Υποβοηθούμενη αυτοκτονία (ευθανασία)

Προσθήκη συνδέσεων
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
 Αυτό το λήμμα χρειάζεται επιμέλεια ώστε να ανταποκρίνεται σε υψηλότερες προδιαγραφές ορθογραφικής και συντακτικής ποιότητας ή μορφοποίησης.
Αίτιο: ασύντακτο κείμενο
Για περαιτέρω βοήθεια, δείτε τα λήμματα πώς να επεξεργαστείτε μια σελίδα και τον οδηγό μορφοποίησης λημμάτων.
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 10/01/2022.

Υποβοηθούμενη αυτοκτονία ονομάζεται η διαδικασία της κατασκευής και παροχής μέσου (π.χ. θανατηφόρα δόση/μηχάνημα) ευθανασίας στο άτομο που επιθυμεί να τερματίσει τη ζωή του. [1]


Μηχανήματα ευθανασίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Σάκος Ευθανασίας ή Σάκος Εξόδου: Αποτελείται από μια μεγάλη πλαστική τσάντα με ένα σωληνάριο που χρησιμοποιείται για να προκαλέσει ασφυξία μέσω ενός αερίου ( που χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1990). Το αέριο αυτό είναι συνήθως Ήλιο, Αργό ή Άζωτο και αποτρέπει το χρήστη από οποιαδήποτε δυσανασχέτηση. [2] 2Εναλλακτική και πιο πρώιμη εκδοχή αυτού του σάκου είναι με υπνωτικά χάπια αντί για σωληνάριο. Αυτές οι σακούλες τείνουν να χρησιμοποιούνται από άτομα ηλικίας 79-87 και από άτομα τα οποία έχουν ή φοβούνται μια ανίατη ασθένεια. Επίσης αυτές οι σακούλες χαρακτηρίζονται ως μια από τις πιο ανθρώπινες μορφές ευθανασίας καθώς το άτομο παίρνει υπνωτικά χάπια.[3]

Νομικά ζητήματα σάκου: Η παραγωγή/πώληση ενός τέτοιου προϊόντος θεωρείται παράνομη σε πολλά μέρη ανά τον κόσμο. Το 2011 Νομιμοποιήθηκε στο Oregon που έγινε η πρώτη πολιτεία της Αμερικής που επέτρεψε την πώληση τέτοιου εξοπλισμού.[2]

Ηθικά ζητήματα σάκου: Σε έρευνα που έγινε το 2010 ανακάλυψαν ότι ο θάνατος είναι από αυτό το σάκο είναι μια ανώδυνη διαδικασία που ο χρήστης βρίσκεται αναίσθητος μετά τη 2η ανάσα και νεκρός μετά από 10 λεπτά.

Επιπλέον υπάρχει το ηθικό δίλημμα των ηθικολόγων της Ιατρικής και του γενικού πληθυσμού μεταξύ των χρηστών που όντως πάσχουν από κάποια ασθένεια και επωφελούνται από μια τέτοια μηχανή και εκείνων που απλά βρίσκονται σε κατάθλιψη και πιθανόν να έλκονταν σε μια τέτοια συσκευή.[2]

Θάλαμος Σάρκο, ευρεσιτεχνία του Philip Nitschke
  • Θάλαμος Σάρκο (ή Πήγασος): Υφίσταται από μια 3D εκτυπωμένη κάψουλα και την βάση αυτής που περιέχει την μπουκάλα με το αέριο ασφυξίας. Το 2017 εφευρέθηκε και το 2021 ήρθε στην αγορά για να εξεταστεί στην Ελβετία η νομιμότητά του. Ο δημιουργός αυτής της συσκευής είναι ο Nitcschke. Στον Nitcschke ανήκει επίσης και ο οργανισμός Exit International που μέσα από αυτόν τον οργανισμό προωθεί την οικειοθελή ευθανασία. Για την δημιουργία αυτού του προϊόντος ο Nitcschke επηρεάστηκε από μία συζήτηση που είχε με μια γυναίκα όπου του εξομολογήθηκε ότι θα ήθελε να πεθάνει στα 80 της. Εκείνος αντέδρασε για να της αλλάξει γνώμη όμως εκείνη του είπε ότι δεν μπορεί να την κρίνει γι' αυτό το γεγονός γιατί ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και έχει την δική του θέληση και άποψη.

