Έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στην Ελλάδα

Προσθήκη συνδέσεων
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Σύντομο Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ιστορικό ερευνών για έρευνα και αξιοποίηση υδρογονανθράκων στον ελλαδικό χώρο μπορεί να συστηματοποιηθεί σε διάφορες χρονικές περιόδους, με βάση κυρίως την εξέλιξη και τον εμπλουτισμό των ερευνών αλλά και την επικαιροποίηση του σχετικού θεσμικού πλαισίου. Οι σημαντικότερες περίοδοι για έρευνα και αξιοποίηση υδρογονανθράκων στον ελλαδικό χώρο δίνονται συνοπτικά ως ακολούθως:

A´ Περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώτη περίοδος ξεκινά από τις αρχές του 20ού αιώνα και τελειώνει στα μέσα της δεκαετίας του 70. Το 1903 για πρώτη φορά εκδηλώθηκε ενδιαφέρον από την αγγλική εταιρεία London Oil Developments, για έρευνες στη Ζάκυνθο, τη ΒΔ Πελοπόννησο και τον Έβρο. Μέχρι το 1957 συνεχίστηκαν οι έρευνες και από άλλες εταιρείες χωρίς αποτελέσματα. Το 1959 εκδόθηκε ο πρώτος νόμος που ρύθμιζε θέματα αναζήτησης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων.[1] Από της αρχές της δεκαετίας του 1960 έγιναν εκτεταμένες έρευνες σε πολλές περιοχές της χερσαίας Ελλάδας από Έλληνες και ξένους ιδιώτες ερευνητές και από το Δημόσιο, οι οποίες υπήρξαν ανεπιτυχείς. Οι έρευνες επεκτάθηκαν και στον θαλάσσιο χώρο από ξένες εταιρείες, που υπήρξαν σε μεγάλο βαθμό ανεπιτυχείς με εξαίρεση τις έρευνες που πραγματοποίησε την περίοδο 1971-1974 η εταιρεία OCEANIC και οδήγησαν στην ανακάλυψη του κοιτάσματος πετρελαίου του Πρίνου στη θαλάσσια περιοχή της Θάσου και εκείνου του φυσικού αερίου Ν. Καβάλας[2].

Β´ Περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η δεύτερη περίοδος αρχίζει το 1975 έως αρχές δεκαετίας του 2000. Κατά την περίοδο αυτή, ιδρύθηκε ο πρώτος Φορέας διαχείρισης των δικαιωμάτων του Ελληνικού Δημοσίου στην αναζήτηση, έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων: η Δημόσια Επιχείρηση Πετρελαίου (ΔΕΠ Α.Ε.).Η ΔΕΠ, που αργότερα μετεξελίχθηκε σε ΕΛΠΕ και η θυγατρική τους ΔΕΠ-ΕΚΥ ανέπτυξαν σημαντική ερευνητική δράση και πραγματοποίησαν έρευνες και γεωτρήσεις σε όλη την επικράτεια, από τις οποίες δημιουργήθηκε βάση δεδομένων και συγκροτήθηκε ένα αξιόλογο στελεχικό δυναμικό. Στις ΔΕΠ & ΔΕΠ-ΕΚΥ παραχωρήθηκαν από το Ελληνικό Δημόσιο 24 ερευνητικές άδειες σε περιοχές στην ξηρά και τη θάλασσα χωρίς πλειοδοτικό διαγωνισμό. Εκτελέστηκαν 73.000 χιλιόμετρα σεισμικών 2D και 2.500 τ. χιλ. σεισμικών 3D, καθώς και 73 ερευνητικές γεωτρήσεις βασισμένες στις υπάρχουσες σεισμικές έρευνες. Αποτέλεσμα της ερευνητικής δραστηριότητας της περιόδου αυτής ήταν η ανακάλυψη του κοιτάσματος πετρελαίου στην περιοχή του Κατάκολου (Δυτική Πελοπόννησος) καθώς και του κοιτάσματος φυσικού αερίου στην Επανομή Θεσσαλονίκης. Το 1995 ψηφίστηκε ο ν. 2289/95, ο οποίος αναμόρφωσε το αδειoδοτικό καθεστώς ενσωματώνοντας τη σχετική κοινοτική οδηγία 94/22/ΕC. Το 1996, πραγματοποιήθηκε ο πρώτος διεθνής γύρος παραχωρήσεων για 6 περιοχές, μετά το πέρας του οποίου παραχωρήθηκαν 4 περιοχές στη Δ. Ελλάδα: ΒΔ Πελοπόννησος & Αιτωλοακαρνανία στην εταιρεία Τriton και Ιωάννινα & Δ. Πατραϊκός κόλπος στη εταιρεία Enterprise Oil. Οι έρευνες που ακολούθησαν δεν απέδωσαν εντυπωσιακά αποτελέσματα, αλλά και οι γεωτρήσεις δεν έφθασαν στο προβλεπόμενο βάθος των αρχικών συμφωνιών.Οι εταιρίες αποχώρησαν το 2000-2001.

