Γρύλος
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ο γρύλος (εναλλακτική γραφή γρύλλος) ή (το) τριζόνι είναι ένα ορθόπτερο έντομο που ανήκει στην οικογένεια Γρυλλίδες (Gryllidae) και μοιάζει πολύ με μικρή ακρίδα. Διαθέτει κεραίες και τα αρσενικά παράγουν έναν χαρακτηριστικό ήχο, τρίβοντας τα έλυτρα που φέρουν στις άκρες των πτερύγων τους. Υπάρχουν γύρω στα 900 είδη γρύλων, κυρίως στις τροπικές χώρες.
Περιγραφή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα έλυτρα βρίσκονται στις άκρες των πτερύγων στους γρύλους και παράγουν ήχο (μόνο στα αρσενικά). Τα περισσότερα είδη παράγουν πιο πολλούς ήχους όσο μεγαλύτερη είναι η θερμοκρασία[1] . Οι ήχοι αυτοί μεταφέρουν συγκεκριμένα μηνύματα, όπως το να προσελκύσουν το θηλυκό, αλλά και για κάποια ενόχληση από το περιβάλλον. Επίσης, ο ήχος του γρύλου μπορεί να δείχνει τη διάθεση μονομαχίας ανάμεσα σε δύο αρσενικά. Από το ρυθμό των ήχων μπορεί κανείς να αναγνωρίσει τους γρύλους που ανήκουν στο ίδιο είδος. Τα όργανα για την ακοή βρίσκονται στις κνήμες των εμπρόσθιων ποδιών τους. Με τα πίσω πόδια τους οι γρύλοι έχουν την ικανότητα να εκτελούν άλματα, όπως και οι ακρίδες. Ωστόσο, τα άλματά τους γίνονται σε μικρή απόσταση και όχι συχνά.
Τροφή και αναπαραγωγή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα έντομα είναι παμφάγα και τρέφονται με οργανικές ουσίες και μύκητες. Μπορεί να φάνε και νεκρούς γρύλους αν δεν έχουν διαθέσιμη άλλη πηγή τροφής. Ζευγαρώνουν στα τέλη του καλοκαιριού και γεννούν αυγά, τα οποία εκκολάπτονται την άνοιξη. Τα θηλυκά για το σκοπό αυτό είναι εφοδιασμένα με ωοαποθέτη, ένα όργανο που μοιάζει με βελόνα.
Εχθροί
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι γρύλοι έχουν πολλούς άσπονδους εχθρούς, σπονδυλωτούς και ασπόνδυλους όπως σκορπιούς, αράχνες, χελώνες, σαύρες, βατράχια καθώς και μύκητες και ιούς. Επίσης, οι γρύλοι τρώγονται από τον άνθρωπο σε ορισμένες χώρες της Αφρικής και της Ασίας.
Πολιτιστικές και άλλες αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα έντομα αυτά φυλάσσονται σε κλουβιά ως κατοικίδια, σε χώρες της Ασίας και ιδιαίτερα στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας (Carrera 1991). Σε κλουβιά επίσης ως κατοικίδια μπορεί κανείς να τα δει και στην Ευρώπη, ιδίως σε χώρες της ιβηρικής χερσονήσου. Παλαιότερα γίνονταν και μονομαχίες μεταξύ γρύλων με μορφή αγώνα ή στοιχημάτων, ιδιαίτερα στο Μακάο.
Η μυθολογία των γρύλων είναι μεγάλη σε έκταση. Έτσι, κυρίως στη Βραζιλία ο λαός πιστεύει ότι το τραγούδι των γρύλων είναι σημάδι επικείμενης βροχής.[2]. Στη βορειοανατολική πολιτεία Αλαγκόας της Βραζιλίας, το τραγούδι του γρύλου προαναγγέλλει θάνατο. Για το λόγο αυτό αν βρεθεί γρύλος να τραγουδά μέσα σε σπίτι, θανατώνεται. (Araújo 1977). Σε άλλες χώρες, όπως στα Μπαρμπάντος ο ήχος του εντόμου θεωρείται οιωνός για οικονομική ευημερία. (Forde 1988) . Στη Ζάμπια υπάρχει η δοξασία ότι όποιος δει το γρύλο του είδους Gryllotalpa africanus θα του φέρει καλοτυχία (Mbata 1999).
Η εταιρεία Ντίσνεϊ έχει χρησιμοποιήσει τους γρύλους σε πολλές ταινίες κινουμένων σχεδίων και συνήθως σχετίζονται με το καλό. Επί παραδείγματι, στην ταινία «Πινόκιο» του 1940, ο Τζίμινι Κρίκετ εκπροσωπεί τη συνείδηση του κεντρικού ήρωα (του Πινόκιο). Στο χώρο της μουσικής, το όνομα των γρύλων (The Crickets) είχε το μουσικό συγκρότημα του θρυλικού πρωτοπόρου της ροκ εν ρολ, Μπάντι Χόλι.
Ταξινόμηση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα περισσότερα είδη γρύλων ζουν σε τροπικές χώρες. Στον ελληνικό χώρο τα γνωστότερα είδη είναι ο Γρύλος ο οικοδίαιτος (Acheta domesticus), ο οποίος κοινά λέγεται τριζόνι. Το είδος αυτό έχει χρώμα πράσινο και σταχτί, ζει αποκλειστικά μέσα σε σπίτια και προτιμά το ζεστό περιβάλλον.
Υποοικογένειες της οικογένειας Γρυλλίδες είναι:
- Ενεοπτερίνες (Eneopterinae)
- Γρυλλίνες (Gryllinae), με καφέ ή μαύρο χρώμα. Πρόκειται για τον αγροδίαιτο γρύλο, ο οποίος, όπως καταδεικνύει το όνομά του, ζει σε χωράφια.
- Νεμομπιίνες (Nemobiinae)- γρύλοι του εδάφους
- Οικανθίνες (Oecanthinae) , πράσινοι γρύλοι, που συνήθως βρίσκονται σε δέντρα και θάμνους .
- Φαλαγγοψίνες (Phalangopsinae)
- Ποδοσκιρτίνες (Podoscirtinae)
- Πτεροπλιστίνες (Pteroplistinae)
- Τριγωνιδιίνες (Trigonidiinae) (γρύλοι με ξιφοειδείς ουρές)
Πολλά άλλα έντομα που δεν ανήκουν στα Ορθόπτερα λέγονται επίσης Γρύλοι. Αυτά είναι:
- Μογκοπλιστίδες (Mogoplistidae)
- Μυρμηγκοφιλίδες (Myrmecophilidae)
- Κρεμμυδοφάγοι
- Τεττιγονίδες (Tettigoniidae)
- Γρύλοι των σπηλαίων
- Γρύλοι της άμμου
- Γρύλοι Μορμόνοι (Mormon crickets)
- Weta crickets
- Γρύλοι της Ιερουσαλήμ
- Parktown prawns
-
Καφέ γρύλος της Αυστραλίας.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Urban Legends Reference Pages: Cricket Chirp Thermometer
- ↑ "Cricket singing means rain: semiotic meaning of insects in the district of Pedra Branca, Bahia State, northeastern Brazil" [1],
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Νέα Εγκυκλοπαιδεία, εκδ. Μαλλιάρης- Παιδεία, 2006, τ. 7, σελ. 156.
