Γιοχάνες Ίττεν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια


Γιοχάνες Ίττεν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Johannes Itten (Γερμανικά)
Γέννηση11  Νοεμβρίου 1888[1][2][3]
Βάχσελντορν[4]
Θάνατος25  Μαρτίου 1967[1][5][6]
Ζυρίχη
Τόπος ταφήςCemetery Hönggerberg[7]
Χώρα πολιτογράφησηςΕλβετία[8]
ΘρησκείαMazdaznan[9]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓερμανικά[10]
Standard High German
ΣπουδέςState Academy of Fine Arts Stuttgart
École Supérieure des Beaux-Arts, Genève (1909–1910)[9]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταζωγράφος[11]
συγγραφέας
αρχιτέκτονας
σκιτσογράφος[12][13]
φωτογράφος[14]
ΕργοδότηςΘύσανοι
Μπάουχαους
Οικογένεια
ΣύζυγοςHildegard Anbelang (1919–1938)[9]
Anneliese Itten (από 1939)[9]
ΤέκναMarion Lichardus-Itten
Klaus Itten
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςSikkens Prize (1965)[15]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Κύκλος χρωμάτων, 1961

Ο Γιοχάνες Ίττεν (Johannes Itten, 11 Νοεμβρίου 1888 - 25 Μαρτίου 1967) ήταν Ελβετός ζωγράφος, σχεδιαστής, συγγραφέας, δάσκαλος και θεωρητικός της τέχνης που συνδέθηκε με τη σχολή Μπαουχάους.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στο Südern-Linden της Ελβετίας. Την περίοδο 1904-6 εκπαιδεύτηκε ως δάσκαλος της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στη Βέρνη, ερχόμενος σε επαφή με τις καινοτόμες ιδέες του παιδαγωγού Φρίντριχ Βίλχελμ Φρέμπελ, αλλά και την ψυχανάλυση. Το 1909 αποφάσισε να αφιερωθεί στη ζωγραφική και γράφτηκε στη Σχολή Καλών Τεχνών της Γενεύης, ωστόσο απογοητευμένος από την εμπειρία του με τους δασκάλους του, επέστρεψε για ένα διάστημα στη Βέρνη. Επιστρέφοντας στη Γενεύη, παρακολούθησε τα μαθήματα του Ελβετού ζωγράφου Eugène Gilliard (1861–1921), ενώ το 1913 μετέβη στη Στουτγκάρδη για σπουδές στην ακαδημία του Adolf Hölzel, πρωτοπόρου στο είδος της αφηρημένης τέχνης.

Τα πρώτα έργα και η καταξίωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ήρθε σε επαφή με τις περιοδικές εκδόσεις του κινήματος του Γαλάζιου Καβαλάρη (Der Blaue Reiter) και από το 1915 χρονολογούνται μερικοί από τους πρώτους σημαντικούς πίνακες που φιλοτέχνησε, όπως ο Καλός Σαμαρείτης, καθώς και οι πρώτες αφηρημένες συνθέσεις του. Υπήρξε ιδρυτής μίας ιδιωτικής σχολής καλών τεχνών, χρησιμοποιώντας μη συμβατικές μεθόδους διδασκαλίας με στόχο τη μάθηση μέσα από τη δημιουργία και το παιχνίδι. Τον Οκτώβριο του 1919 διορίστηκε ως δάσκαλος στη σχολή Μπαουχάους της Βαϊμάρης, αναλαμβάνοντας τα εργαστήρια της ξυλουργικής, της τοιχογραφίας και της επεξεργασίας του μετάλλου. Υπήρξε μία από τις πιο επιδραστικές προσωπικότητες της σχολής και εκείνος που διαμόρφωσε και δίδασκε τον πρώτο κύκλο σπουδών της (Vorkurs), ένα προπαρασκευαστικό στάδιο διάρκειας έξι μηνών. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1910 συνδέθηκε στενά με το συγκριτικό θρησκευτικό κίνημα Mazdaznan, βασισμένο σε ιδέες του Χριστιανισμού και του Ζωροαστρισμού. Ο Ίττεν ενσωμάτωσε στοιχεία του κινήματος αυτού στη διδασκαλία του, καθιερώνοντας για παράδειγμα ειδικό διαιτολόγιο ή ασκήσεις διαλογισμού, ενώ αρκετοί μαθητές ακολούθησαν το παράδειγμά του, γεγονός που οδήγησε τελικά στη δημιουργία μίας διακριτής ομάδας μαθητών, οπαδών του Mazdaznan, επιφέροντας πόλωση στις τάξεις της σχολής.

Η αποχώρηση από το Μπαουχάους[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1923 αποχώρησε από τη σχολή Μπαουχάους και μετέβη στην κοινότητα Mazdaznan του Herrliberg, όπου λειτούργησε εργαστήριο υφαντουργίας. Τρία χρόνια αργότερα ίδρυσε νέα σχολή ζωγραφικής, γραφικών τεχνών, φωτογραφίας και αρχιτεκτονικής στο Βερολίνο, ενώ από το 1932 μέχρι το 1938 ανέλαβε τη διεύθυνση της Flächenkunstschule του Κρέφελντ, στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία. Έργα του παρουσιάστηκαν στην έκθεση «Εκφυλισμένης τέχνης» των Εθνικοσοσιαλιστών που διοργανώθηκε το 1937 στο Μόναχο. Ο Ίττεν μετανάστευσε για ένα μικρό χρονικό διάστημα στην Ολλανδία και κατόπιν επέστρεψε στην Ελβετία όπου ανέλαβε τη διεύθυνση του Μουσείου Βιομηχανικού Σχεδιασμού (Museum für Gestaltung) της Ζυρίχης, μέχρι το 1954.

Γραπτά έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Kunst der Farbe (Ravensburg, 1961)
  • Gestaltungs- und Formenlehre. Mein Vorkurs am Bauhaus und später (Ravensburg, 1963)

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb119083238. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 «Johannes Itten» (Ολλανδικά) 41201.
  3. 3,0 3,1 «Johannes Itten». (Αγγλικά) Benezit Dictionary of Artists. Oxford University Press. 2006. B00092669. ISBN-13 978-0-19-977378-7.
  4. Ανακτήθηκε στις 27  Ιανουαρίου 2024.
  5. «Johannes Itten». (Ολλανδικά) RKDartists. 41201.
  6. «Johannes Itten». SIKART. 4023401.
  7. 7,0 7,1 Norbert Loacker, Christoph Hänsli: (Γερμανικά) Where Zurich Comes to Rest - The Cemeteries of the City of Zurich. Orell Füssli. Ζυρίχη. 1998. σελ. 288. ISBN-10 3-280-02809-4.
  8. (Αγγλικά) Museum of Modern Art online collection. 2843. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 hls-dhs-dss.ch/de/articles/022036/2017-10-03/. Ανακτήθηκε στις 17  Νοεμβρίου 2023.
  10. CONOR.SI. 44374115.
  11. The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/59181. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  12. 33967. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  13. «Gesamtkomposition des Velum». Ανακτήθηκε στις 7  Σεπτεμβρίου 2021.
  14. Société des auteurs dans les arts graphiques et plastiques: «Liste des auteurs au 07/01/2019». ADAGP/CISAC membership list at 07/01/2019. Société des auteurs dans les arts graphiques et plastiques. 2019. Ανακτήθηκε στις 20  Σεπτεμβρίου 2020.
  15. www.sikkensprize.org/winnaar/johannes-itten/. Ανακτήθηκε στις 18  Απριλίου 2017.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]