Φαινόμενο
Φαινόμενα ονομάζονται τα υλικά σώματα που υφίστανται, λόγω διάφορων αιτιών, μεταβολές ή αλλοιώσεις και συνήθως αποτελούν παρατηρήσιμα γεγονότα.[1] Διακρίνονται σε δύο είδη:
- Φυσικά φαινόμενα ονομάζονται οι παροδικές μεταβολές ενός υλικού σώματος, οι οποίες δεν συνοδεύονται από πραγματική αλλοίωση της ύλης του και οι οποίες διατηρούνται μόνο εφ' όσον υφίσταται η αιτία που τις προκάλεσε· π.χ. η τήξη, η διαστολή, η κίνηση, η εξάτμιση κ.λ.π.
- Χημικά φαινόμενα ή χημικές αντιδράσεις ονομάζονται οι μόνιμες μεταβολές ενός υλικού σώματος, οι οποίες συνοδεύονται από ριζική αλλοίωση της ύλης του και οι οποίες διατηρούνται ακόμη και μετά την παύση της δράσης της αιτίας που τις προκάλεσε· π.χ.
Κατά τα φυσικά φαινόμενα επέρχεται μεταβολή της εξωτερικής ενέργειας του συστήματος, ενώ κατά τα χημικά φαινόμενα επέρχεται μεταβολή της εσωτερικής ενέργειας (Χημική ενέργεια).
Φιλοσοφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο αρχαίος Έλληνας πυρρωνιστής φιλόσοφος Σέξτος ο Εμπειρικός ήταν ο πρώτος που χρησιμοποίησε τους τεχνικούς όρους φαινόμενο και νοούμενο ως αλληλένδετους. Στη σύγχρονη φιλοσοφική χρήση, ο όρος φαινόμενα έχει καταλήξει να σημαίνει «αυτό που βιώνεται στη βάση της πραγματικότητας». Στην διατριβή του, ο Ιμμάνουελ Καντ θεωρεί ότι ο ανθρώπινος νους περιορίζεται στον λογικό κόσμο και έτσι μπορεί να ερμηνεύσει και να κατανοήσει τα περιστατικά μόνο σύμφωνα με τις φυσικές τους εμφανίσεις. Έγραψε ότι οι άνθρωποι μπορούσαν να συμπεράνουν μόνο όσα τους επέτρεπαν οι αισθήσεις τους, αλλά όχι να βιώσουν το ίδιο το πραγματικό αντικείμενο.[2] Αυτό μπορεί να έχει νόημα από την άποψη ενός καναλιού επικοινωνίας (επιστημολογία) που τροφοδοτείται από ένα σύνολο εισροών πραγματικότητας (οντολογία) αλλά όχι με την έννοια της εφαρμογής σοφής φαντασίας (όπως ο Άλμπερτ Αϊστάιν, στη μερική επιτυχία). Έτσι, ο όρος φαινόμενο αναφέρεται σε κάθε περιστατικό που αξίζει έρευνας και διερεύνησης, ιδιαίτερα σε διαδικασίες και γεγονότα που είναι ιδιαίτερα ασυνήθιστα ή ιδιαίτερης σημασίας.[3]
Επιστήμη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παρατηρείται το ίδιο φαινόμενο καύσης, αλλά παρατηρούνται επίσης διαφορετικά φαινόμενα σχήματος φλόγας και χρωματισμού.
Στην επιστημονική χρήση, φαινόμενο είναι οποιοδήποτε γεγονός που είναι παρατηρήσιμο, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης οργάνων για την παρατήρηση, την καταγραφή ή τη συλλογή δεδομένων. Ειδικά στη φυσική, η μελέτη ενός φαινομένου μπορεί να περιγραφεί ως μετρήσεις που σχετίζονται με την ύλη, την ενέργεια ή τον χρόνο, όπως οι παρατηρήσεις του Ισαάκ Νεύτωνα για την τροχιά της Σελήνης και τη βαρύτητα ή παρατηρήσεις του Γαλιλαίου για την κίνηση ενός εκκρεμούς.[4] Ένα μηχανικό φαινόμενο είναι ένα φυσικό φαινόμενο που σχετίζεται με την ισορροπία ή την κίνηση των αντικειμένων.[5] Μερικά παραδείγματα είναι το εκκρεμές του Νεύτωνα, οι κινητήρες και τα διπλά εκκρεμή.
Κοινωνιολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα ομαδικά φαινόμενα αφορούν τη συμπεριφορά μιας συγκεκριμένης ομάδας μεμονωμένων οντοτήτων, συνήθως οργανισμών και κυρίως ανθρώπων. Η συμπεριφορά των ατόμων συχνά αλλάζει σε ένα ομαδικό περιβάλλον με διάφορους τρόπους, και μια ομάδα μπορεί να έχει τις δικές της συμπεριφορές που δεν είναι δυνατές για ένα άτομο λόγω της νοοτροπίας της αγέλης. Τα κοινωνικά φαινόμενα ισχύουν ιδιαίτερα για τους οργανισμούς και τους ανθρώπους σε υποκειμενικές καταστάσεις που υπονοούνται στον όρο. Οι στάσεις και τα γεγονότα συγκεκριμένα για μια ομάδα μπορεί να έχουν αποτελέσματα πέρα από την ομάδα και είτε να προσαρμοστούν από την ευρύτερη κοινωνία είτε να θεωρηθούν παρεκκλίνοντα, να τιμωρούνται ή να αποφεύγονται.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Phenomenon». Phenomenon. 2008. http://www.credoreference.com/entry/columency/phenomenon.
- ↑ Kant, Immanuel. [1770] 2019. On the Form and Principles of the Sensible and Intelligible World, translated by W. J. Eckoff (1894). – via Wikisource.
- ↑ «Phenomenon/Phenomena». Dictionary of Visual Discourse: A Dialectical Lexicon of Terms. 2011.
- ↑ Bernstein, Jeremy (1996). A Theory for Everything. New York: Copernicus.
- ↑ «Mechanical Phenomenon». AudioEnglish.org. Tudorancea Media Network. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2011.