Χρήστης:Georgebre/Υάκινθος (μυθολογία)
Ο Υάκινθος είναι ένας ήρωας και εραστής του Απόλλωνα από την ελληνική μυθολογία. Η λατρεία του στις Αμύκλες, νοτιοδυτικά της Σπάρτης, άρχισε από τη μυκηναϊκή εποχή και οδήγησε στην δημιουργία της γιορτής Υακίνθια. [1] Η ιστορία του είναι ένα από τα κύρια παραδείγματα ομοφυλοφιλίας στην αρχαία Ελλάδα και μυθολογία.
Μυθολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στην ελληνική μυθολογία, ο Υάκινθος ήταν ένας πανέμορφος Σπαρτιάτης πρίγκιπας και εραστής του θεού Απόλλωνα . Ο Υάκινθος επίσης τράβηξε και την ερωτική προσοχή του δυτικού ανέμου Ζέφυρου, του Βόρειου ανέμου Βορέα και ενός θνητού μουσικού που ονομάζεται Θάμυρις . Αλλά ο Υάκινθος επέλεξε τον Απόλλωνα. Το ζευγάρι καθημερινά πήγαινε για κυνήγι και αναρρίχηση σε απότομα, τραχιά βουνά γύρω από τη Σπάρτη .Ο Απόλλωνας δίδαξε στον εραστή του τη χρήση τόξου, μουσικής και λύρας και την τέχνη της προφητείας. [2]
Μια μέρα, παίζανε με έναν δίσκο και αποφάσισαν να κάνουν έναν φιλικό διαγωνισμό. Ο Απόλλωνας έριξε πρώτος, με τέτοια δύναμη που ο δίσκος έκοψε τα σύννεφα στον ουρανό. Ο Υάκινθος έτρεξε πίσω του για να τον πιάσει και να εντυπωσιάσει τον Απόλλωνα. Αλλά καθώς ο δίσκος χτύπησε στο έδαφος, αναπήδησε, χτυπώντας το κεφάλι του Υάκινθου και τραυματίζοντάς τον θανάσιμα. [3] Σε μια άλλη παραλαβή του μύθου, ο Ζέφυρος θεωρείται υπεύθυνος για το θάνατο του Υάκινθου. [4] [5] [6] [7] Αφού ζήλευε το γεγονός ότι ο Υάκινθος προτίμησε το λαμπερό Απόλλωνα, ο Ζέφυρος ανατίναξε τον δίσκο του Απόλλωνα για να σκοτώσει τον Υάκινθο.
Το πρόσωπο του Απόλλωνα έγινε κατάλευκο όσο ο εραστής του πέθανε καθώς τον κράτησε στην αγκαλιά του. [8] Χρησιμοποίησε όλες τις ιατρικές του ικανότητες, και μάλιστα προσπάθησε να του δώσει αμβροσία για να θεραπεύσει την πληγή του, αλλά μάταια.[9] Όταν πέθανε ο Υάκινθος, ο Απόλλωνας θρήνησε, κατηγορώντας τον εαυτό του. Ήθελε να γίνει ο ίδιος θνητός και να ενωθεί με τον εραστή του μέσα από τον θάνατό του. [10] Ωστόσο, καθώς αυτό δεν ήταν δυνατό, ο Απόλλωνας υποσχέθηκε ότι θα θυμόταν πάντα τον Υάκινθο στα τραγούδια του και στη μουσική της λύρας του. Από το αίμα του Υάκινθου που χύθηκε, ο Απόλλωνας δημιούργησε ένα λουλούδι, τον υάκινθο.
