Ο Μάγος του Οζ (ταινία)
Ο Μάγος του Οζ | |
---|---|
Σκηνοθεσία | Βίκτορ Φλέμινγκ |
Παραγωγή | Μέλβιν Λιρόι |
Σενάριο | Νόελ Λάνγκλεϊ Φλόρενς Ράιερσον Έντγκαρ Άλαν Γουλφ Λ. Φρανκ Μπάουμ (Μυθιστόρημα) |
Βασισμένο σε | The Wonderful Wizard of Oz |
Πρωταγωνιστές | Τζούντι Γκάρλαντ Φρανκ Μόργκαν Ρέι Μπόλτζερ Τζακ Χέιλι Μπερτ Λαρ Μπίλι Μπερκ Μάργκαρετ Χάμιλτον |
Μουσική | Χέρμπερτ Στόθαρτ Χάρολντ Άρλεν (Μουσική τραγουδιών) Ε.Υ. Χάρμπεργκ (Στίχοι) |
Φωτογραφία | Χάρολντ Ρόσον |
Μοντάζ | Μπλάνς Σούελ |
Ενδυματολόγος | Άντριαν[1] |
Εταιρεία παραγωγής | Metro-Goldwyn-Mayer |
Διανομή | Loews Cineplex Entertainment |
Πρώτη προβολή | 25/8/1939 |
Κυκλοφορία | 1939 |
Διάρκεια | 101 λεπτά |
Προέλευση | Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής |
Γλώσσα | Αγγλικά |
Έπεται | Return to Oz[2] |
Σχετικά πολυμέσα | |
δεδομένα ( ) |
Ο Μάγος του Οζ (αγγλικά: The Wizard of Oz) είναι κινηματογραφική ταινία μιούζικαλ φαντασίας, παραγωγής 1939, σε σκηνοθεσία Βίκτορ Φλέμινγκ και αποτελεί τη γνωστότερη και εμπορικότερη μεταφορά του μυθιστορήματος του Λύμαν Φρανκ Μπάουμ The Wonderful Wizard of Oz που κυκλοφόρησε το 1900.[3] Πρωταγωνιστές της ταινίας είναι η Τζούντι Γκάρλαντ στο ρόλο της Ντόροθι, ο σκύλος Τέρι στο ρόλο του Τότο, ο Ρέι Μπόλτζερ στο ρόλο του Χακ του σκιάχτρου, ο Τζακ Χέιλι στο ρόλο του Χίκορι του τενεκεδένιου άνθρωπου, ο Μπερτολ Λαρ στο ρόλο του Ζέκι του λιονταριού, ο Φρανκ Μόργκαν στο ρόλο του Μάγου του Οζ, η Μπίλι Μπερκ στο ρόλο της καλής μάγισσας του Βορρά και η Μάργκαρετ Χάμιλτον στο ρόλο της κακιάς μάγισσας της Δύσης. Η ταινία φημίζεται για την πρωτοποριακή για την εποχή που γυρίστηκε σκηνοθεσία της, για τα ειδικά της εφέ, για τη χρήση του τεχνικόλορ, για την ιδιαίτερη πλοκή της, για τη μουσική επένδυση και τα τραγούδια της και για τους ιδιαίτερους χαρακτήρες της. Με την πάροδο των χρόνων έλαβε θρυλική υπόσταση και πλέον αποτελεί ένα από το γνωστότερα αμερικανικά φιλμ και μέρος της αμερικανικής ποπ κουλτούρας.
Η πρεμιέρα της τον Αύγουστο του 1939 συνοδεύτηκε από διθυραμβικές κριτικές, αλλά δεν είχε ιδιαίτερη επιτυχία στο box office, καταφέρνοντας εισπράξεις μόλις 3 εκατομμυρίων δολαρίων, έχοντας προϋπολογισμό 2.777.000 δολαρίων.[4] Επρόκειτο για την ακριβότερη παραγωγή της Metro-Goldwyn-Mayer μέχρι εκείνη την περίοδο, αλλά δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στις προσδοκίες της εταιρείας. Τα χρόνια που ακολούθησαν, ωστόσο, οι επαναπροβολές απέφεραν περισσότερα κέρδη.[5] Προτάθηκε για 6 βραβεία Όσκαρ, μεταξύ των οποίων και για Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας, χάνοντάς το από το Όσα παίρνει ο άνεμος (Gone With the Wind), και κατάφερε να κερδίσει δυο (Καλύτερου Πρωτότυπου Τραγουδιού για το Over the Rainbow και Καλύτερης Μουσικής Επένδυσης).
