Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ναλοξόνη

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η χημική δομή της ναλοξόνης

Η ναλοξόνη, με την εμπορική ονομασία Narcan μεταξύ άλλων, είναι φάρμακο το οποίο εμποδίζει την επίδραση των οπιοειδών. Χρησιμοποιείται συνήθως για να αντιμετωπιστεί η αναπνευστική ανεπάρκεια που προκαλείται από την υπερδοσολογία οπιοειδών.[1] Επίσης, μπορεί να συνδυαστεί σε ένα χάπι με οπιοειδές ώστε να μειωθούν οι παρενέργειες της υπερδοσολογίας. Όταν χορηγείται ενδοφλέβια, η δράση της αρχίζει εντός δύο λεπτών, ενώ σε ενδομυϊκή χορήγηση εντός πέντε λεπτών.[1] Μια άλλη οδός χορήγησης είναι η χορήγηση με σπρέι στη μύτη.[2] Η δράση της ναλοξόνης διαρκεί περίπου μισή με μία ώρα.[3] Απαιτούνται πολλαπλές δόσεις, καθώς η διάρκεια δράσης των περισσότερων οπιοειδών είναι μεγαλύτερη από αυτή της ναλοξόνης.

Η χορήγηση σε άτομα με εθισμό σε οπιοειδή μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα στέρησης, όπως ανησυχία, ναυτία, εμετούς, ταχυκαρδία και εφίδρωση. Για την αποφυγή του στερητικού συνδρόμου, μπορούν να δοθούν μικρές δόσεις κάθε λίγα λεπτά μέχρι να επιτευχθεί η επιθυμιτή δράση. Σε ασθενείς με προηγούμενη καρδιακή πάθηση ή παίρνουν φάρμακα τα οποία επηρεάζουν αρνητικά την καρδιά έχουν αναφερθεί περαιτέρω καρδιακά προβλήματα.[1] Φαίνεται να είναι ασφαλές στην κύηση, ύστερα από τη χορήγησή του σε περιορισμένο αριθμό γυναικών.[4] Η ναλοξόνη είναι μη εκλεκτικός ανταγωνιστής των υποδοχέων των οπιοειδών και δρα αναστρέφοντας την καταστολή του κεντρικού νευρικού συστήματος και του αναπνευστικού συστήματος που προκαλούν τα οπιοειδή.[5][6]

Η ναλοξόνη πατενταρίστηκε το 1961 και εγκρίθηκε η χορήγησή της για την υπερδοσολογία οπιοειδών στις ΗΠΑ το 1971.[7] Ανήκει στον κατάλογο των βασικών φαρμάκων του ΠΟΥ.[8]

  1. 1,0 1,1 1,2 «Naloxone Hydrochloride». The American Society of Health-System Pharmacists. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2015. 
  2. Roberts, James R. (2014). Roberts and Hedges' clinical procedures in emergency medicine (6 έκδοση). London: Elsevier Health Sciences. σελ. 476. ISBN 9781455748594. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Σεπτεμβρίου 2017. 
  3. Bosack, Robert (2015). Anesthesia Complications in the Dental Office. John Wiley & Sons. σελ. 191. ISBN 9781118828625. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Σεπτεμβρίου 2017. 
  4. «Prescribing medicines in pregnancy database». Australian Government. 3 Μαρτίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2014. 
  5. Malenka RC, Nestler EJ, Hyman SE (2009). Sydor A, Brown RY, επιμ. Molecular Neuropharmacology: A Foundation for Clinical Neuroscience (2nd έκδοση). New York: McGraw-Hill Medical. σελίδες 190–191, 287. ISBN 9780071481274. Products of this research include the discovery of lipophilic, small-molecule opioid receptor antagonists, such as naloxone and naltrexone, which have been critical tools for investigating the physiology and behavioral actions of opiates. ... A competitive antagonist of opiate action (naloxone) had been identified in early studies. ... Opiate antagonists have clinical utility as well. Naloxone, a nonselective antagonist with a relative affinity of μ > δ > κ, is used to treat heroin and other opiate overdoses. 
  6. «Narcan- naloxone hydrochloride spray Narcan- naloxone hydrochloride spray». DailyMed. 7 Οκτωβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2020. 
  7. Yardley, William (14 Δεκεμβρίου 2013). «Jack Fishman Dies at 83; Saved Many From Overdose». New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουλίου 2015. 
  8. World Health Organization (2019). World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Geneva: World Health Organization. hdl:10665/325771Ελεύθερα προσβάσιμο. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.