Σμέντλι Μπάτλερ
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Ο Σμέντλι Μπάτλερ (Smedley Darlington Butler, 30 Ιουλίου 1881 – 21 Ιουνίου 1940) ήταν Αμερικανός υποστράτηγος (ο υψηλότερος επιτρεπόμενος βαθμός εκείνη την εποχή) στο Σώμα των Πεζοναυτών, τιμημένος δύο φορές με το Μετάλλιο της Τιμής. Είναι ο μόνος γνωστός ανώτατος αξιωματικός της χώρας αυτής που παραδεχθηκε δημόσια ότι οι στρατιωτικές επιχειρήσεις στις οποίες πήρε μέρος ήταν προς όφελος των πλουσίων βιομηχάνων και τραπεζιτών του τόπου του, χαρακτήρισε δε τον εαυτό του «γκάνγκστερ του καπιταλισμού». Τον αποκάλεσαν γι αυτό ο Επαναστάτης Στρατηγός. Απεκάλυψε μάλιστα και στρατιωτικό εγχείρημα πραξικοπήματος το 1934 εναντίον του προέδρου Ρούζβελτ, στο οποίο του ζήτησαν να συμμετάσχει αλλά που εκείνος αποκάλυψε τελικά στο Κογκρέσο. Μετά την αποστράτευσή του πήρε μέρος σε πολλές εκδηλώσεις ειρήνης σαν ομιλητής. Τις περιπέτειες και ιδέες του συνέγραψε στο βιβλίο του Ο Πόλεμος είναι τυχοδιωκτισμός (War is a Racket), όπου χαρακτηριστικά αναφέρει:
Ο πόλεμος είναι τυχοδιωκτισμός γιατί έτσι ήταν από πάντα. Κι είναι μάλλον ο αρχαιότερος του είδους, ο ευκολότερος, ο πλέον κερδοφόρος και σίγουρα ο πιο κακοήθης αλλά κι ο μοναδικός με διεθνές αντικείμενο. Είναι ο μόνος τρόπος με τον οποίο τα κέρδη μετριούνται με δολάρια αλλά οι απώλειες με ζωές. Ο τυχοδιωκτισμός του πολέμου μπορεί να θεωρηθεί ωστόσο σαν κάτι όχι άμεσα αντιληπτό απ την πλειοψηφία του κόσμου. Μόνο μια μικρή μερίδα ανθρώπων που είναι στα πράγματα ξέρουν περί τίνος πρόκειται. Γίνεται πάντα για το κέρδος των ολίγων σε βάρος των πολλών. Χάρις στον πόλεμο πολύ μικρές ομάδες ανθρώπων αποκτούν πολύ μεγάλα κέρδη.
Χαρακτηριστικό δείγμα του πνεύματος του συγγραφέα είναι το παρακάτω απολογητικού χαρακτήρα εδάφιο του βιβλίου του:
Έζησα 33 χρόνια στρατιωτικής υπηρεσίας και σε αυτή τη περίοδο έπαιξα κυρίως τον ρόλο του μπράβου των Μεγαλοεπιχειρηματιών, της Γουόλ Στριτ και των Τραπεζιτών. Εν συντομία ήμουν ένας τυχοδιώκτης, ένας γκάνγκστερ του καπιταλισμού. Βοήθησα να καταστεί το Μεξικό και ειδικά το Ταμπίκο ασφαλέστερο για τα αμερικανικά πετρελαϊκά συμφέροντα το 1914. Βοήθησα να γίνουν η Κούβα κι η Αϊτή ένας καλός τόπος εισοδήματος για τα παιδιά της Νάσιοναλ Σίτυ Μπανκ. Βοήθησα στον βιασμό μισής ντουζίνας δημοκρατιών της Κεντρικής Αμερικής προς όφελος της Γουόλ Στριτ. Βοήθησα στην εκκαθάριση της Νικαράγουας για χάρη του Διεθνούς Τραπεζικού Οίκου των Αδελφών Μπράουν μεταξύ 1901-1912. Έκανα φωτεινότερη τη Δομινικανή Δημοκρατία για τα αμερικανικά συμφέροντα στη ζάχαρη το 1916. Βοήθησα να καταντήσει η Ονδούρα υποτελής των αμερικανικών εταιρειών εισαγωγής φρούτων το 1903. Βοήθησα την Στάνταρντ Όιλ το 1927 να κάνει τις μπίζνες της χωρίς αντίσταση στην Κίνα. ....Τώρα δηλαδή που το ξανασκέφτομαι μπορεί να έδωσα και καμιά ιδέα στον Αλ Καπόνε. Κι αυτός δηλαδή το μόνο που κατάφερε ήταν να γίνει τυχοδιώκτης σε τρεις περιοχές (των ΗΠΑ), ενώ εγώ αντίθετα δραστηριοποιήθηκα σε... τρεις ολόκληρες ηπείρους !
