Κατάλογος Χένρυ Ντρέιπερ

Ο Κατάλογος Henry Draper είναι αστρονομικός κατάλογος αστέρων με αστρομετρικά και φασματοσκοπικά δεδομένα για περισσότερους από 225.000 από τους φωτεινότερους αστέρες που είναι ορατοί από το βόρειο και το νότιο ημισφαίριο της Γης.

Ο κατάλογος δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά μεταξύ των ετών 1918 και 1924. Συντάχθηκε από την Άνι Τζαμπ Κάνον και τους συνεργάτες της στο Αστεροσκοπείο του Harvard College υπό την επίβλεψη του Έντουαρντ Πίκερινγκ, και ονομάσθηκε έτσι προς τιμή του Χένρυ Ντρέιπερ, του οποίου η χήρα δώρισε τα χρήματα που απαιτούσε η κατάρτιση του καταλόγου.

Οι αστέρες που περιλαμβάνονται στον κατάλογο έχουν μέσο φαινόμενο μέγεθος, μέχρι 9 (περίπου 50 φορές αμυδρότεροι από τους αμυδρότερους αστέρες που είναι ορατοί με γυμνό μάτι). Αυτό τους καθιστά ορατούς με ερασιτεχνικά τηλεσκόπια και πολύ φωτεινούς μέσα από επαγγελματικό εξοπλισμό.

Η μεγαλύτερη ιστορική αξία του καταλόγου, πέρα από το ότι είναι από τους πρώτους που κάλυπταν ολόκληρη την ουράνια σφαίρα, έγκειται στο ότι υπήρξε η πρώτη προσπάθεια για την καταλογογράφηση των φασματικών τύπων των αστέρων, σε μεγάλο αριθμό αστέρων.

Ο Κατάλογος Henry Draper άνοιξε τη συστηματική μελέτη των εκπομπών ακτινοβολίας των αστέρων. πράγμα που οδήγησε στη σωστή τους φασματική ταξινόμηση και στο Διάγραμμα Hertzsprung-Russell.

Ο αριθμός ενός αστέρα στον κατάλογο, που ακολουθεί τα αρχικά HD (από το Henry Draper) χρησιμοποιείται ευρύτατα ως η ονομασία του αστέρα όταν δεν υπάρχει ιδιαίτερο όνομα, ονομασία με μικρό γράμμα του ελληνικού αλφαβήτου ή αριθμός Φλάμστηντ.

Οι αστέρες με αριθμούς από 1 ως 225300 ανήκουν στον αρχικό κατάλογο και είναι όλοι αριθμημένοι κατά σειρά αύξουσας ορθής αναφοράς για την εποχή 1900.0. Οι αστέρες με αριθμούς από 225301 ως 359083 ανήκουν σε μία επέκταση του καταλόγου που έγινε το 1949. Πολλές φορές χρησιμοποιούνται για τους αστέρες της επεκτάσεως τα διακριτικά HDE (από το Henry Draper Extension = Επέκταση του Χένρυ Ντρέιπερ), αλλά ακόμα και αυτοί συνήθως γράφονται ως HD, αφού η αρίθμηση εξασφαλίζει ότι δεν μπορεί να υπάρξει σύγχυση.

Πηγές

• Hearnshaw, J.B.: The Analysis of Starlight: One Hundred and Fifty Years of Astronomical Spectroscopy, Cambridge University Press, Cambridge 1986, ISBN 0-521-25548-1
• Schulz, Norbert S.: From Dust to Stars: Studies of the Formation and Early Evolution of Stars, Springer, Βερολίνο και Νέα Υόρκη 2005, ISBN 3-540-23711-9