Φεμινισμός στην Ιαπωνία

Ο φεμινισμός στην Ιαπωνία ξεκίνησε με τα κινήματα για τα δικαιώματα των γυναικών που χρονολογούνται από την αρχαιότητα. Το κίνημα άρχισε να κερδίζει δυναμική όταν η δυτική σκέψη έφτασε στην Ιαπωνία κατά τη διάρκεια της αποκατάστασης Meiji (Meiji_Restoration) το 1868. Ο ιαπωνικός φεμινισμός διαφέρει από τον δυτικό φεμινισμό ως προς το ότι δίνεται λιγότερη έμφαση στην ατομική αυτονομία.

Πριν από τα τέλη του 19ου αιώνα, οι ιαπωνέζες περιορίζονταν από το παραδοσιακό πατριαρχικό σύστημα όπου τα ανώτερα αρσενικά μέλη της οικογένειας διατηρούσαν την εξουσία τους στο νοικοκυριό. Μετά τις μεταρρυθμίσεις που επέφερε η Meiji Restorasi, η θέση των γυναικών στην ιαπωνική κοινωνία υπέστη αλλαγές. Το εμπόριο γυναικών περιορίστηκε, οι γυναίκες απέκτησαν το δικαίωμα να ζητούν διαζύγιο, και επιπλέον και τα δύο φύλα υποχρεώθηκαν να λαμβάνουν πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Επιπρόσθετες αλλαγές για τη θέση των γυναικών πραγματοποιήθηκαν μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι γυναίκες απέκτησαν το δικαίωμα ψήφου και το νέο σύνταγμα του 1946 έφερε την εγγύηση για την ισότητα των φύλων.

Το 1970, καθώς άνθιζαν τα κινήματα εναντίον του πολέμου του Βιετνάμ, ένα νέο κίνημα για την απελευθέρωση των γυναικών με το όνομα ūman ribu εμφανίστηκε στην Ιαπωνία από τα νέα αριστερά και ριζοσπαστικά φοιτητικά κινήματα στα τέλη της δεκαετίας του 1960. Αυτό το κίνημα συμβάδιζε με ριζοσπαστικά φεμινιστικά κινήματα στις Ηνωμένες Πολιτείες και αλλού, καταλύοντας την αναζωπύρωση του φεμινιστικού ακτιβισμού τη δεκαετία του 1970 και μετά. Οι ακτιβιστές άσκησαν κριτική καταδικάζοντας την ανδροκρατούμενη φύση της σύγχρονης Ιαπωνίας, και διεκδίκησαν θεμελιώδη αλλαγή του πολιτικοοικονομικού συστήματος και του πολιτισμού της κοινωνίας. Αυτό που τους ξεχώρισε από τα προηγούμενα φεμινιστικά κινήματα ήταν η έμφαση που δώθηκε στην απελευθέρωση του φύλου (解放 の 解放 sei no kaihō). Δεν στόχευαν στην εξίσωση με τους άντρες, αλλά επικεντρώθηκαν στο γεγονός ότι οι άντρες θα πρέπει επίσης να απελευθερωθούν από τις καταπιεστικές απόψεις ενός πατριαρχικού και καπιταλιστικού συστήματος.

Το 1979, εγκρίθηκε από την Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών η Σύμβαση για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών. Η σύμβαση επικυρώθηκε από την ιαπωνική κυβέρνηση το 1985. Παρά τις αλλαγές αυτές, η Ιαπωνία έλαβε κακές βαθμολογίες μέχρι το 1986 από τον Παγκόσμιο Οδηγό Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Humana.

Σεξουαλικότητα

Πορνεία

Iαπωνικές γυναικείες ομάδες άρχισαν την εκστρατεία κατά της θεσμοθετημένης πορνείας τη δεκαετία του 1880, και ενώθηκαν το 1935 για να σχηματίσουν την Εθνική Ένωση Καθαρισμού (National Purification League-Kokumin Junketsu Dōmei). Οι πρώτοι ακτιβιστές αποδοκίμαζαν τις πόρνες, και όχι τους άνδρες που διαχειρίζονταν το σύστημα της πορνείας, κυρίως στο διαδεδομένο στρατιωτικό σύστημα πορνείων. Αργότερα οι ιάπωνες φεμινιστές εξέφρασαν την ανησυχία τους σχετικά με τη διαχείριση της σεξουαλικότητας και την ενδυνάμωση της φυλετικής ανισότητας στα στρατιωτικά πορνεία.

Αναπαραγωγικά δικαιώματα

Οι Ιάπωνες φεμινιστές άρχισαν να προασπίζονται τον έλεγχο των γεννήσεων τη δεκαετία του 1930. Η άμβλωση έγινε επιτρεπτή από την κυβέρνηση το 1948, αλλά μόνο για ευγονικούς σκοπούς. Γυναίκες που γέννησαν πολλά παιδιά έλαβαν βραβεία από την κυβέρνηση. Η Ομοσπονδία Οικογενειακού Προγραμματισμού της Ιαπωνίας, είναι ο κύριος οργανισμός για τα αναπαραγωγικά δικαιώματα στην Ιαπωνία που ασκεί πιέσεις για τη νομιμοποίηση της χρήσης αντισυλληπτικών χαπιών, για τη συνέχιση της νομιμότητας των αμβλώσεων και για τη διάδοση εκπαιδευτικού υλικού για τον οικογενειακό προγραμματισμό.

Πηγές

1. Molony, Barbara. "Women’s Rights, Feminism, and Suffrage in Japan, 1870-1925". The Pacific Historical Review, Vol. 69, No. 4, Woman Suffrage: The View from the Pacific. (Nov. 2000), p. 640.
2. Buckley, Sandra. Broken Silences: Voices of Japanese Feminism. University of California Press, 1997. Page 63.
3. Yuji Iwasawa. International Law, Human Rights, and Japanese Law. Page 205.
4. Yuji Iwasawa. International Law, Human Rights, and Japanese Law. Page 205-206.
5. Setsu Shigematsu, Scream from the Shadows: The Women's Liberation Movement in Japan (Minnesota: The University of Minnesota Press, 2012). http://www.upress.umn.edu/book-division/books/scream-from-the-shadows
6. Yuji Iwasawa. International Law, Human Rights, and Japanese Law. Page 206.
7. Yuji Iwasawa. International Law, Human Rights, and Japanese Law. Page 234.
8. Mackie 2003, p.110-112.