Χρήστης:Jm/πρόχειρο/Κείμενο Πισινών Χωριών

Σημείωση 3[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η άποψη ότι και τα έξι χωριά ονομάζονταν Κουτσαβά ή Κουτσαβές πριν μετονομασθούν σε Πισινά χωριά ονομασία η οποία άτυπα χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα και όχι μόνο τα Χωριά Λαδά και Καρβέλι, ενισχύεται από πληθώρα εγγράφων.

Ενδεικτικά παραθέτουμε δύο:

* α) Στον Κώδικα της Μητροπόλεως Μονεμβασίας και Καλαμών (Φ. 21β) αναγράφεται ότι το 1747 χειροτονήθηκε Επίσκοπος Δυρραχίου ο Άνθιμος, στον οποίον υπάγονταν, τα γύρω από το Δυρράχι χωριά τα οποία ονομάζονταν Σαμπάζικα και έφταναν μέχρι το χωριό Αρφαρά της Αμφείας, οι Κουτσαβές (δηλαδή τα Πισινά Χωριά) και η Γιάννιτσα.

Όπως είναι γνωστό η εκκλησία δεν ακολουθεί εύκολα τις μετονομασίες ούτε τις διοικητικές μεταβολές της πολιτείας. Γι’ αυτό χρησιμοποιεί όχι μόνο σε αυτό, αλλά και σε πλήθος άλλων εγγράφων, την περίοδο της Τουρκοκρατίας την παλαιά ονομασία κουτσαβά ή Κουτσαβές αντί Πισινά Χωριά που ήταν η επίσημη.

Το πιστό αντίγραφο του γράμματος του Μητροπολίτη Μονεμβασίας και Καλαμών έχει ως ακολούθως: « ''+ ημετρηότης υμών διά του παρόντος μου γράμματος, γίνεται δήλον, ότι επειδή και να εχειροτόνησα επίσκοπον δυρραχίου, εις τα χωρία ταύτα, σαμπάζικα, κουτσαβός και γιάννιτζα, όντα της Μητροπόλεως μου και να τα έδωσα τον θεοφηλέστατον επίσκοπον δυρραχίου κύρ άνθημον όπου να τα εξουσιάζει, διά τούτω να έχει να δείδη τον καθέκαστον χρώνον, προς την υμών μετριότητα κατά την γενομένην συμφωνίαν μεταξύ υμών γρόσια εκατόν πεντήκοντα … Όθεν και εις ένδηξιν εγένετο τω παρόν μου ενυπόγραφον ημέτερον γράμμα, μετά των θεωφιλεστάτων επισκόπων και συνάδελφών ημών των υπογραφομενών και εδώθη τη αυτού θεωφηλία εις βεβαίωσιν παντων''. ''αψμζ σεπτεμβρίου ιη»''

* β) Σε έγγραφο αντιπαράθεσης του αγωνιστή του 1821 από την Τσερνίτσα Ν. Σαλμόπουλου (Σάλμα) για λογαριασμό της συζύγου του με τους Μασουρίδηδες (ΓΑΚ / Μεσσηνίας / Αρχείο Μιμη Φερέτου ανέκδοτα έγγραφα Καλαμάτας αρ. φυλ. 13, το οποίο αναδημοσιεύεται στο βιβλίο του Αγ. Καλαμαρά "Αλαγονία. και Αλαγόνιοι" σελ. 167), διαβάζουμε:

''« Σεβαστή Διοίκησις''

