Χανς Λιπερσέι
| Χανς Λιπερσέι | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1572[1][2] Βέζελ[3] |
| Θάνατος | Σεπτέμβριος 1619[3] Μίντελμπουρχ[3] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ολλανδική Δημοκρατία Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | eyeglass maker[3][4] φυσικός εφευρέτης instrument maker αστρονόμος[5] μηχανικός |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Χανς Λιπερσέι (Hans Lippershey ή Lipperhey, 1570 - Σεπτέμβριος 1619), γνωστός και ως Γιόχαν Λιπερσέι (Johann Lippershey), ήταν Γερμανο-ολλανδός κατασκευαστής φακών, ο οποίος συνδέεται συνήθως με την εφεύρεση του τηλεσκόπιου[6], αν και είναι ασαφές αν ήταν ο πρώτος που το κατασκεύασε.
Γεννήθηκε στο Βέσελ, στη δυτική Γερμανία. Εγκαταστάθηκε στο Μίντελμπουργκ στις Κάτω Χώρες το 1594, παντρεύτηκε την ίδια χρονιά και έγινε πολίτης το 1602. Παρέμεινε στο Μίντελμπουργκ μέχρι τον θάνατό του.
Του χρεώνεται η δημιουργία και η διάδοση των πρώτων τηλεσκοπίων. Χονδροειδή τηλεσκόπια και μονοκιάλια είχαν κατασκευαστεί και πολύ παλιότερα, αλλά ο Λιπερσέι πιστεύεται ότι είναι ο πρώτος που υπέβαλε αίτηση ευρεσιτεχνίας για τον σχεδιασμό του (προλαβαίνοντας τον Γιάκομπ Μέτιους για λίγες εβδομάδες), και τον διέθεσε για γενική χρήση το 1608. Δεν κατάφερε να κατοχυρώσει την ευρεσιτεχνία αλλά αμείφθηκε γενναιόδωρα από την Ολλανδική κυβέρνηση για τα σχέδια του. Το «Ολλανδικό προοπτικό γυαλί», όπως ονόμασε ο Λιπερσέι το τηλεσκόπιο που σχεδίασε, μπορούσε να μεγεθύνει μόνο επί τρία.
Η αίτηση ευρεσιτεχνίας του Λιπερσέι αναφέρεται στο τέλος μιας διπλωματικής αναφοράς σε πρεσβεία της Ολλανδίας στο Βασίλειο του Σιάμ σταλμένη από τον Σιαμέζο βασιλιά Ekathotsarot. Η αναφορά αυτή εκδόθηκε τον Οκτώβριο του 1608 και μοιράστηκε στην Ευρώπη, οδηγώντας σε πειράματα από άλλους επιστήμονες, όπως ο Ιταλός Πάολο Σάρπι, ο οποίος παρέλαβε την αναφορά τον Νοέμβριο, ο Άγγλος Τόμας Χάριοτ, και ο Γαλιλαίος, ο οποίος σύντομα βελτίωσε την συσκευή.[7]
Μία ιστορία σχετικά με την δημιουργία του τηλεσκοπίου αναφέρει ότι δύο παιδιά έπαιζαν με φακούς στο κατάστημά του. Τα παιδιά ανακάλυψαν ότι οι εικόνες ήταν καθαρότερες όταν έβλεπαν διαμέσω δύο φακών. Ο Λιπερσέι εμπνεύστηκα από αυτό και κατασκεύασε μια συσκευή πολύ παρόμοια με τα σημερινά τηλεσκόπια.
Ο σεληνιακός κρατήρας Λιπερσέι και ο νάνος πλανήτης 31338 Λιπερσέι ονομάστηκαν προς τιμήν του.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2014.
- ↑ 2,0 2,1 British Museum person-institution thesaurus. 214888. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 PE00012360.
- ↑ www
.aps .org /publications /apsnews /200403 /history .cfm. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2021. - ↑ Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2019.
- ↑ Henry C. King, The History of the Telescope σελ. 30
- ↑ Van Helden (1977, σ.40; 1985, σ.65), Drake (1978, p.138)
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Drake, Stillman (1978). Galileo At Work. Mineola, NY: Dover. ISBN 0-486-49542-6.
- Van Helden, Albert (1977). The Invention of the Telescope. Philadelphia, PA: The American Philosophical Society. ISBN 0-87169-674-6.
- Van Helden, Albert (1985). Measuring the Universe. Chicago, IL: The University of Chicago Press. ISBN 0-226-84881-7.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]