Νομικά ζητήματα Σάρκο: Στην Ελβετία που γίνεται και η εξέταση της συσκευής "Σάρκο" είναι νόμιμη η υποβοηθούμενη αυτοκτονία από το 1940. Επομένως εξετάζεται η χρήση της υποβοηθούμενης αυτοκτονίας σε μη Νοσοκομειακό/Ιατρικό περιβάλλον.

Ηθικά ζητήματα Σάρκο: Πολλοί μπορούν να ισχυριστούν πως αυτή η συσκευή προσομοιάζει απλά έναν ωραιοποιημένο θάλαμο αερίων[4] από μια πολεμική εποχή. Το πόσο παραβαίνει κάποιος σχεδιαστής την ηθική αντλώντας πηγή έμπνευσης από ένα τέτοιο μακάβριο γεγονός είναι υποκειμενικό.

Νομικές προεκτάσεις της υποβοηθούμενης αυτοκτονίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Ελλάδα απαγορεύεται οποιοδήποτε είδος ευθανασίας. Συγκεκριμένα, δε μπορεί να εφαρμοστεί η Ενεργητική Ευθανασία (από τρίτο) διότι σύμφωνα με το Άρθρο 300 του Κεφαλαίου 15 του Ποινικού Κώδικα[5] -που αναφέρει π.χ. την περίπτωση που κάποιος γιατρός θα έδινε τέλος στη ζωή ενός ασθενή από οίκτο ή/και απαίτηση του ασθενή- τιμωρείται με φυλάκιση από 1 μήνα έως 5 χρόνια.

Απαγορεύεται η Παθητική Ευθανασία (διακοπή παράτασης της ζωής) καθώς σύμφωνα με το Αρ.299 / Κεφάλαιο 15 του Ποινικού Κώδικα θεωρείται ανθρωποκτονία με δόλο και τιμωρείται με κάθειρξη ή ισόβια κάθειρξη[5].

Τέλος απαγορεύεται εξίσου και η υποβοηθούμενη αυτοκτονία επειδή όποιος κατασκευάζει και παρέχει σε κάποιον μια μηχανή ευθανασίας (ή άλλη συσκευή), τον βοηθά να τερματίσει τη ζωή του και συνεπώς τιμωρείται για αυτό με φυλάκιση για Συμμετοχή σε αυτοκτονία σύμφωνα με το νόμο 301/ Κεφαλαίου 15 του Ποινικού Κώδικα.

Αξίζει να αναφερθεί ότι τη στιγμή που κάποιος γιατρός σταματάει να παρατείνει τη ζωή ενός ασθενή στην Ελλάδα δε θεωρείται Παθητική Ευθανασία καθώς κάποιο τέτοιο γεγονός συμβαίνει μόνο όταν ο ασθενής θεωρείται κλινικά νεκρός. Με βάση τους νομικούς κανόνες της απόλυτης προστασίας της ζωής, θεωρείται κάποιος κλινικά νεκρός όταν:

  1. Σταματήσει η λειτουργία της αναπνοής και της κυκλοφορίας του αίματός του και αποκλείεται η τεχνητή επαναλειτουργία τους.
  2. Σταματήσει η λειτουργία του εγκεφάλου του και αποκλείεται η τεχνητή επαναλειτουργία της αναπνοής και της κυκλοφορίας του αίματος.[6]

Ηθικές προεκτάσεις της υποβοηθούμενης αυτοκτονίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από ηθική πλευρά οι απόψεις διίστανται.