Το 1989 επιλέχθηκε να φυλαχθεί για διατήρηση στο Εθνικό Αρχείο Κινηματογράφου των ΗΠΑ από την Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου, με αιτιολόγηση πως είναι πολιτιστικά, ιστορικά και αισθητικά σημαντική και ήταν μια από τις πρώτες ταινίες που τιμήθηκαν με αυτόν τον τρόπο,[6] ενώ το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου κατέταξε το Over the Rainbow πρώτο στη λίστα με τα καλύτερα κινηματογραφικά τραγούδια όλων των εποχών.
Υπόθεση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Ντόροθι Γκέιλ (Τζούντι Γκάρλαντ), είναι μια ορφανή έφηβη που μένει σε μια επαρχία στο Κάνσας με τους θείους Χένρι (Τσάρλεϊ Γκρέιπγουιν) και Εμ (Κλάρα Μπλάντικ) της, και το σκύλο της Τότο, σε μια φάρμα. Μια μέρα, μια κακιά γειτόνισσα, η κυρία Γκαλτς (Μάργκαρετ Χάμιλτον), χτυπάει στην πλάτη με μια σκούπα τον Τότο και εκείνος τη δαγκώνει. Έπειτα η κυρία Γκαλτς επιστρέφει με ένταλμα από το σερίφη για ευθανασία του σκύλου. Η κακιά γειτόνισσα βάζει τον Τότο σε ένα καλάθι στο πίσω μέρος του ποδηλάτου της και ξεκινούν για το σερίφη, αλλά ο σκύλος καταφέρνει να ξεφύγει και επιστρέφει στη Ντόροθι. Η νεαρή κοπέλα φοβισμένη ότι η κυρία Γκαλτς μπορεί να επιστρέψει και να πάρει μαζί της το σκύλο αποφασίζει να το σκάσει από το σπίτι. Στο δρόμο της συναντάει ένα μέντιουμ, τον Καθηγητή Μάρβελ (Φρανκ Μόργκαν), ο οποίος μαντεύει ότι το έχει σκάσει από το σπίτι της και προσπαθεί να την πείσει να επιστρέψει λέγοντάς της ότι η θεία της Εμ έχει αρρωστήσει από την ανησυχία της για εκείνη.
Η Ντόροθι προσπαθεί να επιστρέψει στο σπίτι της, όταν παρασέρνεται από έναν σίφωνα, ο οποίος τη μεταφέρει μαζί με τον Τότο σε έναν ονειρεμένο, φανταστικό και πολύχρωμο κόσμο, τη Χώρα του Οζ. Όσο βρίσκεται στη δίνη του στροβίλου, η Ντόροθι έρχεται αντιμέτωπη με την εικόνα της κυρίας Γκαλτς, η οποία μεταμορφώνεται σε κακιά μάγισσα της Δύσης. Όταν προσγειώνεται στη χώρα του Οζ η Ντόροθι συναντάει την Γλίντα (Μπίλι Μπερκ), την καλή μάγισσα του Βορρά. Η Γκλίντα και τα μάτσκιν, τα ξωτικά του Οζ, αντιμετωπίζουν την Ντόροθι ως ηρωίδα λέγοντάς της ότι σκότωσε την κακιά μάγισσα της Ανατολής. Τότε εμφανίζεται η αδελφή της η κακιά μάγισσα της Δύσης και ορκίζεται ότι πρόκειται να την εκδικηθεί. Η Γκλίντα βοηθάει την Ντόροθι δίνοντάς της ένα ζευγάρι κόκκινα παπούτσια με μαγικές ιδιότητες, εφόσον σε περίπτωση που χρειαστεί τη βοήθειά της το μόνο που χρειάζεται να κάνει είναι να τα χτυπήσει το ένα πάνω στο άλλο και τη συμβουλεύει να ακολουθήσει τον δρόμο με τα κίτρινα τούβλα, ο οποίος θα την οδηγήσει στη Σμαραγδένια Πόλη που είναι η πρωτεύουσα της Χώρας του Οζ και όπου βρίσκεται ο παντοδύναμος Μάγος του Οζ που μπορεί να τη βοηθήσει να επιστρέψει στο Κάνσας.
Έτσι η Ντόροθι κατευθύνεται προς τη Σμαραγδένια Πόλη και στο δρόμο της συναντάει τρεις συμμάχους, τον Χακ (Ρέι Μπόλτζερ) ένα σκιάχτρο που θα ήθελε να έχει μυαλό, τον Χίκορι (Τζακ Χέιλι) τον τενεκεδένιο άνθρωπο που θα ήθελε να έχει καρδιά και τον Ζέκι (Μπερτ Λαρ) το δειλό λιοντάρι που θα ήθελε να έχει κουράγιο. Οι τέσσερις ήρωες ξεκινούν για τη Σμαραγδένια Πολιτεία, έχοντας την ελπίδα ότι ο Μάγος του Οζ θα τους βοηθήσει να κάνουν τα όνειρά τους πραγματικότητα.
