Συζήτηση:Ελληνοκεντρισμός

Μεταφορά κειμένου από το άρθρο

Αφαίρεσα το παρακάτω κείμενο γιατί είναι copy-paste από το Βήμα [1]. Όποιος θέλει το αξιοποιεί καταλλήλως: --Dada^* 22:22, 3 Σεπτεμβρίου 2006 (UTC)

Ο ελληνικός χαρακτηρισμός «Γραικύλος» είναι απόδοση του λατινικού χαρακτηρισμού Graeculus, ο οποίος με τη σειρά του είναι υποκοριστικό του εθνικού ονόματος Graecus που χρησιμοποιούσαν οι Ρωμαίοι για τους Ελληνες. Το λατινικό υποκοριστικό μαρτυρείται σε πενήντα περίπου χωρία λατίνων συγγραφέων, από τα χρόνια του Κικέρωνα μέχρι σχεδόν τον 4ο αιώνα μ.Χ. Το ελληνικό υποκοριστικό με εξαίρεση μια μαρτυρία του Δίωνος Κασσίου (46, 18, 1, βλ. παρακάτω), δεν εντοπίζεται στην αρχαία ελληνική και στη βυζαντινή γραμματεία ως τον 10ο αιώνα.

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι το όνομα Graeculus είναι, μαζί με το όνομα Poenulus (= «Καρχηδονίσκος»), τα μόνα υποκοριστικά εθνικών χαρακτηρισμών που περιέχει η λατινική γλώσσα. Δεν είναι φυσικά τυχαίο το γεγονός ότι τα δύο αυτά υποκοριστικά αφορούν τους δύο μεγαλύτερους αντιπάλους της Ρώμης, τους οποίους υπέταξε η ρωμαϊκή λόγχη με πολύ μόχθο και αίμα.

Οπως ορθά σημειώνεται στο «βέβηλο» γράμμα που παραθέτει ο Μάριος Πλωρίτης στο «Βήμα» της Κυριακής, 7 Ιουνίου 1998, «"πατέρας" αυτού του επιθέτου (Graeculus) ήταν ο Κικέρων». Αυτό αληθεύει υπό την έννοια ότι ο διάσημος αυτός ρωμαίος πολιτικός και ρήτορας πρέπει να θωρηθεί πιθανότατα ο «ευρετής» αυτού του υποκοριστικού, το οποίο επανέρχεται στο έργο του επανειλημμένα (16 φορές!).

Ομως η εξέταση αυτών των κειμένων αποδεικνύει ότι η παρατήρηση του συντάκτη της «βέβηλης» επιστολής πως ο Κικέρων δεν δίνει στο όνομα Graeculus υποτιμητική σημασία δεν ανταποκρίνεται στα πράγματα.

Οι Graeculi κατά τον Κικέρωνα:

• Είναι κατ' αρχήν «παραμυθάδες»: Οι Γραικύλοι πλάθουν πολλές ιστορίες· σε μια από αυτές παρουσιάζουν κάποιον πως αυτοκτόνησε από ένα υψηλό τείχος, όχι γιατί του συνέβη κάτι δυσάρεστο, αλλά γιατί είχε διαβάσει ένα σοβαρό και μεγαλόπρεπο βιβλίο του Πλάτωνα με θέμα τον θάνατο (Pro Scauro 3-4).

• Ταυτόχρονα είναι ανόητοι: «Ο σοφός δεν θέλει να αντιμετωπίζεται από τους ανόητους με τρόπο ώστε όσοι τον ακούν είτε να τον θεωρούν βλάκα και Γραικύλο είτε (...) να φέρουν βαρέως που είναι οι ίδιοι βλάκες» (De oratore 1, 221).

• Είναι ένα μείγμα τεμπελιάς, φλυαρίας και πολυμάθειας: «Με βάζετε να απαντήσω σε μια ερωτησούλα, σαν να είμαι κανένας Γραικύλος, τεμπέλης και πολυλογάς και ίσως πολύξερος και πολυδιαβασμένος» (De oratore 1, 162).

• Είναι ακατάλληλοι ως δικαστές (5, Philipp. 12), απαράδεκτοι στις συνελεύσεις τους (Pro Sestio 126), παρατρεχάμενοι και κόλακες των ισχυρών (Pro Milone 55).

• Δυο από αυτούς, που χάρη στο φίλο τους Καίσαρα έγιναν ρωμαίοι πολίτες, είναι «τιποτένιοι Γραικύλοι» (13. Philipp. 33).

