Μετάβαση στο περιεχόμενο

Χλωριούχο διδεκυλδιμεθυλαμμώνιο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το χλωριούχο διδεκυλοδιμεθυλαμμώνιο (DDAC, Didecyldimethylammonium chloride) είναι χημική ένωση του τεταρτοταγούς αμμωνίου που χρησιμοποιείται ως αντισηπτικό και απολυμαντικό. Ανήκει στα χλωρίδια.

Προκαλεί τη διακοπή των διαμοριακών αλληλεπιδράσεων και τη διάσπαση των λιπιδικών διπλών στοιβάδων. Η βακτηριοστατική δράση του (δηλ. αποτροπή της ανάπτυξης) ή η βακτηριοκτόνος δράση (δηλ. θανάτωση μικροοργανισμών) του DDAC εξαρτάται από τη συγκέντρωσή του και τη φάση ανάπτυξης του μικροβιακού πληθυσμού.[1]

Είναι ένα βιοκτόνο ευρέως φάσματος κατά των βακτηρίων και των μυκήτων και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως απολυμαντικό καθαριστικό για λευκά είδη. Συνιστάται για χρήση σε νοσοκομεία, ξενοδοχεία και βιομηχανίες. Χρησιμοποιείται επίσης στη γυναικολογία, τη χειρουργική, την οφθαλμολογία, την παιδιατρική και για την αποστείρωση χειρουργικών εργαλείων, ενδοσκοπίων και επίσης για την απολύμανση των επιφανειών. Χρησιμοποιείται και ως πρόσθετο - εμποτιστικό χημικό, μαζί με ενώσεις του χαλκού ή αζόλεςγια την βιολογική προστασία του ξύλου.

Σε ποντίκια αυτό το απολυμαντικό βρέθηκε να προκαλεί στειρότητα και γενετικές ανωμαλίες όταν συνδυάζεται με αλκύλιο (60% C14, 25% C12, 15% C16) διμεθυλοβενζυλο χλωριούχο αμμώνιο (ADBAC).[2][3] Αυτές οι μελέτες έρχονται σε αντίθεση με το παλαιό σύνολο τοξικολογικών δεδομένων για τις ενώσεις τεταρτοταγούς αμμωνίου που εξετάστηκαν από την Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ (US EPA) και την Επιτροπή της ΕΕ.[4] Επιπλέον, το DDAC, καθώς και άλλες ενώσεις τεταρτοταγούς αμμωνίου, μπορούν να οδηγήσουν στην αύξηση της αντοχής σε μικροοργανισμούς όταν χρησιμοποιούνται σε υποθανατηφόρες συγκεντρώσεις.[5]

  1. «Didecyldimethylammonium Chloride». Antiseptic Stewardship (στα Αγγλικά). Cham.: Springer. 2018. σελίδες 371–394. ISBN 978-3-319-98785-9. 
  2. «Lab disinfectant harms mouse fertility. Patricia Hunt interviewed by Brendan Maher». Nature 453 (7198): 964. June 2008. doi:10.1038/453964a. PMID 18563110. 
  3. «Exposure to common quaternary ammonium disinfectants decreases fertility in mice». Reproductive Toxicology (NIH) 50: 163–170. December 2014. doi:10.1016/j.reprotox.2014.07.071. PMID 25483128. 
  4. ((Office of Prevention, Pesticides and Toxic Substances, US EPA)) (August 2006). «Reregistration Eligibility Decision for Aliphatic Alkyl Quaternaries (DDAC)». Epa739-R-06-008. 
  5. «Kinetics of Bacterial Adaptation, Growth, and Death at Didecyldimethylammonium Chloride sub-MIC Concentrations». Frontiers in Microbiology 13: 758237. 2022-04-07. doi:10.3389/fmicb.2022.758237. PMID 35464917.