Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μέθοδος σκληρότητας Τζάνκα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Μέθοδος σκληρότητας Janka)
Σχηματικό διάγραμμα μέτρησης της σκληρότητας ξύλου - μέθοδος Τζάνκα.

Η μέθοδος σκληρότητας Τζάνκα (αγγλ. Janka test), η οποία καθιερώθηκε από τον Αυστριακό Γκάμπριελ Τζάνκα[1] (1864–1932) και χρησιμοποιείται για τη μέτρηση της σκληρότητας του ξύλου. Μ' αυτήν υπολογίζεται η δύναμη (φορτίο), σε Νιούτον (N), που απαιτείται, ώστε μία ανοξείδωτη ατσάλινη σφαίρα (διαμέτρου ακριβώς 11,28 χιλ.) να εισχωρήσει κατά το ήμισυ της διαμέτρου της μέσα στη μάζα ενός δοκιμίου ξύλου. Το δοκίμιο ευρίσκεται σε κατάσταση ξηρή στον αέρα (υγρασία 12%) και έχει ρόζους.[2]

Τυπική χρήση αυτής της μεθόδου υπάρχει συνήθως σε παρκέτα, αθλητικά δάπεδα, δάπεδα διαφορετικών χρήσεων, εξωτερικά δάπεδα τύπου ντεκ (deck) στα οποία η σκληρότητα παίζει καθοριστικό ρόλο. Για να μετρηθεί ένα δοκίμιο με αυτή τη μέθοδο, θα πρέπει να έχει πάχος περίπου 6–8 χιλιοστόμετρα, βάσει του Αμερικανικού προτύπου ASTM D1037.[3]

Η σκληρότητα επηρεάζεται από την κατεύθυνση των ινών του ξύλου. Όταν η μέθοδος αυτή μετράει τη σκληρότητα του ξύλου κάθετα στις ίνες του, δηλ. σε κατεύθυνση είτε ακτινική είτε εφαπτομενική, τότε ονομάζεται πλευρική σκληρότητα (αγγλ. side hardness). Σπάνια μετριέται και η σκληρότητα στην εγκάρσια τομή του ξύλου (βλ. σόκορο). Η σκληρότητα πλευρικά μπορεί, ανάλογα, να ονομάζεται είτε ακτινική σκληρότητα είτε εφαπτομενική σκληρότητα, αν και η διαφορά των δύο είναι εντελώς ασήμαντη και πολύ συχνά παραβλέπεται.

Τα αποτελέσματα της μεθόδου Τζάνκα, λόγω σύγχυσης σε πολλές των περιπτώσεων, δύναται να εκφράζονται (σε Φορτίο) με διαφορετικό τρόπο, λ.χ. στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής η μονάδα είναι lbf, στη Σουηδία είναι πάντα σε kgf, ενώ στην Αυστραλία, η μονάδα είναι είτε N, είτε kN.[4]

Παρακάτω παρουσιάζονται τιμές σκληρότητας Τζάνκα για πολλά διαφορετικά είδη ξυλείας, οι οποίες μετρήθηκαν εργαστηριακά με βάση το πρότυπο ASTM 1037-12. Οι κατωτέρω τιμές δεν είναι απόλυτες, είναι γενικότερα «μέσες τιμές», και είναι συγκριτικές μεταξύ των διαφόρων ειδών.

Τιμές της πλευρικής σκληρότητας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τυπική πλευρική σκληρότητα Τζάνκα
Είδη ξύλου Φορτίο: σε lbf (ή N)
Australian Buloke[5] 5,060 lbf (22,500 N) 5060
 
Schinopsis brasiliensis, Quebracho[6] 4,800 lbf (21,000 N) 4800
 
Schinopsis balansae, Quebracho Colorado[7] 4,570 lbf (20,300 N) 4570
 
Lignum vitae, Pockenholz 4,500 lbf (20,000 N) 4500
 
Anadenanthera colubrine, Piptadenia Macrocarpa, Curupay, Angico Preto, Brazilian Tiger Mahogany 3,840 lbf (17,100 N) 3840
 