''Με το να έμεινα ορφανή από πατέραν και μητέραν και όντας εις νόμου ηλικίαν, εδέχθηκα διά νόμιμον μου σύζυγον, ιδία θελήσει και ζητήσει και των δύο μερών, κάποιον Νικήταν Σαλμόπουλον εκ της Επαρχίας Μυστρός και εκ του ιδίου τόπου μου '''Κουτζαβές'''. Όθεν οι θείοι μου εκ μέρους της μητρός μου, έγινεν με ευχαρίστησιν τους ταύτη η υπανδρεία μου, οι δε εκ μέρους του πατρός μου θείοι μου, έβαλαν εξουσίαν εις όλα τα πατρικά μου πράγματα κινητά και ακίνητα και κατακρατούν αυτά μέχρις ώρας… Τη 8 Φεβ. 1826 Ναύπλιον Υποκλίνουσα Διά Ελένην θυγάτηρ Δημ. Μασουρίδη Ο σύζυγος της Νικήτας Σαλμόπουλος»''

Σημείωση 4[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ίδρυση του Μυστρά συνδέεται με την πρώτη άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους της Δ΄ Σταυροφορίας το 1204: η Βυζαντινή Αυτοκρατορία κατακερματίζεται, η Πελοπόννησος παραχωρείται στη φράγκικη οικογένεια των Βιλλεαρδουίνων, που ιδρύει το Πριγκηπάτο της Αχαΐας και λίγα χρόνια αργότερα, το 1249, ο φράγκος πρίγκιπας Γουλιέλμος Β΄ Βιλλεαρδουίνος κτίζει το κάστρο του Μυζηθρά στην κορυφή του ομώνυμου λόφου, σε θέση καίρια για τον έλεγχο της κοιλάδας του Ευρώτα. Το κάστρο αυτό θα αποτελέσει τον πυρήνα της μετέπειτα καστροπολιτείας του Μυστρά, μιας από τις σημαντικότερες υστεροβυζαντινές πόλεις. Το 1259, στη μάχη της Πελαγονίας, ο φράγκος πρίγκιπας συλλαμβάνεται αιχμάλωτος από τους Βυζαντινούς. Για την απελευθέρωσή του ο βυζαντινός αυτοκράτορας απαιτεί ως λύτρα την παράδοση των κάστρων της Μονεμβασίας, της Μαΐνης και του Μυζηθρά, τα οποία και παραδίδονται τρία χρόνια αργότερα, το 1262.

Η ασφάλεια, που παρέχει ο φυσικά οχυρός λόφος του Μυστρά, θα προκαλέσει τη μετακίνηση του πληθυσμού της Λακεδαιμονίας σε αυτόν, γεγονός που θα αποτελέσει την απαρχή της εξέλιξής του στο σημαντικότερο αστικό κέντρο της περιοχής.

Το 1289 η <nowiki>''κεφαλή''</nowiki>, ο επαρχιακός διοικητής των βυζαντινών κτίσεων της Πελοποννήσου, μεταφέρει την έδρα του από τη Μονεμβασία στο Μυστρά.

Το 1349 ο Μυστράς γίνεται η πρωτεύουσα του ημιαυτόνομου Δεσποτάτου του Μορέως με πρώτο <nowiki>''</nowiki>Δεσπότη<nowiki>''</nowiki> τον Μανουήλ Καντακουζηνό (1349-1380), γιο του αυτοκράτορα Ιωάννη Στ΄. Το 1383 τη δυναστεία των Καντακουζηνών διαδέχεται στο Μυστρά η αυτοκρατορική οικογένεια των Παλαιολόγων με πρώτο εκπρόσωπό της τον Θεόδωρο Α΄ (1380/1-1407). Ξεχωριστή θέση ανάμεσα στους <nowiki>''</nowiki>Δεσπότες<nowiki>''</nowiki> του Μυστρά κατέχει ο Κωνσταντίνος ΙΑ΄ Παλαιολόγος (1443-1448), προτελευταίος στη σειρά <nowiki>''Δεσπότης''</nowiki>, ο οποίος, έχοντας διαδεχθεί στον αυτοκρατορικό θρόνο τον αδελφό του Ιωάννη Η΄ Παλαιολόγο (1425-1448), θα σκοτωθεί στην πολιορκία και άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους το 1453.

Η βυζαντινή φάση στην ιστορία του Μυστρά λήγει το 1460 με την παράδοσή του στους Τούρκους.

