Δαιμονοποίηση του εχθρού

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η δαιμονοποίηση του εχθρού ή η απανθρωποποίηση του εχθρού[1] είναι τεχνική προπαγάνδας που προωθεί την ιδέα ότι ο εχθρός είναι ένας απειλητικός, κακός θύτης με αποκλειστικά καταστροφικούς στόχους.[2] Η δαιμονοποίηση αποτελεί την αρχαιότερη τεχνική προπαγάνδας που σκοπό έχει να εμπνεύσει μίσος προς τον εχθρό, απαραίτητο για να τον πληγώσει πιο εύκολα, να διατηρήσει και να κινητοποιήσει συμμάχους και να αποθαρρύνει τον εχθρό.[3]

Βασικά κριτήρια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με τον Τζουλς Μπόικοφ (Jules Boykoff) η κατάχρηση του όρου δαιμονοποίηση στέρησε από τη λέξη τις ουσιαστικές της ιδιότητες. Για τον λόγο αυτό ο συγγραφέας όρισε τέσσερα κριτήρια που όταν υπάρχουν στην κρατική προπαγάνδα συνιστούν προσπάθεια δαιμονοποίησης: [4]

  1. Τα μέσα ενημέρωσης και το κράτος χρησιμοποιούν πλαίσια για να απεικονίσουν την εγγενή φύση του λεγόμενου εχθρού κυρίως με ηθικούς όρους.
  2. Ο χαρακτήρας του αντιπάλου απεικονίζεται με μανιχαϊστικό τρόπο, ως o κακός εναντίον του καλού.
  3. Το κράτος είναι η πηγή μιας τέτοιας δαιμονολογικής απεικόνισης.
  4. Δεν υπάρχει καμία σημαντική ανταπαίτηση από το κράτος. [ασαφές]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φίλιπ Νάιτλι πίστευε ότι η δαιμονοποίηση του εχθρού στα δυτικά ΜΜΕ, ακολουθεί συγκεκριμένα στάδια: ξέσπασμα κρίσης, δαιμονοποίηση του αρχηγού του εχθρού, δαιμονοποίηση του πληθυσμού, διάπραξη και δικαιολόγηση φρικαλεοτήτων.[5]

Συνέπειες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η στρατηγική της δαιμονοποίησης του εχθρού οδηγεί αναπόφευκτα σε έναν φαύλο κύκλο θηριωδιών, τον οποίο επεξεργάστηκαν πολλοί συγγραφείς, συμπεριλαμβανομένου του Καρλ φον Κλάουζεβιτς.[6] Η απεικόνιση του εχθρού ως ιδιαίτερα κακού εμπνέει συναισθήματα που κάνουν πιο εύκολους τους φόνους.[7]

Η απεικόνιση του εχθρού κάποιου ως δαιμονικού έχει συχνά οδηγήσει στη μεταχείριση ολόκληρου του πληθυσμού ή του πολιτικού μηχανισμού που σχετίζεται με την εχθρική ομάδα ή τον αρχηγό ως εξίσου δαιμονικό. Αυτό οδηγεί επίσης συχνά σε μια τάση να μειώνονται τα πιο σύνθετα κίνητρα ενός εχθρού σε απλή προώθηση του καθαρού κακού.[8]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Dower, Nigel (7 Ιουλίου 2009). The Ethics of War and Peace. Polity. σελ. 91. ISBN 978-0-7456-4168-3. ...the demonization or dehumanization of the enemy... 
  2. Danielle Rowell (Οκτωβρίου 2011). The Power of Ideas: A Political Social-Psychological Theory of Democracy, Political Development and Political Communication. Universal-Publishers. σελ. 162. ISBN 978-1-61233-769-2. State propaganda models are tactical strategies that employ enemy demonization techniques. The state promotes the idea that the threat (that is, tangible or intangible) is an evil aggressor whose sole goal is the destruction of the status quo. 
  3. Conserva, Henry T. (1 Φεβρουαρίου 2003). Propaganda Techniques. AuthorHouse. σελ. 3. ISBN 978-1-4107-0496-2. The oldest trick of the propagandist is to demonize and dehumanize the hated other or others and make the enemy a ... 
  4. Jules Boykoff (2007). Beyond bullets: the suppression of dissent in the United States. AK Press. σελ. 192. ISBN 978-1-904859-59-8. 
  5. Steve Thorne (12 Απριλίου 2006). The Language of War. Routledge. σελ. 93. ISBN 978-0-203-00659-7. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2013. In an article published in The Guardian (4 October 2001), Philip Knightley points out: The way wars are reported in the western media follows a depressingly predictable pattern: stage one, the crisis; stage two, the demonisation of the enemy's leader, stage three, the demonization of enemy as individuals; and stage four, atrocities. 
  6. George Kassimeris· John Buckley (28 Μαρτίου 2013). The Ashgate Research Companion to Modern Warfare. Ashgate Publishing, Ltd. σελ. 284. ISBN 978-1-4094-9953-4. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2013. When official doctrine and guidance demonize the enemy and play on soldiers' fears, atrocities become inevitable'. ... As Carl von Clausewitz noted in On War, when either side in a conflict adopts such a strategy, demonization inevitably followed by atrocities... and thus the vicious cycle of savage war endlessly repeats until one side ultimately prevails. 
  7. Michael Bhatia (18 Οκτωβρίου 2013). Terrorism and the Politics of Naming. Routledge. σελ. 150. ISBN 978-1-317-96986-0. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2013. Demonisation... In other words, portraying the enemy as malicious and repulsive creates feelings that makes killings easier. 
  8. C. A. J. Coady (8 Οκτωβρίου 2007). Morality and Political Violence. Cambridge University Press. σελ. 274. ISBN 978-1-139-46527-4. Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2019. The tendency to portray one's enemy as so evil as to be demonic has several bad effects. One is that of treating the whole enemy population - or, less drastically, the whole of the enemy civil and political apparatus - as tainted with the same satanic brush as the leadership itself. 

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]