Μπόρις και Γκλεμπ
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Μπόρις και Γκλεμπ | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Εθνικότητα | Ρως |
| Eορτασμός αγίου | 24 Ιουλίου και 2 Μαΐου |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Οι Μπορίς και Γκλεμπ, ουκρανικά: Борис и Глѣб (απεβ. 24 Ιουλίου (Π.Η.) / 6 Αυγούστου (Ν.Η.) 1015-19) από τον Οίκο των Ρουρικιδών ήταν οι πρώτοι άγιοι των Ρώσων τού Κιέβου (Ρως) έπειτα από τον εκχριστιανισμό των Ρώσων. Είχαν βαπτιστεί Ρόμαν και Νταβίντ αντίστοιχα· η εορτή τους τιμάται στις 24 Ιουλίου / 6 Αυγούστου.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σύμφωνα με δύο Βίους των Μπόρις και Γκλεμπ τού 11ου αι., που αποδίδονται στους Νέστορα τον Χρονικογράφο και Ιάκωβο τον Μοναχό, ήταν τα νεότερα τέκνα τού Βλαδίμηρου Α΄ μεγάλου πρίγκιπα τού Κιέβου, που τα αγαπούσε περισσότερο από τα άλλα παιδιά του. Το Πρώτο Χρονικό αναφέρει ότι η μητέρα τους ήταν η Αντέλα από τη Βουλγαρία ή η Άννα η Πορφυρογέννητη, κόρη τού Ρωμανού Β΄ των Μακεδόνων Αυτοκράτορα των Ρωμαίων, αλλά οι πιο πολλοί λόγιοι αναφέρουν ότι ήταν από διαφορετική μητέρα: ο Μπόρις ήταν μεγαλύτερος, νυμφευμένος, πρίγκιπας τού Ροστόβ και μάλλον διάδοχος τού Κιέβου, ενώ ο Γκλεμπ ήταν μικρότερος και πρίγκιπας τού Μούρομ, της πιο ανατολικής πόλης.
Και οι δύο φονεύθηκαν κατά τους ζηλόφθονους πολέμους των ετών 1015-19. Το Πρώτο Χρονικό κατηγορεί τον Σβιατοπόλκ Α΄ του Κιέβου τον αθεόφοβο, ότι σχεδίασε τη δολοφονία τους. Όταν ο Μπόρις επέστρεψε με τον στρατό των Ρως από την Άλτα, έμαθε το τέλος τού πατέρα του και ότι ο Σβιατοπόλκ έσπευσε να τον αντικαταστήσει στο θρόνο. Τότε είπε ο Μπόρις: "Ας μην είναι σε εμένα να κινηθώ εναντίον του μεγαλύτερου αδελφού μου· τώρα που ο πατέρας μου έφυγε, εκείνος ας πάρει τη θέση του στην καρδιά μου". Αν και παραμέρισε, ο Σβιατοπόλκ επέμεινε να τον εκτελέσει: έστειλε τον Πουτσχά και τους βογιάρους τού Βισέγκοροντ για την εκτέλεσή του. Ο Μπόρις με τον υπηρέτη του κοιμόταν στη σκηνή, όταν μαχαιρώθηκαν. Βρέθηκε να αναπνέει ακόμη· μεταφέρθηκε μέσα σε ένα τσουβάλι στο Κίεβο, όπου οι Βάραγγοι τον αποτέλειωσαν με ξίφος.
Ο Γκλεμπ, με την εντύπωση ότι ο πατέρας του δεν είχε ακόμη αποβιώσει, εστάλει από τον Σβιατοπόλκ εσπευσμένα στην επιθανάτιο κλίνη τού πατέρα του. Στη διαδρομή ο αδελφός του Γιαροσλάβ Α΄ έμαθε την προδοσία τού Σβιατοπόλκ και προειδοποίησε τον Γκλεμπ να μην τον συναντήσει. Καθώς ο Γκλεμπ προσευχόταν για τον σκοτωμένο αδελφό του Μπόρις, ο μάγειράς του Τορτσίν με ένα μαχαίρι κουζίνας τού έκοψε τον λαιμό.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Critical examination of Boris and Gleb's story
- Princes Boris and Gleb: Proto-martyrs and Passion-Bearers of Old Russia
- Nestor: The Martyrdom of Boris and Gleb
- Martyrs and Passion-Bearers Boris and Gleb Orthodox icon and synaxarion for July 24
- Translation of the relics of the Holy Passionbearer Boris and Gleb May 2
- "The Transfer of the Relics of the Holy Passion-Bearers, Princes of Russia Boris and Gleb, -- in Holy Baptism Roman and David", St. Luke the Evangelist Orthodox Church