Snakewood 3,800 lbf (17,000 N) 3800
 
Brazilian Olivewood 3,700 lbf (16,000 N) 3700
 
Έβενος Βραζιλίας 3,700 lbf (16,000 N) 3700
 
Ipê, Brazilian Walnut 3,684 lbf (16,390 N) 3684
 
African Pearwood, Moabi 3,680 lbf (16,400 N) 3680
 
Grey Ironbark 3,664 lbf (16,300 N) 3664
 
Κερασιά Βολιβίας 3,650 lbf (16,200 N) 3650
 
Lapacho 3,640 lbf (16,200 N) 3640
 
Sucupira, Brazilian Chestnut 3,417 lbf (15,200 N) 3417
 
Kingwood[8] 3,340 lbf (14,900 N) 3340
 
Ironwood 3,260 lbf (14,500 N) 3260
 
Έβενος 3,220 lbf (14,300 N) 3220
 
Massaranduba, Brazilian Redwood 3,190 lbf (14,200 N) 3190
 
Pterogyne nitens, Yvyraro 3,040 lbf (13,500 N) 3040
 
Bamboo floor, Strand Woven Bamboo 3,000 lbf (13,000 N) 3000
 
Cocobolo 2,960 lbf (13,200 N) 2960
 
Bloodwood 2,900 lbf (13,000 N) 2900
 
Boxwood 2,840 lbf (12,600 N) 2840
 
Eucalyptus resinifera, Red Mahogany 2,697 lbf (12,000 N) 2697
 
Δρυς Βιρτζίνιας, Live Oak 2,680 lbf (11,900 N) 2680
 
Καστανιά Νοτ. ΗΠΑ 2,670 lbf (11,900 N) 2670
 
Spotted Gum 2,473 lbf (11,000 N) 2473
 
Hymenaea courbaril, Jatoba 2,350 lbf (10,500 N) 2350
 
Mesquite 2,345 lbf (10,430 N) 2345
 
Golden Teak 2,330 lbf (10,400 N) 2330
 
Guatambú, Kyrandy 2,240 lbf (10,000 N) 2240
 
Μαόνι Ονδούρας, Honduran Rosewood 2,200 lbf (9,800 N) 2200
 
Pterocarpus macrocarpus, Pradoo 2,170 lbf (9,700 N) 2170
 
Brazilian Koa 2,160 lbf (9,600 N) 2160
 
Brushbox 2,135 lbf (9,500 N) 2135
 
Osage Orange[9] 2,040 lbf (9,100 N) 2040
 
Karri 2,030 lbf (9,000 N) 2030
 
Ευκάλυπτος Αυστραλίας, Sydney Blue Gum 2,023 lbf (9,000 N) 2023
 
Bubinga 1,980 lbf (8,800 N) 1980
 
Cameron 1,940 lbf (8,600 N) 1940
 
Tallowwood 1,933 lbf (8,600 N) 1933
 
Merbau 1,925 lbf (8,560 N) 1925
 
Amendoim 1,912 lbf (8,500 N) 1912
 
Jarrah 1,910 lbf (8,500 N) 1910
 
Purpleheart 1,860 lbf (8,300 N) 1860
 
Goncalo alves, Tigerwood 1,850 lbf (8,200 N) 1850
 
Hickory, Ψευδοκαρυδιά 1,820 lbf (8,100 N) 1820
 
Afzelia, Doussie 1,810 lbf (8,100 N) 1810
 
Castello boxwood 1,810 lbf (8,100 N) 1810
 
Bangkirai 1,798 lbf (8,000 N) 1798
 
Rosewood, Παλίσανδρος 1,780 lbf (7,900 N) 1780
 
Padauk Αφρικής 1,725 lbf (7,670 N) 1725
 
Dalbergia melanoxylon, Blackwood 1,720 lbf (7,700 N) 1720
 
Merbau 1,712 lbf (7,620 N) 1712
 
Kempas 1,710 lbf (7,600 N) 1710
 
Robinia, Ψευδοακακία 1,700 lbf (7,600 N) 1700
 
Οξιά Δασική 1,686 lbf (7,500 N) 1686
 
Κόκκινη Μουριά 1,680 lbf (7,500 N) 1680
 
Wenge 1,630 lbf (7,300 N) 1630
 
Tualang 1,624 lbf (7,220 N) 1624
 
Zebrawood 1,575 lbf (7,010 N) 1575
 
Timborana 1,570 lbf (7,000 N) 1570
 
Peroba 1,557 lbf (6,930 N) 1557
 
Sapele, Sapelli 1,510 lbf (6,700 N) 1510
 
Curupixa 1,490 lbf (6,600 N) 1490
 
Σημύδα (Γλυκιά) 1,470 lbf (6,500 N) 1470
 
Σκληρό Σφενδάμι 1,450 lbf (6,400 N) 1450
 
Καρυδιά Καραϊβικής 1,390 lbf (6,200 N) 1390
 
Kentucky coffee tree 1,390 lbf (6,200 N) 1390
 
Bamboo 1,380 lbf (6,100 N) 1380
 
Callitris, Κυπαρίσσι Αυστραλίας 1,375 lbf (6,120 N) 1375
 
Quercus alba, Λευκή Δρυς 1,360 lbf (6,000 N) 1360
 
Δρυς Τασμανίας 1,350 lbf (6,000 N) 1350
 
Ribbon Gum 1,349 lbf (6,000 N) 1349
 
Φράξος, Δεσποτάκι 1,320 lbf (5,900 N) 1320
 
Οξιά ΗΠΑ 1,300 lbf (5,800 N) 1300
 
Κόκκινη Δρυς 1,290 lbf (5,700 N) 1290
 
Caribbean Heart Pine 1,280 lbf (5,700 N) 1280
 
Keruing 1,270 lbf (5,600 N) 1270
 
Iroko 1,260 lbf (5,600 N) 1260
 
Movingui 1,230 lbf (5,500 N) 1230
 
Heart pine 1,225 lbf (5,450 N) 1225
 
Carapa, Brazilian Mesquite 1,220 lbf (5,400 N) 1220
 
Λάρικα 1,200 lbf (5,300 N) 1200
 
Bamboo 1,180 lbf (5,200 N) 1180
 
Teak, Τικ 1,155 lbf (5,140 N) 1155
 
Ευκάλυπτος Βραζιλίας, Rose Gum 1,125 lbf (5,000 N) 1125
 
Λευκή Δρυς[10] 1,120 lbf (5,000 N) 1120
 
