Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ιερά Μητρόπολις Τριμυθούντος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Επισκοπή Τριμυθούντος)
Ιερά Μητρόπολις Τριμυθούντος
Γενικές πληροφορίες
Ίδρυση4ος αιώνας
XώραΚύπρος
ΈδραΙδάλιον
ΥπαγωγήΕκκλησία της Κύπρου
Ιεραρχία
ΜητροπολίτηςΒαρνάβας (Σταυροβουνιώτης)
Ιστοσελίδα
imtrimythountos.org.cy

Η Ιερά Μητρόπολις Τριμυθούντος είναι μια από τις Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Κύπρου. Είναι ιδιαιτέρως γνωστή από τον Άγιο Σπυρίδωνα, επίσκοπο Τριμυθούντος τον Θαυματουργό. Έδρα της είναι η ομώνυμη κωμόπολη με το όνομα Τριμυθούς, γνωστή ως Τρεμετουσιά, η οποία από το 1974 βρίσκεται στα κατεχόμενα από τους Τούρκους εδάφη (Erdemli/Tremeşe). Σημερινός Μητροπολίτης είναι, από τις 21 Ιουλίου 2007, ο κ. Βαρνάβας (Σταυροβουνιώτης).

Ιστορικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Επισκοπή Τριμυθούντος υπήρχε από αρχαιοτάτων χρόνων, και φαίνεται πως ήταν από τις πρώτες Επισκοπές στην Κύπρο.

Άγιος Σπυρίδων, Επίσκοπος Τριμυθούντος

Γνωρίζουμε ότι η επισκοπή υπήρχε από το 325 μ.Χ., διότι ο τότε Επίσκοπος Άγιος Σπυρίδων συμμετείχε στην Α' Οικουμενική Σύνοδο στη Νίκαια, εκπροσωπώντας την Επισκοπή του, όπου και θαυματούργησε. Ο Σπυρίδων είναι ένας από τους μεγαλύτερους θαυματουργούς αγίους της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Οι ορθόδοξες εικόνες του τον παρουσιάζουν με δύο κυρίως χαρακτηριστικά: το πρώτο είναι ο σκούφος που φορεί στο κεφάλι του, ο οποίος δείχνει την εν κόσμω ιδιότητά του, αυτή του βοσκού. Το δεύτερο χαρακτηριστικό είναι ότι κρατά ένα κεραμίδι από το οποίο βγαίνει φωτιά προς τα πάνω και νερό προς τα κάτω, θυμίζοντας το μεγάλο θαύμα που έκανε στην Α' Οικουμενική Σύνοδο με το κεραμίδι, δείχνοντας την Τριαδικότητα του Ενός Θεού.

Στην κατεχόμενη σήμερα Τριμυθούντα (Τρεμετουσιά, Tremeşe/Erdemli) στην Κύπρο, υπάρχει ομώνυμος Ναός και Ιερά Μονή. Εκεί βρισκόταν το άφθαρτο λείψανό του, το οποίο βρίσκεται στην Κέρκυρα και θαυματουργεί μέχρι σήμερα. Αξιοσημείωτο είναι ότι στο λείψανό του υπάρχει και ο σκούφος του Αγίου, ο οποίος καταμαρτυρεί ότι όντως, ενώ ήταν Επίσκοπος, συνήθιζε να φορεί ταπεινά ενδύματα.

Φραγκοκρατία ως τον 20ό αιώνα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Επισκοπή φαίνεται πως είχε πάψει να υπάρχει μάλλον την εποχή της Φραγκοκρατίας (1192 - 1571) στην Κύπρο, επειδή τότε (1222) οι Λατίνοι μείωσαν τις ήδη υπάρχουσες 14 Ορθόδοξες Επισκοπές σε μόνο 4, στην προσπάθειά τους να εξαλείψουν την Ορθοδοξία από το νησί.

