Χρήστης:Jimjuv/πρόχειρο
 |
Αυτή η σελίδα είναι το κύριο «πρόχειρο χρήστη» του Jimjuv. Ένα «πρόχειρο χρήστη» είναι υποσελίδα της προσωπικής σελίδας του χρήστη στη Βικιπαίδεια. Εξυπηρετεί ως χώρος πειραματισμών και ανάπτυξης σελίδων και δεν είναι εγκυκλοπαιδικό λήμμα. Επεξεργαστείτε ή δημιουργήστε το δικό σας πρόχειρο εδώ ή κάνετε δοκιμές στο κοινόχρηστο Πρόχειρο Βικιπαίδειας. |
Πρόχειρο λήμμα: Χρήστης:2gymkais1/πρόχειρο/Ελληνική Επανάσταση του 1821 στην Κρήτη
http://www.agiasofia.com/epanastasis/epanastasis12.html http://www.patris.gr/articles/219755?PHPSESSID=#.VMDwIUesX0w http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-C102/79/648,2413/ http://www.e-sfakia.gr/2010-06-04-22-50-03/89-118-1821-1830 http://www.istorikathemata.com/2014/05/The-battle-of-Crete-1821-1824.html http://veneratopalianis.blogspot.gr/2011/03/1821.html
http://www.e-istoria.com/12/by_2012%20%2820%29.html
http://www.vlioras.gr/Philologia/History/New/1453_1821/WikiEllinikiEpanastasi21.htm
H μάχη της Κρήτης 1821[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι Σφακιανοί άρχισαν τις εχθροπραξίες την 14 Ιουνίου 1821, σχεδόν ένα μήνα μετά τα οθωμανικά εγκλήματα στα Χανιά (19 Μαΐου 1821). Σε σύμπραξη με τούς Ριζίτες, οι Σφακιανοί επιτέθηκαν σε τουρκικό στρατιωτικό απόσπασμα στο χωριό Λούλο (νότια των Χανίων) και έτρεψαν τούς Τούρκους σε φυγή. Όταν ξεκίνησαν τις εχθροπραξίες με εκείνη την εκστρατεία, οι Έλληνες Κρήτες δεν είχαν αναδείξει αρχιστράτηγο. Σε ηγετικό επίπεδο, πολεμούσαν υπό καθεστώς πολυαρχίας αλλά εντούτοις σε πλήρη σύμπνοια και με αδελφική συνεργασία των επί μέρους ενόπλων σωμάτων (Σφακιανοί, Ριζίτες κ.τ.λ.). Ξακουστοί οπλαρχηγοί ήταν οι Γεώργιος Δασκαλάκης (“Τσελεπής”), και ο Σήφακας Κωνσταντουδάκης, όπως επίσης και οι Σταμάτης Ανωγειανός, Αντώνης Μελιδώνης, Αναγνώστης Παναγιώτου, Αναγνώστης Παπαδάκης, Ανδρέας Παπαπωλάκης, Ανδρέας Φασουλής, Βασίλης Χάλης και Γιάννης Χάλης, και πολλοί άλλοι. Όλοι διακρίνονταν για την ανδρεία τους. Ως αντίδραση στην προέλαση των Ελλήνων Κρητών, ο πασάς των Χανίων διέταξε τον άμεσο εξοπλισμό των Μουσουλμάνων της πόλεως (17 Ιουνίου). Την επόμενη μέρα (18 Ιουνίου) ο πασάς εξέδωσε ορισμό για γενική σφαγή όλων των Χριστιανών. Αμέσως ο Μουσουλμανικός όχλος έκανε σφαγές και λεηλασίες εναντίον των Χριστιανών τής πόλεως.