Από τη μια πλευρά η ευθανασία είναι πολύ κοντά στην διακοπή ή την αφαίρεση της θεραπείας για τη παράταση της ζωής του Ανθρώπου (Παθητική Ευθανασία).[7] Ταυτόχρονα τόσο στην πρώτη όσο στην δεύτερη εκδοχή επέρχεται ο θάνατος του ασθενή. Ο ασθενής που παρακαλεί να έρθει το τέλος της ζωής του (είτε με Ενεργητική είτε με Παθητική Ευθανασία) δίνει την συγκατάθεσή του στον Ιατρό. Η επιλογή του γιατρού καθορίζει και στις δύο περιπτώσεις τον τερματισμό της ζωής ενός ανθρώπου. Η ειδοποιός διαφορά είναι ότι στην πρώτη εκδοχή ο Ιατρός τερματίζει τη ζωή του ασθενή με κάποιο μέσο (π.χ. θανατηφόρα δόση) ενώ στη δεύτερη εκδοχή σταματά να παρεμβαίνει άλλο Ιατρικά. Για αυτό το λόγο δεν υπάρχει ηθική απόκλιση μεταξύ της επιλογής του Ιατρού, της συναίνεσης του ασθενούς και του αποτελέσματος. Συνεπώς δε μπορεί κάποιος να διακρίνει ηθικά την Ενεργητική και την Παθητική Ευθανασία, κάποιο Ιατρικό λάθος, δολοφονία ή να είχε ο ασθενής κάποια εναλλακτική επιλογή από τους Γιατρούς.

Από την άλλη πλευρά με μια ωμή παρατήρηση η Ενεργητική Ευθανασία είναι φόνος και η Παθητική Ευθανασία είναι η σκόπιμη παραμέληση του ασθενούς.[7]

Η ηθική και τα νομικά της ευθανασίας στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι άνθρωποι αναφέρουν εκεί το γενικά σε όλους αποδεκτό δικαίωμα της αυτονόμησης. Υποστηρίζουν πως έχουν όλοι και ο καθένας ξεχωριστά το δικαίωμα να ορίσουν την ιδέα της ύπαρξής τους, τη σημασία τους επάνω σε αυτή και σε όλο το σύμπαν καθώς και το μυστήριο της ανθρώπινης ζωής.[8] Αναρωτιούνται οι υγιείς Αμερικανοί αν έχουν το δικαίωμα να απαιτούν βοήθεια στην αυτοκτονία (υποβοηθούμενη αυτοκτονία) ή οποιουδήποτε άλλου είδους ευθανασία από έμπειρο Ιατρικό προσωπικό.

Έτσι δίκαια απαντά ο Finnis[8], αναφέροντας πως το δικαίωμα κάποιου να τερματίσει τη ζωή του δεν ανήκει σε κάποιον που επιζητά να ορίσει την ύπαρξή του στη ζωή αλλά σε κάποιον (βαριά άρρωστο π.χ.) που η ζωή του πλέον δεν έχει νόημα να υφίσταται και ειδικότερα "δεν έχει νόημα να υφίσταται" με βάση τα κριτήρια που έχει υιοθετήσει το εκάστοτε δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών. Πολλές φορές το δικαίωμα της αυτονομίας που ζητάει κάποιος κλινικά ασθενής δε σημαίνει πως πρέπει να του παραχθεί βοήθεια για να τερματίσει τη ζωή του σύμφωνα με τον Finnis. Ακόμη και αν πέσει σοβαρά άρρωστος ή κλινικά σε κατάθλιψη το πόσο "σοβαρή" θα είναι η κατάσταση θα το κρίνει κάποιος άλλος επομένως θα καθορίσει και κάποιος άλλος τον θάνατο του. Συνεπώς το να θέλει κάποιος ασθενής να τερματίσει την ζωή του δεν είναι μόνο καθαρά δική του επιλογή προς αυτονόμηση, καθώς η διαδικασία της αυτονόμησης δεν μπορεί να περιλαμβάνει την παροχή βοήθειας από άλλους (που στην προκειμένη περίπτωση είναι οι γιατροί). Ύστερα διερωτάται εάν έχει το δικαίωμα κάποιος άλλος να κρίνει για το πόσο αξίζει ή όχι να παραμείνει στη ζωή ένας ασθενής και να τον βοηθήσει με τον θάνατο του. Αυτό το ηθικό ζήτημα είναι βαρύ ακόμη και για να επωμιστεί κάποιος ειδικός.[8]