Το αρνητικό φορτίο του χαρακτηρισμού Graeculus στον Κικέρωνα επιβεβαιώνεται και υπογραμμίζεται από το γεγονός ότι χρησιμοποιείται επίσης και εναντίον ενός γνήσιου Ρωμαίου, του Βέρρη, ο οποίος είχε αρπάξει από τις Συρακούσες ένα άγαλμα της Σαπφούς. Ταυτόχρονα αποδεικνύεται ότι για τον Κικέρωνα είναι διαφορετικό πράγμα οι «πολύξεροι Γραικύλοι» και διαφορετικό η ελληνική τέχνη και παιδεία: «(Το άγαλμα της Σαπφούς) είχε έξοχη κατασκευή και στη βάση του έφερε χαραγμένο ένα καταπληκτικό επίγραμμα. Εκείνος ο πολύξερος και Γραικύλος (ο Βέρρης) ­ που τάχα τα γροικάει αυτά σε βάθος και μόνος αυτός τα καταλαβαίνει ­ δεν θα είχε αρπάξει το άγαλμα αυτό, αν γνώριζε έστω κι ένα γράμμα ελληνικό» (2. In Verrem 4, 127).

Η άποψη του Κικέρωνα στην παραπάνω περίπτωση θυμίζει την ανάλογη στάση κάποιων σύγχρονων Ευρωπαίων: ενώ είναι θερμός θαυμαστής της αρχαίας ελληνικής σκέψης και λογοτεχνίας, περιφρονεί τους συγχρόνους του Ελληνες ­ και σ' αυτό ασφαλώς είχαν και οι τελευταίοι αρκετή ευθύνη. Τελικά όμως η όλη υπόθεση κατέληξε «μπούμερανγκ» για τον ίδιο: ανάμεσα στα άλλα παρατσούκλια του (π.χ. Κικέρκουλος, δηλ. «Κικερούλης», Κικεράκιος και Κικερίσκος) μαρτυρείται και ο χαρακτηρισμός Γραίκουλος ή Γραίκος (Δίων Κάσσιος 46, 18, 1 και Πλούταρχος, Κικέρων 5), προφανώς εξαιτίας της ελληνομάθειάς του. Το ίδιο παρατσούκλι έμελλε να χρησιμοποιηθεί, λίγο αργότερα, και για τον κατ' εξοχήν ελληνομαθή ρωμαίο αυτοκράτορα, τον Αδριανό (Script. Hist. Aug., Spartians, Hadr. 1,5).

Με τον Κικέρωνα, τον «ευρετή» και κεντρικό χρήστη του υποκοριστικού Graeculus ο χαρακτηρισμός αυτός πολιτογραφήθηκε ως δόκιμος όρος της ρωμαϊκής πολιτικής ορολογίας με αρνητικές συνδηλώσεις για τον ελληνικό κόσμο, ενώπιον του οποίου οι Ρωμαίοι ένιωθαν συμπλέγματα κατωτερότητας και ταυτόχρονα ανωτερότητας.

Περίπου έναν αιώνα μετά τον Κικέρωνα η λέξη Graeculus γίνεται στη γραφίδα του καυστικού σατιρικού Ιουβενάλη πικρόχολο δηλητήριο που εκτοξεύεται εναντίον τόσο των Ελλήνων όσο και των ομοεθνών του.

Στην τρίτη του «Σάτιρα» (στ. 58 εξξ.) ο Ιουβενάλης στρέφεται με ασυγκράτητο μένος εναντίον των Ελλήνων που έχουν συρρεύσει από παντού και έχουν διαφθείρει, όπως πιστεύει ακράδαντα, την αιώνια Πόλη. Αυτό το «έθνος των κωμωδών» (στ. 100) γέμισε τα ρωμαϊκά σπίτια και κοντεύουν να γίνουν και αφεντικά των κυρίων τους. Είναι δαιμόνιοι, θρασείς, ετοιμόλογοι και πολυτεχνίτες: δάσκαλοι, ρήτορες, γεωμέτρες, ζωγράφοι, οιωνοσκόποι, γιατροί, σχοινοβάτες, μάγοι. «Τα πάντα γνωρίζει ο πειναλέος Γραικύλος: και στα ουράνια να τον στείλεις, πηγαίνει» (στ. 78).

Στην έκτη «Σάτιρα» ο Ιουβενάλης τα βάζει με κάποιες «σνομπ» Ρωμαίες που παριστάνουν τις Ελληνίδες και, ενώ δεν ξέρουν την προγονική τους γλώσσα, επιδιώκουν να μιλούν Ελληνικά. Και μάλιστα αυτό το κάνουν όχι μόνο νέες, αλλά και γριές ογδόντα έξι ετών! «Καμιά δεν περνιέται για όμορφη εκτός κι αν, από Τούσκα, έγινε Γραικύλη και, από Σουλμονήσια, Κεκρόπια! Ολα τα λένε Ελληνιστί (...): και φόβο και θυμό και χαρά και έγνοια και της καρδιάς τα μυστικά. Ακόμη και τα ερωτόλογα στα Ελληνικά τα λένε» (στ. 185-191).

