Φρανς φαν Μίρις ο πρεσβύτερος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Φρανς φαν Μίρις ο πρεσβύτερος
Γέννηση16  Απριλίου 1635[1][2][3]
Λέιντεν
Θάνατος12  Μαρτίου 1681[1][2][3]
Λέιντεν
Τόπος ταφήςναός του Αποστόλου Πέτρου στο Λέιντεν
Χώρα πολιτογράφησηςΟλλανδική Δημοκρατία
Ιδιότηταζωγράφος[4][5][6]
ΣύζυγοςCunera van der Cock (από 1657)
ΤέκναΓιαν φαν Μίρις[7] και Βίλλεμ φαν Μίρις[7]
Κίνημαμπαρόκ
Είδος τέχνηςρωπογραφία
Καλλιτεχνικά ρεύματαμπαρόκ
Σημαντικά έργαYoung Woman threading Pearls, A Boy Blowing Bubbles και Portrait of Florentius Schuyl (1619-1669)
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Φρανς φαν Μίρις ο πρεσβύτερος (ολλανδικά: Frans van Mieris de Oudere, αναγραφόμενος επίσης και ως Frans van Mieris Ι, Λέιντεν, 16 Απριλίου 1635 - Λέιντεν, 12 Μαρτίου 1681) ήταν Ολλανδός ζωγράφος της Χρυσής Ολλανδικής Εποχής στη ζωγραφική, ο οποίος δημιούργησε πορτρέτα και εικόνες της καθημερινότητας. Ηγετική μορφή σε μια οικογένεια καλλιτεχνών, οι γιοι του, Γιαν φαν Μίρις και Βίλλεμ φαν Μίρις, καθώς και ο εγγονός του, Φρανς φαν Μίρις ο νεότερος έγιναν επίσης διακεκριμένοι ζωγράφοι στη ρωπογραφία.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φρανς φαν Μίρις γεννήθηκε στο Λέιντεν.[8] Πατέρας του ήταν ο Γιαν Μπάστιενς Μίρις (Jan Bastiaensz. Mieris), ο οποίος ήταν χρυσοχόος, όπως και οι δύο θείοι του,[9] κόπτης ρουμπινιών και διαμαντιών.[10]

Ο πατέρας του ήθελε να τον εκπαιδεύσει για να ακολουθήσει το δικό του επάγγελμα, γι' αυτό και τον έστειλε να εκπαιδευτεί στον εξάδελφό του, Βίλλεμ Φρανς (Willem Fransz.) κατά την περίοδο 1645-46, αλλά ο Χαουμπράκεν αναφέρει ότι τελικά τον έστειλε να σπουδάσει σχέδιο με τον σχεδιαστή και υαλογράφο Άμπραχαμ φαν Τόορενφλιτ (Abraham van Toorenvliet)[10], κάτι που έγινε κατά την περίοδο 1649-50.[9] Από το εργαστήριο του Τόορενφλιτ αλλά και τις εικόνες που έβλεπε στο εργαστήριο του πατέρα του, άντλησε τις εμπνεύσεις του για τις ρωπογραφίες του.[11] Σύντομα όμως εγκατέλειψε αυτόν τον Δάσκαλο και σπούδασε με τον σημαντικό ζωγράφο Χέρριτ Ντάου, τον πρώτο από τους αποκαλούμενους fijnschilders του Λέιντεν, αργότερα πήγε στο εργαστήριο του προσωπογράφου Άμπραχαμ φαν ντεν Τέμπελ (Abraham van den Tempel), για να επιστρέψει εν τέλει στον Ντάου.[12][9] Ο Ντάου τον αποκαλούσε "ο πρίγκηπας των μαθητών μου",[13] καθώς απέκτησε ένα τρόπο που πράγματι προσέγγιζε, ως προς το "φινίρισμα" των έργων του, αυτόν των fijnschilders και όχι τόσο της Σχολής του Άμστερνταμ, δηλαδή των μαθητών του Ρέμπραντ, ανάμεσα στους οποίους ήταν και ο Ντάου.[12]