Προκήρυξη Διεθνούς Διαγωνισµού για παραχώρηση δικαιώµατος έρευνας και εκµετάλλευσης υδρογονανθράκων στις χερσαίες περιοχές «Άρτα - Πρέβεζα», «Αιτωλοακαρνανία» και «Βορειοδυτική Πελοπόννησος

Γ´ Περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η τρίτη περίοδος, από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 έως 2015 και εντεύθεν, άρχισε τυπικά το 2007 με την ψήφιση του Ν. 3587/2007 με τον οποίο το Ελληνικό Δημόσιο ανακάλεσε όλες τις παραχωρήσεις στις ΔΕΠ/ΔΕΠ-ΕΚΥ/ΕΛΠΕ, τους αφαίρεσε την σχετική αρμοδιότητα και τη μετέφερε στο Δημόσιο. Το νομικό πλαίσιο (ν. 2289/95), εκσυγχρονίστηκε με την ψήφιση του ν. 4001/2011 (Κεφάλαιο Β) και θεσπίστηκε ένα σχετικά ελκυστικό επιχειρηματικό περιβάλλον.Στο πλαίσιο αυτό, το Υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας (τότε ΥΠΕΚΑ) προέβη στη διαδικασία Διεθνούς Δημόσιας Πρόσκλησης για συμμετοχή σε σεισμικές ερευνητικές εργασίες απόκτησης δεδομένων μη αποκλειστικής χρήσης εντός της θαλάσσιας ζώνης στη Δυτική και Νότια Ελλάδα[3]. Η έρευνα ολοκληρώθηκε και προκηρύχθηκε διεθνής διαγωνισμός για παραχώρηση είκοσι (20) θαλάσσιων οικοπέδων στη ∆υτική Ελλάδα (Ιόνιο) και νοτίως της Κρήτης[4]. Επίσης το ΥΠΕΚΑ προχώρησε στη άμεση παραχώρηση εκ μέρους του Ελληνικού Δημοσίου των δικαιωμάτων του για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων με τη διαδικασία της «ανοικτής πρόσκλησης» (open door) σε τρεις περιοχές για τις οποίες καταρτίστηκαν τελικά συμβάσεις παραχώρησης: Πατραϊκός κόλπος, Ιωάννινα και Δυτικό Κατάκολο[5].

Επιπλέον, το Υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας (τότε ΥΠΕΚΑ) εντός του 2014 προέβη σε προκήρυξη ∆ιεθνούς ∆ιαγωνισµού  (μετά από αίτηση) για τις χερσαίες περιοχές «Άρτα - Πρέβεζα», «Αιτωλοακαρνανία» και «Βορειοδυτική Πελοπόννησος»[6]. Στο Ν. 4001/2011 (Κεφάλαιο Β) προβλέπεται η σύσταση της «Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρίας Υδρογονανθράκων ΑΕ (ΕΔΕΥ ΑΕ)» η οποία και ιδρύθηκε με το Προεδρικό Διάταγμα 14 (ΦΕΚ Α΄ 21/13.02.2012)[7].

Νομικό Καθεστώς[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στοιχεία Παραγωγής/Εκμετάλλευσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η μοναδική παραγωγή της χώρας (Πρίνος, Βόρειος Πρίνος) για το 2016 σε αργό πετρέλαιο και φυσικό αέριο από την Energean Oil & Gas, στην οποία ανήκει η ΚΑΒΑΛΑ OIL, αυξήθηκε σημαντικά σε σχέση με το 2015 και, συγκεκριμένα, στα 3.490 βαρέλια ημερησίως από τα 1.464 έναν χρόνο πριν, ενώ το κοίτασμα φυσικού αερίου στη Νότια Καβάλα είναι σχεδόν εξαντλημένο και παράγει πλέον μόνο περιοδικά. Η συγκεκριμένη εταιρεία, μοναδική εταιρία εξόρυξης υδρογονανθράκων στην Ελλάδα, έχει προγραμματίσει σημαντικές επενδύσεις γεωτρήσεων με σκοπό την περαιτέρω αύξηση της παραγωγής από το υφιστάμενο κοίτασμα του Πρίνου και του Βόρειου Πρίνου, καθώς και για την ανάπτυξη του Πεδίου Έψιλον. Τα βεβαιωμένα (2P) από ανεξάρτητο εκτιμητή αποθέματα στον Κόλπο της Καβάλας, ανέρχονται στα 37 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου.[8].

Οι άδειες εγκατάστασης και λειτουργίας για την παραγωγή κι εκμετάλλευση υδρογονανθράκων (downstream) εκδίδονται σύμφωνα με το άρθρο 33 του ν.3982/2011, από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας[9].

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ «Τσιτλακίδου Ευανθία, "Νομοθετική και συμβατική ρύθμιση των διαδικασιών εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στην Ελλάδα", Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Διπλωμ. Εργασία, 2017, σ. 3-5» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 20 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2019. 
  2. ↑ «Aναζήτηση, έρευνα και εκμετάλλευση Υδρογονανθράκων στην Ελλάδα (Ι)». 
  3. ↑ «ΔΙΕΘΝΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΣΕΙΣΜΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΠΟΚΤΗΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΜΗ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗΣ ΧΡΗΣΗΣ (NON EXCLUSIVE)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Οκτωβρίου 2015. 
  4. ↑ «Προκήρυξη Διεθνών Διαγωνισμών για την παραχώρηση δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Οκτωβρίου 2015. 
  5. ↑ «ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗΣ (OPEN DOOR)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Οκτωβρίου 2015. 
  6. ↑ «Προκήρυξη Διεθνούς Διαγωνισμού για την παραχώρηση δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε χερσαίες περιοχές». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Οκτωβρίου 2015. 
  7. ↑ «Aναζήτηση, έρευνα και εκμετάλλευση Υδρογονανθράκων στην Ελλάδα (II)». 
  8. ↑ «Υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας: Η εξορυκτική δραστηριότητα στην Ελλάδα, Στατιστικά δεδομένα για τη διετία 2013-2014». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Δεκεμβρίου 2015. 
  9. ↑ «ΑΔΕΙΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Οκτωβρίου 2015. 

 

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Έρευνα_και_εκμετάλλευση_υδρογονανθράκων_στην_Ελλάδα&oldid=9205341"