Οι αρνητικές διαστάσεις της λέξης Graeculus διαπιστώνονται και σε άλλους συγγραφείς αυτών των χρόνων. Ετσι ο Σουητώνιος (Claud. 15,4) αναφέρει έναν αυθάδη «Γραικύλο υπόδικο» που είπε κατά πρόσωπο στον αυτοκράτορα: «είσαι και γέρος και μωρός», ενώ ο Πλίνιος (Panegyr. 13,5) μιλά για μαλθακούς Γραικύλους στρατιωτικούς.

Ταυτόχρονα εμφανίζονται και οι πρώτες μη αρνητικά φορτισμένες διαστάσεις του όρου, σε περιπτώσεις όμως που δεν αφορούν ανθρώπους. Ο Πετρώνιος π.χ. κάνει λόγο (Satyr. 38, 4) για «Γραικύλες μελισσούλες», ο Κολουμέλας για «Γραικύλα αμπέλια της Θάσου» (De re rustica 3,2,24), ο εγκυκλοπαιδιστής Πλίνιος αναφέρει τη «Γραικύλη Θάσο» (Natur. Hist. 14,25) και ένα άνθος που λέγεται «Γραικύλη» (Natur. Hist. 15,20).

Μια λέξη, μια ιστορία... Στο χαρακτηρισμό «Γραικύλος» συμπυκνώνονται όλα σχεδόν τα χαρακτηριστικά του Ελληνα που απαράλλαχτα διαπιστώνονται συνεχώς στο διάβα των αιώνων. Ενα αμάλγαμα αρνητικών αλλά και θετικών ιδιοτήτων που διαμορφώνουν το ιδιαίτερο εθνικό του προφίλ: ευφάνταστος και παραμυθάς, ευφραδής αλλά και πολυλογάς, πολυμαθής αλλά και «ξερόλας», ανευθυνοϋπεύθυνος, έξυπνος και εξυπνάκιας, πολυτεχνίτης κι ερημοσπίτης, πολυμήχανος αλλά και πονηρός, εύθυμος αλλά και «σαχλαμάρας», άοκνος και ράθυμος, με δυο λόγια «έθνος ανάδελφον». Βέβαια η ανθελληνική προπαγάνδα των Ρωμαίων ήθελε να προβάλλει τη μία μόνο πλευρά του νομίσματος, το οποίο όμως έχει πάντοτε δύο όψεις (και πάντως η Ιστορία πήρε την εκδίκησή της: σήμερα «Ρωμιοί» ονομαζόμαστε εμείς). Ε, λοιπόν, ναι. Είμαστε Ελληνες, είμαστε Ρωμιοί, είμαστε Γραικοί, είμαστε και Γραικύλοι. «Είμαστε τσείνοι, που 'μαστε». Και δεν ντρεπόμαστε γι' αυτό. Αντίθετα το 'χουμε καμάρι. Εκείνο όμως που μένει για μας, τους σύγχρονους «Γραικύλους», είναι μια περήφανη αλλά και ενδοσκοπική αυτοσυνειδησία και επιπλέον πνεύμα γνήσιας συνεννόησης και συνεργασίας, προκειμένου να διαψεύσουμε όλους εκείνους που μαζί με τον Κικέρωνα διακηρύσσουν ότι «οι διαφωνίες γύρω από μια λέξη πολύ ταλαιπωρούν τους Γραικύλους, οι οποίοι ενδιαφέρονται περισσότερο για καβγάδες παρά για την αλήθεια» (Κικέρων, De oratore, 1,47).

Ο κ. Δημήτρης Νικήτας είναι καθηγητής της Λατινικής Φιλολογίας και πρόεδρος του Τμήματος Φιλολογίας του ΑΠΘ.

Το ΒΗΜΑ, 14/06/1998 , Σελ.: B11 Κωδικός άρθρου: B12485B111 ID: 90923

ΟΚ kai edw kala einai thanks — Ανυπόγραφο σχόλιο του χρήστη 213.142.135.117 (συζήτηση • συνεισφορά) .

