Προβολή πηγαίου κώδικα για τη σελίδα Ζηλανδία (ήπειρος)

[[Αρχείο:Zealandia_topography.jpg|εναλλ.=|μικρογραφία|Τοπογραφία της Ζηλανδίας. Η κόκκινη γραμμική κορυφογραμμή δείχνει την προϊστορική γεωγραφική έκταση της ηπείρου.<ref name="map">{{Cite web|url=http://www.mfe.govt.nz/publications/ser/ser1997/html/figures/figure8.1.html|title=Figure 8.1: New Zealand in relation to the Indo-Australian and Pacific Plates|year=1997|website=The State of New Zealand’s Environment 1997|accessdate=20 April 2007|archive-date=2005-01-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20050118085745/http://www.mfe.govt.nz/publications/ser/ser1997/html/figures/figure8.1.html|url-status=dead}}</ref>]]
Η '''Ζηλανδία''', επίσης γνωστή με τα ονόματα Τε Ρίου-α-Μάουι ([[Μάορι γλώσσα|μαορί]]: {{Lang|mi|'''Te Riu-a-Māui'''}})<ref>{{Cite web|url=https://www.gns.cri.nz/Home/News-and-Events/What-s-new/The-origin-and-meaning-of-the-name-Te-Riu-a-Maui-Zealandia|title=The origin and meaning of the name Te Riu-a-Māui/Zealandia|ημερομηνία=2 May 2019|website=www.gns.cri.nz|publisher=[[GNS Science]]|accessdate=11 August 2020}}</ref> ή '''Τασμαντίδα''',<ref>{{Cite book|title=Popular Controversies in World History: Investigating History's Intriguing Questions|first=Steven L.|last=Danver|publisher=ABC-CLIO|isbn=978-1-59884-078-0|date=22 December 2010|page=187|url=https://books.google.com.tw/books?id=slVobUjdzGMC&pg=PA187&lpg=PA187&dq=%22Zealandia%22+%22Tasmantis%22&source=bl&ots=FHEvzkPyk9&sig=QdDerZW6Atj9I3Z7GZq0vSrwTGc&hl=zh-TW&sa=X&ved=0ahUKEwif1qGc5szNAhWCKZQKHQCADa8Q6AEIVjAI#v=onepage&q=%22Zealandia%22%20%22Tasmantis%22&f=false|quote=Zealandia or Tasmantis, with its 3.5&nbsp;million square&nbsp;km territory being larger than Greenland,&nbsp;...}}</ref> είναι μια σχεδόν εξολοκλήρου βυθισμένη μάζα ηπειρωτικού φλοιού. Άρχισε να βυθίζεται σταδιακά αφού χωρίστηκε από την ήπειρο [[Γκοντβάνα]] (ο χωρισμός των δύο ηπείρων συνέβη 83 με 79 εκατομμύρια χρόνια πριν).<ref name="Gurnis">Gurnis, M., Hall, C.E., and Lavier, L.L., 2004, Evolving force balance during incipient subduction: Geochemistry, Geophysics, Geosystems, v. 5, Q07001, https://doi.org/10.01029/02003GC000681</ref> Έχει περιγραφεί ποικιλοτρόπως ως ηπειρωτικό κομμάτι, ως μικροήπειρος, ως βυθισμένη ήπειρος και ως [[Ήπειροι|ήπειρος]].<ref name="mortimer">{{Cite journal|last=Mortimer|first=Nick|last2=Campbell|first2=Hamish J.|title=Zealandia: Earth’s Hidden Continent|journal=GSA Today|volume=27|year=2017|url=https://www.geosociety.org/gsatoday/archive/27/3/article/GSATG321A.1.htm|doi=10.1130/GSATG321A.1|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170217064642/https://www.geosociety.org/gsatoday/archive/27/3/article/GSATG321A.1.htm|archivedate=17 February 2017}}</ref> Το όνομα και η ιδέα για τη Ζηλανδία προτάθηκε από τον Μπρους Λούιεντικ, το 1995.<ref>{{Cite journal|last=Luyendyk|first=Bruce P.|authorlink=Bruce P. Luyendyk|date=April 1995|title=Hypothesis for Cretaceous rifting of east Gondwana caused by subducted slab capture|url=https://archive.org/details/sim_geology_1995-04_23_4/page/373|journal=Geology|volume=23|issue=4|pages=373–376|doi=10.1130/0091-7613(1995)023<0373:HFCROE>2.3.CO;2}}</ref>