Σε ορισμένους πίνακές του, όπως η σκηνή πανδοχείου (1658, σήμερα στο Mauritshuis της Χάγης) και το γεύμα με στρείδια (σήμερα στο Μουσείο Ερμιτάζ στην Αγία Πετρούπολη) μπορεί να θεωρηθεί ότι ο φαν Μίρις ξεπέρασε τον διάσημο Δάσκαλό του, με τρόπο που θυμίζει τα έργα των συγχρόνων Χέραρντ τερ Μπορχ και Γιοχάννες Φερμίιρ.[9]

Τον Μάρτιο του 1657 ο Φρανς φαν Μίρις νυμφεύτηκε την κάπως μεγαλύτερή του σε ηλικία Κούνερα φαν ντερ Κοκ (Cunera van der Cock, 1630 - 1700), με την οποία απέκτησαν πέντε παιδιά.[9][14] Έγινε μέλος στη Συντεχνία του Αγίου Λουκά του Λέιντεν στις 14 Μαΐου 1658, μολονότι είχε ήδη δημιουργήσει και υπογράψει (ως F v Mieris ή F Van Mieris) αρκετούς πίνακες. Ο καλλιτέχνης παρέμεινε στο Λέιντεν καθ' όλη τη διάρκεια του σύντομου βίου του (απεβίωσε σε ηλικία μόλις 46 ετών). Το 1663 και το 1664 διετέλεσε hoofdman (επικεφαλής) της Συντεχνίας, ενώ το 1665 έγινε "Πρύτανίς" της.[9]

Ο καλλιτέχνης πληρωνόταν ανήκουστα ποσά για τα δημιουργήματά του τόσο από επιφανείς πολίτες του Λέιντεν όσο και από προσωπικότητες από άλλες πόλεις και χώρες, όπως ο Αρχιδούκας Λέοπολντ Βίλλεμ και ο Κόζιμο Γ΄ των Μεδίκων. Ωστόσο, γραμματειακά έγγραφα τεκμηριώνουν ότι βρισκόταν συνεχώς χρεωμένος κατά τη διάρκεια των δεκαετιών 1660 και 1670. Επιβεβαιώνουν, επίσης, αυτό που αναφέρει και ο Χαουμπράκεν: Ο καλλιτέχνης αντιμετώπιζε πρόβλημα αλκοολισμού.[10][9]

Απεβίωσε στις 12 Μαρτίου 1681, σε ηλικία μόλις 46 ετών, και τάφηκε στην Pieterskerk.[9]

Έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έχοντας υιοθετήσει το ύφος των fijnschilders (εκλεπτυσμένων ζωγράφων), ζωγράφιζε μικρών διαστάσεων πίνακες με λαμπερά χρώματα, λαμπερό φινίρισμα και ιδιαίτερη προσοχή στις λεπτομέρειες. Ζωγράφιζε χρησιμοποιώντας πάνελ χαλκού ή ξύλου, με διαστάσεις που σπάνια ξεπερνούσαν τη συνολική επιφάνεια των 15 τετρ. ιντσών. Πίνακες με μεγαλύτερες διαστάσεις αποδίδονται στον γιο του, Βίλλεμ.[13] Ως θεματολογία του είχε επιλέξει την απεικόνιση καθημερινών συμβάντων στη ζωή τόσο της εργατικής τάξης όσο και στις συνήθειες των πλουσίων. Οι πίνακές του έχαιραν μεγάλης εκτίμησης κατά τη διάρκεια του βίου του, με αποτέλεσμα ο καλλιτέχνης να αποκομίσει αρκετά χρήματα, τα οποία δυστυχώς σπατάλησε στη συνήθεια του αλκοολισμού, ενώ η διαχείρισή τους δεν ήταν από τα πρωταρχικά του μελήματα.[13] Ζωγράφισε, επίσης, μερικά πορτρέτα και ορισμένους πίνακες με αλληγορική σημασία.[12][15] Ζωγράφισε και μερικές αυτοπροσωπογραφίες. Οι ιστορικοί του πίνακες ορισμένες φορές είναι δυσνόητοι. Υιοθετούσε χαρακτήρες με ιδιάζοντα, εκκεντρικά χαρακτηριστικά, με δυνατές εκφράσεις που ορισμένες φορές έφθαναν ως τους μορφασμούς, και δραματικές χειρονομίες.[9] Αντίθετα με τους Ρέμπραντ, Ντάου και Γιαν Στέιν, ο Μίρις ποτέ δεν αποπειράθηκε να ζωγραφίσει μορφές σε πραγματικές διαστάσεις. Συχνά απεικόνιζε τη φούστα από σατέν, την οποία έφερε στο προσκήνιο ο Χέραρντ τερ Μπορχ και συχνά τον ανταγωνιζόταν στην ακριβή απεικόνιση των πλούσιων και πολύχρωμων υφών του υφάσματος. Ωστόσο, σε αυτόν τον τομέα υστέρησε απέναντι τόσο στον τερ Μπορχ όσο και στον Χάμπριιλ Μέτσου, καθώς δεν διέθετε τη δική τους αντίληψη ως προς την αρμονία και την χρωματική τεχνοτροπία. Ως προς το θέμα της σύνθεσης, πρότυπό του ήταν ασφαλώς ο Δάσκαλός του, Ντάου.

