Λιμενική αστυνομία

Υπό ευρύτερη έννοια η Λιμενική Αστυνομία (Port Police) είναι ιδιαίτερος κλάδος Διοικητικής Αστυνομίας.

Γενικά

Στην Ελλάδα, η Λιμενική Αστυνομία αποτελεί κλάδο της Διοίκησης που περιβάλλεται, σύμφωνα με υφιστάμενη νομοθεσία, με δημόσια εξουσία που έχει ως αντικείμενο την προστασία των θεσμών και της έννομης τάξης στη θάλασσα και ειδικότερα εντός της αιγιαλίτιδας ζώνης. Επίσης, η εξουσία της επεκτείνεται επί παντός υπό ελληνική σημαία πλοίου όπου κι αν αυτό βρίσκεται, στα υπό ξένη σημαία πλοία εφόσον διαπλέουν ελληνικά χωρικά ύδατα ή βρίσκονται εντός των ελληνικών λιμένων, καθώς βεβαίως και όλους τους ελληνικούς λιμένες και εγκαταστάσεις αυτών, καθώς και σε εγκαταστάσεις ναυτικού ενδιαφέροντος (π.χ. ναυπηγεία κλπ.).

Μορφές

Η Λιμενική Αστυνομία εμφανίζεται υπό τρεις κύριες μορφές

1. Ως Δικαστική Αστυνομία (Judicial Police), ασχολούμενη με την εξιχνίαση και δίωξη εγκληματικών πράξεων, παραπέμποντας στη Δικαιοσύνη τους υπαίτιους προς κολασμό, και μελετώντας τα εγκλήματα και την ψυχολογία του εγκληματία εφαρμόζει μέτρα κατασταλτικά.
2. Ως Αστυνομία ακτών (Coast Police), ασχολούμενη σε αστυνόμευση αιγιαλού, παραλίας, ακτών και χωρικών υδάτων σε σημειούμενες παραβάσεις εντός αυτών και σε στενότερη έννοια
3. Ως Αστυνομία λιμένος (Port Police), ασχολούμενη με τις θαλάσσιες συγκοινωνίες (έλεγχο και παρακολούθηση), αστυνόμευση πλοίων ελληνικών και ξένων, επιλαμβανόμενη σε κάθε αξιόποινη πράξη.

• Συνεπώς, η αρμοδιότητα της Λιμενικής Αστυνομίας χαρακτηρίζεται τόσο εις "κατά τόπο" όσο και εις "καθ΄ ύλη" αρμοδιότητα.

Φορείς εξουσίας

Στην Ελλάδα, η Λιμενική Αστυνομία ασκείται από τα λιμενικά όργανα που συγκροτούν το Λιμενικό Σώμα, στo οποίo υπάγονται όλες οι Ελληνικές Λιμενικές Αρχές, καθώς και οι Έδρες Ναυτιλιακών Ακολούθων. Η άσκηση της Λιμενικής Αστυνομίας αποτελεί μια από τις σημαντικότερες αποστολές του Λιμενικού Σώματος.

Αρμοδιότητα Λιμενικής Αστυνομίας

Τα κυριότερα θέματα - ζητήματα που απασχολούν καθ΄ ύλη και κατά τόπο αρμοδιότητα τη Λιμενική Αστυνομία είναι:

1. Γενικά πρόληψη και καταστολή αδικημάτων που συμβαίνουν στο χώρο αρμοδιότητας, δηλαδή εντός χωρικών υδάτων, σε λιμένες, ακτές και πλοία
2. Προστασία ιχθυοπαραγωγής.
3. Προστασία σπογγοπαραγωγής.
4. Δίωξη παράνομης αλιείας και σπογγαλιείας.
5. Λήψη διοικητικών μέτρων αλιείας και έλεγχος αυτής
6. Επιθεωρήσεις πλοίων, πλοιαρίων, πλωτών ναυπηγημάτων και λέμβων.
7. Έλεγχος επιβατηγών εσωτερικού - εξωτερικού.
8. Έκδοση αστυνομικών διατάξεων κανονισμού λιμένα.
9. Τήρηση καθαριότητας και υγιεινής σ΄ όλους τους χώρους αρμοδιότητας.
10. Έλεγχος θαλασσίων συνόρων, προς αποτροπή παράνομης εξόδου - εισόδου.
11. Ποινική και πειθαρχική δίωξη ναυτικών και παρακολούθηση έκτισης ποινών.
12. Τήρηση μητρώων ναυτικών.
13. Έλεγχος δρομολογίων θαλασσίων συγκοινωνιών.
14. Ενδελεχής έλεγχος και εποπτεία εφαρμογής κανόνων διεθνών ναυτικών συμβάσεων.
15. Προστασία της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα.
16. Έλεγχος φόρτωσης πλοίων.
17. Ασφάλεια ναυσιπλοΐας εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων.
18. Παρακολούθηση των θαλασσίων οδών, και γνωστοποίηση εκτάκτων κινδύνων
19. Πρόληψη και καταστολή ναυτικών ατυχημάτων.
20. Έλεγχος πορθμείων πρόληψη και καταστολή υπεραρίθμων επιβατών
21. Έλεγχος διακινουμένων φορτίων.
22. Τήρηση κανόνων ασφαλούς μεταφοράς επικίνδυνων φορτίων, χημικών, εκρηκτικών κ.λπ.
23. Αγκυροβολία πλοίων.
24. Έκδοση αδειών εισόδου λιμένα και ανόδου σε πλοία.
25. Έκδοση αδειών ελευθεροκοινωνίας πλοίων εξωτερικού.
26. Έκδοση αδειών λειτουργίας καταστημάτων, κέντρων αναψυχής, κυλικείων κ.λπ. εντός του χώρου αρμοδιότητας.
27. Έκδοση αλιευτικών αδειών ατομικών και σκάφους, ερασιτεχνικών και επαγγελματικών.
28. Έλεγχος ναυπηγείων, συνεργείων επισκευών επί πλοίων
29. Έλεγχος λουτρικών εγκαταστάσεων.
30. Προστασία λιμενικών έργων και ναυτικών εγκαταστάσεων.
31. Προστασία φανών λιμένων.
32. Απαγόρευση απόπλου πλοίων για διάφορες αιτίες.
33. Έλεγχος απόπλου, κατάπλου και μεθόρμισης πλοίων.
34. Αεροναυτικές συνεργασίες.
35. Προστασία της θάλασσας και των ακτών από ρύπανση.
36. Νηολογήσεις πλοίων
37. Λεμβολογήσεις λέμβων.
38. Έλεγχος σύνθεσης πληρωμάτων
39. Ναυτολόγηση ναυτικών.
40. Καταστολή παρανόμων κτισμάτων επί αιγιαλού.
41. Συμμετοχή σε επιτροπές καθορισμού αιγιαλού και παραλίας.
42. Συγκρότηση ανακριτικών επιτροπών
43. Συγκρότηση τοπικών κλιμακίων επιθεώρησης πλοίων
44. Συμμετοχή σε συμβούλια ατυχημάτων.
45. Είσπραξη και απόδοση λιμενικών τελών.
46. Είσπραξη και απόδοση πλοηγικών τελών.
47. Προστασία εναλίων αρχαιοτήτων
48. Προστασία ναυταθλητικών δραστηριοτήτων
49. Συγκέντρωση μετεωρολογικών παρατηρήσεων και υποβολή στην ΕΜΥ
50. Στατιστική έρευνα ναυτικού ενδιαφέροντος σε συνεργασία με Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, κ.ά.