Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αερικόν (φορολογία)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Με το όνομα αερικόν είναι γνωστή φορολογική εισφορά (ή πρόστιμο) στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, της οποίας τα ακριβή χαρακτηριστικά δεν είναι γνωστά με βεβαιότητα[1]. Εκτιμάται ότι αρχικά αποτέλεσε πρόσθετο φόρο που πληρωνόταν ετησίως μετρητοίς (πιθανώς όμως σε είδος κατά τον 9ο/10ο αιώνα), ενώ το 10ο-11ο αιώνα είχε τη μορφή φόρου επί των βοειδών, την πληρωμή του οποίου αναλάμβανε συνολικά κάθε χωριό[2].

Ο Προκόπιος είναι ο πρώτος που αναφέρεται στον αερικό φόρο, παραδίδοντας πως επιβλήθηκε από τον Ιουστινιανό Α’ (527-565) ως πρόσθετος ετήσιος φόρος ύψους τριάντα και πλέον κεντηναρίων[3]. Κατά τον Φραντς Ντέλγκερ η ονομασία του προέρχεται από πρόστιμο για παραβίαση νόμων που σχετίζονταν με την ελάχιστη απόσταση που έπρεπε να διατηρείται μεταξύ των κτιρίων στις πόλεις[4]. Στα «Τακτικά» του Λέοντος Στ’ παραδίδεται πως οι στρατιώτες όφειλαν να πληρώνουν το αερικόν ξεχωριστά από την τακτική φορολογία[5].

  1. John Wortley (μτφρ.), John Skylitzes: A Synopsis of Byzantine History, 811–1057: Translation and Notes, Cambridge University Press, 2010, σελ. 381
  2. Nicolas Oikonomidès, Fiscalitė et exemptions fiscale à Byzance (IXe-XIe s.), Athènes, 1996, σελ. 82
  3. Προκόπιος, Απόκρυφη Ιστορία, 21, 1-2
  4. F. Dölger, "Das Aerikon". ‘’Byzantinische Zeitschrift’’, 30 (1929-30), pp. 450-7, όπως παραδίδεται στο Kazhdan, Α. (εκδ.), Oxford Dictionary of Byzantium, τόμος 1ος, New York–Oxford, 1991, σελ. 28
  5. Kazhdan, Α. (εκδ.), Oxford Dictionary of Byzantium, τόμος 1ος, New York–Oxford, 1991, σελ. 28