Από τότε, ίσως κατά καιρούς η Επισκοπή να είχε τιτουλάριους Επισκόπους Τριμυθούντος, βοηθούς του Αρχιεπισκόπου ή με άλλα εκκλησιαστικά ή ποιμαντικά καθήκοντα. Στην πρόσφατη ιστορία της Κύπρου (μέχρι το 2007), φαίνεται να υπάρχει Χωρεπίσκοπος Τριμυθούντος, ο οποίος είναι βοηθός του Αρχιεπισκόπου Κύπρου. Οι δύο πιο πρόσφατοι είναι οι Χωρεπίσκοποι Γεώργιος (1959-1967, οπότε και ενθρονίσθηκε Μητροπολίτης Νικαίας της Εκκλησίας της Ελλάδος) και Βασίλειος (1996-2007, οπότε και ενθρονίσθηκε Μητροπολίτης Κωνσταντίας της Εκκλησίας της Κύπρου).

Η πάλαι ποτέ διαλαμψάσα Επισκοπή Τριμυθούντος ανασυστάθηκε με απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Κύπρου την 12η Φεβρουαρίου του 2007, μαζί με άλλες Επισκοπές, όπως Κωνσταντίας, Ταμασσέων, Καρπασίας κλπ. Ο σημερινός της Επίσκοπος -ο πρώτος από την ανασύσταση- είναι ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Τριμυθούντος και Πρόεδρος Λευκάρων κ. Βαρνάβας, ο οποίος εξελέγη ψήφω κλήρου και λαού την 20ή Ιουλίου 2007 και την 21η χειροτονήθηκε Επίσκοπος και ενθρονίστηκε στο Ιδάλιον.

Επισκοπικός κατάλογος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Όνομα Έτη Σημειώσεις
Αρκάδιος[1]
Νέστορας[1]
Σπυρίδων ~ 325 έλαβε μέρος στην Α' Οικουμενική Σύνοδο, άγιος
Θεόπομπος[2] ~ 381 έλαβε μέρος στην Β΄ Οικουμενική Σύνοδο, άγιος
Θεόδωρος Α΄[2] ~ 614
Θεόδωρος Β΄[2] ~ 680/81 έλαβε μέρος στην ΣΤ΄ Οικουμενική Σύνοδο
Γεώργιος Α΄[2] ~ 787 έλαβε μέρος στην Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδο
Γεώργιος Β΄ (Παυλίδης) 21 Μαΐου 1961 – 23 Ιουνίου 1967 κατόπιν Νικαίας
Βασίλειος (Καραγιάννης) 28 Απριλίου 1996 – 11 Μαΐου 2007 κατόπιν Κωνσταντίας και Αμμοχώστου
Βαρνάβας (Σταυροβουνιώτης) 21 Ιουλίου 2007 – σήμερα

Η Μητρόπολη σήμερα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σήμερα, η Ιερά Μητρόπολις Τριμυθούντος έχει προσωρινώς την έδρα της στην κωμόπολη του Ιδαλίου (σήμερα γνωστό ως Δάλι), όπου βρίσκεται και ο Καθεδρικός Ναός της Παναγίας της Ευαγγελίστριας, μέχρι την απελευθέρωση της κανονικής της έδρας, της Τριμυθούντας. Κατά την ανασύσταση, η Επισκοπική της Περιφέρεια συγκροτήθηκε από ενορίες και Ιερές Μονές οι οποίες ανήκαν προηγουμένως στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου και την Επισκοπή Κιτίου. Ο Επίσκοπος της Μητρόπολης φέρει τον τίτλο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Τριμυθούντος και Πρόεδρος Λευκάρων.

