Μήτρα Χάρις
.jpg)
Η μήτρα Χάρις επινόηση του Δρ Έντουαρντ Χάρις, δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο περιοδικό World Archaeology το 1975. Στη συνέχεια, το 1979, ακολούθησε η πρώτη έκδοση του Αρχές της Αρχαιολογικής Στρωματογραφίας, (Principles of Archaeological Stratigraphy). Στο συγκεκριμένο έργο ο Χάρις αξίωσε τον διαχωρισμό της αρχαιολογικής στρωματογραφίας από γεωλογικά αξιώματα και τη δημιουργία μιας ξεχωριστής επιστήμης, αφού η διαστρωμάτωση σε αρχαιολογικές θέσεις είναι θεμελιωδώς διαφορετική από αυτή που συμβαίνει στη φύση. Το σύστημά του έγινε αποδεκτό ως πρότυπο σε πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο. Οι μέθοδοί του είναι καθολικής εφαρμογής, γιατί τα δύο συστατικά της στρωματοποίησης είναι πάντα τα ίδια: επιφάνειες και εναποθέσεις[1].
Στρωματογραφική προσέγγιση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μια από τις πιο σημαντικές πτυχές της στρωματογραφικής προσέγγισης είναι ότι ασχολείται κυρίως με τη σχετική χρονική αλληλουχία της αρχαιολογικής στρωματογραφίας (δηλαδή ποιά αρχαιολογικά στρώματα έρχονται πριν και μετά) αλλά δεν απαιτεί απόλυτη χρονολόγηση της ίδιας της αρχαιολογικής στρωματογραφίας σε οποιοδήποτε ανεξάρτητο χρονικό πλαίσιο, όπως ημερομηνίες ΚΕ/ΠΚΕ ή ΠΠ, αν και η απόλυτη χρονολόγηση αντικειμένων που περιέχονται ή σχετίζονται με στρωματογραφικά επίπεδα είναι ένα σημαντικό τμήμα της στρωματογραφικής μοντελοποίησης[2]. Η διάκριση μεταξύ απόλυτων χρονολογήσεων και σχετικών χρονολογήσεων συζητείται από τον Gavin Lucas, ο οποίος κατηγοριοποιεί την αρχαιολογική στρωματογραφική αλληλουχία, αυτή που αναπτύχθηκε από τις «Αρχές Στρωματογραφίας» του Χάρις, ως κύρια σχετική χρονολόγηση[3].
Παράδειγμα διαμόρφωσης μήτρας Χάρις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ως εργαλείο η μήτρα Harris βοηθά στην ακριβή και συνεπή ανασκαφή μιας τοποθεσίας και αρθρώνει πολύπλοκες ακολουθίες με σαφή και κατανοητό τρόπο. Οι πίνακες Harris παίζουν σημαντικό ρόλο στην άρθρωση της ακολουθίας και παρέχουν τα δομικά στοιχεία από τα οποία μπορούν να κατασκευαστούν μονάδες υψηλότερης τάξης στρωματογραφικά σχετιζόμενων γεγονότων. Επίσης μπορούν να είναι ιδιαίτερα χρήσιμες, καθώς λειτουργούν ως καταγραφές και αφηγήσεις, σχετικά με την αλληλουχία των γεγονότων[4].
Ακολουθεί υποθετική τομή ως παράδειγμα σχηματισμού μήτρας. Εδώ υπάρχουν δώδεκα περιβάλλοντα, τα οποία αριθμούνται ως εξής:
- Οριζόντιο επιφανειακό στρώμα.
- Υπόλοιπο τοιχοποιίας.
- Επίχωση της τάφρου κατασκευής του τοίχου (ενίοτε ονομάζεται κατασκευαστική τάφρος, χρησιμοποιούμενη από τους εργάτες κατασκευής).
- Οριζόντιο στρώμα, πιθανώς το ίδιο με το 1.
- Έναρξη κατασκευής τάφρου για τοίχο 2.
- Δάπεδο που εφάπτεται σε τοίχο 2.
- Γέμισμα ρηχής κοπής 8.
- Τομή ρηχού λάκκου (γεμισμένου συνήθως με λατύπη)
- Οριζόντιο στρώμα.
- Οριζόντιο στρώμα, πιθανώς το ίδιο με το 9.
- Φυσικό έδαφος όπως ήταν σχηματισμένο πριν από την ανθρώπινη κατάληψη του χώρου
- Μπάζωμα στη βάση της τομής 5, που διαμορφώνεται συνήθως από τους εργάτες που κατασκευάζουν τον τοίχο της δομής 2, συνδεδεμένο με το δάπεδο 6.
Η σειρά με την οποία συνέβησαν αυτά τα γεγονότα που περιγράφονται και η αντίστροφη σειρά με την οποία θα έπρεπε να είχαν ανασκαφεί, επιδεικνύεται από την ακόλουθη μήτρα Harris:
Σημειώσεις παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «What Is the Harris Matrix?». XarrisMatrix. Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2022.
- ↑ K., May (2020). «The Matrix: Connecting Time and Space in Archaeological Stratigraphic Records and Archives». Internet Archaeology (55): 3. doi:.
- ↑ Lucas, G. (2005). The Archaeology of Time. London: Routledge. σελ. 3. ISBN 9780203004920.
- ↑ Photos-Jones, E.; Hall, A.J. (2011). «Archaeological recording and chemical stratigraphy applied to contaminated land studies.». Science of The Total Environment 409 (24): 5432–5443. doi:.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Adrian Chadwick - Archaeology at the Edge of Chaos - Further Towards Reflexive Excavation Methodologies
- R. Thorpe - Which Way is Up? Context Formation & Transformation: The Life and Deaths of a Hot Bath in Beirut
- Free download of Principles of Archaeological Stratigraphy