Η ηθική και τα νομικά στην Ολλανδία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω η υποβοηθούμενη αυτοκτονία και η ευθανασία επιτρέπονται νομικά στην Ολλανδία σε άνω των 18 άτομα από το 2002. Στη συνέχεια το 2014 η ευθανασία άρχισε να επιτρέπεται σε άνω των 12 παιδιά.[1] Οι όροι της ευθανασίας δεν διακρίνονται σε ενεργητική και παθητική σε εκείνη την χώρα. Με βάση τον νόμο διαδικασία της ευθανασίας περιλαμβάνει την θανάτωση του ασθενή από τον γιατρό μέσω θανατηφόρου ένεσης και μόνο όταν ο τελευταίος το αιτηθεί. Ένα συνονθύλευμα προϋποθέσεων πρέπει να ισχύει για να τεθεί σε εφαρμογή η ευθανασία:

  1. Να υπάρχει ασθένεια και να προκαλεί αφόρητους πόνους.
  2. Να είναι ανίατη.
  3. Η απόφαση του ασθενή για ευθανασία απαράλλαχτη και απόλυτη.
  4. Να έχει πλήρη συνείδηση του αποτελέσματος που επακολουθεί.

Τέλος, σύμφωνα με στατιστικές που έγιναν το 2017 - δηλαδή 15 χρόνια αφότου νομιμοποιήθηκε η ευθανασία και η υποβοηθούμενη ιατρικά αυτοκτονία - ποσοστό μεγαλύτερο από το 25% των θανάτων πηγάζουν από αυτόν τον τρόπο.

Στην Ολλανδία οι γιατροί το 1998 (πριν νομιμοποιηθεί η ευθανασία) χρειάστηκε να πάρουν κάποιες δύσκολες αποφάσεις οι οποίες ως παράνομες ήταν ανήθικο από μέρος τους να την εκτελέσουν αλλά ηθικά σωστό για να καλύψουν νομικά τον ασθενή και την οικογένεια. Ενδεικτικό παράδειγμα τέτοιας απόφασης είναι να βοηθήσουν τον ασθενή στην ευθανασία ακόμα και αν δεν πληροί νομικά όλες τις προϋποθέσεις για αυτήν. Επίσης για να αποφύγουν οποιαδήποτε αστυνομική έρευνα έγραφαν στην αναφορά τους πως προκλήθηκε από φυσικά αίτια.[8] Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως οι Ολλανδοί γιατροί αποφεύγουν για αυτό τον λόγο την γραφειοκρατία στις 7 από τις 8 περιπτώσεις απλής ευθανασίας. Όπως και να έχει σε κάθε περίπτωση νιώθουν οι γιατροί την ηθική υποχρέωση να μην συμπεριλάβουν την οικογένεια σε οποιαδήποτε νομική διαδικασία.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 Team, ΤοΒΗΜΑ (26 Απριλίου 2019). «Ευθανασία: Τι ισχύει στις χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2022. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 «Suicide bag» (στα αγγλικά). Wikipedia. 2021-12-10. https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Suicide_bag&oldid=1059567460. 
  3. ↑ Grellner, Wolfgang; Anders, Sven; Tsokos, Michael; Wilske, Jochen (2002-03-01). «[Suicide with exit bags: circumstances and special problem situations in assisted suicide»]. Archiv fur Kriminologie 209 (3-4): 65–75. ISSN 0003-9225. PMID 12043438. https://europepmc.org/article/med/12043438. 
  4. ↑ Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα :3.
  5. ↑ 5,0 5,1 «ΝΟΜΟΣ 4619/2019 (Κωδικοποιημένος) - ΦΕΚ Α 95/11.06.2019 - Κύρωση του Ποινικού Κώδικα|Ποινικός νόμος». www.kodiko.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2022. 
  6. ↑ «Η έννοια του θανάτου στο ποινικό δίκαιο». ΙΑΤΡΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΒΙΟΗΘΙΚΗ. ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΠΤΕΜΒΡΟΣ 2015. https://www.sakkoulas.gr/ext/docs/uploads/pdf/iatriko-dikaio/Sakkoulas_Pub_SA_Iatriko_Dikaio_031.pdf. 
  7. ↑ 7,0 7,1 «Ευθανασία | Νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ». hygeia.gr. 21 Ιουλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 9 Ιανουαρίου 2022. 
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 Finnis, John M. (1998). «Euthanasia, Morality, and Law». 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Υποβοηθούμενη_αυτοκτονία_(ευθανασία)&oldid=9480254"