Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ξύλο πλατυφύλλων: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Δημιουργήθηκε από μετάφραση της σελίδας "Hardwood"
(Καμία διαφορά)

Έκδοση από την 17:58, 2 Δεκεμβρίου 2023

Οξιά - διαδεδομένο είδος ξυλείας από τα πλατύφυλλα δέντρα

Το ξύλο πλατυφύλλων, ή αλλιώς ονομαζόμενο σκληρή ξυλεία (εμπορικός όρος)[1], είναι ξύλο προερχόμενο από δέντρα δικοτυλήδονων ειδών που απαντώνται κυρίως στα εύκρατα και τροπικά δάση.[2] Στα εύκρατα και βόρεια γεωγραφικά πλάτη απαντώνται ως επί το πλείστον τα φυλλοβόλα είδη και στις τροπικές και υποτροπικές περιοχές κυρίως τα αειθαλή είδη. Η σκληρή ξυλεία, δηλαδή η ξυλεία από τα πλατύφυλλα είδη (που ανήκουν στα αγγειόσπερμα) μαζί με την λεγόμενη μαλακή ξυλεία (κωνοφόρος ξυλεία), η οποία προέρχεται αμιγώς από γυμνόσπερμα είδη),[3] αποτελούν τις δύο κύριες κατηγορίες ξύλου που αποτελούν αντικείμενο μελέτης και έρευνας της επιστήμης του ξύλου.

Χαρακτηριστικά

Εικόνες SEM που δείχνουν την παρουσία πόρων σε σκληρά ξύλα ( βελανιδιά, πάνω) και απουσία σε μαλακά ξύλα ( πεύκο, κάτω)

Τα σκληρά ξύλα παράγονται από αγγειόσπερμα που αναπαράγονται με άνθη και έχουν πλατιά φύλλα. Πολλά είδη είναι φυλλοβόλα. [4] Εκείνες των εύκρατων περιοχών χάνουν τα φύλλα τους κάθε φθινόπωρο καθώς οι θερμοκρασίες πέφτουν και είναι αδρανείς το χειμώνα, αλλά αυτές των τροπικών περιοχών μπορεί να ρίξουν τα φύλλα τους ως απάντηση σε εποχιακές ή σποραδικές περιόδους ξηρασίας. Το σκληρό ξύλο από φυλλοβόλα είδη, όπως η βελανιδιά, συνήθως εμφανίζει ετήσιους δακτυλίους ανάπτυξης, αλλά αυτοί μπορεί να απουσιάζουν σε ορισμένα τροπικά σκληρά ξύλα . [5]

Τα σκληρά ξύλα έχουν πιο πολύπλοκη δομή από τα μαλακά ξύλα και συχνά αναπτύσσονται πολύ πιο αργά ως αποτέλεσμα. Το κυρίαρχο χαρακτηριστικό που διαχωρίζει τα "σκληρά ξύλα" από τα μαλακά ξύλα είναι η παρουσία πόρων ή αγγείων . [6] Τα αγγεία μπορεί να παρουσιάζουν σημαντικές διακυμάνσεις στο μέγεθος, το σχήμα των πλακών διάτρησης (απλές, σκαλοειδείς, δικτυωτές, διάτρητες) και τη δομή του κυτταρικού τοιχώματος, όπως σπειροειδή πάχυνση.

Όπως υποδηλώνει το όνομα, το ξύλο από αυτά τα δέντρα είναι γενικά πιο σκληρό από αυτό των μαλακών ξύλων, αλλά υπάρχουν σημαντικές εξαιρέσεις. Και στις δύο ομάδες υπάρχει μια τεράστια διακύμανση στην πραγματική σκληρότητα του ξύλου, με το εύρος της πυκνότητας στα σκληρά ξύλα να περιλαμβάνει πλήρως αυτό των μαλακών ξύλων. μερικά σκληρά ξύλα ( π.χ. μπάλσα ) είναι πιο μαλακά από τα περισσότερα μαλακά ξύλα, ενώ το πουρ είναι ένα παράδειγμα σκληρού μαλακού ξύλου.

