Χρυσό Καπέλο του Σίφφερσταντ

Κατά τον 19ο και τον 20ο αιώνα βρέθηκαν σε τέσσερις περιοχές της Ευρώπης ισάριθμα κωνικά καπέλα τα οποία ήταν κατασκευασμένα από ένα κράμα μετάλλων, με κυρίαρχο μέταλλο το χρυσό. Τα τέχνεργα αυτά φένεται να ήταν τοποθετημένα πάνω σε άλλα κωνικά καπέλα, που πιθανόν ήταν κατασκευασμένα από οργανικά υλικά, και αποτελούσαν την εξωτερική τους διακόσμηση. Ένα από αυτά βρέθηκε κοντά στην πόλη Σίφφερσταντ, στη νοτιοδυτική Γερμανία και γι’ αυτό είναι γνωστό ως Χρυσό Καπέλο του Σίφφερσταντ.

Το Χρυσό Καπέλλο του Σίφφερσταντ βρέθηκε στις 29 Απριλίου του 1835, σ’ ένα χωράφι, ένα χιλιόμετρο βόρεια του Σίφφερσταντ, στο κρατίδιο της Ρηνανίας –Παλατινάτο. Βρέθηκε θαμμένο όρθιο, σε βάθος περίπου 60 εκ. Ήταν γεμάτο με χώμα ή με ένα μίγμα χώματος και στάχτης και τοποθετημένο πάνω σε μια πλάκα ψημένου πηλού. Μαζί με το καπέλο βρέθηκαν και τρία χάλκινα τσεκούρια.

Έχει βάρος 350 γρ. και είναι κατασκευασμένο από ένα κράμα μετάλλων: 86,37% χρυσό, 13% άργυρο, 0,56% χαλκό και 0,07% κασσίτερο. Έχει πάχος 0,2 -0,25 εκ. (εκτός από το γείσο που είναι αρκετά πιο λεπτό καθώς έχει πάχος 0,08 -0,13 εκ.), ύψος 29,6 εκ. και μέγιστη διάμετρο 18 εκ. Το γείσο του έχει πλάτος 4,5 εκ.

Το καπέλο του Σίφφερσταντ είναι διακοσμημένο με σειρές από οριζόντιες ζώνες και κυκλικά μοτίβα. Υπάρχουν επίσης δύο σειρές διακοσμημένες με σχέδια τα οποία μοιάζουν με μάτια (τα σχέδια αυτά υπάρχουν και στα χρυσά καπέλα που βρέθηκαν στο Έζελσντορφ και στο Βερολίνο) ενώ η κορυφή του καπέλου δε φέρει κανένα διακοσμητικό σχέδιο.

Από τα τέχνεργα αυτού του είδους στην Ευρώπη, το Χρυσό Καπέλο του Σίφφερσταντ είναι το πρώτο που βρέθηκε και το παλαιότερο. Χρονολογείται στην ύστερη εποχή του Χαλκού και ειδικότερα γύρω στο 1.400 -1.300 π.Χ. Πιστεύεται ότι χρησιμοποιούνταν είτε από ιερείς θρησκείας που λάτρευε τον ήλιο στην Ευρώπη της Εποχής του Χαλκού είτε ως διακοσμητικό στοιχείο σε αγάλματα θεοτήτων αυτής της θρησκείας.

Σήμερα εκτείθεται στο Ιστορικό Μουσείο του Παλατινάτου, στο Σπάιερ.

Βιβλιογραφία

Gold und Kult der Bronzezeit. (Ausstellungskatalog). Germanisches Nationalmuseum, Nürnberg 2003.
Wilfried Menghin (ed.): Acta Praehistorica et Archaeologica. Unze, Potsdam 32.2000, S. 31-108.
Peter Schauer: Die Goldblechkegel der Bronzezeit – Ein Beitrag zur Kulturverbindung zwischen Orient und Mitteleuropa. Habelt, Bonn 1986.
Gerhard Bott (Hrsg.): Der Goldblechkegel von Ezelsdorf. (Ausstellungskatalog). Theiß, Stuttgart 1983.
Mark Schmidt: Von Hüten, Kegeln und Kalendern oder Das blendende Licht des Orients. in: Ethnographisch-Archäologische Zeitschrift. Berlin 43.2002, σελ. 499-541.
Ernst Probst: Deutschland in der Bronzezeit. Bauern, Bronzegießer und Burgherren zwischen Nordsee und Alpen. München 1999.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Golden Hat of Schifferstadt της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).