Όμως, οι περισσότεροι Χριστιανοί είχαν προλάβει να εγκαταλείψουν εγκαίρως την πόλη. Την επόμενη μέρα (19 Ιουνίου) ο ένοπλος όχλος εξήλθε τής πόλεως των Χανίων και συνέχισε μέχρι το τέλος τού Ιουνίου 1821 τις ωμότητες και καταστροφές σε δεκάδες χωριά και αρκετά μοναστήρια τής περιοχής. Σε αντίποινα οι Έλληνες Κρήτες προέλασαν ανατολικά και επιτέθηκαν στο χωριό Επισκοπή, καίγοντας πολλά τουρκικά σπίτια, όπως επίσης το τζαμί και την τουρκική βιβλιοθήκη, και σφάζοντας δεκάδες Μουσουλμάνους κατοίκους. Στη συνέχεια οι Έλληνες Κρήτες προέλασαν ακόμη ανατολικότερα, διαδίδοντας τον πόλεμο στην περιοχή τής Ρεθύμνης, και κατέλαβαν το χωριό Ατσιπόπουλο (εγγύς τού Ρεθύμνου). Η προέλαση των Ελλήνων Κρητών προς τα ανατολικά, όξυνε τον φανατισμό των Μουσουλμάνων στο Μεγάλο Κάστρο (Ηράκλειο), όπου άρχισε γενική σφαγή των Χριστιανών τής πόλεως την 23 Ιουνίου 1821.Εκείνη την ημέρα, 730 άοπλοι Χριστιανοί Κρήτες σφαγιάσθηκαν από τον ένοπλο Μουσουλμανικό όχλο. Στους νεκρούς συμπεριλαμβανόταν ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης Γεράσιμος και πέντε επίσκοποι (Διουπόλεως, Κνωσσού, Λάμπης, και Χερσονήσου). Μετ’ ολίγον 200 άοπλοι Χριστιανοί χωρικοί σφαγιάσθηκαν στη Σητεία. Επίσης δεκάδες ιερωμένοι, ηγούμενοι και μοναχοί σφαγιάσθηκαν στο Ρέθυμνο κατά διαταγή τού Οσμάν Πασά. Στους επόμενους δύο μήνες (Ιούλιο-Αύγουστο 1821) οι Τούρκοι οργάνωσαν και διεξήγαγαν τρεις στρατιωτικές εκστρατείες εναντίον των εμπολέμων Ελλήνων Κρητών. Και οι τρεις εκστρατείες των Τούρκων απέτυχαν να καταστείλουν την εξέγερση των ραγιάδων τής Μεγαλονήσου. Ειδικότερα:
Πρώτη Εκστρατεία. Στις αρχές Ιουλίου 1821 εκστράτευσαν από κοινού οι Τούρκοι του Ρεθύμνου και του Μεγάλου Κάστρου εναντίον των Σφακιών. Το τουρκικό στράτευμα ξεκίνησε από το Ρέθυμνο και πορεύθηκε νοτιοδυτικά προς το χωριό Καλλικράτης, που εγκαταλείφθηκε απο τούς ηπερασπιστές του. Οι Τούρκοι τότε κατέλαβαν αμαχητί τον Καλλικράτη και τον έκαψαν. Όταν όμως κατέφθασαν οι αναμενόμενες ενισχύσεις των Σφακιανών, οι Έλληνες Κρήτες εξανάγκασαν τούς Τούρκους να υποχωρήσουν και να επανέλθουν στο Ρέθυμνο. Στην ίδια περίοδο, στρατιωτικό σώμα 2.000 Τούρκων με ικανή δύναμη πυρός (4 κανόνια), υπό τον Οσμάν Πασά, εξεστράτευσε από τα Χανιά προς τούς Λάκκους και τη Θέρισο. Οι Έλληνες Κρήτες συναποφάσισαν να αναχαιτίσουν τούς Τούρκους στο χωριό Φουρνές. Στον Φουρνέ διεξήχθηκε ολοήμερη μάχη μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων την 5 Ιουλίου 1821 που έληξε με πανωλεθρία των Τούρκων.
Δεύτερη Εκστρατεία. Η δεύτερη εκστρατεία έγινε στα μέσα τού Ιουλίου 1821 και αποτέλεσε τη δεύτερη απόπειρα των Τούρκων του Ρεθύμνου και του Ηρακλείου να καταστρέψουν τα ένοπλα σώματα των Σφακιανών. Το συνενωθέν τουρκικό στράτευμα εξεστράτευσε και πάλι από το Ρέθυμνο με νοτιοδυτική πορεία και κατέλαβε και πάλι το Ασκύφο την 16 Ιουλίου 1821. Επέπεσαν όμως επί τού τουρκικού στρατεύματος οι Σφακιανοί υπό τούς Δασκαλάκη, Παπαδάκη, και Ρούσο,και το έτρεψαν σε φυγή.