Χημεία

Τα δομικά πολυμερή των σκληρών ξύλων είναι η κυτταρίνη, η ημικυτταρίνη και η λιγνίνη . [7] Τα συστατικά της λιγνίνης σκληρού ξύλου διαφέρουν από αυτά που περιλαμβάνονται στο μαλακό ξύλο. Η σιναπυλική αλκοόλη και η κωνιφερυλική αλκοόλη είναι τα κύρια μονομερή της λιγνίνης σκληρού ξύλου. [8]

Τα σκληρά ξύλα περιέχουν λιγότερη ποσότητα μη δομικών συστατικών, που ονομάζονται εκχυλιστικά, από τα μαλακά ξύλα. [9] Αυτά τα εκχυλίσματα κατηγοριοποιούνται συνήθως σε τρεις μεγάλες ομάδες: αλειφατικές ενώσεις, τερπένια και φαινολικές ενώσεις . Οι αλειφατικές ενώσεις που βρίσκονται στα σκληρά ξύλα περιλαμβάνουν λιπαρά οξέα, λιπαρές αλκοόλες και τους εστέρες τους με γλυκερίνη, λιπαρές αλκοόλες (κεριά) και στερόλες (στερυλεστέρες), υδρογονάνθρακες, όπως αλκάνια, στερόλες, όπως σιτοστερόλη, σιτοστανόλη και καμπεστερόλη . [10] Η περιεκτικότητα του σκληρού ξύλου σε τερπένια διαφέρει σημαντικά από το μαλακό ξύλο και αποτελείται κυρίως από τριτερπενοειδή, πολυπρενόλες και άλλα ανώτερα τερπένια. Τα τριτερπενοειδή που συνήθως καθαρίζονται από σκληρά ξύλα περιλαμβάνουν την κυκλοαρτενόλη, τη βετουλίνη και το σκουαλένιο . Τα πολυτερπένια σκληρού ξύλου είναι το καουτσούκ, η γουταπέρκα, η γουτα-μπαλατά και οι βετουλαπρενόλες. [9] [10] Αν και σε μικρές ποσότητες, τα σκληρά ξύλα περιέχουν επίσης μονο-, σεσκι- και διτερπένια, όπως α- και β-πινένια, 3-καρένιο, β-μυρένιο, λιμονένιο, ινοκιτιόλη, δ-καδινένιο, α- και δ-καδινόλες, βορνεόλη . Το σκληρό ξύλο είναι πλούσιο σε φαινολικές ενώσεις, όπως στιλβένια, λιγνάνες, νορλιγνάνες, τανίνες, φλαβονοειδή . [10]

Εφαρμογές

Τα σκληρά ξύλα χρησιμοποιούνται σε ένα μεγάλο εύρος εφαρμογών, συμπεριλαμβανομένων των καυσίμων, εργαλείων, κατασκευών, κατασκευής σκαφών, επίπλων, μουσικών οργάνων, δαπέδων, μαγειρέματος, βαρελιών και κατασκευής ξυλάνθρακα . Τα κουφώματα από μασίφ σκληρό ξύλο τείνουν να είναι ακριβά σε σύγκριση με το μαλακό ξύλο. Στο παρελθόν, τα τροπικά σκληρά ξύλα ήταν εύκολα διαθέσιμα, αλλά η προσφορά ορισμένων ειδών, όπως το τικ και το μαόνι της Βιρμανίας, γίνεται πλέον σπάνια λόγω της υπερεκμετάλλευσης. Οι φθηνότερες πόρτες "σκληρού ξύλου", για παράδειγμα, αποτελούνται τώρα από ένα λεπτό καπλαμά κολλημένο σε έναν πυρήνα από μαλακό ξύλο, κόντρα πλακέ ή ινοσανίδες μέσης πυκνότητας (MDF). Τα σκληρά ξύλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε μια ποικιλία αντικειμένων, αλλά εμφανίζονται πιο συχνά σε έπιπλα ή μουσικά όργανα λόγω της πυκνότητάς τους που προσθέτει αντοχή, εμφάνιση και απόδοση. Διαφορετικά είδη σκληρού ξύλου προσφέρονται για διαφορετικές τελικές χρήσεις ή διαδικασίες κατασκευής. Αυτό οφείλεται στην ποικιλία των χαρακτηριστικών που είναι εμφανή σε διαφορετικά ξύλα, συμπεριλαμβανομένης της πυκνότητας, των κόκκων, του μεγέθους των πόρων, της ανάπτυξης και του σχεδίου ινών, της ευελιξίας και της ικανότητας κάμψης με ατμό. Για παράδειγμα, ο συμπλεγμένος κόκκος από ξύλο φτελιάς ( Ulmus spp.) το καθιστά κατάλληλο για την κατασκευή καθισμάτων καρέκλας όπου η οδήγηση ποδιών και άλλων εξαρτημάτων μπορεί να προκαλέσει σχίσιμο σε άλλα ξύλα.