Makore 1,100 lbf (4,900 N) 1100
 
Σιβηρική Λάρικα 1,100 lbf (4,900 N) 1100
 
Καρυδιά Περού 1,080 lbf (4,800 N) 1080
 
Boreal 1,023 lbf (4,550 N) 1023
 
Μαύρη Καρυδιά ΗΠΑ 1,010 lbf (4,500 N) 1010
 
Κερασιά 995 lbf (4,430 N) 995
 
Prunus serotina, Μαύρη Κερασιά 950 lbf (4,200 N) 950
 
Κόκκινο Σφενδάμι[11] 950 lbf (4,200 N) 950
 
Boire 940 lbf (4,200 N) 940
 
Σημύδα 910 lbf (4,000 N) 910
 
Κόκκινος Κέδρος (Ανατ. ΗΠΑ) 900 lbf (4,000 N) 900
 
Καρολίνα Πάιν (Πεύκο) 870 lbf (3,900 N) 870
 
Leopardwood 840 lbf (3,700 N) 840
 
Αφρικάνικο Μαόνι 830 lbf (3,700 N) 830
 
Μαόνι Αμερικής, Honduran Mahogany 800 lbf (3,600 N) 800
 
Araucaria angustifolia, Parana 780 lbf (3,500 N) 780
 
Κοινό Σφενδάμι 770 lbf (3,400 N) 770
 
Σφενδάμι negundo 720 lbf (3,200 N) 720
 
Guibourtia ehie, Shedua 710 lbf (3,200 N) 710
 
Ακτινωτή πεύκη, Radiata Pine[12] 710 lbf (3,200 N) 710
 
Σφενδάμι, Silver Maple[13] 700 lbf (3,100 N) 700
 
Πιτς Πάιν (Loblolly Pine) 690 lbf (3,100 N) 690
 
Όρεγκον Πάιν, Ψευδοτσούγκα 660 lbf (2,900 N) 660
 
Άρκευθος (Δυτ. ΗΠΑ) 626 lbf (2,780 N) 626
 
Κόκκινη κλήθρα 590 lbf (2,600 N) 590
 
Λάρικα 590 lbf (2,600 N) 590
 
Καστανιά 540 lbf (2,400 N) 540
 
Πόπλαρ (Λιριόδενδρο) 540 lbf (2,400 N) 540
 
Τσούγκα, Hemlock 500 lbf (2,200 N) 500
 
Λευκό πεύκο, Δυτ. ΗΠΑ 420 lbf (1,900 N) 420
 
Φλαμούρι 410 lbf (1,800 N) 410
 
Λευκό πεύκο Αμερικής 380 lbf (1,700 N) 380
 
Cuipo[14] 75 lbf (330 N) 75
 
Ochroma pyramidale[14] 70 lbf (310 N) 70
 
Μπάλσα, Balsa[14] 22 lbf (98 N) 22
 
  1. https://www.geschichtewiki.wien.gv.at/Gabriel_Janka
  2. https://www.wood-database.com/wood-articles/janka-hardness/ Janka test, πηγή: www.wood-database.com
  3. «What is the Janka Hardness Scale». Avant Garde Flooring. 10 Μαρτίου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2019. 
  4. Pedersen, Jason. «The Janka Hardness Test». Low Cost Flooring. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 18 Μαρτίου 2016. 
  5. Morlan, Johnny W. «Wood Species Janka Hardness Scale/Chart By Common/Trade Name A–J». The World's Top 125 Known Softest/Hardest Woods. Morlan wood gifts. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2011. 
  6. «Global Species». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2018. 
  7. «Quebracho». Lumber identification. The Wood Database. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2021. 
  8. «Kingwood». Lumber identification. The Wood Database. 
  9. «Red Maple». Lumber identification. The Wood Database. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2021. 
  10. «English Oak». The Wood Database. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2015. 
  11. Wood charts, http://www.customworkshop.biz/wood_charts.html, ανακτήθηκε στις 2018-11-30 .
  12. «Radiata Pine». Lumber identification. The Wood Database. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2021. 
  13. «Silver Maple». Lumber identification. The Wood Database. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2021. 
  14. 14,0 14,1 14,2 Wiepking, C. A.; Doyle, D. V. (November 1955). Strength and related properties of Balsa and Quipo woods. UISDA Forest Service, Forest Products Laboratory, σελ. 27–28. Report No. 1511. http://ir.library.oregonstate.edu/xmlui/handle/1957/1239.  The record softness of 22 lbf is often falsely ascribed to quipo, but all such reports appear to be a misreading of figures 15 and 16 from this primary source, which makes clear that measurement is of balsa, and the softest quipo measured was 46 lbf tangential, 38 lbf radial.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]