Στρατιωτική Καριέρα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννήθηκε στην Πενσυλβάνια από οικογένεια του συντηρητικού δόγματος των Κουακέρων. Ο πατέρας του ήταν δικαστής και επί 31 χρόνια στο Κογκρέσο πρόεδρος της επιτροπής ναυτικών υποθέσεων. Οικειοθελώς σταμάτησε το σχολείο για να καταταγεί στους πεζοναύτες πριν ακόμα γίνει 17 ετών και το 1898 μετέχει στην απόβαση στην Κούβα στο Γκουαντάναμο, ως ανθυπολοχαγός. Το 1900 μετέχει στις μάχες της εξέγερσης των Μπόξερ στην Κίνα, στο Τιεντσίν, όπου διακρίνεται για ανδραγαθία και προάγεται σε λοχαγό υπό τους επαίνους του διοικητή του. Το 1903 μετέχει σε μια επιχείρηση στην Ονδούρα. Παντρεύτηκε το 1905 και μετετέθη στη φρουρά των Φιλιππίνων στην οποία διακρίθηκε αλλά το 1908 πήρε εννεάμηνη αναρρωτική άδεια, εγκατέλειψε το σώμα για να ασχοληθεί με ορυχεία, όμως παρά την επιτυχή του καριέρα εκεί σύντομα ζήτησε να επιστρέψει στους πεζοναύτες.
Μεταξύ 1909-1912 μετέχει σε επιχειρήσεις στη Νικαράγουα και τον Παναμά. Μεταξύ 1914-1917 παρασημοφορείται δύο φορές με την ανώτατη διάκριση του Μεταλλίου Τιμής κι είναι ο πρώτος ποτέ, εκείνη την εποχή, πεζοναύτης που το κατέχει δις. Την πρώτη φορά για τη δράση του στην απόβαση στη Βέρα Κρουζ (22 Απριλίου 1914), στην οποία όμως και το αρνήθηκε λέγοντας ότι δεν έκανε τίποτα για να το αξίζει. Του απάντησαν ότι όφειλε και να το δεχτεί και να το φοράει. Τη δεύτερη επειδή έσωσε το άγημά του που έπεσε σε ενέδρα από 400 αντάρτες στην Αϊτή. Τα επιτεύγματά του εντυπωσίασαν τον, κατόπιν πρόεδρο και τότε Υφυπουργό Ναυτικών Φράνκλιν Ρούζβελτ ο οποίος του απένειμε ειδική εύφημο μνεία.
Στην αρχή του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου αρχικά δεν τον άφησαν να πάει στο ευρωπαϊκό μέτωπο αλλά μετά τις επίμονες προσπάθειές του, του ανέθεσαν απλά τη διοίκηση κέντρου διερχομένων στην Βρέστη. Το βρήκε ένα άχαρο έργο στο οποίο ασχολήθηκε μόνο με το να κάνει λιγότερο ανυπόφορες τις σκληρές συνθήκες των στρατιωτών. Παρόλα αυτά, οι πρωτοβουλίες που πήρε ήταν τόσο αξιοσημείωτες που του απένειμαν ακόμα τρία μετάλλια. Στην επιστροφή του από τον πόλεμο αναλαμβάνει διοικητής στρατοπέδου στη Βιρτζίνια και το 1924 του αναθέτουν με ειδική άδεια την Διεύθυνση Δημοσίας Ασφάλειας της Φιλαδέλφειας κι αυτό γιατί οι προκάτοχοί του βαρύνονταν με κατηγορίες διαφθοράς ενώ ο Μπάτλερ είχε την εμπιστοσύνη του διοικητή της πολιτείας που ήταν γνωστός του πατέρα του. Ακολούθησαν πάμπολλες επιδρομές σε ύποπτα κέντρα αλλά ακόμα και σε εκείνα που σύχναζε η αριστοκρατία. Αργότερα θα δηλώσει ότι : ‘ήταν χειρότερο κι από πόλεμο το να καθαρίσεις τη Φιλαδέλφεια’ και ακολούθησαν δημόσιες κατηγορίες του εναντίον πολλών κοινωνικά υψηλά ιστάμενων προσώπων.
