HE0450-2958

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: Sky map 04h 52m 30.0s, −29° 53′ 35″

HE0450-2958
Αστερισμός: Γλυφείον
Συντεταγμένες (εποχή 2000.0): α = 04h 52m 30s,
δ = -29° 53′ 35″
Φαινόμενο μέγεθος: 16,0
Απόσταση από τη Γη: 1 δισεκατομ. παρσέκ
Ο κβάζαρ HE0450-2958 απεικονισμένος από το Διαστημικό τηλεσκόπιο Χαμπλ, ως ο αστέρας κοντά στο κέντρο. Δεν διακρίνονται ίχνη γαλαξία που να τον περιβάλλει, καθώς ο διαταραγμένος γαλαξίας στο άνω μέρος είναι άσχετος με τον κβάζαρ, ενώ η φωτεινή περιοχή κοντά στον κβάζαρ είναι όγκος αερίου που φαίνεται ότι ιονίζεται από την ακτινοβολία του. Το σημειακό φως στο κάτω μέρος είναι συνηθισμένος αστέρας του Γαλαξία μας.

Με το όνομα HE0450-2958 ή QSO B0450-299 είναι γνωστός ένας ασυνήθιστος κβάζαρ, γνωστός και ως «ο Γυμνός κβάζαρ» ή ο «άστεγος κβάζαρ», επειδή δεν έχει ανιχνευθεί μέχρι σήμερα κάποιος γαλαξίας του οποίου να αποτελεί το κέντρο. Βρίσκεται στον νότιο αστερισμό Γλυφείον, σε απόσταση από τη Γη μεγαλύτερη των 3 περίπου δισεκατομμυρίων ετών φωτός.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μία ομάδα αστρονόμων υπό τον Πιερ Ματζαίν (Pierre Magain) του Πανεπιστημίου της Λιέγης (Βέλγιο) ανακοίνωσε τον Σεπτέμβριο του 2005 στο περιοδικό Nature[1] ότι είχαν ανακαλύψει έναν σχετικώς φωτεινό κβάζαρ χωρίς περιβάλλοντα γαλαξία γύρω του, παρά το ότι κοντά του στον ουρανό εμφανίζεται ένας διαταραγμένος γαλαξίας με υψηλό ρυθμό αστρογένεσης. Η ομάδα υπέθεσε ότι:

«Μπορεί να προταθεί ότι ο γαλαξίας-φορέας του κβάζαρ έχει εξαφανισθεί ως αποτέλεσμα μιας συγκρούσεως [που δημιούργησε τον διαταραγμένο γαλαξία], αλλά είναι δύσκολο να φαντασθεί κάποιος πώς θα μπορούσε να επιτευχθεί η πλήρης διάλυση ενός γαλαξία.»

Προκείμενου να μην είναι παρατηρήσιμος, ο γαλαξίας-φορέας (host galagy) του κβάζαρ, οι αστρονόμοι της ομάδας εκτίμησαν ότι θα πρέπει να είναι περίπου 5 μεγέθη ή 100 φορές αμυδρότερος από ό,τι θα αναμενόταν για τον συγκεκριμένο κβάζαρ, ή να έχει ακτίνα μικρότερη των 300 ετών φωτός (συνήθως οι κβάζαρ αποτελούν τα κέντρα γαλαξιών με διαστάσεις από 5.000 ως 50.000 έτη φωτός).

Αμέσως μετά, τον Νοέμβριο του 2005, τρείς εργασίες δημοσιεύθηκαν που προσέφεραν πιθανές ερμηνείες, οι δύο από ερευνητικές ομάδες στο Χάρβαρντ[2] και στο Κέιμπριτζ [3], που πρότειναν ότι το κβάζαρ είχε εκτοξευθεί από το κέντρο του γειτονικού, διαταραγμένου γαλαξία είτε εξαιτίας βαρυτικής ακτινοβολίας, είτε εξαιτίας αλληλεπιδράσεως με δύο άλλες μαύρες τρύπες (υπενθυμίζεται ότι τα κβάζαρ είναι υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες με δίσκο προσαυξήσεως από υλικό που απορροφούν). Η ταχύτητα εκτοξεύσεως θα πρέπει να ήταν περί τα χίλια χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο προκειμένου να έχει φθάσει ο κβάζαρ σε τέτοια απόσταση από τον αρχικό γαλαξία-φορέα του.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]