Τί είναι και τί δεν είναι ελληνοκεντρισμός και σωβινισμός, διεθνισμός και αρνησιπατρία

Το άρθρο χρειάζεται να ξαναγραφεί εξ αρχής. Δεν είναι απλώς κακογραμμένο, γλωσσικώς εννοώ, είναι τα ελληνικά του θολά και έχουν ένα βαθμό αβεβαιότητας. Αλλοιώς είναι τα απλώς κακογραμμένα.

Ενα αυτό. Το άλλο είναι η ολοκληρωτική άγνοια του όρου.

Eχει γράψει ο Κονδύλης, έχει γράψει ο Καστοριάδης, ο Γιανναράς, ο Ράμφος, ο Σεφέρης, ο Ελύτης. Ελληνοκεντρική είναι η ανακάλυψη του Μακρυγιάννη, η αρχιτεκτονική του Πικιωνη, η ζωγραφική του Κόντογλου, του Κοψίδη, του Τσαρούχη, ακόμα και του Φασιανού.

Σε αυτά πρέπει να επικεντρωθεί το άρθρο, καθώς και στην ξενομανία και ξενοκρατία, από την Βαυαροκρατία και δώθε. Τίποτα απ όλα αυτά εδώ, μόνο αυτό το απίθανο πράγμα - με σκοπό την προπαγάνδα.

Δυστυχώς μερικοί προσπαθούν να διαστρέψουν τελείως τις λέξεις. Η λέξη "ελληνοκεντρισμός" δεν επιτρέπεται να χρησιμοιείται με αρνητική σημασία, αντί της λέξεως "σωβινισμός". Όπως, παρομοίως, αρνητικώς δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιείται η λέξη "διεθνιστής", αντί της λέξεως "αρνησίπατρις" ("αφελληνισμένος", "ξενομανής" κτλ.) Όποιος τό κάνει, ελέγχεται για εσφαλμένη χρήση της Ελληνικής γλώσσας.

Ακόμη και ο Νάσος Βαγενάς, σε γνωστό άρθρο του, καταδεικνύει μεν την τραγελαφική χρησιμοποίησι του όρου από τους αρνησιπάτριδες "προοδευτικούς" διεθνιστές, αλλά δεν αποφεύγει το λάθος αυτό. Τό παραθέτω ολόκληρο:--ΚΑΛΛΙΜΑΧΟΣ 13:36, 23 Δεκεμβρίου 2006 (UTC)

Ελληνοκεντρισμός και ελληνικότητα

• Δεν είναι ελληνοκεντρισμός το να χρησιμοποιείς σε λογοτεχνικά κείμενα τις λέξεις Ελλάδα και ελληνικός

Ν. ΒΑΓΕΝΑΣ

Το πρόσφατο δίτευχο αφιέρωμα του περιοδικού Δέντρο στη λογοτεχνική γενιά του '30, με τον ενδεικτικό τίτλο «Στη σκιά μιας γενιάς», έδειξε για μία ακόμη φορά πόσο η γενιά αυτή, εξήντα χρόνια μετά την πρώτη εμφάνισή της και αρκετά χρόνια μετά τον θάνατο των ανθρώπων που την απάρτιζαν, εξακολουθεί να ρίχνει βαριά τη σκιά της στα λογοτεχνικά μας πράγματα. Εδειξε, επίσης ­ αν κρίνουμε από την ποιότητα των αρνητικών προς αυτήν τοποθετήσεων που περιέχει ­, ότι η γενιά αυτή θα συνεχίζει να ρίχνει τη σκιά της πάνω μας για αρκετόν ακόμη καιρό. Διότι οι περισσότερες από αυτές τις αντιδράσεις ούτε πλήρη κατανόηση του επιτεύγματος και των αδυναμιών του έργου αυτής της γενιάς φανερώνουν, ούτε εκείνη την ωριμότητα η οποία επιτρέπει σε κάποιον να υπερβεί τα προδιαγεγραμμένα από τους προκατόχους όρια. Για να απαλλαγεί κανείς από το βάρος της παρουσίας των γεννητόρων χρειάζεται κάτι περισσότερο από το άγχος της επίδρασης ή την επιθυμία αυτοεπιβεβαίωσης.

Ενας από τους μονιμότερους στόχους των επικρίσεων εναντίον της γενιάς του '30 είναι ο υποτιθέμενος ελληνοκεντρισμός της. Παρά τις κατά καιρούς αμφισβητήσεις της ορθότητας αυτής της επίκρισης, η γενιά που έμπασε τη λογοτεχνία μας στον ευρωπαϊκό 20ό αιώνα χαρακτηρίζεται ακόμη ελληνοκεντρική· ως «η γενιά που διατύπωσε το δόγμα της ελληνικότητας». Δεν λείπουν μάλιστα και εκείνοι που πιστεύουν ότι «η γενιά αυτή κατασκεύασε [ακόμη και την ίδια] την έννοια της ελληνικότητας».