Περίπου 23 εκατομμύρια χρόνια πριν, το μεγαλύτερο τμήματα της ηπείρου είχε ήδη βυθιστεί.<ref>{{Cite news|url=http://www.stuff.co.nz/national/31306/Searching-for-the-lost-continent-of-Zealandia|title=Searching for the lost continent of Zealandia|work=The [[The Dominion Post (Wellington)|Dominion Post]]|date=29 September 2007|quote=We cannot categorically say that there has always been land here. The geological evidence at present is too weak, so we are logically forced to consider the possibility that the whole of Zealandia may have sunk.|accessdate=9 October 2007}}</ref><ref>{{Cite book|title=In Search of Ancient New Zealand|first=Hamish|last=Campbell|last2=Gerard Hutching|publisher=[[Penguin Books]]|isbn=978-0-14-302088-2|year=2007|location=North Shore, New Zealand|pages=166–167}}</ref> Το μεγαλύτερο μέρος της ηπείρου (συγκεκριμένα το 93%) έχει βυθιστεί, αποτελώντας έτσι τμήμα του [[Ειρηνικός Ωκεανός|Ειρηνικού ωκεανού]].<ref name="UNCLOS">{{Cite book|title=New Zealand's Continental Shelf and UNCLOS Article 76|first=Ray|last=Wood|first2=Vaughan|last2=Stagpoole|publisher=National Institute of Water and Atmospheric Research|year=2003|series=Institute of Geological and Nuclear Sciences series 56|location=Wellington, New Zealand|page=16|url=http://www.gns.cri.nz/research/marine/images/unclosbook_print.pdf|accessdate=22 February 2007|id=NIWA technical report 123|quote=The continuous rifted basement structure, thickness of the crust, and lack of seafloor spreading anomalies are evidence of prolongation of the New Zealand land mass to Gilbert Seamount.|archive-date=2007-02-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20070221051420/http://www.gns.cri.nz/research/marine/images/unclosbook_print.pdf|url-status=dead}}</ref> Η [[Νέα Ζηλανδία]] καταλαμβάνει το μεγαλύτερο τμήμα της Ζηλανδίας που βρίσκεται πάνω από τη στάθμη της θάλασσας. Ένα μικρότερο τμήμα της Ζηλανδίας που βρίσκεται πάνω από τη στάθμη της θάλασσας ανήκει στη [[Νέα Καληδονία]], ενώ στην περιοχή της βυθισμένης ηπείρου υπάρχουν πολλά μικρότερα νησιά. Η συνολική έκταση της Ζηλανδίας ανέρχεται στα 4.920.000 τ.χλμ. Είναι η μεγαλύτερη μικροήπειρος του κόσμου. Το μέγεθος της Ζηλανδίας είναι υπερδιπλάσιο μέγεθος της τρίτης μεγαλύτερης μικροηπείρου, ενώ, το μέγεθος της ισοδυναμεί με περίπου το 60% του μεγέθους της [[Αυστραλία (ήπειρος)|Αυστραλιανής ηπείρου]]. Ως εκ τούτου (καθώς και λόγω των γεωλογικών παρατηρήσεων, όπως οι παρατηρήσεις για το πάχος του φλοιού και την πυκνότητα του φλοιού), είναι αναμφισβήτητα μια ξεχωριστή ήπειρος.<ref name="MortimerCampbell2014">{{Cite book|title=Zealandia: Our continent revealed|first=Nick|last=Mortimer|first2=Hamish|last2=Campbell|publisher=Penguin Books|isbn=978-0-14-357156-8|date=2014|location=North Shore, New Zealand|pages=72 ff}}</ref> Το 2017 η θεωρία ότι η Ζηλανδία είναι ξεχωριστή ήπειρος έτυχε σημαντικής ειδησεογραφικής κάλυψης,<ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-39000936|title=Zealandia: Is there an eighth continent under New Zealand?|date=2017-02-17|publisher=BBC News|language=en-GB|archive-url=https://web.archive.org/web/20170328203049/http://www.bbc.com/news/world-asia-39000936|archive-date=28 March 2017|accessdate=2017-03-26}}</ref>, καθώς γεωλόγοι από τη Νέα Ζηλανδία, τη Νέα Καληδονία και την Αυστραλία κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η Ζηλανδία πληρεί τις προϋποθέσεις για να θεωρηθεί ήπειρος.<ref name="mortimer">{{Cite journal|last=Mortimer|first=Nick|last2=Campbell|first2=Hamish J.|title=Zealandia: Earth’s Hidden Continent|journal=GSA Today|volume=27|year=2017|url=https://www.geosociety.org/gsatoday/archive/27/3/article/GSATG321A.1.htm|doi=10.1130/GSATG321A.1|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170217064642/https://www.geosociety.org/gsatoday/archive/27/3/article/GSATG321A.1.htm|archivedate=17 February 2017}}</ref> Ο νεοζηλανδός γεωλόγος Νικ Μόρτιμερ σχολίασε: "Αν δεν είχε χαθεί στον ωκεανό, θα είχε αναγνωριστεί ως ήπειρος πολύ καιρό πριν".<ref>{{Cite web|url=https://www.sciencenewsforstudents.org/article/zealandia-continent|title=Zealandia continent}}</ref>

Στη Ζηλανδία, ο τομέας της παράκτιας αλιείας είναι ανεπτυγμένος. Επίσης, στις περιοχές της Ζηλανδίας υπάρχουν κοιτάσματα φυσικού αερίου. Το μεγαλύτερο κοίτασμα φυσικού αερίου στη Νέα Ζηλανδία είναι το κοίτασμα φυσικού αερίου Μάουι κοντά στο Ταρανάκι. Το 2007 εκδόθηκαν άδειες για πετρελαϊκές γεωτρήσεις στη Μεγάλη Νότια Λεκάνη.<ref>{{Cite web|url=http://www.crownminerals.govt.nz/cms/about/media-centre/great-south-basin-media-pack-1/great-south-basin-questions-and-answers|title=Great South Basin – Questions and Answers|ημερομηνία=11 July 2007|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081014080132/http://www.crownminerals.govt.nz/cms/about/media-centre/great-south-basin-media-pack-1/great-south-basin-questions-and-answers|archivedate=14 October 2008|accessdate=18 April 2008}}</ref> Το βυθισμένο τμήμα της Ζηλανδίας περιέχει διάφορους ορυκτούς πόρους.<ref>{{Cite web|url=http://www.crownminerals.govt.nz/cms/news/2006/new-survey-published-on-nz-mineral-deposits|title=New survey published on NZ mineral deposits|ημερομηνία=30 May 2007|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081016202631/http://www.crownminerals.govt.nz/cms/news/2006/new-survey-published-on-nz-mineral-deposits|archivedate=16 October 2008|accessdate=18 April 2008}}</ref>

== Παραπομπές ==
{{Παραπομπές|25em}}

{{Ήπειροι της Γης}}

[[Κατηγορία:Γεωγραφία της Ωκεανίας]]
[[Κατηγορία:Ήπειροι]]