Μεταξύ 1927-1929 του αναθέτουν τη διοίκηση του Εκστρατευτικού Σώματος των ΗΠΑ στην Κίνα με σκοπό την περιφρούρηση των Αμερικανών που ζούσαν εκεί. Το 1929 προβιβάζεται σε Υποστράτηγο σε ηλικία 48 ετών κι είναι ο νεότερος ποτέ των πεζοναυτών στο αξίωμα. Το 1931 δημόσια έβρισε τον Μουσολίνι με αφορμή ένα σχόλιο του τύπου, ακολούθησε διαμαρτυρία των Ιταλών και ο πρόεδρος Χούβερ που ήταν φιλικά προσκείμενος στο φασιστικό καθεστώς λόγω της αντιπάθειάς του στον κομμουνισμό, απαίτησε την παραπομπή σε στρατοδικείο του Μπάτλερ και θα είναι η πρώτη φορά που στρατηγός των ΗΠΑ συλλαμβάνεται – μετά τον εμφύλιο πόλεμο του 1860-65. Η υπόθεση έκλεισε ωστόσο προτού γίνει δίκη με αποδοχή συγνώμης αν και μόνο προς τον Αμερικανό πρόεδρο. Όταν αργότερα κενώθηκε η θέση του αρχηγού των πεζοναυτών στο επιτελείο, την οποία αναμενόταν να αναλάβει ο Μπάτλερ ως αρχαιότερος, αποφασίστηκε να προαχθεί ένας νεώτερός του και αυτός να αποστρατευτεί, το 1931, γιατί ενοχλούσε το γεγονός ότι ο Μπάτλερ είχε κριτικάρει ανοιχτά πολλούς.
Κοινωνική και πολιτική δράση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στην πολιτική του ζωή ασχολήθηκε άμεσα με φιλανθρωπικό έργο και παίρνοντας μέρος σε δεκάδες εκδηλώσεις υπέρ των ανέργων. Επεδίωξε την συμμετοχή του στην πολιτική αλλά απέτυχε στην διεκδίκηση μιας θέσης στην Γερουσία. Το 1932 ηγείται της κίνησης διαμαρτυρίας των βετεράνων απόστρατων που κάνουν μεγάλη πορεία στην Ουάσινγκτον απαιτώντας μη καταβεβλημένες αποδοχές. Την συγκέντρωση τελικά διαλύει βίαια στρατιωτική δύναμη που οδηγεί ο μετέπειτα αρχιστράτηγος Ντάγκλας Μακάρθουρ. Παρόλα αυτά συνέχισε να πολιτικολογεί δημόσια εναντίον της κυβέρνησης Χούβερ την οποίαν εχθρευόταν ισχυρά και ικανοποιήθηκε όταν είδε την πτώση της με την εκλογή των Δημοκρατικών υποστηρίζοντας το New Deal του νέου προέδρου Φράνκλιν Ρούζβελτ. Για τη δράση του αυτή αποκλήθηκε "ο Επαναστάτης Στρατηγός". Το 1933 εκδίδει το αυτοβιογραφικό του βιβλίο.
