Ταχύτητα καθιζήσεως ερυθρών
Η Ταχύτητα Καθιζήσεως Ερυθρών (ΤΚΕ) (Αγγλικά λέγεται Erythrocyte Sedimentation Rate, ESR) είναι μια από τις πιο συχνές και απλές και χρήσιμες Εξετάσεις αίματος. Όπως λέει και το όνομά της, πρόκειται για την ταχύτητα με την οποία καθιζάνουν τα ερυθρά αιμοσφαίρια, όταν το δείγμα του αίματος τοποθετηθεί σε ειδικό τριχοειδή σωλήνα και αφεθεί σε ηρεμία για μία έως δύο ώρες.
Ποια είναι η αξία της εξέτασης ΤΚΕ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ΤΚΕ γιά την εργαστηριακή ειδικότητα της Βιοπαθολογίας είναι ένας γενικός δείκτης. Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι ειδική εξέταση, δεν αποδεικνύει δηλαδή την ύπαρξη μιας συγκεκριμένης νόσου ειδικά. Η ΤΚΕ σημαίνει μια κατάσταση ενεργοποίησης, κάτι σαν συναγερμό για τον οργανισμό που κινητοποιείται για να αντιμετωπίσει ένα πρόβλημα. Είναι ένας γενικός δείκτης φλεγμονής ασχέτως αιτίας. Μπορεί να υποδηλώνει την ύπαρξη μιας απλής ουρολοίμωξης για παράδειγμα, ή μιας απλής γρίπης, όπου η ΤΚΕ θα ανεβεί πολύ, αλλά θα ξαναπέσει όμως σε λίγες μέρες. Όπως επίσης μπορεί να είναι ένα σοβαρότερο πρόβλημα, όπως μια χρόνια φλεγμονή (π.χ. φυματίωση) ή μια νεοπλασματική νόσο (Καρκίνος). Οι φυσιολογικές τιμές της είναι πρακτικά από μηδέν μέχρι 20 mm/1h. Ωστόσο, υπάρχουν μεγάλες διακυμάνσεις και τα αποτελέσματα της εξέτασης πρέπει να αξιολογούνται με προσοχή. Εκεί που όντως λειτουργεί σαν καμπανάκι ότι κάποιο σοβαρό πρόβλημα υπάρχει στον οργανισμό, είναι όταν οι τιμές της είναι τριψήφιες (πάνω από 100mm). Τριψήφιες τιμές καθιζήσεως, συνήθως σημαίνουν κακοήθη νεοπλασματική νόσο ή ρευματολογικό νόσημα. Ομως δεν συμβαίνει πάντα και το αντίθετο. Υπάρχουν ασθενείς με προχωρημένο Καρκίνο οι οποίοι είχαν ΤΚΕ μικρή π.χ. 4mm, με αποτέλεσμα να "παραπλανηθεί" ο ιατρός και να θεωρήσει τη διάγνωση του Καρκίνου ως απίθανη "με τόσο μικρή ΤΚΕ".. Το ίδιο συμβαίνει και με τα Ρευματολογικά Νοσήματα. Μεγάλη ομάδα από αυτά που αποκαλείται "Οροαρνητικές Ρευματοπάθειες" ακόμα και η Οροαρνητική Ρευματοειδής Αρθρίτις, συχνά εμφανίζονται με μικρή ΤΚΕ που ξεγελά τον άπειρο ιατρό. Αντιθέτως άτομα με ΤΚΕ >100mm δεν βρέθηκε να έχουν τίποτα. Γενική αρχή είναι: "Η ΤΚΕ αξιολογείται σε συνάρτηση με τα άλλα εργαστηριακά ευρήματα και με την κλινική εικόνα. Μόνη της ως αριθμός ΔΕΝ σημαίνει τίποτα".
Αίτια αύξησης της ΤΚΕ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]1. Μικροβιακές λοιμώξεις - φλεγμονές (π.χ. αποστήματα οδόντων, ουρολοιμώξεις, λιθίαση νεφρών και χοληδόχου κύστεως, οξεία και χρόνια γαστρεντερίτις, φυματίωση,
2. Ιογενείς λοιμώξεις - Φλεγμονές, οξείες και Χρόνιες (γρίπη, συνάχι, Ηπατίτιδες, κλπ)
3. Μη μικροβιακές φλεγμονές: Οστεοαρθρίτις, Τενοντοελυτρίτις, Γενικευμένη Αθηρωματική Νόσος, κλπ.
4. Ρευματολογικά Νοσήματα (Ρευματοειδής αρθρίτις, Ρευματική πολυμυαλγία, Λύκος, Ψωρίαση, Σύνδρομο Sjogren, κλπ)
5. Καρδιολογικά νοσήματα (Μυοκαρδίτις, Περικαρδίτις)
6. Νοσήματα του Πεπτικού συστήματος Π.χ. Εκκολπωμάτωση του Παχέος εντέρου, Νόσος του Κρον
7. Κακοήθεις Νεοπλασίες (καρκίνος, λευχαιμία, λεμφώματα κλπ)
8. Άγνωστες αιτίες
Στατιστική μελέτη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σε μια ενδιαφέρουσα στατιστική μελέτη που έγινε με σκοπό να ελεγχθεί στατιστικά πού αυξάνεται η ΤΚΕ,[1] εξετάσθηκαν αναδρομικά τα αίτια που προκαλούσαν τιμές ΤΚΕ πάνω από 100mm/1h (κατά Westergren), σε 6181 εξετάσεις αίματος, βρέθηκαν 235 εξετάσεις με ΤΚΕ πάνω από 100mm/1h, δηλαδή σε ποσοστό 3,8%, που αντιστοιχούσαν σε 215 ασθενείς. Μελετήθηκαν οι ιατρικοί φάκελοι και βρέθηκαν κατά σειρά τα εξής αίτια που προκάλεσαν αυτή τη μεγάλη αύξηση:
(1) Οι Μικροβιακές και Ιογενείς λοιμώξεις καταλάμβαναν την πρώτη θέση με 35,2% και ακολουθούσαν
(2) Τα Κακοήθη Νεοπλάσματα με 21,8%,
(3) Η Νεφρική Νόσος (17,6%),
(4) Τα Φλεγμονώδη μη λοιμώδη νοσήματα (6,7%),
(5) Η Καρδιακή Νόσος (5,2%),
(6) Διάφορα άλλα αίτια στο 6,7% των ασθενών που δεν έγινε εφικτό να ταυτοποιηθούν.[1]