Η Μητρόπολη δραστηριοποιείται σε διάφορους τομείς της θρησκευτικής ζωής του τόπου κυρίως μέσα στα όρια της εκκλησιαστικής περιφέρειάς της. Το κύριο της έργο επικεντρώνεται στους τομείς της εξομολόγησης, κατηχητικής κίνησης, οργάνωσης διαφόρων ομιλιών, κατασκηνωτικών περιόδων για μαθητές σχολείου, χορωδία βυζαντινής μουσικής κ.λπ. Προς το παρόν, οι κατασκηνώσεις γίνονται στον Σαϊττά στους χώρους της Ιεράς Μητροπόλεως Κιτίου μέχρις ότου τα έργα κατασκευής ιδιόκτητων κατασκηνωτικών χώρων αποπερατωθούν. Επίσης, η χορωδία βυζαντινής μουσικής η οποία διευθύνεται από προσοντούχο μουσικοδιδάσκαλο δραστηριοποιείται με διάφορες εκδηλώσεις καθώς επίσης και με μαθήματα βυζαντινής μουσικής.

Στη Μητρόπολη σήμερα υπάγονται οι ακόλουθες ενορίες (κοινότητες και Δήμοι): Πάνω Λευκάρων, Κάτω Λευκάρων, Αθηένου, Ψευδά, Μοσφιλωτής, Αναφωτίας, Αλαμινού, Ψεματισμένου, Μαρωνίου, Ζυγίου, Κόρνου, Καλαβασού, Λάγιας, Τόχνης, Χοιροκοιτίας, Κοφίνου, Βάβλας, Κάτω Δρυ, Οράς, Αλεθρικού, Κιβισιλίου, Ολυμπίων, Ποταμιάς, Νήσου, Πέρα Χωριού, Πυργών, Αλάμπρας, Σιας, Δελίκηπου, Μαρίου, Μεννόγιας, Άρσους Λάρνακος, Πυρόιου, Τρεμετουσιάς, όπως και οι ενορίες της Παναγίας Ευαγγελίστριας και Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στο Δάλι και Αγίου Θεόδωρου στη Σκαρίνου.

Εκτός από τις ανωτέρω ενορίες-κοινότητες, υπάγονται και τρεις Ιερές Μονές. Πρόκειται περί της Ιεράς Μονής Αγίου Σπυρίδωνος, η οποία ευρίσκεται στο χωριό Τριμιθούς (Τρεμετουσιά) υπό τουρκική κατοχή και πανηγυρίζει την 12η του μηνός Δεκεμβρίου. Υπάρχουν άλλες δύο γυναικείες Μονές και πρόκειται για την Ιερά Μονή Αγίας Θέκλης κοντά στο χωριό Μοσφιλωτή που εορτάζει την 24η του μηνός Σεπτεμβρίου και για την Ιερά Μονή Αγίου Μηνά κοντά στο χωριό Βάβλα που εορτάζει την 11η του μηνός Νοεμβρίου.

Εκτός από τις ανωτέρω αναφερθείσες κύριες Μονές, υπάρχει και αριθμός άλλων Ιερών Μονών οι οποίες, αν και λειτούργησαν στο παρελθόν ως μοναστικά ιδρύματα, εντούτοις σήμερα λειτουργούν ως απλοί Ναοί. Ο πλήρης κατάλογος των Ιερών Μονών της Μητρόπολης περιλαμβάνει τα παρακάτω μοναστήρια:

  • Ιερά Μονή Αγίου Σπυρίδωνος - Τρεμετουσιά
  • Ιερά Μονή Αγίας Θέκλης - Μοσφιλωτή
  • Ιερά Μονή Αγίου Μηνά - Βάβλα
  • Ιερά Μονή Αγίων Αποστόλων - Πέρα Χωριό
  • Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου - Βασιλοπόταμος
  • Ιερά Μονή Τιμίου Σταυρού - Πάνω Λεύκαρα
  • Ιερά Μονή Αρχαγγέλου Μιχαήλ - Κάτω Λεύκαρα
  • Εκκλησία της Παναγίας - Κοφίνου
  1. 1,0 1,1 «Μνήμη των Αγίων Αρκαδίου και Νέστορος, Επισκόπων Τριμυθούντος (7 Μαρτίου)». Εκκλησία της Κύπρου. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2022. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Διοικητική Συγκρότησις της Εκκλησίας Κύπρου και των λοιπών Ορθοδόξων Εκκλησιών, Έτος 2021, σελ 41, Επίσκοποι Τριμυθούντος

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]