Το 1934 το όνομά του επανέρχεται και πάλι στην δημοσιότητα με καταγγελία του στο Κογκρέσο για στρατιωτικό πραξικόπημα εναντίον του προέδρου Ρούζβελτ. Η υπόθεση ονομάστηκε "Το πραξικόπημα των Επιχειρηματιών" ( Business Plot). Στο βιβλίο Maverick Marine αναφέρεται ότι επιχειρηματίες που είχαν ιδρύσει την "Λεγεώνα της Ελευθερίας" πίστευαν ότι ο Ρούζβελτ σκόπευε να τους αφαιρέσει οικονομικά προνόμια και να τους επιβαρύνει με τεράστιες φορολογίες για να ανακουφίσει τα εκατομμύρια των ανέργων. Αποφάσισαν λοιπόν να μιμηθούν το κίνημα Μουσολίνι καταργώντας το κοινοβούλιο κι επιβάλλοντας δικτατορική κυβέρνηση με πρόφαση την αντίθεση στον κομμουνισμό που ήθελε να επιβάλλει εννοείται ο Αμερικανός πρόεδρος. Κατ' άλλους όλα αυτά ήταν το αποτέλεσμα της αποτυχίας του μοντέλου της ελεύθερης οικονομίας που είχε οδηγήσει στο κραχ του χρηματιστηρίου το 1929.
Φυσικά, ο Ρούζβελτ ήταν ο ίδιος από οικογένεια τραπεζιτών αλλά η υστερία από τον φόβο του κομμουνισμό στα έτη 1920-30 στον επιχειρηματικό κόσμο των ΗΠΑ είχε φτάσει στο απόγειό της. Ο Μπάτλερ παρέδωσε στην εξεταστική επιτροπή όλα τα στοιχεία που διατηρούσε και τα οποία αποδέχτηκε η επιτροπή χωρίς να τα απορρίψει αν και ο μάρτυρας Τζέραλντ Μακ Γκουάιρ, ο οποίος αναφερόταν στα στοιχεία σαν εκείνος που προσπάθησε να πείσει τον Μπάτλερ να ηγηθεί του κινήματος, αποδείχτηκε σε ορισμένα σημεία αναξιόπιστος. Η επιτροπή αποδέχτηκε στην απόφασή της ότι υπήρξε θέμα πραξικοπήματος το οποίο και είχε συζητηθεί, σχεδιαστεί και που ίσως να είχε εκτελεστεί αν οι συνθήκες ήταν πρόσφορες αλλά στη συνέχεια ουδεμία άλλη ενέργεια ακολούθησε και το θέμα εγκαταλείφθηκε. Η σχετική πηγή αναφέρει ότι ο Ρούζβελτ είχε πεισθεί για την απόπειρα πραξικοπήματος αλλά ξέροντας ότι είχε ανάγκη τους βιομηχάνους για να δώσουν εργασία στα πλήθη προτίμησε να χρησιμοποιεί τα στοιχεία σαν μια δαμόκλειο σπάθη εναντίον τους. Τα συγκεκριμένα στοιχεία που αναφέρονταν εναντίον των εταιρειών που χρηματοδοτούσαν το πραξικόπημα (Μόργκαν, Ντυπόν και Ρέμινγκτον), διεγράφησαν τελικά από την επιτροπή και μέχρι σήμερα το αρχικό κείμενο δεν βρίσκεται στα αρχεία. Πολλές όμως αναφορές έχουν υπάρξει από τον τύπο για το "Το πραξικόπημα των Επιχειρηματιών", η πιο πρόσφατη αναφορά έγινε το 2007 απ το BBC.
Έκτοτε ο Μπάτλερ αποσύρεται απ το προσκήνιο για να πεθάνει το 1940, μάλλον από καρκίνο των εντέρων.
Έργα του
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Smedley D. Butler, Arthur J. Burks: Walter Garvin in Mexico. Dorrance, Philadelphia 1927
- Smedley D. Butler: War is a racket. Round Table Press, New York 1935
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 (Αγγλικά) SNAC. w6h750rn. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) Find A Grave. 6519. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ (Αγγλικά) Internet Movie Database. nm1548374. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 4,0 4,1 6519. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2017.
- ↑ «Identifiants et Référentiels» (Γαλλικά) Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. 131276867. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2020.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 The Hall of Valor Project. 2879.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Hans Schmidt, Maverick Marine, University Press of Kentucky 1987
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- War is a racket (αγγλ.)