Ελεύθερος συνειρμός

Ο ελεύθερος συνειρμός είναι η διαδικασία κατά την οποία ένα άτομο σκέφτεται ελεύθερα, χωρίς περιορισμούς, σχετικά με ένα θέμα, μια εικόνα, μια λέξη, μια σκέψη, κ.ά., όπως, για παράδειγμα, τη λέξη «φιλία». Οι όποιες σκέψεις, εικόνες, αναμνήσεις, άλλες λέξεις σχετικές με τη φιλία (π.χ., αγάπη) η μία μετά την άλλη, σχεδόν αυτόματα αποτελούν τη διαδικασία του ελεύθερου συνειρμού.

Ως θεραπευτική τεχνική χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Ζίγκμουντ Φρόιντ, γιατρό και θεμελιωτή της ψυχανάλυσης. Στην ψυχανάλυση ο ελεύθερος συνειρμός επιτρέπει στο άτομο να εκφράζει ελεύθερα τις σκέψεις του, χωρίς να προβλέπει σε τι θα τον οδηγήσουν άλλες σκέψεις, φόβοι, συναισθήματα, εικόνες ή χωρίς να τον απασχολεί αν αυτό που λέει είναι ωραίο ή άσχημο, σωστό ή λάθος. Με αυτό τον τρόπο έχει τη δυνατότητα να καταλάβει καλύτερα πώς νιώθει πραγματικά, ποιες είναι οι ανάγκες του και έτσι να αναγνωρίσει καλύτερα τον εαυτό του. Η τεχνική του ελεύθερου συνειρμού χρησιμοποιείται επίσης και στον κλάδο της γνωστικής ψυχολογίας, και ιδιαίτερα σε έρευνες που αφορούν στην ανθρώπινη μνήμη.