Νευρική σύναψη
Στο νευρικό σύστημα, η νευρική σύναψη[1] είναι μια μικροσκοπική δομή που επιτρέπει σε έναν νευρώνα, δηλαδή σε ένα νευρικό κύτταρο, να μεταδώσει ένα ηλεκτρικό ή χημικό σήμα σε έναν άλλο νευρώνα ή ένα κύτταρο επιφορέα (το οποίο επιφέρει κάποια μεταβολή κατάστασης). Μερικοί ερευνητές επεκτείνουν την έννοια, ώστε να περιλαμβάνει την επικοινωνία νευρώνων με οποιονδήποτε άλλους τύπους κυττάρων,[2] όπως τα κινητικά κύτταρα και τα μυικά κύτταρα (νευρομυική σύναψη). Ο Ισπανός νευρολόγος Σαντιάγο Ραμόν ι Καχάλ πρότεινε ότι οι νευρώνες δεν είναι συνεχείς μέσα στο σώμα, αλλά παρόλα αυτά εξακολουθούν να επικοινωνούν ο ένας με τον άλλο, μια ιδέα που είναι γνωστή ως το δόγμα του νευρώνα.[3]
Υπάρχουν δύο ειδών συνάψεις στο νευρικό σύστημα, οι χημικές και οι ηλεκτρικές συνάψεις, με τις χημικές να αποτελούν την πλειοψηφία.[4] Οι συνάψεις (τουλάχιστον οι χημικές συνάψεις) παγιώνονται μέσω συναπτικών μορίων προσκόλλησης που προβάλλουν από τον προ- και μετα-συναπτικό νευρώνα και τα οποία προσκολλούνται μεταξύ τους.
Η λέξη "σύναψη" (προερχόμενη ετυμολογικά από τοσυνάπτεὶν, συν και ἅπτειν) εισήχθη το 1897 από τον Άγγλο νευροφυσιολόγο Τσαρλς Σκοτ Σέρινγκτον.[1] Ο Σέρινγκτον προσπάθησε να βρει τον κατάλληλο όρο που θα αναδείκνυε μια ένωση μεταξύ δύο ξεχωριστών στοιχείων, και ο όρος "σύναψη" προτάθηκε από τον Άγγλο κλασικό φιλόλογο Άρθουρ Γούλγκαρ Βήραλ.[5][6]
Οι συνάψεις είναι απαραίτητες για την νευρωνική λειτουργία: οι νευρώνες είναι κύτταρα εξειδικευμένα στη μετάδοση σημάτων και οι συνάψεις είναι τα μέσα με τα οποία πραγματοποιείται η μετάδοση αυτή. Σε μια σύναψη, η πλασματική μεμβράνη του προσυναπτικού νευρώνα έρχεται σε στενή επαφή με τη μεμβράνη του μετασυναπτικού νευρώνα. Τόσο το προσυναπτικό όσο και το μετασυναπτικό μέρος της σύναψης περιέχουν εκτενείς μοριακούς μηχανισμούς που συνδέουν τις δύο μεμβράνες και πραγματοποιούν τη σηματοδότηση. Σε πολλές συνάψεις, το προσυναπτικό τμήμα βρίσκεται σε έναν άξονα, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις η μετασυναπτική δομή βρίσκεται σε έναν δενδρίτη ή ένα κυτταρικό σώμα. Τα αστροκύτταρα επίσης ανταλάσουν πληροφορία με νευρώνες, απαντώντας στη συναπτική δραστηριότητα και, με τη σειρά τους, ρυθμίζοντας την νευροδιαβίβαση.[7]
Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 Foster, M.· Sherrington, C.S. (1897). Textbook of Physiology, volume 3 (7th έκδοση). London: Macmillan. σελ. 929.
- ↑ Schacter, Daniel L.· Gilbert, Daniel T. (2011). Psychology (2nd έκδοση). New York: Worth Publishers. σελ. 80. ISBN 978-1-4292-3719-2.
- ↑ Elias, Lorin J.· Saucier, Deborah M. (2006). Neuropsychology: Clinical and Experimental Foundations. Boston: Pearson/Allyn & Bacon. ISBN 978-0-20534361-4.
- ↑ Pereda, Alberto E. (2014-04). «Electrical synapses and their functional interactions with chemical synapses» (στα αγγλικά). Nature Reviews Neuroscience 15 (4): 250–263. doi:. ISSN 1471-003X. PMID 24619342. PMC PMC4091911. http://www.nature.com/articles/nrn3708.
- ↑ «synapse». Online Etymology Dictionary. Ανακτήθηκε στις 1 Οκτωβρίου 2013.
- ↑ Tansey, E.M. (1997). «Not committing barbarisms: Sherrington and the synapse, 1897». Brain Research Bulletin (Amsterdam: Elsevier) 44 (3): 211–212. doi:. PMID 9323432. https://archive.org/details/sim_brain-research-bulletin_1997_44_3/page/211. «The word synapse first appeared in 1897, in the seventh edition of Michael Foster's Textbook of Physiology.».
- ↑ Perea, G.; Navarrete, M.; Araque, A. (August 2009). «Tripartite synapses: astrocytes process and control synaptic information». Trends in Neurosciences (Cambridge, MA: Cell Press) 32 (8): 421–431. doi:. PMID 19615761.