Υπογραμμίζω αυτή την επίκριση, γιατί αποτελεί ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά δείγματα ενός ιδεολογήματος που έχει επικρατήσει τις τελευταίες δεκαετίες στις πνευματικές συζητήσεις μας (μια πτυχή του οποίου προσπάθησα να περιγράψω στην προηγούμενη επιφυλλίδα μου, της 18ης Νοεμβρίου). Αναφέρομαι σ' εκείνη την πρόσληψη της ελληνικής πραγματικότητας η οποία έχει παραχθεί από την υπέρμετρη και άκριτη αντίδραση στις μυθολογήσεις του ελληνοκεντρισμού και η οποία θα μπορούσε να ονομαστεί «ιδεολόγημα του αντιελληνοκεντρισμού»: στην τάση να ανακαλύπτει κανείς σε οποιαδήποτε θετική (ή προσλαμβανόμενη ως θετική) αναφορά στη νεοελληνική πραγματικότητα (τη σύγχρονη ή του παρελθόντος) την απόδειξη μιας ελληνοκεντρικής αντίληψης, και να περιγράφει αυτές τις αναφορές ως αποτέλεσμα ιδεολογηματικής χρήσης της ιστορίας. Οχι βέβαια ότι πολλές από τις αναφορές αυτές δεν είναι ελληνοκεντρικές. Ομως και πολλές δεν είναι. Για την ακρίβεια, όσες δεν είναι, είναι τόσες, ώστε οι χαρακτηρισμοί και οι εκτιμήσεις που απορρέουν από το αντιελληνοκεντρικό ιδεολόγημα να συσκοτίζουν τη μελέτη της ελληνικής πραγματικότητας όσο ­ αν όχι περισσότερο απ' όσο ­ τη συσκοτίζει και το ιδεολόγημα του ελληνοκεντρισμού.

Ορισμένους από τους λόγους που οδήγησαν πολλούς σε αυτό το αντιιδεολογηματικό ιδεολόγημα επιχείρησα να τους ανιχνεύσω, εκτός από την προηγούμενη, και σε παλαιότερες επιφυλλίδες μου· στις οποίες προσπάθησα, επίσης, να προσδιορίσω και το περιεχόμενο της έννοιας του ελληνοκεντρισμού. Επειδή ο προσδιορισμός μου εκείνος αισθάνομαι ότι δεν ήταν αρκούντως ακριβής, θα επιχειρήσω να τον συμπληρώσω εξετάζοντας αυτή τη συγκεχυμένη και ευρύτατη για πολλούς έννοια διά του αντιθέτου: προσπαθώντας να προσδιορίσω τι δεν είναι ελληνοκεντρισμός. Διότι όσα θα αμφισβητήσω παρακάτω αποτελούν εκφράσεις του αντιελληνοκεντρικού ιδεολογήματος:

• Δεν είναι ελληνοκεντρισμός το να επιχειρείς να περιγράψεις το περιεχόμενο της λέξης ελληνικότητα. Οχι μόνο διότι η ελληνικότητα δεν είναι μια αφηρημένη ιδέα αλλά ένα σύνολο συγκεκριμένων χαρακτηριστικών (όπως η ιταλικότητα, η ισπανικότητα κτλ.), αλλά και γιατί η περιγραφή μιας αφηρημένης ιδέας δεν σημαίνει αναγκαστικά την υπερβατικοποίησή της.

• Δεν είναι ελληνοκεντρισμός το να πιστεύεις ότι η ελληνική γλώσσα παρουσιάζει αδιάσπαστη ιστορική συνέχεια. Διότι όλοι οι εμβριθείς ιστορικοί της ελληνικής γλώσσας το έχουν διαπιστώσει αυτό.

• Δεν είναι αναγκαστικά ελληνοκεντρισμός το να πιστεύεις στην αδιάσπαστη συνέχεια της ελληνικής συνείδησης (εγώ προσωπικά δεν πιστεύω). Διότι και η ασυνέχεια της ελληνικής συνείδησης είναι εξίσου δύσκολο να αποδειχτεί.

• Δεν είναι ελληνοκεντρισμός το να πιστεύεις ότι υπήρχε νεοελληνική εθνότητα και πριν από τον Διαφωτισμό. Διότι ένα πλήθος ιστορικών στοιχείων το αποδεικνύει αυτό.