Ηθοποιοί και Χαρακτήρες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Τζούντι Γκάρλαντ ως η Ντόροθι Γκέιλ
- Φρανκ Μόργκαν - ως ο Καθηγητή Μάρβελ / ο Μάγος του Οζ / ο Πορτιέρης / ο Φύλακας
- Ρέι Μπόλγκερ - ως ο Χανκ, το Σκιάχτρο
- Τζακ Χεΐλι - ως ο Χίκορι, ο Τενεκεδένιος Άνθρωπος
- Μπερτ Λαρ - ως ο Ζέκι, το Δειλό Λιοντάρι
- Μπίλι Μπερκ - ως η Γλίντα, η Καλή Μάγισσα του Βορρά
- Μάργκαρετ Χάμιλτον - ως η κυρία Αλμίρα Γκαλτς / Η Κακιά Μάγισσα της Ανατολής
- Κλάρα Μπλάντικ - ως η Θεία Εμ
- Τσάρλεϊ Γκρέιπγουιν - ως ο Θείος Χένρι
- Πατ Γουόλς - ως ο Νίκκο (ο Βασιλιάς των Γουίνγκτ Μαϊμού)
- Τέρι - ως ο Τότο
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ tt0032138. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2016.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 28 Ιουλίου 2024.
- ↑ Fricke, John (1989). The Wizard of Oz: The Official 50th Anniversary Pictorial History. New York: Warner Books. ISBN 0-446-51446-2.
- ↑ The Eddie Mannix Ledger, Los Angeles: Margaret Herrick Library, Center for Motion Picture Study.
- ↑ TCM Notes on The Wizard of Oz. Retrieved on January 8, 2011.
- ↑ Library Of Congress (15 Δεκεμβρίου 2010). «To See The Wizard Oz on Stage and Film». Library Of Congress. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2011.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Bernier, Michelle (2010) Did these stories really happen?. Createspace (ISBN 1-4505-8536-1)
- Cox, Stephen (1996) The Munchkins of Oz. Cumberland House (ISBN 1-58182-269-3 και 978-1-58182-269-4)
- Green, Stanley (1999) Hollywood Musicals Year by Year (2nd ed.) Hal Leonard Corporation (ISBN 0-634-00765-3) pages 88–89.
- Raabe, Meinhardt and Kinske, Daniel (2005) Memories of a Munchkin: An Illustrated Walk Down the Yellow Brick Road. Back Stage Books (ISBN 0-8230-9193-7)\
- Scarfone, Jay and Stillman, William (2004) The Wizardry of Oz: The Artistry And Magic of the 1939 MGM Classic – Revised and Expanded. Applause Books (ISBN 0-517-20333-2 και 978-0-517-20333-0)
- Thomas, Rhys (1989) The Ruby Slippers of Oz. Tale Weaver (ISBN 0-942139-09-7 και 978-0-942139-09-9)
Περαιτέρω ανάγνωση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Burger, Alissa (29 Νοεμβρίου 2022). «The Wizard of Oz». Cinema and Media Studies (στα Αγγλικά). Oxford University Press. doi:10.1093/OBO/9780199791286-0360. ISBN 978-0-19-979128-6.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Επίσημος ιστότοπος
- The Wizard of Oz στον κατάλογο του Αμερικανικού Ινστιτούτου Κινηματογράφου
- The Wizard of Oz στην IMDb
- Ο Μάγος του Οζ στο AllMovie
- The Wizard of Oz στο Box Office Mojo
- The Wizard of Oz στο Rotten Tomatoes
- The Wizard of Oz essay by Peter Keough at National Film Registry
- The Wizard of Oz essay by Daniel Eagan in America's Film Legacy: The Authoritative Guide to the Landmark Movies in the National Film Registry, A&C Black, 2010 (ISBN 0826429777), pp. 292–293 America's Film Legacy: The Authoritative Guide to the Landmark Movies in the National Film Registry
- The Wizard of Oz on Lux Radio Theater: December 25, 1950.
- Character drawings for The Wizard of Oz, Margaret Herrick Library, Academy of Motion Picture Arts and Sciences.
- The Judy Garland Museum
- Αμερικανικές ταινίες
- Ταινίες του 1939
- Ταινίες παραγωγής Metro-Goldwyn-Mayer
- Αμερικανικές κωμικές ταινίες
- Αγγλόφωνες ταινίες
- Αμερικανικές δραματικές ταινίες
- Αμερικανικές δραματικές κωμικές ταινίες
- Ταινίες βασισμένες σε παιδικά βιβλία
- Ταινίες που κέρδισαν Όσκαρ Καλύτερης Πρωτότυπης Μουσικής
- Αμερικανικές μουσικές ταινίες
- Αμερικανικές περιπετειώδεις ταινίες φαντασίας
- Αμερικανικές ασπρόμαυρες ταινίες
- High fantasy ταινίες
- Ταινίες IMAX