Μετάβαση στο περιεχόμενο

Λάκι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 64°03′53″N 18°13′34″W / 64.06472°N 18.22611°W / 64.06472; -18.22611

Η κεντρική ρωγμή του Λάκι.

Το Λάκι ή Λακαγκιγκάρ (ισλανδικά: Lakagígar), γνωστό και ως Σκαφτάρ, είναι μια ηφαιστειακή ρωγμή, μήκους 27 χιλιομέτρων, στη νότια Ισλανδία. Το σωστό όνομα είναι Λακαγκιγκάρ, καθώς το ίδιο το Λάκι δεν εξερράγη, αλλά οι ρωγμές που άνοιξαν εκατέρωθέν του. Είναι μέρος ενός ηφαιστειακού συστήματος που περιλαμβάνει το Γκρίμσβοτν και το Θορμπαρύρνα, ένα ηφαίστειο που βρίσκεται κάτω από τον παγετώνα Βατναγιοκούλ.[1] Βρίσκεται ανάμεσα στους παγετώνες Βατναγιοκούλ και Μυρδαλσγιοκούλ, σε μια περιοχή με ρωγμές με κατεύθυνση από νοτιοδυτικά προς βορειοανατολικά.

Το σύστημα εξερράγη τη περίοδο 1783-1784 και παρήγαγε συνολικά 14 κυβικά χιλιόμετρα βασαλτικής λάβας και δηλητηριώδη νέφη από υδροφθορικό οξύ και διοξείδιο του θείου, που σκότωσε περισσότερο από το μισό ζωϊκό κεφάλαιο της Ισλανδίας, που οδήγησε σε λιμό που σκότωσε το 25% των κατοίκων του νησιού,[2] δηλαδή γύρω στα 9.000 άτομα. Υπολογίζεται ότι η έκρηξη είχε ισχύ 6 στην κλίμακα VEI. Μια από τις συνέπειες της έκρηξης του Λάκι ήταν η πτώση της παγκόσμιας θερμοκρασίας, καθώς το διοξείδιο του θείου απλώθηκε στο βόρειο ημισφαίριο. Αυτό προκάλεσε καταστροφή των σοδειών στην Ευρώπη και πιθανόν ξηρασία στην Ινδία. Υπολογίζεται ότι εξαιτίας της έκρηξης πέθαναν 6 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως,[3] κατατάσσοντας την έκρηξη ως τη πιο θανατηφόρα τους ιστορικούς χρόνους. Επίσης, η έκρηξη θεωρείται σήμερα μία από τις γενεσιουργούς αιτίες της Γαλλικής Επανάστασης, επειδή το ηφαιστειακό νέφος οδήγησε στη καταστροφή της σοδειάς στη Γαλλία και στον λιμό της περιόδου 1785-1787[4].

  1. Gudmundsson, Magnús T.; Thórdís Högnadóttir (Ιανουάριος 2007). «Volcanic systems and calderas in the Vatnajökull region, central Iceland: Constraints on crustal structure from gravity data». Journal of Geodynamics 43 (1): 153–169. doi:10.1016/j.jog.2006.09.015. Bibcode2007JGeo...43..153G. 
  2. Gunnar Karlsson (2000), Iceland's 1100 Years, p. 181
  3. How The Earth Was Made: The Age of Earth (βίντεο), History.com
  4. Σεισμολόγοι προειδοποιούν για νέα έκρηξη ηφαιστείου στην Ισλανδία Αρχειοθετήθηκε 2012-11-16 στο Wayback Machine. kathimerini.gr. 14 Οκτωβρίου 2011