• Δεν είναι ελληνοκεντρισμός το να νιώθεις ένα αίσθημα υπερηφάνειας που ζεις στον χώρο όπου αναπτύχθηκε ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός. Διότι το αίσθημα αυτό είναι φυσιολογικό (ψευδής συνείδηση θα ήταν να μην ένιωθες αυτό το αίσθημα).

• Δεν είναι αναγκαστικά ελληνοκεντρισμός το να χρησιμοποιείς σε ποιήματα ή σε άλλα λογοτεχνικά κείμενα τις λέξεις Ελλάδα και ελληνικός.

• Δεν είναι ελληνοκεντρισμός ο θαυμασμός της γραφής του Μακρυγιάννη. Οχι μόνο διότι η γραφή του Μακρυγιάννη είναι άξια θαυμασμού, αλλά και γιατί, ακόμη και αν δεν ήταν, μια αισθητική ασχολία δεν αποτελεί αναγκαστικά ιδεολόγημα.

• Δεν είναι ελληνοκεντρισμός το να εκθειάζεις το φως του Αιγαίου. Διότι το φως του Αιγαίου είναι άξιο εκθειασμού (άλλωστε το θαυμάζουν και οι ξένοι).

• Δεν είναι ελληνοκεντρισμός το να αμφισβητείς το ιδεολόγημα του αντιελληνοκεντρισμού.

Ο κ. Νάσος Βαγενάς είναι καθηγητής της Θεωρίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Το ΒΗΜΑ, 13/01/2002 , Σελ.: B59 Κωδικός άρθρου: B13465B592 ID: 242599

Σωστό, αλλά λάθος! Αυτά ακριβώς που επισημαίνει ο Νάσος Βαγενάς, ΕΙΝΑΙ ελληνοκεντρισμός! Εξ ορισμού. ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ σωβινισμός!--ΚΑΛΛΙΜΑΧΟΣ 13:42, 23 Δεκεμβρίου 2006 (UTC)

Παρανοήσεις και αοριστίες

Το παρακάτω πρέπει να αφαιρεθεί και να ξαναγραφεί εξ αρχής, επιδή βρίθει παρανοήσεων, στρεβλώσεων και αοριστιών.--ΚΑΛΛΙΜΑΧΟΣ 15:30, 23 Δεκεμβρίου 2006 (UTC)

O ελληνοκεντρισμός διαχρονικό φαινόμενο αυτού που ονομάζουμε ελληνική κοινωνία,υποδηλώνει την άποψη πως ο ελληνικός πολιτισμός ή το ελληνικό κοινωνικό πρότυπο είναι εγγενώς ανώτερο από όλα τα άλλα. Η αντίληψη ενός εθνοκεντρικού συστήματος σκέψης στηρίζεται στην υπόθεση ότι ο κόσμος και η πραγματικότητα είναι τμήμα του δικού του πολιτισμικού συστήματος αξιών1. Βάσει των παραπάνω ο ελληνικός εθνοκεντρισμός στις ακραίες μορφές του κάνει ένα είδος υπέρβασης θεωρώντας το ελληνικό πρότυπο κοινή βάση για όλη σχεδόν την ανθρωπότητα, και αναγνωρίζει την ταυτότητά του σε πλείστες πολιτισμικές παραδόσεις άλλων λαών. Οι ευρωπαϊκός χώρος -ενίοτε και λαοί άλλων ηπείρων- προσδιορίζονται ως φυσική συνέχεια του προελληνικού, του αρχαϊκού, του κλασικού, του ελληνιστικού κυρίως, ακόμη και του βυζαντινού πολιτισμού. Στις περισσότερες των περιπτώσεων οι ελληνοκεντρικές θεωρίες συνιστούν παραγωγή μυθοπλασίας, οι οποίες είναι δυνατόν -κατάλληλα διαμορφωμένες με κατασκευασμένες ή μη τεκμηριώσεις- να ωθήσουν στην παραγωγή φαντασιακών ταυτοτήτων. Οι βασικές απόψεις οι οποίες διαμορφώνουν και τις θέσεις των ελληνοκεντριστών είναι: H ελληνική σοφία δεν είναι Μεσογειακή αλλά αντιμεσογειακή Οι κεντρικές αξίες των προελληνικών φύλων, της ηρωικής αρχαϊκής εποχής, κλασικής Ελλάδας του ελληνιστικού και βυζαντινού κόσμου είναι μοναδικές, αμετάβλητες και μη πολυπολιτισμικές. Η νέα θρησκεία του μεταμοντερνισμού, της θεωρίας, της κοινωνικής δομής και του πολιτισμικού σχετικισμού δεν είναι ούτε καινοφανής ούτε βαθυστόχαστη και δεν μπορεί να αντικρούσει τις παραπάνω μοναδικότητες του ελληνικού πολιτισμού Οι παραπάνω αξίες, σε ό,τι αφορά τουλάχιστον στην ακαδημαϊκή έρευνα, έρχονται σε σύγκρουση με την μετατόπιση του ενδιαφέροντος στην καθιέρωση πολιτισμικών ερμηνευτικών μοντέλων3 και τη φυσική πιθανώς μείωση του ενδιαφέροντος για τον ελληνικό πολιτισμό. Η έννοια του αυτοματισμού και της παρθενογένεσης δεν υφίσταται σε θέματα παραγωγής πολιτισμού, καθώς η κλασική Ελλάδα δε διαμορφώθηκε εκ του μη όντος. Έχει βαθιές ρίζες χωμένες πίσω στην προϊστορία. Η Εποχή του Χαλκού είναι μια περίδος σημαντικών πολιτιστικών ανταλλαγών ανάμεσα στον μινωικό πολιτισμό, τον κυκλαδικό και την ηπειρωτική Ελλάδα και όλων αυτών ως σύνολο με τους πολιτισμούς της Μεσογείου και όχι μόνον. Ορίζοντας οι ελληνοκεντριστές τον ελληνικό πολιτισμό ως αντιμεσογειακό, ουσιαστικά τον απομονώνουν από το πολιτισμικό γίγνεσθαι της ευρύτερης περιοχής της μεσογειακής λεκάνης, παρόλες τις σχετικές αποδείξεις για το ενάντιο. Η άποψή τους είναι βαθιά εθνοκεντρική και απορρίπτει την ιδέα της αλληλεπίδρασης των πολιτισμών. Πολύ περισσότερο μάλιστα όταν στρέφεται σε μια ηθική απολυταρχία, σύμφωνα με την οποία οι κεντρικές αξίες της Ελλάδας είναι αιώνιες και μη πολυπολιτισμικές.