Στην Βιβλιοθήκη του Απολλόδωρου αναφέρετε ότι ο Θάμυρις που έδειξε ρομαντικά συναισθήματα απέναντι στον Υάκινθο, ήταν ο πρώτος άντρας που αγάπησε έναν άλλο άντρα, κάνοντας τον τον πρώτο ομοφυλόφιλο. [3]
Αποθέωση και Υακίνθια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Υάκινθος τελικά αναστήθηκε από τον Απόλλωνα και του δόθηκε αθανασία. [11] Ο Παυσανίας έγραψε ότι ο θρόνος του Απόλλωνα στη Σπάρτη είχε την απεικόνιση του όμορφου Υάκινθου να μεταφέρεται στον παράδεισο μαζί με την αδερφή του Πολύβοια από την Αφροδίτη, την Αθηνά και την Άρτεμη . [12]
Ο Υάκινθος ήταν θεότητα μιας από τις βασικότερες γιορτές της Σπάρτης τα Υακίνθια, που γιόρταζε τον σπαρτιατικό μήνα της Υακινθίας (στις αρχές του καλοκαιριού). Η γιορτή διήρκεσε τρεις ημέρες, μια ημέρα πένθους για το θάνατο του Υάκινθου, και τις δύο τελευταίες που γιορτάζουν την αναγέννησή του. [13] Την πρώτη μέρα, οι άνθρωποι θρήνησαν το θάνατό του τρώγοντας όσο το δυνατόν λιγότερο και απέχοντας από τραγούδια. Τη δεύτερη μέρα, χορωδίες αγοριών και νεαρών τραγουδούσαν μερικά από τα εθνικά τους τραγούδια και χόρευαν. Όσον αφορά τα κορίτσια, μερικά μεταφέρθηκαν σε διακοσμημένα ψάθινα καροτσάκια και άλλα παρέλασαν σε άμαξα. Οι πολίτες διασκεδάζουν με τους φίλους τους, ακόμη και τους υπηρέτες. [14] Κάθε χρόνο οι Λακωνικές γυναίκες φτιάχνανε έναν χιτώνα για τον Απόλλωνα, μια παράδοση παρόμοια με το πέπλο που προσφέρετε στην Αθηνά στους Παναθηναϊκούς Αγώνες . [15]
Λατρεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Υάκινθος είχε ένα ιερό στις Αμύκλες που μοιραζόταν με τον αγαπημένο του Απόλλωνα. Διάφοροι μελετητές συμφωνούν ότι ο Υάκινθος ήταν ένας προελληνικός θεός της φύσης και ορισμένες πτυχές της δικής του λατρείας υποδηλώνουν ότι ήταν μια χθόνια θεότητα της βλάστησης των οποίων οι λατρείες του συγχωνεύθηκαν με τον Απόλλωνα.[16]
Στον Υάκινθο δόθηκε άρμα με κύκνους από τον Απόλλωνα και εμφανίστηκε στις αρχαίες τέχνες να την οδηγά , είτε για να συναντήσει τον Απόλλωνα είτε για να ξεφύγει από τον Ζέφυρο. [17] Πιστεύεται ότι οι Κύκνοι ήταν τα πουλιά της Υπερβορέας, μια μυστικιστική γη αιώνιας άνοιξης και αθανασίας, στα οποία ο ίδιος ο Απόλλωνας ταξίδευε κάθε χειμώνα σε ένα άρμα. [18] [19] Αυτή η συσχέτιση του Υάκινθου με κύκνους τον τοποθετεί σε στενή σχέση με τον Υπερβορικό Απόλλωνα και την άνοιξη.[20]
Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
[[Κατηγορία:Ήρωες της ελληνικής μυθολογίας]] [[Κατηγορία:Μυθολογία της αρχαίας Λακωνίας]]
- ↑ There have been finds of sub-Mycenaean votive figures and of votive figures from the Geometric Period, but with a gap in continuity between them at this site: "it is clear that a radical reinterpretation has taken place," Walter Burkert has observed, instancing many examples of this break in cult during the "Greek Dark Ages", including Amykles (Burkert, Greek Religion, 1985, p 49); before the post-war archaeology, Machteld J. Mellink, (Hyakinthos, Utrecht, 1943) had argued for continuity with Minoan origins.
- ↑ Philostratus the younger, Imagines
- ↑ 3,0 3,1 Pseudo-Apollodorus, Bibliotheca 1.3.3
- ↑ Lucian, Dialogues of the Gods
- ↑ Maurus Servius Honoratus, commentary on Virgil Eclogue 3. 63
- ↑ Philostratus of Lemnos, Imagines 1.24
- ↑ Ovid, Metamorphoses 10.184
- ↑ Ovid, Metamorphoses
- ↑ Bion, Poems 11 (trans. Edmonds)
- ↑ Ovid, Metamorphoses 10. 162
- ↑ Nonnus, Dionysiaca 19.102
- ↑ Pausanias, Graeciae Descriptio 3.19.4
- ↑ As Colin Edmonson points out, Edmonson, "A Graffito from Amykla", Hesperia 28.2 (April - June 1959:162-164) p. 164, giving bibliography note 9.
- ↑ Athenaeus, Deipnosophists 4.139
- ↑ Pausanias, Description of Ancient Greece 3.16.2
- ↑ Annamarie Hemingway, Immortal Yearnings: Mystical Imaginings and Primordial Affirmations of the Afterlife
- ↑ Michael Petersson, Cults of Apollo at Sparta: the hyakinthia, the gymnopaidai and the karneia
- ↑ Frederick M. Ahl, Amber, Avallon, and Apollo's Singing Swan
- ↑ Callimachus, Hymn to Apollo
- ↑ Frederick M. Ahl, Amber, Avallon, and Apollo's Singing Swan