Βίλελμ Στάινιτς

Βίλελμ Στάινιτς
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Wilhelm Steinitz (Γερμανικά)
Γέννηση
Αιτία θανάτου	έμφραγμα του μυοκαρδίου
Συνθήκες θανάτου	φυσικά αίτια
Τόπος ταφής	The Evergreens Cemetery
Κατοικία	Νέα Υόρκη
Χώρα πολιτογράφησης	Αυστριακός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Αγγλικά
Σπουδές	Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο της Βιένης
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
Σύζυγος	Elisabeth Wiebel
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσεις	world chess champion
Σχετικά πολυμέσα

Ο Βίλελμ Στάινιτς (Wilhelm Steinitz, 17 Μαΐου 1836 – 12 Αυγούστου 1900) ήταν Αυστριακός σκακιστής, ο πρώτος επίσημος παγκόσμιος πρωταθλητής στο σκάκι (1886–1894).

Γεννήθηκε στην Πράγα, στο εβραϊκό γκέτο (η Πράγα ανήκε στην τότε Βοημία, τμήμα της Αυστριακής Αυτοκρατορίας), στις 17 Μαΐου 1836, από φτωχή και πολυμελή οικογένεια. Έμαθε σκάκι στα 12, αλλά ασχολήθηκε πιο σοβαρά όταν πήγε στη Βιέννη, όπου σπούδασε μαθηματικά. Η πρώτη του επίσημη εμφάνιση σε ισχυρό τουρνουά ήταν στο Λονδίνο το 1862 (τερμάτισε 6ος), ενώ το 1866 (ως επαγγελματίας σκακιστής, πλέον) νίκησε σε ματς τον Γερμανό Άντολφ Άντερσεν (+ 8, - 6) που θεωρείτο τότε ο πιο ισχυρός παίκτης του κόσμου.

Έχοντας πια εγκατασταθεί στις ΗΠΑ, το 1886 νίκησε τον Γιόχαν Τσούκερτορτ, σε ματς που έγινε τμηματικά στη Νέα Υόρκη, Σεντ Λούις και Νέα Ορλεάνη και το οποίο θεωρήθηκε ως το 1ο επίσημο ματς για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Σκακιού. Η νίκη του υπήρξε πειστική, με σκορ 12 ½ – 7 ½ (+ 10, = 5, - 5) και έτσι ανακηρύχθηκε ως ο 1ος παγκόσμιος πρωταθλητής στο σκάκι. 3 χρόνια αργότερα, σε ματς που έγινε στην Αβάνα, υπερασπίστηκε τον τίτλο του νικώντας τον Ρώσο Μιχαήλ Τσιγκόριν με σκορ 10 ½ – 6 ½ (+ 10, = 1, - 6), όπως και το 1890–1891 επικράτησε στη Νέα Υόρκη του Ισίδωρου Γκάνσμπεργκ με 10 ½ – 8 ½ (+ 6, = 9 - 4). Ο Στάινιτς υπερασπίστηκε για 3η φορά τον τίτλο του το 1892, πάλι στην Αβάνα και πάλι με αντίπαλο τον Τσιγκόριν, τον οποίο νίκησε με σκορ 12 ½ – 10 ½ (+ 10, = 5, - 8). Τελικά, το 1894 έχασε τον τίτλο από τον Γερμανό Εμάνουελ Λάσκερ, ο οποίος και τον διαδέχτηκε στον παγκόσμιο τίτλο. Το ματς έγινε επίσης σε τρεις πόλεις, Νέα Υόρκη, Φιλαδέλφεια και Μόντρεαλ και ο Λάσκερ επικράτησε με σκορ 12 – 7 (+ 10, = 4, - 5). Τρία χρόνια αργότερα, ο Λάσκερ νίκησε ξανά τον Στάινιτς, ακόμα πιο καθαρά, με 12 ½ – 4 ½, σε ματς που έγινε στη Μόσχα. Παρότι ο Στάινιτς ξεκίνησε με το επιθετικό στυλ που ήταν της μόδας, τα παλαιά χρόνια, από τη δεκαετία του 1870 άλλαξε τον τρόπο παιχνιδιού του, περνώντας σταδιακά στο “ποζισιονέλ στυλ” (με έμφαση στα στρατηγικά στοιχεία της θέσης, π.χ. κατοχή μιας ανοικτής στήλης, ισχυρά τετράγωνα, “μανούβρες” των κομματιών προκειμένου να βελτιώσουν τις θέσεις τους), ενώ διακρίθηκε και σαν θεωρητικός του σκακιού,αναπτύσσοντας ορισμένες βασικές αρχές που βοήθησαν τους σκακιστές της εποχής (και μεταγενέστερους) να αντιληφθούν τα ουσιώδη και να συστηματοποιήσουν τις γνώσεις τους. Είχε μεγάλη συνεισφορά και στη διάδοση του σκακιού, καθώς ίδρυσε το “International Chess Magazine”, το οποίο έγραφε, επιμελείτο και διηύθυνε επί 10 χρόνια, 1885–1895.

Πέθανε από καρδιακή ανακοπή, στις 12 Αυγούστου 1900, στο Νοσοκομείο του Μανχάταν, στη Νέα Υόρκη. Ατυχώς, σε ολόκληρη τη ζωή του ήταν πολύ φτωχός, εν μέρει επειδή το σκάκι δεν είχε αναγνωριστεί επαρκώς ως κοινωνικά αποδεκτή απασχόληση και εν μέρει επειδή δεν είχε την ικανότητα καλής διαχείρισης των οικονομικών του. Ήδη ο διάδοχός του, Εμ. Λάσκερ, αλλά και μεταγενέστεροι ισχυροί σκακιστές αγωνίστηκαν για να βελτιώσουν τις αμοιβές και τις συνθήκες ζωής των κορυφαίων του πνευματικού αθλήματος.

Πηγές

• Σκακιστική Εγκυκλοπαίδεια, Χρ. Κεφαλής, 2008.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

My Great Predecessors, vol. 1, Garry Kasparov, 2004

• Wilh.Steinitz vs C. von Bardeleben (Hastings 1895) / "The Battle of Hastings". Ίσως η γνωστότερη παρτίδα του Στάινιτς, με διαδοχικές θυσίες του πύργου στην 7η οριζόντια γραμμή.