Παραδείγματος χάριν:

αυτού που ονομάζουμε ελληνική κοινωνία

Ανελλήνιστη έκφραση. Ελληνική κοινωνία· δεν... ονομάζεται! Εάν η φράση αναφέρεται σε κάτι άλλο, πρέπει να γραφεί αυτό το άλλο, και όχι η "Ελληνική κοινωνία" (που δεν... είναι, αλλά ονομάζεται). "Διαχρονικό φαινόμενο"· ασαφές και λανθασμένο (εφ' όσον μάλιστα στην συνέχεια αναφερόμαστε σε συγκεκριμένες περιόδους και πνευματικές κινήσεις της νεωτέρας Ελληνικής Ιστορίας (βαυαροκρατία, αρχές του αιώνα, Γενιά του '30.)

υποδηλώνει την άποψη πως ο ελληνικός πολιτισμός ή το ελληνικό κοινωνικό πρότυπο είναι εγγενώς ανώτερο από όλα τα άλλα.

Πού κολλάει η "ανωτερότητα"; Παντελώς άσχετο με το ζήτημα. Μιλούμε για εθνική συνείδηση και λαϊκή παράδοση, σε αντίθεση με την αλλοτρίωση.

Η αντίληψη ενός εθνοκεντρικού συστήματος σκέψης στηρίζεται στην υπόθεση ότι ο κόσμος και η πραγματικότητα είναι τμήμα του δικού του πολιτισμικού συστήματος αξιών.

Τί ανελλήνιστη αοριστία είναι αυτή;

Βάσει των παραπάνω ο ελληνικός εθνοκεντρισμός στις ακραίες μορφές του

Το άρθρο της Wikipedia αναφέρεται στον ελληνοκεντρισμό, όχι σε "ακραίες μορφές". Στα άρθρα "σωβινισμός", "ναζισμός" κλπ. ας γραφεί οτιδήποτε τέτοιο.

κάνει ένα είδος υπέρβασης θεωρώντας το ελληνικό πρότυπο κοινή βάση για όλη σχεδόν την ανθρωπότητα, και αναγνωρίζει την ταυτότητά του σε πλείστες πολιτισμικές παραδόσεις άλλων λαών.

Τί αυθαίρετη ανοησία είναι αυτή; Ο εθνοκεντρισμός αναγνωρίζει την εθνική ταυτότητα και την παράδοση κάθε λαού, σε αντίθεση με την αλλοτριωτική παγκοσμιοποίηση. Παρακαλώ να χρησιμοποιούμε τους όρους με ακρίβεια. Πρόκειται για εγκυκλοπαίδεια, όχι για πολιτική προπαγάνδα.