Σημείωση 5[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προκειμένου να έχουμε μια εικόνα για την εξέλιξη του πληθυσμού αλλά και της ανάπτυξης των όμορων Δήμων Αλαγωνίας και Καλαμών, θεωρούμε σκόπιμο να παραθέσουμε τα παρακάτω στοιχεία:

Ο Δήμος Καλαμών συστάθηκε με το ίδιο Διάταγμα όπως ο Δήμος Αλαγωνίας και ήταν Β΄ τάξεως με έδρα τις Καλάμαις. Απαρτιζόταν από τους οικισμούς: Καλάμαι, Λινέϊκα ή Λαίϊκα, Σπιτάκια , Κατζαρέϊκα, Καλάμι, Ασπρόχωμα, Γιάνιτζα, Γιανιτζάνικα και Κατσίκοβος.Το 1841 είχε πληθυσμό 3.690 κατοίκους, έναντι 2.916 που είχε ο Δήμος Αλαγωνίας.

Σημείωση 6[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η αρχαία πόλη Αλαγονία''' κατά τον αρχαίο Έλληνα περιηγητή Παυσανία που έζησε''' το δεύτερο αιώνα μ.Χ. βρισκότανε σε απόσταση τριάντα σταδίων προς τα μεσόγαια από την πόλη '''Γερήνια'''.

Καθορίζοντας δε επακριβώς τη γεωγραφική

θέση της Αλαγονίας ο Παυσανίας γράφει στο κεφάλαιο είκοσι πέντε του Γ! βιβλίου του τα εξής: ''«Γερηνίας δε ως εις μεσόγαιαν άνω τριάκοντα σταδίους απείχε. Αλαγονία και το πόλισμα κατενεμήθη ήδη και τούτο Ελευθερολάκωσιν»'''''.''' Δηλαδή η Αλαγονία απέχει από τη Γερήνια τριάντα στάδια προς το μεσογειακό και ανηφορικό μέρος της χώρας και αυτή την πόλη συμπεριέλαβε στο κατάλογο των πόλεων που αποτελούν το Κοινό των Ελευθερολακώνων.

Αν τώρα ληφθεί υπ’ όψη ότι στη θέση της αρχαίας Γερήνιας βρίσκεται σήμερα το χωριό '''Κάμπος''' του τέως δήμου Αβίας, τότε η αρχαία Αλαγονία, που απείχε από τη Γερηνία τριάντα στάδια (πέντε χιλιόμετρα) προς τα μεσόγεια, πρέπει ασφαλώς να τοποθετηθεί στη θέση που βρίσκεται σήμερα το χωριό '''Κέντρον''' (πρώην Γαϊτσές) του τέως '''Δήμου Αβίας. '''

Σύμφωνα με τα παραπάνω η αρχαία πόλη Αλαγονία βρισκόταν έξω από τα όρια των Πισινών Χωριών και εκτιμούμε ότι γι’ αυτό η Υπηρεσία Ονοματοθεσίας έγραψε το όνομα του Δήμου Αλαγωνίας με '''ωμέγα (ω)'''. Το 1927 επειδή η εν λόγω υπηρεσία, του Υπουργείου Εσωτερικών, όπως φαίνεται, είχε σαν στόχο της να δίνει στους νεοσύστατους δήμους, κοινότητες και οικισμούς, ονόματα αρχαίων πόλεων ή ιστορικών τοπωνυμίων που με την πάροδο του χρόνου είχαν λησμονηθεί, έδωσε στην '''Κοινότητα της Σίτσοβας το όνομα της''' αρχαίας πόλεως Αλαγονίας, που γράφεται με όμικρον (ο).

Εικόνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

[[1]]

[αρχαίου αγωγού υδραγωγείου Καλαματας]

thumb|left|Τμήμα αρχαίου αγωγού υδραγωγείου Καλαματας

[[2]]

[[3]]