Τρίτη Εκστρατεία(Καταστροφή των Σφακιών). Μετά τις δύο αποτυχημένες εκστρατείες των Τούρκων κατά των Σφακιών τον Ιούλιο τού 1821, οι πασάδες της Κρήτης συγκρότησαν,(απ’ όλες τις πόλεις τής Κρήτης), μεγάλο εκστρατευτικό σώμα εκ 10.000 ανδρών στην Επισκοπή. Αρχικά οι Τούρκοι επιτέθηκαν κατά τού Αρμυρού την 5 Αυγούστου 1821, όπου τα πυκνά πυρά πυροβολικού κατέβαλαν τούς Έλληνες. Οι Τούρκοι νίκησαν τούς Έλληνες και στον Αποκόρωνα την επόμενη μέρα (6 Αυγούστου). Χωρίς άλλη αντίσταση, ένα σώμα εκ 3.000 Τούρκων, κατέλαβε και κατάστρεψε τα δύο μεγάλα Ριζίτικα χωριά, τούς Λάκκους και τη Θέρισο, και στρατοπέδευσε την 13 Αυγούστου 1821 στην πεδιάδα τού Ομαλού. Στο μεταξύ όμως οι διασκορπισμένοι Σφακιανοί ανασυγκροτήθηκαν και ένα σώμα 500 Ελλήνων υπό τούς Δασκαλάκη και Παναγιώτου επιτέθηκε το πρωί τής 14 Αυγούστου 1821 κατά των Τούρκων στην πεδιάδα. Παρά τις βολές πυροβολικού των Τούρκων και την αριθμητική υπεροχή τους έναντι των Ελλήνων, οι Έλληνες κράτησαν τις θέσεις τους στην πεδιάδα, μέχρις ότου ήλθαν και άλλες ελληνικές δυνάμεις για βοήθεια. Οι Τούρκοι χτυπήθηκαν από διαφορετικά σημεία και τράπηκαν σε άτακτη υποχώρηση. Οι Έλληνες τούς κατεδίωξαν. Οι Τούρκοι αποδεκατίσθηκαν με περισσότερους από 200 νεκρούς και πολλές εκατοντάδες τραυματίες και διασκορπίστηκαν αναζητώντας καταφύγιο επί εχθρικού εδάφους (Σφακιά και Ριζίτικα χωριά). Στις επόμενες ημέρες, πολλοί Τούρκοι εξολοθρεύτηκαν από τούς Σφακιανούς και τούς Ριζίτες. Τελικά στην Επισκοπή, στη βάση τού μεγάλου τουρκικού στρατεύματος, κατάφεραν να επιστρέψουν μόνο υπολείμματα τού αρχικού εκστρατεύτικου σώματος. Μετά την καταστροφή των Τούρκων στον Ομαλό, οι πασάδες τής Κρήτης αποφάσισαν να κάψουν όλα τα χωριά των Σφακιών και εκστράτευσαν με το σύνολο του στρατεύματός τους (10.000 άνδρες) την 29 Αυγούστου 1821. Οι Τούρκοι κατέλαβαν τον Ασκύφο, έκαψαν πολλά χωριά και έφθασαν στην Ανώπολη. Κατέστρεφαν τις περιουσίες των Σφακιανών,όμως οι Σφακιανοί και οι Ριζίτες είχαν διαφύγει, άλλοι στα όρη, άλλοι στη Γαύδο και άλλοι στα Κύθηρα με τη σύμπραξη τού στόλου τής Κάσσου. Μετά την Καταστροφή των Σφακιών οι Τούρκοι επανήλθαν στις βάσεις τους, θεωρώντας ότι εφόσον έκαψαν τα χωριά των Σφακιανών ο πόλεμος θα σταματούσε. Όμως αμέσως στη συνέχεια και οι Σφακιανοί και οι Ριζίτες επανήλθαν στα καμένα χωριά τους.
Οι υλικές καταστροφές στον τόπο τους από τούς Τούρκους απέτυχαν να τους κάνουν να σταματήσουν να πολεμάνε.Μάλιστα, οι ένοπλες δυνάμεις τους ισχυροποιήθηκαν στις αμέσως επόμενες εβδομάδες. Ειδικότερα, την 25 Οκτωβρίου 1821 ο Δημήτριος Υψηλάντης, απέστειλε στην Κρήτη τον Μιχαήλ Αφεντούλιεφ ως αρχιστράτηγό τους. Ο Αφεντούλιεφ οργάνωσε τον εφοδιασμό των εμπολέμων Ελλήνων στο νησί με τα απαραίτητα τού πολέμου, όπως όπλα, πολεμοφόδια και τρόφιμα. Τον Νοέμβριο τού 1821 τα ένοπλα σώματα των Ελλήνων Κρητών ήταν 6.400 άνδρες, Αξίζει να πούμε ότι οι ένοπλοι Τούρκοι Κρήτες ήταν 25.000 σε όλο το νησί.