Στις περισσότερες των περιπτώσεων οι ελληνοκεντρικές θεωρίες συνιστούν παραγωγή μυθοπλασίας,

Αναπόδεικτη και απαράδεκτη αυθαιρεσία το παραπάνω.

κατάλληλα διαμορφωμένες με κατασκευασμένες ή μη τεκμηριώσεις- να ωθήσουν στην παραγωγή φαντασιακών ταυτοτήτων.

Αναπόδεικτη και απαράδεκτη αυθαιρεσία το παραπάνω.

Και εκτός θέματος. Ελληνοκεντρισμός είναι η αναζήτηση της υπαρκτής (της όποιας υπαρκτής) ελληνικότητος και γνήσιας ελληνικής παραδόσεως. Όποιος αρνείται ότι υπάρχει θέμα, άλλη υπόθεση.

Οι βασικές απόψεις οι οποίες διαμορφώνουν και τις θέσεις των ελληνοκεντριστών είναι: H ελληνική σοφία δεν είναι Μεσογειακή αλλά αντιμεσογειακή

Ψευδές. Ακριβώς το αντίθετο. Ο ελληνοκεντρισμός υποστηρίζει την "καθ' ημάς ανατολή" έναντι του "ευρωλιγουρισμού" και "φραγκοραγιαδισμού" των "γραικύλων", οι οποίοι μάς θέλουν βόρειους φράγκους ή αγγλοσάξωνες.

Οι κεντρικές αξίες των προελληνικών φύλων, της ηρωικής αρχαϊκής εποχής, κλασικής Ελλάδας του ελληνιστικού και βυζαντινού κόσμου είναι μοναδικές, αμετάβλητες και μη πολυπολιτισμικές.

Ο όρος "προελληνικός" είναι αυθαίρετος. Ο όρος "μοναδικός" είναι αυθαίρετος και α-νόητος: Κάθε λαός σε κάθε εποχή έχει την μοναδική πολιτιστική του έκφραση. Ο όρος "αμετάβλητος" είναι αυθαίρετος και α-νόητος. Φυσικά και υπάρχει μεταβολή: Από τον Αιγαικό, στον Μυκηναϊκό, αρχαϊκό, κλασσικό, ελληνιστικό, ρωμαίικο, λαϊκό της τουρκοκρατίας Ελληνικό πολιτισμό! Ο όρος "μη πολυπολιτισμικός" είναι αυθαίρετος.

Συνέχεια με τις ίδιες παρανοήσεις και αυθαιρεσίες... (Το συμπέρασμα είναι μία σκέτη προπαγανδιστική μπαρούφα.)--ΚΑΛΛΙΜΑΧΟΣ 15:30, 23 Δεκεμβρίου 2006 (UTC)

Γνωστός είσαι στο διαδίκτυο για τέτοιου είδους παπαριές, αλλά βαριέμαι να σου απαντήσω φούσκα ελληναρά--ΗΠΣΤΓ 23:31, 23 Δεκεμβρίου 2006 (UTC)

Υπάρχει (εκτός ΒΠ) κάποιος ορισμός του "ελληνοκεντρισμού" ή αυτοσχεδιάζουμε; Το άρθρο μπλέκει ολίγον διάφορα πράγματα. Αφαίρεσα κάποιους "νεολογισμούς" που είναι άσχετοι/δεν εντάσσονται απαραίτητα σ'αυτό που περιγράφεται/εφηύρε μια επαρχιακή εφημερίδα--Αρχίδαμος^{μίλα μου} 23:43, 23 Δεκεμβρίου 2006 (UTC)

O Ελληνοκεντρισμός δεν είναι αστικός μύθος αλλά ιδεολογία

Αφαίρεσα την κατηγορία "Αστικοί μύθοι" γιατί ο ελληνισμός είναι ιδεολογία ή έστω τρόπος σκέψης. Αντίθετα, αστικοί μύθοι μπορεί κάλλιστα να που προέρχονται από ελληνοκεντρικές απόψεις (πχ Hellenic Quest)--Dipa1965 22:12, 2 Φεβρουαρίου 2009 (UTC)

Το Τρίτο Μάτι; Και ο σύνδεσμος που προστέθηκε δεν είχε καμία σχέση με το θέμα--The Elder (συζήτηση) 12:56, 27 Μαρτίου 2013 (UTC)

Σχόλιο 30-10-2014

Κατάσταση:	αναφορά που απορρίφθηκε

απαράδεκτο, εμπεριέχει προσωπικές απόψεις και άσχετες πληροφορίες με το λήμμα Αναφορά: 5.54.143.223 09:25, 30 Οκτωβρίου 2014 (UTC)