Αν και οι σύγχρονοί του αναγνώριζαν τον φαν Μίρις ως έναν από τους μεγαλύτερους Ολλανδούς ζωγράφους, οι πίνακές του περιέπεσαν σε σχετική αφάνεια κατά τον 18ο αιώνα.[13]

Η κλοπή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις αρχές του 2007, ο πίνακας Ο Ιππότης (αυτοπροσωπογραφία), χρονολογούμενος κατά την περίοδο 1657-59, κλάπηκε από την Πινακοθήκη Τέχνης της Νέας Νότιας Ουαλίας στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας. Ο μικρός σε διαστάσεις πίνακας, 20 x 16 cm[16] είχε δωρηθεί στην πινακοθήκη το 1993 από τον φιλάνθρωπο και άνθρωπο των ΜΜΕ Τζέιμς Φαίρφαξ (James Fairfax)[17]

Φωτοθήκη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb15064672k. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 «Frans van (I) Mieris». (Ολλανδικά) RKDartists. 56019.
  3. ↑ 3,0 3,1 «Frans Jansz. van Mieris». Biografisch Portaal. 45955631.
  4. ↑ (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 2  Μαρτίου 2019. 500005591. Ανακτήθηκε στις 14  Μαΐου 2019.
  5. ↑ The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/17132. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  6. ↑ Portret van Cuniera van der Cocq s-2584. Ανακτήθηκε στις 24  Μαΐου 2021.
  7. ↑ 7,0 7,1 (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 2  Μαρτίου 2019. 500005591. Ανακτήθηκε στις 21  Μαΐου 2021.
  8. ↑ Εθνική Πινακοθήκη Λονδίνου: Frans van Mieris the Elder
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 9,6 9,7 9,8 Walter A. Liedtke,Metropolitan Museum of Art (New York, N.Y.), Dutch Paintings in the Metropolitan Museum of Art, Metropolitan Museum of Art, 2007, σελ. 480
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 (Ολλανδικά) Frans van Mieris biography in De groote schouburgh der Nederlantsche konstschilders en schilderessen (1718) του Άρνολντ Χαουμπράκεν, επιμέλεια από την Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Ολλανδικής Λογοτεχνίας
  11. ↑ Uffizzi Gallery: Frans van Mieris the Elder
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 Encyclopedia Britannica: Frans van Mieris, the Elder
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 The J. Paul Getty Museum: Frans van Mieris the Elder
  14. ↑ Essential Vermeer: Frans VAN MIERIS THE ELDER
  15. ↑ «Allegory with boy blowing bubbles - [[Rijksmuseum]], Amsterdam». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Ιουνίου 2011. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2017. 
  16. ↑ "Art Crime Alert: Masterwork Stolen in Australia", July 30, 2007, U.S. Federal Bureau of Investigation. Fetched from URL on 19 May 2011.
  17. ↑ Dutch masterpiece snatched from NSW gallery Αρχειοθετήθηκε 2007-07-18 στο Wayback Machine.; 'Expert' snatched masterpiece from NSW gallery ABC News Online, accessed 14 June 2007

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Frans van Mieris (I) στο Wikimedia Commons

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Φρανς_φαν_Μίρις_ο_πρεσβύτερος&oldid=9485898"