύρα), που βρίσκεται στον νομό Αντρ-ε-Λουάρ (γαλλ. Intre-et-Loir) της Γαλλίας.
Ο ορθόδοξος ναός της Αγίας Μαύρας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τον 15ο αι. καθώς η Ελένη Παλαιολογίνα (κόρη του Θωμά Παλαιολόγου και σύζυγος του Λάζαρ Μπράνκοβιτς της Σερβίας) πήγαινε στο νησί της Αγίας Μαύρας, προκειμένου να παντρέψει την κόρη της[σημ 2]. Όταν έπεσαν σε τρικυμία, η Ελένη έταξε στην Αγία μεγαλοπρεπή ναό, αν σωζόταν. Αυτό έγινε. Επίσης η Ελένη ανακαίνισε και το ναό της Παναγίας Οδηγήτριας στην Απόλπαινα.
Ο ναός της πόλης της Λευκάδας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στην πόλη της Λευκάδας η Αγία Μαύρα δοξάζεται από το 1331, όπου είναι πολιούχος. Παλαιότερα η πόλη είχε πάρει το όνομα τής Αγίας. Από το 1886 μέχρι σήμερα υπάρχει ναός προς τιμήν εκείνης και του συζύγου της, στη θέση ενός παλιού προμαχώνα τού Φραγκικού κάστρου, που βρίσκεται βόρεια στο νησί. Πολύ πιο πριν υπήρχε ναός αφιερωμένος στην Αγία, που λεηλατήθηκε από τους Άγγλους, καθώς εκείνοι το πήραν. Ο ναός ανήκει τώρα στην ενορία Ευαγγελιστρίας [σημ 3] (Μητρόπολη), όπου κάθε χρόνο προσέρχονται αναρίθμητοι προσκυνητές.
Τα ιερά λείψανα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η κάρα της Αγίας σώζεται στον ομώνυμο ιερό ναό Κοιλανίου στη Λεμεσό. Ακόμη τμήμα των λειψάνων της βρίσκεται στην ιερά μονή Κύκκου Κύπρου και επίσης στον ιερό ναό του Αγίου Γεωργίου των Ελλήνων της Βενετίας.
Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Διαδεδομένο όργανο βασανιστηρίων κατά την εποχή εκείνη
- ↑ Η κόρη τής Ελένης Παλαιολόγου, Μελίσσα (Μιλίτσα), παντρευόταν τον Λεονάρδο Γ΄ Τόκκο παλατινό κόμη (δούκα) της Λευκάδας.
- ↑ Στον ναό Ευαγγελιστρίας υπάρχει μία πολύ παλαιά εικόνα της Αγίας Μαύρας επάνω σε ειδικό προσκυνητάριο
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 «Οι Μεγαλομάρτυρες Άγιοι Τιμόθεος και Μαύρα | Ιερός Ναός Αγίων Μεγαλομαρτύρων Τιμοθέου και Μαύρας Ηλιουπόλεως». www.agiamavra.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 ix8ys. «Ορθόδοξος Συναξαριστής :: Άγιοι Τιμόθεος και Μαύρα». www.saint.gr. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2018.