Μαγείρεμα

Υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της πυκνότητας και των θερμίδων/όγκου. Αυτό κάνει τα πιο πυκνά σκληρά ξύλα όπως η βελανιδιά, η κερασιά και το μήλο πιο κατάλληλα για φωτιές κατασκήνωσης, μαγειρικές φωτιές και κάπνισμα κρέατος, καθώς τείνουν να καίγονται πιο ζεστά και μακρύτερα από τα μαλακά ξύλα όπως το πεύκο ή ο κέδρος των οποίων η κατασκευή χαμηλής πυκνότητας και η πολύ εύφλεκτη πίσσα κάνουν καίγονται γρήγορα και χωρίς να παράγουν τόση θερμότητα. 

Δείτε επίσης

Παραπομπές

  1. «Τεχνολογία Ξύλου του Δρ. Ιωάννη Α. Κακαρά». ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΙΩΝ. Ανακτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2023. 
  2. John N. Owens· H. Gyde Lund (2009). Forests And Forest Plants – Volume II. EOLSS Publications. σελ. 134. ISBN 978-1-905839-39-1.  Extract of page 134
  3. «Δομή Ξύλου» (PDF). καθ. Γεωργίου Μαντάνη, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (Εργαστήριο Επιστήμης και Τεχνολογίας Ξύλου). Ανακτήθηκε στις 02 December 2023.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |access-date= (βοήθεια) σελ. 11-12
  4. Nix, Steve (22 Απριλίου 2021). «Identification of the Most Common Hardwoods». Treehugger. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουλίου 2021. 
  5. MinuteEarth (9 Οκτωβρίου 2020). «Why Hardwoods Are The Softest Woods». YouTube. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Δεκεμβρίου 2021. 
  6. CRC Handbook of Materials Science, Vol IV, pg 15
  7. Ansell, Martin P. (2015). «Chapter 11: Preservation, Protection and Modification of Wood Composites». Woodhead Publishing Series in Composites Science and Engineering: Number 54. Wood Composites. Cambridge, UK: Woodhead Publishing. ISBN 978-1-78242-454-3. 
  8. Boerjan, Wout; Ralph, John; Baucher, Marie (June 2003). «Ligninbiosynthesis». Annual Review of Plant Biology 54 (1): 519–546. doi:10.1146/annurev.arplant.54.031902.134938. PMID 14503002. 
  9. 9,0 9,1 Ek, Monica· Gellerstedt, Göran (2009). «Chapter 7: Wood extractives». Pulp and Paper Chemistry and Technology. Volume 1, Wood Chemistry and Wood Biotechnology. Berlin: Walter de Gruyter. ISBN 978-3-11-021339-3. 
  10. 10,0 10,1 10,2 Sjöström, Eero (22 Οκτωβρίου 2013). «Chapter 5: Extractives». Wood Chemistry: Fundamentals and Applications (Second έκδοση). San Diego. ISBN 978-0-08-092589-9. 

Περαιτέρω ανάγνωση

  • Schweingruber, F.H. (1990) ''Anatomie europäischer Hölzer—Anatomy of European woods.'' Eidgenössische Forschungsanstalt für Wald, Schnee und Landscaft, Birmensdorf (Hrsg,). Haupt, Bern und Stuttgart. Timonen, Tuuli (2002). ''Introduction to Microscopic Wood Identification''. Finnish Museum of Natural History, University of Helsinki. Wilson, K., and D.J.B. White (1986). ''The Anatomy of Wood: Its Diversity and variability.'' Stobart & Son Ltd, London.
    • Peter Niemz, Alfred Teischinger, Dick Sandberg (2023). Springer Handbook of Wood Science and Technology, Springer 2023, ISBN 978-3-030-81314-7.[1]
    • George Tsoumis (2009). Science and Technology of Wood - Structure, Properties, Utilization. Publishing House Kessel, ISBN 9783941300224.[2]
    • Franz F.P. Kollmann, Edward W. Kuenzi, Alfred J. Stamm (1975). Principles of Wood Science and Technology II., Springer 1975, ISBN 978-3-642-87933-3.[3]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

  1. «Springer Handbook of Wood Science and Technology». Springer Handbooks. Cham: Springer International Publishing. 2023. doi:10.1007/978-3-030-81315-4. ISBN 978-3-030-81314-7. ISSN 2522-8692. 
  2. «Science and Technology of Wood – Structure, Properties, Utilization (Tsoumis, G.) – Verlag Kessel». Verlag Kessel – Wir machen Bücher. (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2023. 
  3. Kollmann, Franz F. P.· Kuenzi, Edward W.· Stamm, Alfred J. (1975). Principles of Wood Science and Technology. Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg. doi:10.1007/978-3-642-87931-9. ISBN 978-3-642-87933-3.